صندلی‌داغ گیمفا (قسمت سوم): مصطفی زاهدی، سرپرست تحریریه

در قسمت سوم صندلی داغ گیمفا، به سراغ یکی دیگر از اعضای تحریریه رفتیم تا با هم بیشتر آشنا شویم. همراه گیمفا باشید.

سری مقالات «دلنوشته‌های یک گیمر خسته» از آن آیتم‌هایی سایت هستند که به شخصه خیلی از خواندنشان لذت می‌برم و از آن بخش‌های محبوب سایت گیمفا به شمار می‌روند. مهمان امروز صندلی داغ گیمفا از قضا، نویسنده این بخش و از طرفی سرپرست تحریریه‌ی سایت است! درست حدس زدید، امروز قرار است تا گفت‌وگوی ویژه‌ای با مصطفی زاهدی داشته باشیم.

سلام  آقا مصطفی. حالتون چطوره؟ به سومین قسمت از صندلی‌ داغ ویژه‌ گیمفا خوش اومدی؛ همونطور که میدونی، توی این آیتم، قراره با اعضای تحریریه بیشتر آشنا بشیم. برای شروع، چطوره که به کاربرا سلامی عرض کنی و یه معرفی از خودت داشته باشی؟

سلام محمدرضا جان امیدوارم حالت خوب باشه. سلام می‌کنم به همه‌ی کاربرای عزیز گیمفا. مصطفی زاهدی هستم و فکر کنم پنج سال و نیم یا شش ساله‌ توی گیمفا مشغول به کارم. چهار سال به عنوان نویسنده و بعد از اون هم به عنوان سرپرست و نویسنده.

خیلی هم عالی! بریم سراغ سوالی که از همه می‌پرسم؛ مدرسه چطور بود، از درس خوندن لذت می‌بردید؟

حقیقتا مشکلی باهاش نداشتم. یعنی من اصلا درس نمیخوندم که مشکلی داشته باشم. خدا اراده قوی برای درس خوندن و تلاش کردن به من نداده بود (تنبلی خودمو بندازم گردن خدا!)، ولی به جاش حافظه‌ی خیلی خوبی داده بود. اصلا برای امتحانات، زیاد نمیخوندم و حتی یادمه دبیرستان نصف کتابام رو کلا گم کرده بودم ولی خب نمراتم خوب بود.

باور کنید اکثرا همین‌طوری دوران مدرسه رو گذرونده بودیم، ولی جدی جدی کتابا رو گم کرده بودین D:؟! بگذریم، اولین بار، چی‌ شد که به بازی‌های ویدیویی علاقه‌مند شدی؟

اولین بار، یادمه PS1 بازی می‌کردم. اون موقع خیلی سنم کم بود. فکر کنم چهار چهار و نیم سال. یادمه فیفا بازی می‌کردم، بعد هر تیمی برمی‌داشتم چهل تا گل به خودم می‌زدم! بعد از اون وقتی بزرگ‌تر شدم مثل خیلی از ایرانیا، از مافیا گرفته تا جنگ‌های صلیبی و خیلی بازیای دیگه رو بازی می‌کردم.

درسته، خیلی‌ها اون دوران با کنسول شگفت‌انگیز پلی‌استیشن ۱ به بازی‌های ویدیویی رو آوردن. الان چی؟ روزانه چند ساعت از وقتت رو پای بازی‌کردن صرف میکنی و در اوقات فراغتت، جز بازی به چه کار‌هایی مشغول هستی؟

خیلی بستگی داره و ثابت نیست متاسفانه یا خوشبختانه. هر هفته اون روزایی سر کار هستم عملا تا عصر وقت بازی ندارم. ولی وقت آزاد باشه، روزی سه تا پنج ساعت. قطعا تعطیلات و روزای بیکاری بیشتر میشه.

بالاخره کار هم بخشی از زندگی‌ هست و حتی ما هم نمی‌تونیم تمام روز رو به بازی‌کردن اختصاص بدیم. بهترین نقد و یا مقاله‌ای که تا امروز نوشتی و خیلی دوستش داشتی چی بوده؟ دوست داری راجع بهش کمی صحبت کنی؟

سوال سختیه. چون بالای ۲۵۰ تا مقاله نوشتم و طبیعتا همه جور مقاله‌ای بوده. از همون اولین مقاله‌ای که نوشتم (آنالیز افت سری Call of Duty)، تا الان همیشه سعی کردم متفاوت و متنوع بنویسم. از مقالات عمیق و تخصصی تحلیلی طراحی مراحل گرفته، تا زندگینامه شخصیتایی مثل کریتوس و گرالت تا انواع مقالات دیگه. ولی خودم به شخصه چندتا رو بیشتر دوست دارم. یکیش مقالاتم در مورد کلیشه‌‌های دنیای گیم بود که چند قسمته، یکی هم مقاله‌ای که در مورد فلسفه Level Design نوشتم که تا اونجایی میدونم مشابه داخلی نداشت.

