چرا جوکر جرد لتو نادیده گرفته شد؟

جوکر جرد لتو در دنیای سینمایی پیشین دی‌سی پتانسیل از دست رفته‌ای بود که در صورت اختصاص زمان بیشتر می‌توانست با واکنش‌های بهتری روبرو شود.

دنیای سینمایی پیشین دی‌سی تحت عنوان DCEU شاید از مشکلات و کاستی‌های متعددی رنح می‌برد که مقصر اصلی تمامی آن‌ها نیز دخالت‌ها و بی‌برنامگی‌های کمپانی برادران وارنر بوده است اما در برخی از مسائل نیز واکنش بی‌رحمانه و ناعادلانه مخاطبین نیز تاثیرگذار بود و اجازه نداد تا دست اندرکاران این فرنچایز آنطور که می‌بایست، ایده و برنامه‌های خود را عملی نمایند که نمونه بارز چنین رویکردی را می‌توان در قبال جوکر جرد لتو مشاهده کرد.

زمانی که فیلم ضدقهرمانانه Suicide Squad در سال ۲۰۱۶ میلادی معرفی شد، در نظر داشت تا جوکر DCEU را با نقش آفرینی جرد لتو به معرض نمایش بگذارد. جوکری که ۸ سال پیش توسط هیث لجر فقید به طرز استادانه‌ای نقش آفرینی شد و جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل را برایش به همراه داشت و قاعدتاً چنین دستاوردی انتظارات را به طرز غیرمعقولی از جرد لتو افزایش می‌داد. البته باید در نظر داشته باشیم که بازیگر جدید نقش جوکر نیز هنرمند توانمندی در نظر گرفته می‌شود که صاحب جایزه اسکار نیز بوده است.

با این حال از زمان اکران Suicide Squad و رونمایی از جوکر جرد لتو، انتقادات روانه او و استودیو دی‌سی شد. انتقاداتی حول محور ظاهر عجیب و غریب، شخصیت پردازی ناامید کننده و مدت حضور بسیار کمی که عملاً مخاطب فرصتی برای برقراری ارتباط با او پیدا نمی‌کرد. علی‌رغم این که تاکنون بازیگرانی نظیر جک نیکسلون، هیث لجر و واکین فینیکس فرصت کافی برای نمایش تماشایی جوکر خود داشته‌اند اما جرد لتو نه تنها چنین فرصتی را در اختیار نداشت، بلکه واکنش‌های غیرمنصفانه‌ای را نیز دریافت کرد؛ زیرا مخاطبین گاهاً شرایط وی را درک نمی‌کردند.

شاید که جوکر او بهترین تصویر پردازی از شاهزاده شرارت شهر گاتهام نبوده باشد اما در عین حال دارای پتانسیل‌های ارزشمندی بود که در صورت تحقق می‌تواسنت به اتفاقات جذابی ختم شود. به همین منظور نیز در مقاله امروز به سراغ بررسی دلایلی رفته‌ایم که توسط مخاطبین دیده نشد و به طبع، ارزش‌هایش فرصتی برای نمایش پیدا نکرد.

نمایش محتوایی جدید

فارغ از جک نیکسلون، جوکرهای به نمایش درآمده پس از او وظیفه سختی داشتند تا شباهتی به شیوه نقش آفرینی بازیگر قبلی نداشته باشند؛ رویکردی که برای جرد لتو بیش از پیش دشوار جلوه می‌کرد، زیرا در مقایسه با هیث لجر قرار می‌گرفت.

باید قدردان جرد لتو بود که چنین ریسکی را تقبل کرد تا نه تنها ایفای نقش جوکر پس از فیلم شوالیه تاریکی کریستوفر نولان را بر عهده بگیرد، بلکه به حدی غرق در این نقش آفرینی شده بود که فارغ از حیطه فیلم‌برداری نیز شیوه اخلاقی جوکر را در پیش گرفت و بعضاً برای همکارانش هدایاهای عجیب و غریب تدارک می‌دید. با وجو دتمام تعهدی که به نقش خود داشت اما فرصتی برای ارائه آن در فیلم Suicide Squad پیدا نکرد و در سمت مقابل توسط مخاطبین نیز مورد انتقاداتی قرار گرفت که انصاف نبود و در نتیجه جرد لتو نسبت به حضور در DCEU ناامید شد. هیچ ایرادی ندارد که فرصت به بازیگران جدید داده شود تا جنبه‌های متفاوتی از شخصیت‌های نمادین را به تصویر بکشند؛ زیرا جوکر به نمایش درآمده توسط هیث لجر مقدس نیست که کسی اجازه ایفای این نقش در پروژه‌های مختلف پس از او را نداشته باشد.

