رمان هایی که با بازی های ویدئویی جان گرفتند؛ فانتزی، حماسه، افسانه

• میراث انسان غارنشین:

زمانی که انگشتان خونین انسان اولیه که از شکار ماموت بازگشته بود، تکه ذغالی از آتش خاکستر شده ورودی غار برداشت و آن را به نرمی بر پیکره سخت غار کشید، با اشکال ساده ذهن او، افسانه­ ها، اژدهایان، جادوگران و کیمیاگران به وجود آمدند. انسان ناتوانی که از ترس حیوانات وحشی به غار پناه برده بود، در رویای خود سودای پرواز عقابی را در سر می‌پروراند که خداگونه در پهنه آسمان بال می‌­گشود.

روزها در ورودی غارش می­نشست و از ناتوانی­ هایی که از آن­ها گریزان بود، برای خود خدایانی آفرید که نامیرا بودند. از رعد میان آسمان زئوس به وجود آمد، از خشم دریای مجنون، پوسایدن جان گرفت و از جنگ بین قبیله ­ای خدای جنگی به وجود آمد که هیچ گاه نمی­ مُرد. خطوط ساده روی غار، باعث شد که انسان جاودان شود.

شاید زمان ساخت بازی God of War به چند سال محدود شود، اما اگر آن انسان تصوراتش را به تصویر نمی­کشید و سالیان دراز کسانی نمی ­آمدند و بر آن نقشی اضافه نمی­کردند، شاید ما هیچ­گاه نمی­ توانستیم سکان هدایت بازی­ ها را به دست بگیریم. پس می­توان گفت که روند ساخت بازی خدای جنگ، هزاران سال طول کشیده است.

رمان­‌هایی که با تکنولوژی خطوط سیاه رنگشان، بومِ هنر را به گونه‌ای دیگر به تصویر کشیدند.

سعی داریم در این مقاله به بازی‌هایی اشاره کنیم که مستقیم یا غیر مستقیم از روی کتاب‌ها ساخته شدند و به همراه کتاب‌ها دنیای زیباتری خلق کردند.

• سبک فانتزی، اساطیری
  

بی­ شک پیشرفت انسان با اختراع خط شروع شد. اکنون بعد از هزاران سال، ما هم­چنان به همان شکل می­نویسیم. خط هیچ­گاه عوض نشد و با همان ظاهر به میان رایانه ­ها آمد. همان خطوط ساده سیاه رنگ کتاب­ها، از میان صفحات جان گرفتند و بال گشودند و تبدیل شدند به بازی­ هایی همانند The Witcher که بی­ شک تمامی گیمرها، روزگاری با آن سپری کردند. بازی‌ای که با آمدنش کیفیت بازی­ها را چندین پله بالا برد و برای ۵ سال تاجدار بازی­های ویدئویی تاریخ بود تا باز رقبیش، The Last Of Us: Part II  برگردد و تاج و تخت خود را بار دیگر از او پس بگیرد.

شاید زمانی که Andrzej Sapkowski، نویسنده مشهور سری رمان ویچر، حق ساخت بازی کتابش را با قیمت پایین فروخت، هیچ­گاه فکر نمی­کرد کتابش که اثر ملی لهستان حساب می­شد، بتواند به چنین درجه‌ای از افتخار دست پیدا کند. شاید پول آن­چنانی بابت کتاب­هایش نگرفت، اما CD Project Red  به حق، در پیاده سازی روایت داستان، از خود کتاب هم بهتر عمل کرد. کتاب‌های ویچر به تمام زبان‌های مهم دنیا ترجمه شده‌اند و حتی می‌توانید به زبان شیرین فارسی آن‌ها را پیدا کنید.

