بررسی کارت گرافیک Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite؛ میان‌ رده ی قدرتمند

همان‌طور که می‌دانید، شرکت گیگابایت که یکی از معروف‌ترین شرکت‌های سخت‌افزاری است، در زمینه تولید کارت گرافیک هم سابقه و پشتوانه طولانی‌ای دارد. پس از معرفی RTX3060، به تدریج شرکت‌های مختلف نسخه‌های خاص و مخصوص خود را از این کارت گرافیک عرضه کردند. Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite یکی از قوی‌ترین RTX3060‌ های موجود است و در ادامه مطلب قصد بررسی آن را داریم.

قطعاً اگر اخبار سخت‌افزار و PC Gaming را دنبال کرده باشید، می‌دانید که چند ماه بعد از معرفی کارت‌ گرافیک‌های پرچم‌دار شرکت گیگابایت یعنی RTX 3090 و RTX 3080، نسخه میان رده سری ۳۰۰۰ کارت گرافیک‌های Nvidia با نام RTX 3060 هم معرفی شد و در اواسط زمستان نسخه‌های مختلفی از آن عرضه شدند.

همان‌طور همواره با معرفی کارت گرافیک‌های جدید NVIDIA، علاوه بر نسخه معیار Founders Edition، چیپ اصلی آن در اختیار شرکای تجاری انویدیا هم قرار می‌گیرد تا به کمک خنک‌کننده‌های خاص خود و همچنین طراحی اختصاصی،‌ آن را با ویژگی‌های تقویت شده عرضه کنند. شرکت گیگابایت هم به عنوان یکی از شرکت‌های سخت‌افزاری قدرتمند، نسخه‌های مختلفی از RTX 3060 را عرضه کرده است و AORUS RTX 3060 Elite یکی از قوی‌ترین مدل‌های موجود محسوب می‌شود.

Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite

ویژگی‌های اصلی کارت‌های سری ۳۰۰۰ انویدیا

ابتدا باید به ویژگی‌های خاص معماری آمپر انویدیا اشاره‌کنیم. در سری جدید کارت‌های گرافیک انویدیا، علاوه بر بهبودهای معمول در تعداد هسته‌های CUDA، از نسل دوم هسته‌های Ray Tracing و نسل سوم هسته‌های Tensor استفاده شده است. همان‌طور که احتمالاً در اخبار مختلف شنیده‌اید، هسته‌های Ray Tracing در زمینه نورپردازی بازی‌ها نقش مهمی ایفا کرده و می‌توانند به شدت کیفیت نورپردازی بازی را افزایش بدهند. هسته‌های Tensor بیش‌تر برای محاسبات علمی و کاربردهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در محاسبات اعداد اعشاری به کار می‌روند و با توجه به نقش بسیار مهم پردازنده‌های گرافیکی انویدیا در رشد سرسام‌آور هوش مصنوعی در سالیان اخیر، حضور آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. البته توجه کنید که این هسته‌ها تنها برای کاربرد‌های علمی صرف طراحی نشده‌اند؛ سیستم‌های گرافیکی مبتنی بر هوش مصنوعی نظیر تکنولوژی DLSS که باعث افزایش رزولوشن تصویر در کنار حفظ یا افزایش نرخ فریم آن می‌شود هم به کمک همین تکنولوژی انجام شده و مبتنی بر همین هسته‌هاست. در نتیجه هسته‌های Tensor در گیمینگ نیز تأثیر بسزایی دارند.

همچنین قابلیت‌های مبتنی بر هوش مصنوعی زیادی برای کارت‌های گرافیک انویدیا توسعه داده شده‌اند و ویژگی‌های کاربردی نظیر از بین بردن نویز از صدا و حذف پس زمینه تصویر به صورت پویا و Realtime و مواردی نظیر این از جمله توانایی‌های این کارت گرافیک‌ها هستند. با توجه به بالا رفتن اهمیت کار از راه دور و همچنین افزایش مخاطبان استریم‌ها، چنین ویژگی‌هایی بسیار کاربردی و اساسی هستند. به کمک کارت‌های گرافیک جدید انویدیا، استریم کردن به راحتی و بدون افکت کیفیت بازی، قابل انجام خواهد بود. علاوه بر این تکنولوژی NVIDIA Reflex هم در این کارت‌ها به کار رفته است که در صورت پیاده‌سازی صحیح توسط سازندگان بازی، باعث فعال شدن حالت با تأخیر خیلی کم برای بازی می‌شوند که عملاً از طریق کم کردن صف پردازشی GPU و کاهش فشار بر CPU، باعث اجرای بازی با تأخیر خیلی کمتر می‌شود. این موضوع به خصوص برای بازی‌های شوتر و سایر عناوین آنلاین سرعتی از اهمیت بالایی برخوردار است.