رابطه‌ای پیچیده با بتمن

بتمن و جوکر یکی از زوج‌های نمادین و منحصر به فرد دنیای کمیک به شمار می‌روند که اساساً بدون حضور یکی از آن‌ها، دیگری نیز هیچ معنایی پیدا نخواهد کرد.

آن‌ها را می‌توان به عنوان ۲ روی یک سکه در نظر گرفت که یکدیگر را کامل می‌کنند. جرد لتو و بن افلک پتانسیل بسیار زیادی داشتند تا این رابطه را به نحوی تیره و تاریک به تصویر کشیده و رویارویی جذابی را به ارمغان بیاورند که تاکنون در حوزه سینما سابقه نداشته است. کینه و دشمنی خاصی که اگرچه جوکر و بتمن آن‌ها را به دشمنان قسم خورده یکدیگر تبدیل می‌کرد اما در عین حال می‌توانست به همکاری ناخواسته‌ای همچون وقایع داستانی Zack Snyder’s Justice League نیز تبدیل بشود که قطعاً در صورت اختصاص زمان بیشتر، مخاطبینش را شگفت‌زده می‌کرد.

برخورداری از ظاهری عجیب و غریب

فارغ از جنجالی‌های پشت صحنه حول محور اختلاف کارگردان با تهیه‌کنندگان و در نهایت بی‌برنامگی‌های کمپانی برادران وارنر، یکی از مهمترین مسائلی که انتقادات مخاطبین را برانگیخت، به ظاهر جوکر به نمایش درآمده مربوط می‌شد.

از مدل موی او گرفته تا خالکوبی‌ها و تیپ ظاهری جرد لتو، می‌توان گفت که جوکر او منحصر به فردترین چیزی بود که تاکنون از شاهزاده شرارت شهر گاتهام در سینما می‌دیدیم که به طرز توهین آمیزی توسط طرفداران دی‌سی مورد تمسخر و توهین قرار گرفت. از یک سو طبیعی است که هر ظاهری نمی‌تواند رضایت تمام و کمال همه مخاطبین را به همراه داشته باشد که هیچ اشکالی هم ندارد اما درصد گسترده‌ای از مخاطبین توجه نکردند که از روز معرفی ظاهر جوکرِ جرد لتو، اعلام شد که تک تک خالکوبی‌ها و تیپ ظاهری وی دلایل خاصی داشته که در طول روند داستان به معرض نمایش و توضیح گذاشته می‌شود. نمونه بارز این مسئله را می‌توان به دندان او نسبت داد که دیوید آیر توضیح می‌دهد توسط بتمن خرد شده و جوکر چاراه‌ای جز بهره‌گیری از چنین مدلی نداشته که خالکوبی Damaged (که در آن زمان حسابی سر و صدا به راه انداخته بود) نیز نمادی بر چنین ضربه‌های جسمی بوده که او در رویارویی با شوالیه تاریکی متحمل شده است.

تجهیزات و سلاح‌های جوکر

از سال ۲۰۰۸ میلادی درگیر دست و پنجه نرم کردن با مشکلی هستیم به نام مخاطبینی که بدون ذره‌ای مطالعه از دنیای کمیک، ادعای شناخت جوکری را دارند که کریستوفر نولان طی برداشت آزاد و غیروفادارانه‌ای از دنیای کمیک به معرض نمایش گذاشته شده است.

در دنیای کمیک (که ۳ گانه آرکهام راکستدی نیز به نحو احسنت آن را به معرض نمایش گذاشته است) ما با جوکری روبرو می‌شویم که مجموعه‌ای از تجهیزات، سلاح‌ها و خلق و خوی عجیب و غریب را دارا می‌باشد به گونه‌ای که اساساً یک دنیای منحصر به فرد برای خودش ساخته و این مسئله تنها در قبال جوکر جک نیکلسون وفادار ماند و مورد اقتباس قرار گرفت. جوکر جرد لتو نیز در همان سکانس‌های معدود نشان داد که می‌تواند چنین ایده جذابی را به معرض نمایش بگذارد که نشان از وفاداری به دنیای کمیک داشته است: از نمایش لامبورگینی با طرحی رنگارنگ گرفته تا احاطه کردن خود با سلسله‌ای از چاقوهای مرگبار که حکم کلکسیونی از وسائل مورد علاقه‌اش را داشته است.