• نگاهی کامل به مقوله‌ی طراحی مراحل (Level Design)؛ یک کلاس درس کامل

اتفاقا چندوقت پیش بود که برای انجام یک تحقیق جهت کارم، به مقاله‌ی طراحی مرحله‌ای که نوشته بودی سر زدم و پیشنهاد می‌کنم که اگر کاربرا هم علاقه‌مند به بازی‌سازی هستن، نگاهی به این مقاله بندازن. برای مخاطبایی که دوست دارن وارد دنیای نقد و بررسی و یا خبرنگاری ویدیوگیم بشن، چه پیشنهادی داری؟ این کار رو توصیه میکنی؟

بله. گام اول، همیشه و همیشه تقلید. یعنی آدم اول میبینه، مشاهده می‌کنه، الگو برداری می‌کنه و یاد میگیره. بعدشم کم کم از مرحله‌ی تقلید، وارد مرحله‌ی خلق میشه و خودش کم کم سبک و روش نوشتاری متفاوت و خاص خودشو پیدا می‌کنه.

جمله‌ی درستیه! البته توجه داشته باشید که تقلید لزوما به معنی کپی پیست نیست و بیشتر بحث الگوبرداری از سبک‌های نوشتاری مطرحه. می‌دونم که ژانر‌های مختلفی رو بازی کردی، از کدوم سبک بیشتر لذت می‌بری؟ همچنین پنج تا از بهترین بازیای زندگیت رو بخوای نام ببری چه بازیایی هستن؟

سبک‌های نقش‌آفرینی تقریبا هر نوعش، هاردکور، تعاملی، ادونچر و Survial Horror در مورد ۵ بازی برتر خیلی سخته ولی سعی می‌کنم به شکل درست جواب بدم. اول سری Dishonored، که واقعا فوق‌العاده است و افسوس که تجاری‌سازی خوبی انجام نشد براش. فرنچایز مورد علاقم با اختلاف زیاد Resident Evil. در وهله‌ی بعدی، سری Nioh رو هم فوق‌العاده دوست دارم. بخوام لیست وار بگم، اینجوری میشه: It Takes Two, Red Dead Redemption 2, The Last of Us Part 2, Mafia: defentive Edition, Horizon forbidden west, Bloodborne, Witcher 3, Skyrim و Nioh و Resident Evil 2.

بازی‌های جذابی تو لیستت به چشم می‌خورن. از بازی‌های هاردکور گفتی. میدونم که خیلی از این بازی‌ها لذت ببری. میشه بیشتر راجع بهش توضیح بدی؟

اولین باری که بازی هاردکور تجربه کردم، بلادبورن بود که الان که چند سال میگذره میفهمم اونقدرا هم هاردکور نبود! بذار یه خاطره تعریف کنم. اولین باری که داشتم بلادبورن بازی می‌کردم، حدود ده بار باس اول روی پل Cleric Beast منو کشت، اینقدر اعصابم خورد شده بود که به خودم گفتم یه بار دیگه برو، اگه نتونستی کلا ولش کن. کی حوصله داره. همون دفعه زدمش و بلافاصله فادر گسکوین رو هم بار اول زدم و بعد اون بود که فوق‌العاده علاقه مند شدم و تقریبا تموم بازیای با کیفیت این سبک رو رفتم. بالاتر از آثار میازاکی که فوق‌العاده هستن، Nioh برام بهترین بازی هاردکور به شمار میاد. هر چند یسری مشکلات داره.

