نقد و بررسی بازی Chernobylite؛ بازگشت به چرنوبیل

فاجعه‌ی نیروگاه اتمی چرنوبیل، یکی از وحشتناک‌ترین حوادث تاریخ معاصر به حساب می‌آید. صدها نفر بر اثر این حادثه مجبور به تخلیه‌ی شهر چرنوبیل شده و بسیاری دیگر جان خود را از دست دادند. به دلیل مرموز بودن این واقعه و تلخ بودن آن، تا به حال چندین فیلم و بازی درباره‌ی آن ساخته شده‌اند. مینی سریال چرنوبیل (Chernobyl) که در سال ۲۰۱۹ به اکران رسید، یکی از محبوب‌ترین این نمونه‌هاست. اکنون نیز شرکت لهستانی Farm 51 با بازی چرنوبلایت (Chernobylite) آمده تا شانس خود را برای داستان‌سرایی در دنیای سرد و تاریک چرنوبیل امتحان کند.

چرنوبلایت یک بازی در ژانر بقا است که چندی پیش برای PC به بازار آمد و توجه بسیاری از طرفداران این ژانر را به خود جلب کرد. اکنون، نسخه‌ی کنسولی این بازی نیز منتشر شده تا افراد بیشتری بتوانند آن را تجربه کنند. چرنوبلایت، شباهت‌های بسیاری به بازی مشهور استاکر (Stalker) دارد و این موضوع از همان دقایق ابتدایی بازی توجه‌تان را به خود جلب خواهد کرد. البته این می‌تواند به دلیل وجود چندتن از سازندگان استالکر در فارم ۵۱ باشد که روح استالکر را در این بازی نیز دمیده‌اند. بازی قبلی شرکت لهستانی سازنده‌ی این بازی که Get Even نام داشت، پتانسیل‌های سازندگان را برای روایت یک داستان جذاب و درگیرکننده رو کرده بود، اما چرنوبلایت از همه جهت نسبت به آن بازی پیشرفت داشته و یکی از بهترین ساخته‌های این کمپانی به شمار می‌آید.

در ادامه به نقد و بررسی Chernobylite پرداخته‌ایم و بخش‌های مختلف آن را به شکل اجمالی از نظر گذرانده‌ایم. با من و گیمفا همراه باشید!

نقد و بررسی این عنوان بر اساس کد ارسال شده توسط ناشر روی پلتفرم PS4 انجام شده است.

یکی از نقاط قوت بازی چرنوبلایت، داستان غنی و شخصیت‌پردازی خوب کاراکترهای آن است. این موضوعی است که شاید در ابتدای کار متوجه آن نشوید، اما هرچه بیشتر در بازی پیش‌ بروید، اتفاقات جالب‌تری می‌افتد که از کلیشه‌های رایج داستان‌سرایی کمی فاصله گرفته‌اند و چیز جدیدی برای ارائه دارند. بازی شما را در نقش فردی به نام ایگور (Igor) قرار می‌دهد. ایگور در حادثه‌ی چرنوبیل حضور داشته و اکنون پس از سال‌ها، برای پیدا کردن نامزد خود به این سرزمین متروک بازگشته است. او در راه خود به موانع زیادی برمی‌خورد و اتفاقات عجیبی رخ می‌دهد که شما را تا آخر بازی مشتاق نگه می‌دارد. شخصیت‌هایی که به بازی اضافه می‌شوند، اکثراً به خوبی پرداخت شده‌اند و ورودشان به بازی دلیل خوبی دارد.

علاوه بر این، بازی شما را سر دوراهی‌های بسیاری قرار می‌دهد. برخی از این دوراهی‌ها کاملاً سیاه و سفید، و برخی دیگر خاکستری‌اند. این خود شما هستید که تصمیم می‌گیرید برای بقا از چه راه‌هایی استفاده کنید. آیا به کسانی که تازه دیده‌اید اعتماد می‌کنید؟ آیا راه‌حل‌تان برای حل مشکلات مذاکره است یا سرانجام به خشونت متوصل می‌شوید؟ این‌ها سوالاتی هستند که در طول بازی برای‌تان مطرح می‌شوند و باید برای آن‌ها پاسخی پیدا کنید. چیزی که لذت بازی را برای من دوچندان می‌کرد، تاثیر این انتخاب‌ها روی روند بازی بود. کوچک‌ترین انتخاب‌هایی که می‌کنید، در روند بازی تاثیر خواهند داشت. به علاوه، گاهی اوقات با انتخاب‌های مشابه، خروجی‌های کاملاً متفاوتی می‌گیرید. برای مثال شاید اعتماد کردن به یک فرد ناشناس به نفع شما باشد و همین انتخاب در مورد فرد دیگر، شما را حسابی به دردسر بیندازد! این انتخاب‌ها نه تنها بر جریان بازی اثر می‌گذارند، بلکه پایان‌بندی بازی را نیز عوض می‌کنند. همه‌ی این‌ها روی هم، ارزش تکرار بازی چرنوبلایت را بیشتر می‌کند.

