نقد و بررسی فیلم Your Monster | مرگ تدریجی یک خیال

واقعیت و خیال دو بال پرواز هنر هستند. واقعیت تهی از خیال و خیال بی‌ربط با واقعیت هر دو به یک اندازه به هنر آسیب می‌رسانند. پس اگر قرار است این پرنده به پرواز درآید، باید از هر دو بال واقعیت و خیال به‌طور هم‌زمان استفاده کند.

حضور عنصر خیال تاثیر بسیار مهمی در به فرم رسیدن یک اثر هنری دارد. زمانی که بتوان واقعیت یک داستان را فرو ریخت و با عنصر خیال بازسازی‌اش کرد، فیلم از یک اثر سینمایی تبدیل به یک اثر هنری می‌شود. حضور این عنصر خیال در ایده و داستان فیلم «Your Monster» به‌شدت چشم‌گیر است اما این‌که کارگردان چقدر در چگونگی استفاده از این عنصر در بازسازی داستانش موفق بوده است، موضوعی است که در نقد فیلم به آن می‌پردازیم.

فیلم با تصویر کاراکتر اصلی (لورا با بازی ملیسا باررا) که با بیماری سرطان درگیر است، در لوکیشن بیمارستان آغاز می‌شود. فلش‌بکی که در ذهن «لورا» اتفاق می‌افتد زندگی گذشنه او را در قالب تصویر و به زبان سینما برای بیننده به تصویر می‌کشد. بیماری عاملی است که زندگی عاشقانه او با نامزدش را به جدایی می‌کشاند و این اطلاعات به‌قدر کافی و مناسب با مروری که در ذهن لورا صورت می‌گیرد برای بیننده عیان می‌شود. بنابراین همذات‌پنداری اولیه مخاطب با کاراکتر اصلی داستان شکل می‌گیرد و بیننده در تجربه تنهایی «لورا» با او هم‌مسیر می‌شود. بعد از سپری کردن این لحظات تنهایی، نیاز است اتفاقی در فیلم صورت پذیرد تا تبدیل به نقطه‌عطفی در داستان شود اما این اتفاق نه از دنیای واقعی اثر بلکه از عالم خیال سر برمی‌آورد. پدیدار شدن هیولایی (با بازی تام دویی) در داخل کمد خانه «لورا» تبدیل به المانی ابژکتیو (عینی) در ترکیب خیال و واقعیت فیلم «Your Monster» می‌شود.

رابطه این دو کاراکتر در ابتدا هرگز شکل نمی‌گیرد. اختلافات میان «لورا» و «هیولا» که کارگردان قصد دارد با زبان طنز آن را به تصویر بکشد نه فرمیک می‌شود و نه کمدی. نه احساسی ساخته می‌شود و نه حسی شکل می‌گیرد اما هرچقدر فیلم جلوتر می‌رود و اختلافات میان این دو کاراکتر کم‌رنگ می‌شود و هر دو به یک فصل مشترکی می‌رسند، رابطه میان آن‌ها شروع به شکل‌گیری می‌کند. هیولا که متوجه مشکلات دختر می‌شود، سعی در کنار زدن واقعیت ندارد و فیلم به سمت مثبت‌اندیشی زرد نمی‌رود بلکه برعکس، حقیقت را به او می‌قبولاند و تشویقش می‌کند که به مبارزه با این مشکلات بپردازد. این‌گونه است که عنصر خیال در عالم واقع ظهور می‌کند و به یاری انسان می‌پردازد. کارگردان هر چقدر در ساختن اختلاف میان این دو کاراکتر ناموفق عمل کرد اما در شکل‌گیری یک رابطه دوستانه میان آن‌ها موفق است.

«لورای واقعی» از «هیولای خیالی» تاثیر می‌گیرد و اولین قدم در مسیر شکست مشکلات یعنی پذیرش واقعیت را محکم برمی‌دارد. او در تست بازیگری نامزد سابقش (جاکوب با بازی ادموند دونوان) که کارگردان تئاتر است شرکت می‌کند و هرچند به‌عنوان بازیگر نقش اصلی که نامزدش قبل از جدایی قول این نقش را به او داده بود، انتخاب نمی‌شود اما «جاکوب» را مجاب می‌کند که به عنوان بازیگر جایگزین، گروه را همراهی کند. «لورا» در تمرینات گروه تئاتر شاهد شکل‌گیری رابطه‌ای دوستانه میان «جاکوب» و بازیگر نقش اصلی (جکی با بازی مگان فاهی) است اما تاثیری که هیولا بر او گذاشته است مانع از ترک گروه و فرار از واقعیت می‌شود بلکه برعکس، حقیقت را می‌پذیرد و تلاش می‌کند هنر خود را به اثبات برساند. حضور «لورا» و هیولا در مجلس رقص هالوین حس تاثیر خیال بر واقعیت را به اوج خود می‌رساند.