Nioh بازی جذابی بود و یکی از شیرین‌ترین عناوینی بود که فروشگاه Epic به صورت رایگان تقدیم مخاطباش کرد. یکی دیگر از سوالات ثابتمون که خیلی دوست دارم راجع بهت بدونم اینه که بهترین و بدترین خاطرت از ویدیوگیم چیه؟

خاطره بد حقیقتا فقط یدونه. یادمه شیش سالم بود رفته بودیم مهمونی، داشتم اونجا با یکی از دوستام بازی می‌کردم، یادم نمیاد دقیقا بازیش چی بود. هر چی خونواده می‌گفتن بریم، من میگفتم ده دقیقه دیگه! آخرش وقتی برگشتیم، دیدیم به به! آقا دزده اومده سراغ خونه. و نکته‌ی بد ماجرا، این بود که PS1 و تموم بازیامو هم برده بود. اولین زخم بزرگ رو همون موقع خوردم!
خاطرات خوب که خیلی دارم. کلا گیم برای من هم مسکن بوده هنگام درد، هم عامل خوشحالی هنگام ناراحتی و هم وسیله تفریح. یادمه مثلا بعد کنکور، با رفقا رفتیم گیم‌نت و تا کنکور بعدی مشغول بودیم! خاطرات کلا زیاد دارم و گفتنشون واقعا زمان‌بره

اوه اوه چه خاطره‌ بدی. امیدوارم دیگه شاهد چنین اتفاقی نباشی. بریم سراغ سوال سخت، چالشی و جنجالی که سونی‌فنا و طرفداران ایکس‌باکس منتظرن بشنون. طرفدار چه پلتفرمی هستی؟ آیا روی انتخابت تعصب داری؟

اول از همه بگم هر دوتا کنسول رو دارم و حقیقتا فرقی نداره برام. بیشتر با پلی‌استیشن بازی می‌کنم چون حقیقتا آثار انحصاری ایکس‌باکس باب میلم نبوده اکثرا. هیلو و گیرز باب هر سلیقه نبودن و ریسینگ هم علاقه نداشتم کلا. در کل بیشتر وقتا از ایکس‌باکس برای بازی با دوستام و برای بازیای کوآپ و آنلاین استفاده می‌کنم. بازیای داستانی و انحصاری هم طبیعتا پلی‌استیشن.

یه چیز جالب بگم، من اینجوری هستم که اگه مقاله در انتقاد مایکروسافت، سیاست‌هاش یا بازیاش بنویسم، میشم سونی فن و اگه بالعکس باشه میشم ایکس‌باکس فن! یعنی از دید کاربرا مدام می‌چرخه! ولی شخصاً برام فرقی نداره. صادقانه بخوام بگم، پلی‌استیشن رو ترجیح میدم اونم به خاطر کیفیت فوق‌العاده بازیاش، ولی هزاران بار بوده توی مقالاتم سونی، بازیاش یا تصمیماتش رو نقد کردم و میکنم. طرفداری متعصبانه کاملا احمقانه است و نتیجه‌ای نداره‌. جایی که نیاز به تعریفه باید تعریف کرد و زمانی که انتقاد نیازه باید انتقاد کرد. خلاصه بخوام نظرمم بگم:
پلی‌استیشن: آثار انحصاری فوق‌العاده خوش ساخت واقعا برگ برندش حساب میشن و همون طور که گفتم، کلا با هیلو و گیرز ارتباط برقرار نمی‌کنم و ریسینگ هم علاقه‌ای ندارم، ایکس‌باکس اون قدر جذاب نیست از این جهت برای شخص من، البته این نسل کاملا متفاوته چون به چندتا آی‌پی محدود نیست و Dishonored و Evil Within و The Elder Scrolls، حرفی برای گفتن باقی نمیذارن!
ایکس‌باکس: گیم‌پس فوق‌العاده است! فوق‌العاده! البته چون وقت آزادم اون قدر زیاد نیست، به صورت انتخابی فقط آثار خوبش رو تجربه می‌کنم، ولی کاملا به نفر می‌تونه خودش رو با لایبرری گیم‌پس سرگرم کنه. متأسفانه مایکروسافت مشکل مدیریتی داره. حیفه ۲۵ تا استودیو داشته باشی و نتونی چندتا عنوان محبوب و خوش ساخت بسازی. البته قطعا از ۲۰۲۴ به بعد فرق می‌کنه شرایط. شاید ده سال پیش گیم‌پس بود و ایکس باکس داشتم، کل وقتم رو پر می‌کرد، ولی الان به خاطر شرایط کاری و زندگی، وقتم کمتره. البته هنوز وقت آزادم رو به بازی اختصاص میدم.

پس طرفدار پلی‌استیشن هستی! البته توضیحاتت کامل بود و به خوبی هر دو کنسول رو از جهات مختلف بررسی کردی. آیا اثر خاصی هست که قلبا دوست داری یه ویدیوگیم اقتباسی ازش ساخته بشه؟ مثل فیلم یا کتاب با خصوص؟

سوال فوق‌العاده‌ای بود و در جواب باید بگم آره. آثار زیادیه. اولین اثر قطعا Berserk که فکر می‌کنم باید یه اکشن نقش‌آفرینی سینمایی مثل God of War باشه. آثار ژول ورن هم می‌تونن بازیای جذابی ازشون اقتباس بشه.

