بررسی کارت گرافیک Gigabyte GeForce RTX3080 Gaming OC؛ قوی و باشکوه

پس از معرفی سری کارت‌های گرافیک RTX30 شرکت انویدیا، با فاصله اندکی شرکای تجاری این شرکت عرضه مدل‌های مختلف این کارت با طراحی‌ها و تغییرات مختلف را شروع کردند. همانند همیشه، شرکت گیگابایت هم از جمله کمپانی‌هایی بود که اقدام به عرضه این سری از کارت گرافیک‌ها کرد. در این مطلب می‌خواهیم به بررسی کارت گرافیک Gigabyte GeForce RTX3080 Gaming OC که نسخه اورکلاک شده RTX3080 است بپردازیم.

GIGABYTE GeForce RTX3080 Gaming OC

مطمئناً اگر پیگیر اخبار دنیای کامپیوتر و PC Gaming باشید، از معرفی RTX3080 و سایر اعضای خانواده RTX30 آگاه هستید. کارت گرافیک‌هایی با جهش قدرت بسیار بالا نسبت به نسل پیشین خود و با قیمتی بسیار اقتصادی به نسبت توانایی بسیار بالایشان، کارت گرافیک‌هایی که از نظر پایه، در همان ابتدای نسل قدرتی بالاتر از کنسول‌های نسل بعد ارائه می‌دهند.

همواره با معرفی کارت گرافیک‌های جدید NVIDIA، علاوه بر نسخه معیار Founders Edition، چیپ اصلی آن در اختیار شرکای تجاری انویدیا هم قرار می‌گیرد تا به کمک خنک‌کننده‌های خاص خود و همچنین طراحی اختصاصی،‌ آن را با ویژگی‌های تقویت شده عرضه کنند. همانند همیشه شرکت گیگابایت هم یکی از پیشگامان این موضوع است.

ویژگی‌های اساسی RTX3080

ابتدا باید به ویژگی‌های خاص معماری آمپر انویدیا اشاره‌کنیم. در سری جدید کارت‌های گرافیک انویدیا، علاوه بر بهبودهای رایج در تعداد هسته‌های CUDA، از نسل دوم هسته‌های Ray Tracing و نسل سوم هسته‌های Tensor استفاده شده است.

هسته‌های Ray Tracing همان طور که می‌دانید، در زمینه نورپردازی بازی‌ها نقش اساسی دارند و می‌توانند به شدت کیفیت نورپردازی بازی را افزایش بدهند. هسته‌های Tensor بیش‌تر برای محاسبات عملی و کاربردهای هوش مصنوعی در محاسبات اعداد اعشاری به کار می‌روند و با توجه به نقش بسیار مهم پردازنده‌های گرافیکی انویدیا در رشد هوش مصنوعی در سالیان اخیر، حضور آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

البته توجه کنید که این هسته‌ها فقط برای کارهای علمی نیستند و سیستم DLSS که باعث افزایش کیفیت قابل‌توجه وضوح تصویر در کنار حفظ یا افزایش فریم ریت آن می‌شود هم به کمک هوش مصنوعی انجام شده و مبتنی بر همین هسته‌هاست. در نتیجه هسته‌های Tensor در گیمینگ تأثیر بسزایی دارند.

دو فن وسط و سمت راست، ۹۰ میلی‌متری و فن سمت چپ ۸۰ میلی‌متری است.

قابلیت‌های مبتنی بر هوش مصنوعی زیادی برای کارت‌های گرافیک انویدیا توسعه داده شده‌اند و ویژگی‌های کاربردی نظیر از بین بردن نویز صدا و حذف پس زمینه تصویر به صورت زنده و مواردی نظیر این را به طور کامل فراهم می‌کنند که در دنیای امروز که بسیاری از کارها از راه دور انجام می‌شود و همچنین استریم کردن بازی‌ها که طرفداران زیادی هم دارد، می‌تواند بسیار کاربردی باشد.

به کمک کارت‌های گرافیک جدید انویدیا، این کارها به سهولت و بدون فشار روی کیفیت اجرایی بازی امکان پذیر خواهند بود.

علاوه بر این تکنولوژی NVIDIA Reflex هم در این کارت‌ها به کار رفته است که در صورت پیاده سازی صحیح توسط سازندگان بازی، باعث فعال شدن حالتِ Ultra Low Latency (تأخیر خیلی کم) برای بازی می‌شوند که عملاً از طریق کم کردن صف پردازشی GPU و کاهش فشار بر CPU، باعث می‌شود که بازی با نرخ تأخیر خیلی کمتری اجرا شود که به خصوص برای بازی‌های شوتر و سایر عناوین آنلاین سرعتی از اهمیت بالایی برخوردار است.

نمای پشتی کارت گرافیک. اتصالات PCI-E 4.0 در بالای تصویر به خوبی مشخص است.