گیم‌پلی Chernobylite خوب شروع می‌شود، اما هرچه بیشتر در بازی پیش می‌روید، حالت تکراری به خود می‌گیرد. روند کلی گیم‌پلی به این شکل است که هر روز صبح از خواب بیدار می‌شوید و یک سری ماموریت تعیین شده را به ترتیب اولویت انجام می‌دهید. می‌توانید افراد جدیدی به کمپ خود اضافه کنید تا برای برخی از ماموریت‌ها دیگر لازم نباشد خودتان اقدام کنید. کافی است با در نظر گرفتن شرایط ماموریت، افراد مناسب را انتخاب کرده و به محل اعزام کنید. این روند در ابتدا خوشایند و سرگرم‌کننده است، اما پس از چهار، پنج ساعت، جذابیت خود را از دست می‌دهد. البته از طرف دیگر داستان بازی با پیش‌ رفتن در مراحل آن کم‌کم اوج می‌گیرد و تکراری شدن گیم‌پلی کمتر به چشم می‌آید.

به طور کلی دو نوع ماموریت در بازی وجود دارد: ماموریت‌های اصلی که در آن خط داستانی را دنبال می‌کنید و ماموریت‌های فرعی که در آن‌ها بیشتر به دنبال لوت و پیدا کردن وسایل مورد نیاز برای کمپ خود هستید. بسیاری از مراحل فرعی را می‌توانید با اسکنر مخصوص خود پشت سر بگذارید. این دستگاه شما را در پیدا کردن مواد و لوازم مورد نیازتان کمک می‌کند. این ماموریت‌ها را می‌توانید با اعزام دوستان‌تان به محل نیز پشت سر بگذارید. ماموریت‌های اصلی بازی از تنوع بهتری نسبت به مراحل فرعی برخوردارند، اما می‌توانستند بهتر از این نیز باشند.

چرنوبلایت در بخش مبارزات حرف زیادی برای گفتن ندارد. تنوع اسلحه‌های بازی به شدت کم است و گان پلی آن نیز آن‌طور که باید لذت‌بخش نیست. البته از آن‌جایی که بازی اکشن خیلی زیادی ندارد و بسیاری از مراحل را می‌توان بدون شلیک حتی یک گلوله پشت سر گذاشت، این موضوع بخشیدنی است. از طرف دیگر، هوش مصنوعی دشمنان نیز تعریفی ندارد. نگهبانان دشمن که در منطقه کشیک می‌دهند، مسیرهای یکسانی را برای این کار انتخاب می‌کنند. موجودات عجیب‌الخلقه نیز چندان چالش‌برانگیز نیستند و حرکات آن‌ها قابل پیش‌بینی است.

بازی از یک بخش نقش‌آفرینی بهره می‌برد که به آن عمق بخشیده‌ است. امکان انتخاب دیالوگ‌ها، تصمیم‌گیری‌های کوچک و بزرگ و هم‌چنین درخت مهارتی که برای ایگور در نظر گرفته شده است، بازی را کمی از یکنواختی درآورده و به گیم‌پلی رنگ می‌بخشد. شما با انجام کارهایی مانند کشتن دشمنان، ساخت آیتم‌های جدید، به اتمام رساندن مراحل و جمع‌آوری منابع، امتیاز به دست می‌آورید که با این امتیاز می‌توانید مهارت‌های ایگور را بیشتر کنید. این درخت مهارت شامل بخش‌هایی مانند افزایش تمرکز، مدیریت بهتر منابع، افزایش نوار سلامت، کاهش اثر حملات دشمن و غیره می‌شود که بازی را برای شما راحت‌تر می‌کنند. شما این مهارت‌ها را در اثر تعامل با سایر کاراکترها به دست می‌آورید. در مراحل آخر بازی، بخش‌هایی هستند که بدون افزایش مهارت‌ها و تشکیل یک تیم قوی تقریباً غیرممکن‌اند. بنابراین توجه به این بخش، از نکات مهم بازی است.