عدم ارائه یک نقش آفرینی به اصطلاح بد

چه طرفدار جوکر جرد لتو باشید و چه نباشید، نمی‌توانید قدرت بازیگری وی در فرصت کوتاهی که در اختیار داشت را زیر سوال ببرید؛ آن هم در دنیای سینمایی ناامید کننده‌ای که به جز ژنرال زاد مایکل شنون هیچ شرور ارزشمند دیگری به معرض نمایش گذاشته نشده است.

ویژگی بارز شخصیتی جوکر، نمایش جنون آمیز خشم و عصبانیتی است که در ترکیب با هوش و ذکاوت وی، می‌تواند وقایعی مرگبار را رقم بزند. شاهزاده جرم و جنایت شهر گاتهام شخصیتی لطیف و تک بعدی نیست که در چند دقیقه کوتاه بتواند هر آنچه در توان دارد را بروز دهد و نیازمند زمان کافی بوده تا بتواند پتانسیل واقعی‌اش را به معرض نمایش بگذارد. جوکر جرد لتو در همان زمان محدودی که در اختیار داشت، نشان داد که از رفتار، خلق و خو و ذات دیوانه‌واری بهره برده که می‌تواند سکانس‌های شوکه‌کننده و غیرقابل پیش‌ بینی را رقم بزند و این دقیقاً همان چیزی است که از موجودیت جوکر انتظار می‌رود. قرار نیست که تمام جوکرهای به نمایش درآمده در سینما شیوه رفتاری مشابه هیث لجر داشته باشند تا مورد مقبولیت قرار گیرند!

نمایشی گانگسترگونه از شروری دیوانه

شخصیت جوکر به صورت کلی کلکسیونی از جنبه‌های رفتاری و اخلاقی متفاوتی را دارا می‌باشد که هر یک از بازیگرانش در طول چند دهه گذشته موفق به نمایش برخی از آن‌ها شده‌اند.

جک نیکسلون جنبه فانتزی و پرزرق و برق، هیث لجر جنبه هرج و مرج طلب و واکین فینیکس جنبه تراژیکی از جوکر و زندگی وی را به معرض نمایش گذاشته که همگی لایق ستایش بوده و در عین حال هیچ وجه تشابهی در نقش آفرینی‌های آن‌ها نمی‌توان پیدا کرد. رویکردی که جرد لتو نیز در پیش گرفت و سعی داشت تا جنبه گانگسترگونه جوکر در ترکیب با رفتارهای جنون آمیز وی را به معرض نمایش بگذارد. او ترکیبی از توکو سالامانکا سریال Breaking Bad و تونی مونتانا فیلم Scarface بود که به عنوان رئیس یک باند تبهکار زیرزمینی شهر گاتهام، چیزی جز نابودی و آزار و اذیت دشمنانش نمی‌خواست و برای تحقق خواسته‌هایش ابایی از به راه انداختن کشتار خونین نداشت. هیچ کدام از بازیگران پیشین نام برده شده به مانند جرد لتو مفهوم “جنایت” در قامت شاهزاده‌ای به مانند جوکر را به معرض نمایش نگذاشته بودند.

وفاداری به ماهیت کمیک

منشأ شخصیت پردازی جوکر و تبدیل وی به مردی جنون آمیز یکی از مسائل مهم دنیای کمیک محسوب می‌شود که اغلب در سینما یا نادیده گرفته شده یا به صورت رمز و راز باقی مانده است.

مشهورترین شیوه شخصیت پردازی جوکر به سقوط او در مواد شیمیایی مربوط می‌شود که سبب شده تا نه تنها بدن وی تحت تاثیر قرار بگیرد، بلکه ظاهرش نیز حالت یک دلقک را به خود گرفته است. در حالی که جوکرهای هیث لجر و واکین فینیکس مسیر خودسرانه‌ای را در پیش گرفته که شباهتی به دنیای کمیک ندارند، جوکر جرد لتو دومین باری محسوب می‌شود که به منشأ کمیک وفادار بوده است. رنگ پوست سفید گچی و موهای سبز او دقیقاً برگرفته از رویداد سقوط در مواد شیمیایی بوده که اگرچه مستقیماً به معرض نمایش گذاشته نمی‌شود اما در سکانس مرتبط با هارلی کوئین، به این مسئله اشاره شده و نشان می‌دهد که وفاداری تمام و کمالی به دنیای کمیک داشته است.