جزییات تخصصی Gigabyte GeForce RTX3080 Gaming OC

قدرت و توانایی

بعد از این موضوع،‌ باید سراغ جزییات تخصصی این کارت گرافیک برویم. Gigabyte GeForce RTX3080 Gaming OC از ۸۷۰۴ هسته CUDA که با فرکانس ۱۸۰۰ مگاهرتزی کار می‌کنند، بهره می‌برد و نسبت به کارت رفرنس و مرجع که ۱۷۱۰ است، شاهد افزایش فرکانس حدوداً ۵ درصدی هستیم.

این کارت از ۱۰ گیگابایت رم GDDR6X با نرخ فرکانسی ۱۹۰۰۰ مگاهرتز و نرخ انتقال ۳۲۰ بیت در باس حافظه استفاده کرده و در کل پهنای باند نهایی آن به ۷۶۰ گیگابایت بر ثانیه می‌رسد. این پهنای باند به لطف اتصال ۱۶ تایی PCI-E 4.0 مهیا شده است که در اکثر مادربوردهای جدید از جمله مادربوردهای گیگابایت این نوع اتصالات قرار گرفته‌اند.

حداکثر رزولوشن قابل پشتیبانی توسط این کارت گرافیک هم رزولوشن ۸K با وضوح ۷۶۸۰x4320 با نرخ فریم ۶۰ فریم بر ثانیه در این رزولوشن است و البته در رزولوشن‌های کمتر، این محدودیت نرخ فریم به این شکل وجود ندارد.

همچنین این کارت گرافیک می‌تواند به طور همزمان تصویر را به ۴ مانیتور مجزا خروجی بدهد و از این لحاظ، برای افرادی که نیاز به چندین مانیتور برای کار دارند بسیار مناسب است.

ضمناً باید به این نکته هم توجه کنید که این کارت گرافیک قدرتمند، به شدت هم پرمصرف است و به گفته شرکت گیگابایت و همین طور انویدیا، برای تأمین توان این کارت به همراه سایر قطعات یک سیستم متناسب با آن، نیاز به پاور با حداقل توان ۷۵۰ وات خواهد بود که در نسخه رفرنس، از این ۷۵۰ وات،‌ حدود ۳۲۰ وات مستقیماً برای خود کارت گرافیک استفاده می‌شود و در نسخه‌های اورکلاک شده نظیر Gigabyte GeForce RTX3080 Gaming OC این عدد مقدار اندکی بیش‌تر است.

نور RGB لوگو شرکت گیگابایت از طریق RGB Fusion 2.0 قابل تنظیم است.

کنترل دما

در کنار این ویژگی‌ها، باید به موارد خاص و ویژه Gigabyte GeForce RTX3080 Gaming OC برای کنترل دما هم اشاره‌کنیم. در این نسخه، گیگابایت از دو فن ۹۰ میلی‌متری در وسط و یکی از دو سمت و یک فن ۸۰ میلی‌متری در سمت دیگر استفاده کرده است.

جهت چرخش فن وسط با دو فن کناری متفاوت است و باعث می‌شود آشفتگی (توربولانس)‌ جریان هوا روی کارت گرافیک کاهش یافته و در عوض هوا به شکل بهینه‌تر و بهتری برای خنک کردن به آن برخورد کند. همچنین از سیستم‌های هوشمندی استفاده شده تا زمانی که فشار کاری خیلی کمی روی GPU وارد می‌شود و عملاً گرمای زیادی تولید نمی‌شود، برای کاهش مصرف انرژی و همچنین تولید صدا فن‌ها خاموش شوند و زمانی که فشار کاری بالاتر رفت، شروع به چرخش بکنند. همچنین لبه‌های مثلثی شکلی روی پره‌های فن قرار گرفته‌اند که باعث می‌شوند جریان هوا به شکل بهتری هدایت شود و عمل خنک کنندگی به بهترین شکل ممکن صورت بگیرد.

همچنین از نوعی ماده روان ساز به نام روان ساز نانو گرافنی برای یاتاقان‌های سیستم چرخشی آن استفاده شده است که باعث می‌شود طول عمر آن‌ها حدوداً ۲.۱ برابر افزایش یابد و به طول عمر بلبرینگ‌ها (یاتاقان‌های توپی) های دوبل برسد و در عین حال از نظر تولید صدای مزاحم به شدت عملکرد بهتری را نسبت به بلبرینگ‌های دوبل شاهد باشیم.

همچنین هیت سینک‌های حرفه‌ای در پشت کارت گرافیک برای انتقال جریان هوا طراحی شده و یک صفحه مسی هم در تماس با GPU و در مجاورت لوله‌های انتقال گرما قرار گرفته تا حرارت تولید شده به خوبی از GPU به هیت سینک‌ها منتقل شده و به خارج از کارت گرافیک هدایت بشود.