طراحی زیبای Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite که گیگابایت از آن با نام طراحی Neonpunk یاد می‌کند

جزئیات تخصصیGigabyte AORUS RTX 3060 Elite

قدرت بالای Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite

بعد از این موضوع،‌ باید سراغ جزییات تخصصی این کارت گرافیک برویم. Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite از ۳۵۸۴ هسته CUDA که با فرکانس ۱۸۶۷ مگاهرتزی کار می‌کنند، بهره می‌برد و نسبت به کارت رفرنس و مرجع که ۱۷۷۷ است، بهبود حدوداً ۵ درصدی را شاهد هستیم. نسخه AORUS RTX 3060 Elite، نسخه ۱۲ گیگابایتی RTX 3060 است که باز حافظه ۱۹۲ بیتی با پهنای باند ۳۶۰ گیگابیت بر ثانیه استفاده می‌کند. این پهنای باند به لطف اتصال ۱۶ تایی PCI-E 4.0 مهیا شده است. در اکثر مادربوردهای جدید از جمله مادربوردهای گیگابایت این نوع اتصالات قرار گرفته‌اند. حداکثر رزولوشن قابل پشتیبانی توسط این کارت گرافیک هم رزولوشن ۸K با وضوح ۷۶۸۰x4320 با نرخ فریم ۶۰ فریم بر ثانیه در این رزولوشن است و البته در رزولوشن‌های کمتر، این محدودیت نرخ فریم وجود نداشته و امکان استفاده از نرخ فریم‌های بسیار بالاتر هم وجود خواهد داشت..

Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite

ویژگی دیگر این کارت گرافیک، امکان خروجی دادن همزمان به چهار مانیتور است. با توجه به این موضوع، این کارت گرافیک انتخاب مناسبی برای کاربران حرفه‌ای‌تری که نیاز به چندین صفحه نمایش دارند محسوب می‌شود. البته مطمئناً مدل‌های قوی‌تر سری ۳۰۰۰ که گیگابایت ارائه داده است، برای چنین کاربرانی قابل توجه تر است ولی اگر این افراد به توان گرافیکی سطح میان رده نیاز داشته و در عین حال نیاز به چهار مانیتور داشته باشند، این گزینه می‌تواند جالب توجه باشد. ضمناً باید به این نکته هم توجه کنید که این کارت گرافیک قدرتمند، نسبت به مدل‌های دیگر RTX 3060 پرمصرف‌تر است و به گفته شرکت گیگابایت، برای تأمین توان این کارت به همراه سایر قطعات یک سیستم متناسب با آن، نیاز به پاور با حداقل توان ۶۵۰ وات خواهد بود. در نتیجه باید این نکته را مد نظر داشته باشید که همانند اکثر کارت‌های سری ۳۰۰۰ با کارت نسبتاً پرمصرفی رو به رو هستیم.

انتقال حرارت و کنترل دما

در کنار این ویژگی‌ها، باید به موارد اختصاصی Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite برای کنترل دما هم اشاره‌کنیم. در این نسخه، گیگابایت از سه فن استفاده کرده است. این سیستم خنک‌کننده از روش خلاقانه‌ای استفاده می‌کند و این روش مبتنی بر جهت چرخش متفاوت فن وسط است. این موضوع باعث می‌شود آشفتگی (توربولانس)‌ جریان هوا روی کارت گرافیک کاهش‌یافته و در عوض هوا به شکل بهینه‌تر و بهتری برای خنک کردن به آن برخورد کند. همچنین از سیستم‌های هوشمندی استفاده شده تا زمانی که فشار کاری و مصرف برق GPU پایین است و عملاً گرمای زیادی تولید نمی‌شود، برای کاهش‌ بیش‌تر مصرف انرژی و همچنین تولید صدا فن‌ها خاموش شوند و زمانی که فشار کاری و بالطبع گرمای تولیدی بالاتر رفت، شروع به چرخش بکنند.

جهت چرخش فن میانی با دو فن دیگر متفاوت است و همین باعث بهتر شدن راندمان خنک‌سازی دستگاه می‌شود.