آثار ژول ورن، چه جالب. راست میگی‌، پتانسیل بالایی جهت ساخت بازی دارن. فیلم و سریال هم در کنار بازی نگاه می‌کنی؟ کتاب چطور؟ چه آثاری رو پیشنهاد میکنی؟

دو سه ساله خیلی کمتر. یعنی اکثر وقت آزاد یا بازی می‌کنم یا کلا می‌چرخم توی یوتیوب. بخوام سریال پیشنهاد کنم قطعا Severance رو پیشنهاد می‌کنم. فوق‌العاده بود. فیلم بخوام پیشنهاد کنم آثار زیادی وجود دارد، ولی 12AngryMen رو خیلی دوست دارم. در مورد کتاب، عاشق کتابای ژول ورن بودم و هستم و فرزندان کاپیتان گرانت رو به شدت پیشنهاد می‌کنم. سه تفنگدار از دوما هم خیلی جذابه.

میدونم که از تماشای انیمه‌های ژاپنی لذت می‌بری. هنوز هم اهل تماشای انیمه هستی؟ چند مورد از بهترین انیمه‌هایی که به بقیه پیشنهاد میکنی نام می‌بری؟

آره. البته چند وقته کمتر شده. ولی خیلی انیمه دیدم. بخوام پیشنهاد کنم، قطعا Steins Gate مورد اوله که واقعا به نظرم فوق‌العاده بود. از اونجایی که خودم بیشتر به دارک و انیمه‌های سنین علاقه دارم، Berserk هم پیشنهاد خوبیه هر چند نصفه و نیمه است.

Steins Gate آرت استایل جالبی داره. با توجه به پیشنهادت مجاب شدم تا یک جای خالی براش توی لیست براش در نظر بگیرم! در ابتدای صندلی داغ امروز، به سری مقالاتت اشاره کردم. با توجه به سری دل‌نوشته‌های یک گیمر خسته، آیا به نظرت این بازی‌ها هستن که کاهش کیفیت داشتن، یا این که توقع گیمر‌ها از بازی‌ها بیشتر شده؟

هر دو. بازیا بدتر نشدن، تجاری شدن. هر چیزی تبدیل به صنعت میشه، پول و سهام از اصل کار اهمیت بیشتری پیدا می‌کنه. مسأله این جاست که سازنده‌ها یه فرمول موفق پیدا می‌کنن، بعد شروع می‌کنن به ساختن آثار متعدد. این باعث میشه خلاقیت کم‌یاب بشه و آثار ساختار مشابه داشته باشن. مثلا عملا اکثر بازیای جهان آزاد، از Ghost of Tsushima گرفته تا Dying Light و Assassin’s Creed، فارغ از Setting، مبارزات و داستان، یه هسته و بیس مشابه دارن. من البته به سازنده‌ها هم حق میدم؛ وقتی صدها میلیون دلار هزینه میشه، باید برگشت بودجه و سودآوری داشته باشه.

کاملا موافقم. کم‌کم داریم به انتهای صندلی داغ امروز نزدیک میشیم. می‌تونم بپرسم با شنیدن نام کلمه‌ی گیمفا، یاد چه چیز‌هایی میفتی؟

نوشتن

خیلی ممنون. متشکرم که دعوتم رو پذیرفتی و در این قسمت از صندلی داغ شرکت کردی. در انتها دوست دارم بپرسم که نظرت راجع به این آیتم جدید چیه؟ اگر صحبت آخری داری خوشحال میشم بیان کنی.

قطعا آیتم جذابیه و باعث میشه خودمونی تر بتونیم صحبت کنیم، تعامل داشته باشیم و حرف بزنیم. امیدوارم همه کاربرای گیمفا تنشون سالم لبشون خندون و جیبشون پر پول باشه. مراقب خودتون باشین و تعصب بی مورد روی شخص، پلتفرم یا بازی خاصی نداشته باشیم.

خب این هم از سومین قسمت سری صندلی داغ گیمفا. در انتها می‌تونید سوالات خودتون رو در بخش نظرات از آقای زاهدی بپرسید و من هم از ایشون تقاضا دارم تا حد امکان به این سوالات پاسخ دهند.

• صندلی‌داغ گیمفا (قسمت اول): امیرحسین رنجبر، خبرنگار
• صندلی‌داغ گیمفا (قسمت دوم): آرمان زرمهر، نویسنده