رابطه جوکر و هارلی کوئین

جوکر و هارلی کوئین از رابطه خاص و منحصر به فردی در دنیای کمیک بهره می‌برند که تا حدودی حالت نمادین به خود گرفته است. به صورت کلی باید گفت که جوکر مسئول تبدیل هارلین فرانسیس کوئینزل به هارلی کوئین بوده که از لحاظ عاطفی نیز همیشه او را مورد آزار و اذیت قرار داده است.

مسئله‌ای که به نحو احسنت در سکانس‌های کوتاه فلش بک فیلم Suicide Squad نیز مورد استفاده قرار گرفت و حتی رابطه عاطفی نمادین آن‌ها را نیز به تصویر کشید. جوکر جرد لتو مسئول به جنون کشیده شدن هارلی کوئین مارگو رابی بوده و علی‌رغم این که او را تبدیل به همراه نمادین خود می‌کند اما عشق خود نسبت به وی را پنهان کرده و بارها و بارها احساسات هارلی کوئن را به چالش کشیده و او را عذاب می‌دهد. سکانس سقوط جوکر و هارلی کوئین به درون مواد شیمیایی و رد و بدل گفت و گویی جذاب میان آن‌ها به حدی جذاب از کار درآمده که تنها می‌توان از عدم بهره‌گیری چنین رابطه‌ای در دنیای سینمایی دی‌سی تاسف خورد.

همکاری بر علیه دشمن مشترک

رویارویی بتمن و جوکر در فیلم‌های پیشین اصولاً تنها به یک فیلم محدود بوده و متاسفانه فرصتی پیش نیامده بود تا ادامه رابطه آن‌ها را شاهد باشیم.

رویکردی که در دنیای سینمایی دی‌سی به مسئله مهم و حائز اهمیتی تبدیل شد؛ زیرا جوکر جرد لتو بخشی از این فرنچایز بود که خود را تنها وابسته به یک فیلم نکرده بود اصطلاحاً در DCEU زندگی می‌کرد و در ابتدا برنامه ریزی شده بود تا وقایع مختلفی را در گوشه و کنار این دنیای سینمایی رقم بزند که بارها و بارها شرایط رویارویی او با بتمن را مهیا می‌کرد به حدی که حتی می‌توانست به همکاری ناخواسته‌شان بر علیه دشمنی مشترک نیز منجر شود. ایده جذاب، خلاقانه و جدیدی در سینما که تاکنون سابقه نداشت و زک اسنایدر گوشه‌ای از این ایده را در فیلم Zack Snyder’s Justice League مورد استفاده قرار داد.

جوکر مسبب کشته شدن رابین بوده است

یکی از تراژدی‌های دردناک و به یاد ماندنی دنیای کمیک، به کشته شدن رابین توسط جوکر مربوط می‌شود که کینه و دشمنی میان او و بتمن را به سطح دیوانه‌واری سوق می‌دهد.

فیلم Batman v. Superman: Dawn of Justice با وجود تمام مشکلات و ایراداتش، روی ایده جذاب و هیجان انگیزی دست می‌گذارد که در صورت استفاده می‌توانست طرفداران دی‌سی را به وجد بیاورد. در سکانسی از این فیلم شاهد هستیم که بروس وین در غار خفاشی لباس رابین را با جمله‌ای از جوکر بر روی آن نگهداری می‌کند که به کشتنش اشاره داشته است. مسئله‌ای که نشان می‌دهد رابطه بین بتمن و جوکر بن افلک و جرد لتو از مدت‌ها پیش در هم گره خورده و در این بین تراژدی مرگ رابین نیز رقم خورده است. تراژدی‌ شوکه‌کننده‌ای که در دنیای کمیک بروس وین را تا مرز فروپاشی شخصیتی پیش برد و نمایش آن و تبعاتش در دنیای سینمایی دی‌سی می‌توانست به سلسله اتفاقات هیجان انگیزی منجر شود که نه تنها در باقی فیلم‌های مرتبط با شوالیه تاریکی سابقه نداشت، بلکه می‌توانست به جرد لتو فرصت ارزشمندی دهد تا از قدرت بازیگری خود و جنون شخصیتی جوکرش بهره گرفته و وقایع تیره و تاریکی را رقم بزند که به طبع می‌توانست محبوبیت او را در نزد مخاطبین افزایش دهد.

منبع: اسکرین‌رنت