نکات دیگری هم در طراحی فن‌ها مد نظر قرار گرفته است. پره‌های فن لبه‌های مثلثی شکلی دارند که باعث هدایت بهتر جریان هوا شده و راندمان خنک‌سازی را بهبود می‌دهند. همچنین از نوعی ماده روان ساز به نام روان ساز نانو گرافنی برای یاتاقان‌های سیستم چرخشی فن‌ها استفاده شده است که باعث افزایش طول عمر آن‌ها تا حدوداً ۲.۱ برابر می‌شود. این طول عمر دو برابر معادل با طول عمر بلبرینگ‌ها (یاتاقان‌های توپی) دوبل است، با این تفاوت که بلبرینگ‌های دوبل از نظر صوتی آزاردهنده‌تر بوده و در این جا با صدای کمتر، به همان طول عمر دست یافته‌ایم. همچنین هیت سینک‌های حرفه‌ای در پشت کارت گرافیک برای انتقال جریان هوا طراحی شده است. یک صفحه مسی بزرگ هم در تماس با GPU و VRAM آن و در مجاورت لوله‌های انتقال گرما قرار گرفته تا گرما به خوبی از GPU به هیت سینک‌ها منتقل شده و به خارج از کارت گرافیک هدایت بشود.

استحکام بالا

از سایر نکاتی که در مورد این کارت گرافیک حائز اهمیت هستند، بدنه فلزی خاص آن است که باعث استحکام آن می‌شود. البته عموماً افتادن کارت گرافیک امر رایجی نیست ولی به هر حال پیش‌بینی حوادث غیرمترقبه هم صورت گرفته تا در صورت وقوع این اتفاق، آسیب وارد شده کاهش یابد. در طراحی سیستم انتقال توان این کارت گرافیک با استفاده از تکنیک‌های ویژه این امکان فراهم شده تا ترانزیستورهای MOSFET آن بتوانند در دمای کمتری فعالیت کنند و بدین ترتیب از افزایش دمای بی‌رویه جلوگیری شود. همچنین از چوک‌ها و خازن‌های تائید شده و بسیار باکیفیتی استفاده شده است تا طول عمر نهایی کارت گرافیک نیز افزایش یابد.

Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite برای تامین توان از یک پین ۸ تایی و یک پین ۶ تایی استفاده می‌کند.

هرچند تماس مستقیم با PCB کارت گرافیک امر رایجی نیست ولی به هر حال در هنگام اسمبل کردن اولیه ممکن است دست فرد به عناصر درونی مدار و لحیم‌ آن‌ها برخورد کند. در برخی کارت‌ گرافیک‌های قدیمی، این لحیم‌ها بعضاً نوک تیز بودند و باعث خراشیدگی دست می‌شدند. گیگابایت فکر این جا را هم کرده است و در لحیم کاری عناصر مدار، از تکنیک اتوماتیک خاصی استفاده شده است تا لحیم‌ها به شکلی روی قطعه قرار بگیرند که در صورت برخورد ناگهانی دست با آن‌ها، نه به قطعه و نه به دست فرد آسیبی وارد نشود.

طراحی ظاهری Neonpunk

از لحاظ ظاهری، گیگابایت از نوعی طراحی خاص برای این کارت گرافیک استفاده کرده است. نامی که گیگابایت برای این طراحی گذاشته است، Neonpunk است. علاوه بر ظاهر آینده‌نگرانه خود کارت گرافیک، رنگ‌های استفاده شده در طراحی اصلی کارت گرافیک، نوع خاصی از سرخ گیلاسی و فیروزه‌ای هستند. این رنگ‌آمیزی کارت گرافیک را شبیه آثار سایبرپانک می‌کند و باعث می‌شود این طور به نظر برسد که این قطعه از آینده آمده است.

Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite

امکانات جانبی Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite

باید به امکانات جانبی کارت گرافیک هم اشاره‌کنیم. همان‌طور که از تصاویر هم مشخص است، این کارت گرافیک طراحی بسیار زیبایی دارد و علاوه بر آن از قابلیت نورپردازی RGB هم روی آن استفاده شده و به کمک سیستم RGB Fusion 2.0 می‌توان این نور و نحوه عوض شدن آن را هم شخصی سازی کرد. مودهای مختلفی برای این تغییر رنگ وجود دارد و به طور کامل می‌توانید بسته به سلیقه خود از رنگ‌های RGB مد نظر استفاده کنید ولی ترکیب رنگ پیش‌فرض استفاده شده برای کارت گرافیک هم بسیار زیباست و می‌تواند نظر مخاطبان را جلب کند.