• قاتلی که در ۶۰ کیلومتری تهران به وجود آمد

شاید ندانید ولی طبق گفته جید ریموند (Jade Raymond)، بازی Assassin Creed برگرفته از کتاب الموت نوشته Vladimir Bartol درسال ۱۹۳۸ است. زمانی را به یاد می­آورم که برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ بازی را دیدم، چنان محو گرافیک و حرکات نرم الطیر (الطائر) بودم که فکر می­کردم گرافیک بیشتر از آن دیگر امکان ندارد. قلعه الموت در ۶۰ کیلومتر تهران قرار دارد و حسن صباح روزگار قدیم حاکم آن بود. او به دنبال گسترش فرقه‌ی خویش  قاتلانی را به وجود آورد که به ظاهر در راه حق، در مقابل ظلم و ستم می­جنگیدند. او گروهی را به وجود آورد که هیچ چیز جلودار آن‌ها نبود. عمده فعالیت گروه در پی ترور کردن اشخاص مهم صورت می‌گرفت و هیچ یک از عملیات‌های گروه با شکست روبه‌ رو نمی‌شد. گروهی از بهترین‌ها در حالی که شست‌وشوی مغزی از انجام هیچ دستوری عقب نشینی نکنند، برای رسیدن به بهشت واهی دست به هر کاری می‌زدند. این گروه که به مرور در دنیا به نام حشاشین (استفاده کننده از حشیش) معروف شد، کم‌کم به اساسین بدل گشت و امروزه کمتر کسی پیدا می‌شود که اسم فرقه اساسین را نشنیده باشد. همان گروهی که میراث فدائیانِ حسن صباح را به یدک می‌کشند و بی‌چون و چرا دستورات را اجرا می‌کنند.

اکنون شما می­توانید سری رمان­های Assassin Creed  را بخواند که بر اساس بازی­ نوشته شده­ اند.

• ارباب کتاب‌ها

به حق می­توان کتاب‌های ارباب حلقه ­ها را برترین اثر دنیای فانتزی دانست گر چه نباید از رفیق و رقیب قدیمی او، همان نارنیای پر از جادو غافل ماند. دو دوست، (جی آر آر تالکین و سی اس لِویس) دو دنیای فانتزی ماندگار و غنی را به وجود آوردند که اکنون الهام بخش بسیاری از نویسندگان دیگر هستند. در این بین نباید فیلم­های این دو کتاب را فراموش کرد که هم­چون بازی ویچر، از خود کتاب­ها پیشی گرفتند. اگر پیتر جکسون وجود نداشت، ما  خیلی دیرتر با این کتاب­ها آشنا می­شدیم. اما درمورد بازی­های ویدیویی این دو مجموعه کتاب، قطعا هم پای فیلم­هایشان نبودند ( البته از نظر بنده) اما این فرصت را به ما دادند که در سرزمین میانه قدم بزنیم و زمانی که سوار سیاه بر فراز خرابه ­ها پرواز می­کرد، هم پای گندالف سپید و … بجنگیم.

• شکارچی خون
  

اگر در کوچه­‌های تاریک با معماری بی­نظیر گوتیک در حال قدم زدن هستید و صدای گرگینه­‌ها در فضای خفه شهر طنین می­اندازد و از روایت­ سخت­گیرانه ولی دلپذیر استاد میازاکی (bloodborne) دارید لذت می­برید، بدانید که نیمی از افکار نویسنده بزرگ، اچ پی لاوکرفت را می­خوانید که آغازگر سبک ترس کیهانی بود. گرایش میازاکی به غرب، کاملا مشهود است. زمانی که رمان رویایی تب آلود جی آر آر مارتین را خواند، به تمام اعضای استودیواش توصیه کرد که آن را بخوانند. درمورد جدیدترین ساخته او، (Elden Ring) که از مدت­ها قبل، قلب گیمر­ها برای آن می ­تپید، این موضوع کامل مشخص است. اما چه عالی که میازاکی، با الهامی که از نوشته ­های اچ پی لاوکرفت گرفته است، توانست چنین اثری را خلق کند.