دو پورت HDMI 2.1 و چهار پورت DisplayPort 1.4a در این کارت گرافیک تعبیه شده است.

طراحی تخصصی

از سایر نکاتی که در مورد این کارت گرافیک حائز اهمیت هستند، بدنه فلزی خاص آن است که باعث استحکام آن می‌شود و هر چند عموماً افتادن کارت گرافیک امر رایجی نیست ولی به هر حال محافظت خوبی نسبت به ضربه را هم فراهم می‌آورد.

در طراحی سیستم انتقال توان این قطعه هم از تکنیک‌های ویژه‌ای استفاده شده است تا ترانزیستورهای MOSFET آن بتوانند در دمای کمتری فعالیت کنند و جلوی افزایش دمای بی‌رویه آن گرفته شود. همچنین از چوک ها و خازن‌های تائید شده و بسیار باکیفیتی استفاده شده است تا طول عمر نهایی کارت گرافیک نیز افزایش یابد.

همچنین اتصال قطعات به کمک تجهیزات پیشرفته و به طور تمام اتوماتیک انجام شده و ساختار آن به گونه‌ای است که در اثر برخورد دست با لحیم‌های روی سیستم، به دست آسیبی از لحاظ خراشیدگی وارد نشود و همچنین امکان آسیب زدن به مدار از طریق برخورد دست نیز وجود نداشته باشد.

نمایی زیبا از GIGABYTE GeForce RTX3080 Gaming OC

امکانات جانبی

باید به امکانات جانبی کارت گرافیک هم اشاره‌کنیم. همان طور که از تصاویر هم مشخص است، این کارت گرافیک طراحی بسیار زیبایی دارد و علاوه بر آن از قابلیت نورپردازی RGB هم روی آن استفاده شده و به کمک سیستم RGB Fusion 2.0 می‌توان این نور و نحوه عوض شدن آن را هم شخصی سازی کرد.

علاوه بر این، کارت گرافیک به صورت Dual BIOS طراحی شده و به صورت پیش فرض روی حالت اورکلاک و تقویت شده قرار دارد؛ ولی در صورتی که بخواهید می‌توانید آن را به حالت Silent منتقل کنید که از نظر قدرت کمی ضعیف‌تر می‌شود اما در عوض سر و صدای آن کاهش می‌یابد و مثلاً برای یک بازه زمانی طولانی مدت که احتمالاً قصد انجام بازی یا کار سنگین گرافیکی را نداشته باشید، فعال کردن این حالت می‌تواند مفید واقع بشود.

نرم افزار کاربر پسندی به نام AORUS Engine هم طراحی شده که به کمک آن می‌توان ولتاژ و سرعت کلاک و یکسری موارد دیگر کارت گرافیک را تغییر داد و تا حد بیش‌تری آن را اورکلاک کرد. هر چند به هر حال این امر کمی نیاز به دانش تخصصی هم دارد و توصیه می‌کنم اگر در این زمینه اطلاعات فنی ندارید، بدون جست و جوی کافی اقدام به اورکلاک دستی هیچ کارت گرافیکی نکنید.

در انتها هم باید به ابعاد فیزیکی این کارت گرافیک اشاره‌کنیم. طول این کارت گرافیک ۳۲۰، عرض آن ۱۲۹ و ارتفاع آن ۵۵ میلی‌متر است و در کل کارت گرافیک غول پیکر و بزرگی محسوب می‌شود. از این رو اگر بخواهید چنین کارتی را تهیه کنید، باید به فضای کیس خود هم توجه کنید.

در پشت این کارت گرافیک دو خروجی HDMI 2.1 و ۳ خروجی DisplayPort 1.4a قرار گرفته و تأمین توان آن هم از طریق دو پین پاور ۸ تایی انجام می‌شود.

GIGABYTE GeForce RTX3080 Gaming OC

نتیجه گیری نهایی

در نهایت باید گفت Gigabyte GeForce RTX3080 Gaming OC کارت گرافیکی قدرتمند با ظاهری مدرن و بسیار زیباست و گیگابایت در این محصول با استفاده از چیپ بسیار قدرتمند RTX3080‌ شرکت انویدیا و استفاده از سیستم خنک کننده اختصاصی و همچنین قطعات باکیفیت و طول عمر بالاتر، در نهایت محصولی بسیار ارزشمند را تحویل مشتریان داده است.

هر چند به هر حال به دلیل کمبود موجودی جهانی کارت‌های سری RTX30 احتمالاً این کارت‌های گرافیکی به سختی پیدا می‌شوند، اما مطمئناً به زودی از لحاظ موجودی وضعیت آن‌ها بهتر خواهد شد و در آن صورت تهیه Gigabyte GeForce RTX3080 Gaming OC می‌تواند یکی از بهترین انتخاب‌های ممکن باشد.