سیستم نورپردازی مورد استفاده در Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite، توانایی پوشش بیش از ۱۶.۷ میلیون رنگ را دارد. این ۱۶.۷ میلیون رنگ، براساس سه سیگنال نوری قرمز، سبز و آبی که هر کدام مقادیر بین ۰ تا ۲۵۵ را بدست می‌آورند ایجاد شده و عملا به کمک این سه رنگ اصلی، تمامی رنگ‌های ممکن به راحتی ایجاد می‌شوند. ۹ حالت تغییر رنگ مختلف هم برای این کارت گرافیک در نظر گرفته شده است. یعنی علاوه بر حالت معمول که تنها یک رنگ نمایش داده شود، ۸ حالت دیگر هم وجود دارد که مثلا می‌تواند در بازه های زمانی کوتاه به صورت موجی رنگ‌ها را تغییر داده و جلوه‌ای زنده و پویا به کیس شما بدهد. همه این موارد با دقت و جزئیات زیاد از طریق نرم افزار RGB Fusion 2.0 قابل تغییر و شخصی سازی هستند و به راحتی و بدون نیاز به دانش فنی، می‌توانید ظاهر و رنگ مناسبی را برای کیس کامپیوتر خود ایجاد کند. ضمن این که اگر سایر محصولات گیگابایت را که از فناوری RGB Fusion 2.0 استفاده می‌کنند در اختیار داشته باشید، می‌توانید با کمک این نرم افزار الگوی رنگی آن‌ها را هم تعیین کرده و به راحتی رنگ بندی تمامی اجزای سیستم خود را کنترل کنید.

نرم‌افزار کاربر پسندی به نام AORUS Engine هم طراحی شده که به کمک آن می‌توان ولتاژ و سرعت کلاک و یکسری موارد دیگر کارت گرافیک را تغییر داد و تا حد بیش‌تری آن را اورکلاک کرد. هر چند به هر حال این امر کمی نیاز به دانش تخصصی هم دارد و توصیه می‌کنم اگر در این زمینه اطلاعات فنی ندارید، بدون جست‌وجوی کافی اقدام به اورکلاک دستی هیچ کارت گرافیکی نکنید.

خروجی‌های Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite شامل دو عدد خروجی HDMI 2.1 و دو عدد خروجی Display Port 1.4a می‌شود.

در انتها هم باید به ابعاد فیزیکی این کارت گرافیک اشاره‌کنیم. طول این کارت گرافیک ۲۹۶، عرض آن ۱۱۷ و ارتفاع آن ۵۶ میلی‌متر است و در کل کارت گرافیک نسبتاً بزرگی محسوب می‌شود ولی قطعاً در مقابل برادران بزرگ‌ترش یعنی RTX 3080 و RTX 3090، از نظر استاندارد بودن اندازه‌ی به شدت وضعیت بهتری دارد. با این وجود اگر می‌خواهید چنین کارتی را تهیه کنید، باید به فضای کیس خود هم توجه کنید. در پشت این کارت گرافیک دو خروجی HDMI 2.1 و دو خروجی DisplayPort 1.4a قرار گرفته و تأمین توان آن هم از طریق یک پین پاور ۸ تایی و یک پین ۶ تایی انجام می‌شود.

Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite

نتیجه‌گیری نهایی Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite

در نهایت باید گفت که Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite یکی از قوی‌ترین کارت گرافیک‌های سری RTX 3060 محسوب می‌شود. سری RTX 3060، به نوعی در سطح میان رده کارت گرافیک‌های سری ۳۰۰۰ انویدیا قرار دارند و در نتیجه از نظر قدرت، از نمونه‌های RTX 3070 به بالا ضعیف‌ترند. با این وجود، این کارت‌ها تا حدی از نظر مصرف برق و قیمتی بهینه‌تر بوده و البته همچنان کیفیت بسیار قابل قبولی را ارائه می‌دهند که از بسیاری از کارت‌ گرافیک‌های قدرتمند نسل گذشته بهتر است. در نتیجه اگر به دنبال نمونه نسبتاً اقتصادی‌تر و البته بسیار قدرتمندی از سری کارت‌های ۳۰۰۰ انویدیا هستید، Gigabyte AORUS RTX 3060 Elite می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.