• سوار بر اژدها

چه کسی فکر می‌کرد پسری پانزده رمانی را خلق کند که دنیای فانتزی را تحت تاثیر قرار دهد؟ به محض انتشار رمان اراگون، توانست جوایز بی­شماری را کسب کند و در همین راستا تمام کمپانی‌ها به دنبال خرید امتیاز فیلم و بازی این کتاب شدند. یکی از نکات جالب درباره‌ی کتاب اراگون این است که در ژانویه سال ۲۰۰۴، رتبه اول بهترین رمان فانتزی را به دست آورد و هری پاتر و محفل ققنوس دوم شد. فیلم اراگون با بازی اد اسپیلرز توانست فروش بسیار خوبی را تجربه کند. گرچه بازی ویدئویی نتوانست به خوبی کتاب و فیلم ظاهر شود اما هنوز پس از ۱۵ سال به خوبی صحنه‌هایی از بازی را به خاطر دارم. داستان، روایت‌گر پسری نوجوان است که پس از پیدا کردن تخم اژدها، صاحب آن می‌شود و به مبارزه با حاکم شرور به پا می‌خیزد. قابلیت co-op بازی، گیمرهای زیادی را به کلوپ‌های بازی می‌کشاند. در آن زمان که هم سن اراگون بودیم، به خوبی این بازی توانست ما را در نقش قهرمانی نوجوان قرار دهد، شاید بی‌دلیل نیست که همه از این بازی خاطره داریم. چهار جلد از اراگون منتشر و به زبان فارسی در دسترس گیمر‌های عزیز قرار دارد. کم لطفی‌ست اگر بگوییم با خواندن کتاب‌ها، خاطرات گذشته زنده نخواهند شد.

• سبک پساآخرالزمانی

میراث انسان غار نشین تماما به دست انسان امروزی رسید. گرد زغال او، باعث شد حماسه ­های بی­نظیری مانند اولین حماسه تاریخ گیلگمش، ایلیاد و اودیسه هومر، مهاباراتا سروده‌ای حماسی از هند، نوشته‌ی ویاسَ و گروهی از مؤلفان، با بیش از یکصدهزار بیت، بلندترین حماسه منظوم جهان ، شاهنامه، یکی از بهترین حماسه ­های تاریخ از فردوسی بزرگ دنیا را تغییر دهند.

اما غافل از غرور و نِخوت انسان متکبر. (تاکنون هیچ موجودی برای نابودی خودش سلاح نساخته است، جز موجودی به نام انسان) همان زغال انسان اولیه تبدیل به گرافیت شد و پیشرفت انسان، سلاحی را ضد خودش ساخت که انسان­ها را به میان مترویی کشاند که تاریکی با موجوداتی جهش یافته در آن کمین کرده بودند. در سال ۲۰۳۳، انسانی که خودش را اشرف مخلوقات می­دانست و در عرش خدا می­زیست، با غرور بر سر خود بمب اتم ریخت و دنیایش را نابود کرد و به زندگی در تونل­های تاریک و خفه مسکو راضی شد. زمانی که کتاب مترو ۲۰۳۳ به صورت رایگان منتشر شد توانست در مدت زمان کوتاهی سه میلیون خواننده را به خود جذب کند. مجموعه کتاب مترو که با نام مترو ۲۰۳۳، مترو ۲۰۳۴، مترو ۲۰۳۵ از دیمیتری گلوخوفسکی منتشر شد، خطری را به یاد ما آورد که بازی­های ویدیویی این امکان را دادند که خود را در میان خرابه ­های مسکو و حیوان­های جهش یافته ببینیم و درس بگیریم. آیا درس می­گیریم؟

• خرامنده‌ی تنها

با نابودی دنیا، فقط مسئله زنده ماندن مهم است و بس. برای زنده ماندن باید تقلا کرد، به دل خطر زد و در میان خرابه ­های آسمان خراش­ها و ماشین­ها به دنبال یک کنسرو، نان و آب گِل ­آلود گشت. اما چه کسی توان زنده ماندن در دنیای خشک و پر از موجودات جهش یافته را دارد. کتاب Roadside picnic  از بوریس و آرکادی استراگاتسکی، الهام‌بخش بازی S.T.A.L.K.E.R بود که خطر نابودی دنیا را نشان می­داد. انتشار استاکر انقلابی در صنعت بازی های رایانه ­ای بود. گرافیک خیره کنده به همراه گیم­پلی بی­نظیر در کنار داستانی زیبا یکی از به یاد مانده ­ترین بازی­ها را به جهان نشان داد که تا مدت­ها از ذهن کسی پاک نمی شود. اغراق نیست اگر بگویم بازی­های زیادی از فضاسازی و جو سنگین این بازی الهام گرفتند. استاکر سعی داشت سبک بقا را به گونه­ ای دیگر تعریف کند که الحق در این زمینه چیزی کم نگذاشت. یکی از افسوس­ های گذشته زمانی بود که بازی stalker  را روی سیستمی با گرافیک ۲۵۶ نصب کردم ولی زوال سیستم خودم را دیدم. می­توانم بگویم که بازی با ۶ فریم اجرا می­شد. باید یک سال صبر می کردم تا پول­هایم جمع شده و بتوانم سیستم جدیدی بخرم.