فیلمی که در نیمه اول گام به گام رشد کرد و در آستانه رسیدن به فرم هنری بود، در نیمه دوم با سقوطی مرگ‌بار مواجه می‌شود. رابطه فرمیک میان «لورا» و هیولا که تاثیرات مثبت آن را بررسی کردیم تبدیل به یک رابطه فیزیکی می‌شود و عنصر خیال که المان اصلی داستان فیلم بود، نه‌تنها ابژکتیو بودن خود را از دست می‌دهد بلکه دیگر سوبژکتیو (ذهنی) هم نیست و به‌طور کامل به دنیای واقعی قدم می‌گذارد. فیلم «Your Monster» یکی از بال‌های خود (خیال) را از دست می‌دهد و علاوه بر سقوط مرگ‌باری که می‌کند دیگر یارای بلند شدن و پرواز کردن با یک بال را ندارد. هیولا کاملا شکل واقعی به خود می‌گیرد و به رابطه «لورا» و «جاکوب» حسادت می‌کند! در این لحظات المان‌های فمنیستی هم در فیلم ظهور پیدا می‌کند. «لورا» در خصوص ارتباط میان «جاکوب» و «جکی» اشتباه کرده است اما در عوض متوجه خیانت دوست صمیمی‌اش (مازی با بازی کایلا فاستر) می‌شود. «مازی» در مقابل دیدگان «لورا» اشک می‌ریزد و از او طلب بخشش می‌کند. پس تنها یک بدمن در فیلم باقی می‌ماند و او کسی نیست جز «جاکوب».

سکانس پایانی حکم تیر خلاصی می‌شود بر پیکره بی‌جان فیلم. کارگردان برای ایجاد شوک و غافل‌گیری در مخاطب منطق داستانی خود را زیر سوال می‌برد. «لورا» جایگزین «جکی» در نقش اصلی تئاتر می‌شود و چگونگی وقوع این اتفاق نه‌تنها برای «جاکوب» به عنوان کارگردان تئاتر مبهم است بلکه مخاطب نیز به‌درستی در جریان این موضوع قرار نمی‌گیرد و مواجهه‌اش با «لورا» بر روی صحنه تئاتر، تعلیق شکل گرفته در صحبت‌های میان «جکی» و «لورا» و قصد انتقام آن‌ها از «جاکوب» را تبدیل به شوک می‌کند. و در نهایت هیولایی که بر روی سن ظاهر می‌شود و گردن «جاکوب» را می‌برد. «جکی» از ابتدا پاک و منزه بوده است، «مازی» با اشک ریختن در مقابل «لورا» تطهیر می‌شود و تنها هیولای واقعی فیلم «جاکوب» است که در دادگاه کارگردان محاکمه شده و حکم مرگ برای او صادر می‌گردد. به‌به چه دادگاه عادلانه‌ای!

فیلم «Your Monster» بی‌شک پتانسیل آن را داشت که به یکی از بهترین فیلم‌های سال ۲۰۲۴ تبدیل گردد. حضور عنصر خیال در فیلم که به‌صورت ابزکتیو نمایش داده می‌شود برگ برنده‌ای در دستان کارگردان بود که از او به‌خوبی استفاده نمی‌کند. نیمه اول فیلم فوق‌العاده است. به غیر از مشکلات کوچکی از جمله اختلافات اولیه میان «لورا» و هیولا که به زبان طنز تصویر می‌شود و به‌خوبی شکل نمی‌گیرد، دیگر لحظات فیلم بی‌نقص است. فلش‌بک درست و به‌موقع کارگردان در ابتدای فیلم، شکل‌گیری رابطه میان «لورا» و هیولا که می‌توانست در دام مثبت‌اندیشی زرد بیفتد اما در عوض قبول واقعیت و مبارزه با آن را جایگزین می‌کند، اثر را در آستانه رسیدن به فرم هنری پیش می‌برد اما کارگردان در نیمه دوم قافیه را می‌بازد. با تبدیل شدن رابطه حسی میان «لورا» و هیولا به یک رابطه فیزیکی، عنصر خیال نقش اساسی خود را از دست می‌دهد و فرم فیلم از بین می‌رود. فیلمی که با دو بال خیال و واقعیت در اوج پرواز می‌کرد یک بال خود را از دست می‌دهد و سقوط مرگ‌باری می‌کند. تعلیق داستان جای خود را به شوک می‌دهد. تمامی کاراکترها بخشیده می‌شوند و تنها «جاکوب» است که باید تقاص کار همه را با جان خود پس بدهد.

امتیاز نویسنده به فیلم: ۵ از ۱۰