ساخت و ساز نیز بخش دیگری از بازی است که سازندگان روی آن تاکید ویژه‌ای داشته‌اند. شما با جمع‌آوری منابعی مانند قطعات الکترونیکی و مکانیکی، مواد شیمیایی و گیاه‌های مختلف، می‌توانید برای خود و هم‌تیمی‌های خود وسایلی بسازید که کار شما را در ادامه‌ی بازی راحت کنند. تمرکز Chernobylite بر بقا بسیار زیاد است و ساخت و ساز یکی از مهم‌ترین پایه‌های بقا در این بازی به حساب می‌آید.

مانند هر محصول دیگری که در مورد چرنوبیل ساخته می‌شود، سازندگان چرنوبلایت نیز تلاش کرده‌اند تا صحنه‌های ترسناک را هم در بازی خود دخیل کنند. باید بگویم نتیجه‌ی کار خیلی تمیز از آب درنیامده و یک تجربه‌ی نصفه و نیمه به مخاطب ارائه می‌دهد. چند جامپ اسکر (Jump Scare) خوب در برخی جاهای بازی قرار داده شده است، اما شاید اگر سازندگان، کل بار وهم‌آلود بودن بازی را بر دوش فضاسازی عالی آن می‌انداختند بهتر بود.

فضاسازی این بازی حرف ندارد. چرنوبلایت یکی از بهترین بازی‌هایی است که در فضای خوفناک چرنوبیل ساخته شده و محیط‌هایی که در آن قدم می‌گذارید، همگی با دقت و وسواس خاصی بازسازی شده‌اند. سازندگان با اسکن محیط‌های مختلف این شهر، تجربه‌ای یونیک و واقع‌گرایانه از چرنوبیل را در اختیار مخاطب قرار می‌دهند که نظیر آن را حتی در بازی‌های مشابه نیز ندیده‌اید.

گرافیک بازی را باید در دو مقوله‌ی جدا بررسی کرد. اولی، گرافیک فنی بازی است که قابل‌قبول است. گرچه بازی با مشکلات اندکی نیز در این زمینه دست و پنجه نرم می‌کند و بازی زیاد شبیه به محصولی نیست که در سال ۲۰۲۱ ساخته شده باشد، اما در کل همه‌چیز قابل‌قبول است و نمی‌توان ایراد بزرگی به این بخش گرفت. در عوض گرافیک هنری بازی فوق‌العاده است و یکی از نقاط قوت این بازی به شمار می‌رود. همان‌طور که گفتم، محیط‌های بازی با کمک اسکن‌های سه‌بعدی منطقه‌ی چرنوبیل خلق شده‌اند و حس و حال این منطقه را به خوبی به مخاطب انتقال می‌دهند.

اکثر قطعات موسیقی به کار رفته در بازی زیبا هستند. بازی به خوبی می‌داند کِی حس تنش آهنگ را بالا ببرد و چه زمانی اجازه‌ی نفس‌کشیدن به مخاطب بدهد. چرنوبلایت هنگام ورود به بازی اجازه‌ی انتخاب زبان بازی را به شما می‌دهد و پیش‌فرض این زبان روی روسی است. در تجربه‌ای که از بازی داشتم، هم زبان روسی را به خاطر حال و هوایی که به بازی می‌داد امتحان کردم و هم زبان انگلیسی را. به نظر می‌آید ترجیح سازندگان، استفاده‌ی مخاطب از زبان روسی است، چراکه صداگذاری کاراکترها با زبان انگلیسی کمی ناشیانه و بد بود.

روی‌هم‌رفته، چرنوبلایت یک بازی با داستان، شخصیت‌پردازی و فضاسازی بسیار خوب و یک گیم‌پلی متوسط است. اگر به قضایای مربوط به چرنوبیل علاقه دارید، یا می‌خواهید داستانی جذاب از یک بازی بشنوید، چرنوبلایت را حتماً به شما توصیه می‌کنم.