• شهر زیر آب
  

BioShock نامی که میان همه گیمرها شناخته شده است، روزگاری از انسان مدرن را به تصویر می­ کشد که بار دیگر انسان به تباهی رسیده است. اندرو رایان کسی است که رویای ساخت یک آرمان شهر را در ذهن می­پروراند، اما آیا آنچه در فکر درست است، زمانی که اجرا بشود باز درست است؟ بایوشاک هم آغازگر یک فرنچایز بی­نظیری بود که پله ­های موفقیت را یکی یکی طی کرد. بی‌راه نیست اگر بگویم با یکی از بهترین و خاص‌ترین فرنچایزهای دنیای بازی‌های کامپیوتری روبرو هستیم. آرمان شهری که به دور از سیاهی و تباهی بیرون از آب‌های آزاد، قصد داشت انسان را در جایگاه والا قرار دهد. زمانی که جک، تنها بازمانده سقوط هواپیما به فانوس دریایی پناه می‌برد به دنیایی پا می‌گذارد که جز خون و خرابی چیزی وجود ندارد. مردمانی که برای جاودانه شدن به هیولاهایی وحشی تبدیل شده‌اند. حتی بایوشاک: بینهایت هم نشان داد که در سایه‌ی افکار به ظاهر آرمانی و ارزشی نمی‌توان انسان را از جلد وحشی‌گری خارج کرد. ایده این چنین آرمان شهرها از نوشته­ های فیلسوفی به نام Ayn Rand بر گرفته شده که گویی اندرو رایان، خود Ayn Rand است و کن لوین با دستان جادویی‌اش به این داستان بی‌نظیر جان بخشید.

• زامبی‌های مدرن
  

زمانی که فیلم the world war z  به نمایش در آمد، کمتر کسی فکر می‌کرد ایده چنین فیلم زیبایی از کتابی به همین نام قرض گرفته شده باشد. سال‌های اخیر تعدادی از سازندگان و بازی‌بازان به این نتیجه رسیده بودند که دیگر سبک آخرالزمانی زامبی‌ها به انتها رسیده است اما مکس بروکس به زیبایی سبک آخرالزمانی مدرن را به دنیا معرفی کرد و نشان داد که سبک‌ها تمام شدنی نیستند. در دنیای world war z زامبی‌ها دیگر به شکل گذشته ایفای نقش نمی‌کردند و در این بازی بازماندگان با گروهی از زامبی‌های وحشی روبرو بودیم که حتی دیوار‌های بتنی هم نمی‌توانستند راهشان را سد کنند. انتشار بازی ویدیویی این عنوان توانست با نقدهای مثبتی روبه رو شود و بازی‌بازهای زیادی این عنوان را تجربه کردند. ایده‌ی زامبی‌های مدرن حتی به بازی‌های دیگر ریشه دواند. بازی days gone شما را در مبارزاتی نفس گیر علیه گروهی عظیم از زامبی‌ها قرار می‌دهد. شما می‌توانید این کتاب زیبا را با ترجمه حسین شهرابی تهیه و از خواندن آن در کنار فیلم و بازی این عنوان لذت ببرید.

در این بین بازی­ های دیگری چون Parasite Eve بر اساس رمانی به همین نام از هیدِآکی سِنا ساخته شده و Spec Ops: The line از رمان قلب تاریکی از جوزف کانرد الهام گرفته است.

• وضعیت سبک‌های فانتزی، اساطیری و پساآخرزمانی در ایران

عمر این سبک­ ها در ایران بیشتر از دو دهه نیست و بیشتر کتاب­های نوشته شده توسط نویسندگان ایرانی، در دهه قبل اتفاق افتاده است. خلاف کشورهای دیگر، این سبک­ها دارای طرفداران زیادی در ایران نیست ولی جای امیدواری دارد که نرم نرمک این سبک نوشتاری در حال پیدا کردن جای خود در بین سلیقه هاست. سبکی که در آن سوی مرزها صد و پنجاه سال عمر مدرن آن است، در ایران بیشتر از بیست سال نیست. درصورتی که این سبک­ ها جایگاه بسیار ویژه­ای در بین مردم کشورهای اروپایی و آمریکایی دارد و بیشتر مواقع، کتاب­هایی در این سبک‌­ها، فروش بسیار بالایی دارند. جای آن است که چند مورد از این کتاب ­ها را نام برد.

– فانتزی، اساطیری:

۱- چرخ زمان از رابرت جردن

۲- شاهکش از دنیل روتفوس

۳- مجموعه مه زاد و استورم لایت از برندون سندرسون

۴- افسانه مالازان از استیون اریکسن

– آخرالزمان، پسا آخرالزمان

۱-مجموعه کتاب های ۱۰۰ نوشته کَس مورگان

۲- دونده هزار تو نوشته جیمز دشنر

۳- ابلیس نوشته استیون کینگ

۴- جاده نوشته کورمک مک کارتی

در این قسمت هم چند عنوان از دو تن از نویسندگان ایرانی که در چند سال گذشته منتشر شده‌­اند نام خواهیم برد.

اگر به سبک فانتزی سیاه – اساطیری علاقمند هستید، می ­توانید کتاب­ زیر را به صورت رایگان دریافت نمونده و مطالعه کنید.

الواح همه­‌ی آنان از خدایان بودند: لوح یکم رستگاری

خلاصه‌­ای از کتاب:

چشمانت را ببند، دستانت را به من بده و به من اطمینان کن. من تنها کسی هستم که می‌تواند تو را به دنیای کهن دفن شده‌ی ‌ درون خاطرات مردگان ببرد که رازهای مهمتری نسبت به زندگان در سینه دارند. اکنون ببین که ما در گذشته‌های دور هستیم. چگونه اژدهایان در گستره آسمان بال می‌زنند؛ ببین که جادوگران و کیمیاگران از آینده می‌گویند؛ حیوانات غول‌پیکردرون غارها زندگی می‌کنند؛ موجودات وحشی در شب از لانه‌هایشان برای شکار کردن بیرون می‌خزند. آن‌ها می‌گویند که همه چیز در اراده خدایان است، اما خدایان که هستند و چه کسی آن‌ها را دیده است؟ چشمانت را باز کن. اکنون تو به زمان حال بازگشتی. همه‌ی آنان که دیدی، درون گورهایشان دفن شدند، اما در سکوت فریاد می‌زنند. فقط یک نفر می‌تواند صدای آن‌ها را بشنود. و تو با این لوحی که در دست داری، می‌توانی سرگذشت من را ببینی که چگونه برای رهایی از نفرین کهن خانوادگی‌ام، خود را به اتفاقاتی سپرده‌ام که به دست کسانی رقم خورده‌اند که روزگاری همه‌ی آنان از خدایان بودند. لوح یکم رستگاری در ۵۲۶ صفحه نوشته شده و  لوح دوم این مجموعه به نام دَد سِگال نیز منتشر شده است.

شما می­توانید فایل PDF کتاب را از اینجا دانلود کنید.

همچنین اگر مایل هستید، می­توانید کتاب را در اپلیکیشن کتاب­خوان کتابراه مطالعه کنید.

دانلود مستقیم این کتاب

اگر به سبک تخیلی – پساآخرزمانی علاقمند هستید، می­توانید کتاب­های زیر را به صورت رایگان دریافت نمونده و مطالعه کنید.

• مجموعه سقوط مرگبار: باران سیاه از معین فرد

شخصیت اصلی داستان چشمانش را باز می‌کند و خود را بالای ساختمانی می‌یابد که قصد خودکشی دارد. او نمی‌داند چرا آن‌جا آمده و چرا می‌خواهد به زندگی خود خاتمه دهد. او حتی اسم خود را هم به خاطر نمی‌آورد! شخصیت بی‌نام داستان، منفورترین انسان روی زمین محسوب می‌شود و سایر انسان‌ها قصد کشتنش را دارند.

اما این تنها گره‌ی داستانی مجموعه‌ی سقوط مرگبار نیست، بلکه دنیایی که انسان‌ها در آن زندگی می‌کنند هم دگرگون شده است. هیولای جهش یافته‌ی بزرگی در آسمان پرواز می‌کند، ماسه‌ها شهرها را ویران کرده‌اند، انسان‌ها داخل پناهگاه‌ها زندگی می‌کنند و گلوله‌ها از زندگی انسان‌ها باارزش‌تر هستند.

هیولاها و موجودات عجیب بر کره‌ی زمین حاکم شده‌اند و شب‌ها در اطراف پرسه می‌زنند اما او هیچ یک از این‌ها را به یاد نمی‌آورد. شخصیت اصلی داستان بدنش آهنی است اما نمی‌داند چرا با سایرین فرق دارد. او فقط یک جمله را تکرار می‌کند: رباتی که می‌خواست انسان شود..

شما می­توانید فایل PDF کتاب را از اینجا دانلود کنید.

همچنین اگر مایل هستید، می­توانید کتاب را در اپلیکیشن کتاب­خوان کتابراه مطالعه کنید.

نسخه صوتی این کتاب نیز برای کسانی که علاقمند به نسخه صوتی هستند نیز موجود است و می­توانید از اینجا آن را دریافت کنید.

دانلود مستقیم این کتاب

کتاب دوم این مجموعه به نام بمب خیس نیز منتشر شده است.

کتاب جوینده از امین فرد

• خلاصه‌­ای از کتاب:

هشتاد و پنج سال از نابودی زمین می‌گذرد و انسان‌های محدودی درون شهری با گنبد شیشه‌ای زندگی می‌کنند. بیرون شهر، انسان‌های جهش‌یافته‌ای پرسه می‌زنند که از گذشته کینه به دل دارند و مقصر وضعیت حال خود را انسان‌های جاه‌طلبی می‌دانند که حرص سیری‌ناپذیری برای قدرت دارند.

سرانجام روزی می‌رسد که گنبد شیشه‌ای دیگر وجود ندارد و تنها محافظ بین انسان‌ها و جهش‌یافته‌ها پایان می‌گیرد. آخرین نفر شهر شیشه‌ای دل به بیابان‌های سوزان می‌زند. گرسنگی از یک سو، تنهایی و جهش‌یافته‌ها از سوی دیگر در کمین او نشسته‌اند و تمام انسان‌ها مجبور به کوچ به شمال می‌شوند، جایی که وعده نجات داده شده است.

 اگر مایل هستید، می­توانید کتاب را در اپلیکیشن کتاب­خوان کتابراه مطالعه کنید.

دانلود مستقیمPDF این کتاب

• سخن آخر

به امید روزی که کتاب جایگاه اصلی ­اش را در بین ایرانی­ های عزیز پیدا کند.

کسی می­گفت: «از زمانی که برای خرید کتاب در صف نایستادیم، مجبور شدیم در صف­ های مرغ و شکر بایستیم.»

نویسنده‌ی مقاله‌ای که مطالعه فرمودید: آقای امین فرد

در آخر باید از مدیریت محترم سایت، آقای کسری نراقی و سردبیرمحترم، آقای سعید آقابابایی تشکر کنم که به ما این  اجازه را دادند که این مقاله با هر کم و کاستی در سایت منتشر شود.

 بی­صبرانه منتظر نظرات و انتقادات شما گیمرهای عزیز درمورد کتاب­ها هستیم. امیدواریم که از خواندن کتاب­ها لذت ببرید.