آیا بازی‌های شبیه ساز در واقعیت هم می‌توانند کاربرد داشته باشند؟

سرانجام قرار است به یکی از مهم‌‍‌ترین سوالات مطرح شده درباره‌ی بازی‌های شبیه ساز پاسخ دهیم. آیا بازی های شبیه‌ساز در واقعیت هم می‌توانند کاربردی باشند؟

بازی‌های سبک شبیه‌ساز یا Simulation Games یکی از قدیمی‌ترین سبک‌های تاریخ ویدیوگیم به شمار می‌آیند. در واقع می‌توان گفت که یکی از دلایل اختراع بازی‌های ویدیویی نیز به همین امر باز می‌گردد و آن چیزی نیست جز شبیه‌سازی فعالیت‌هایی که در دنیای واقعی برای ما حکم یک رویا را دارند و یا بنا به هر دلیلی نمی‌توانیم آن‌ها را انجام دهیم.

بهتر است قبل از بررسی کاربرد این بازی‌ها، به این نکته بپردازیم که آیا ویژگی و محیط‌هایی که این شبیه‌سازها در اختیار ما می‌گذارند را می‌توان با واقعیت مقایسه کرد و تا چه حد مرز بین واقعیت و بازی در این ‌شبیه‌سازها جابه‌جا شده است.

این شبیه‌ساز‌ها تا چه حد واقعی هستند؟

همانطور که گفتیم، قدمت این بازی‌ها بسیار زیاد است؛ برای مثال، شبیه‌ساز پرواز مایکروسافت که یک از قدیمی‌ترین بازی‌های این سبک در رشته‌ خلبانی محسوب می‌شود، در سال ۱۹۷۷ منتشر شد. با این وجود، طی مدت زمان بسیار کمی این بازی‌ها پیشرفت کردند و چه از نظر گرافیکی و چه از نظر شبیه‌سازی، رنگ و روی واقع‌گرایانه‎‌تری به خود گرفته‌اند؛ تا جایی که امروزه حتی تشخیص برخی از این شبیه‌ساز‌ها با واقعیت سخت می‌باشد.

اما مسئله‌ی اصلی اینجاست که با وجود پیشرفت‌های گرافیکی و فنی این بازی‌ها، هنوز نمی‌توان با اطمینان کامل گفت که آن‌ها دنیای واقعی را به طور کامل شبیه‌سازی می‌کنند؛ برای مثال در شبیه‌ساز مایکروسافت که یکی از کامل‌ترین بازی‌های ساخته شده در این سبک است نیز اشکالاتی دیده ‌می‌شود.

شاید شما نیز با من موافق باشید که شبیه‌ساز پرواز مایکروسافت یکی از خیره‌کننده‌ترین گرافیک‌‌های موجود را تحویل مخاطب می‌دهد و از طرفی وجود سیستم شبیه‌سازی کره زمین با استفاده از موتور بینگ و وجود امکانات بسیار زیاد داخل کابین هواپیما و فیزیک بسیار خوب بازی، همگی دست به دست هم داده‌‌اند تا Microsoft Flight Simulator بسیار به واقعیت نزدیک شود؛ به طوری که علاوه بر گیمرها، خلبان‌های بسیاری در سرتاسر جهان برای تمرین، از این بازی استفاده می کنند.

در طول تاریخ حضور این شبیه‌سازها در بازار، مصاحبه‌های زیادی از خلبان‌ها صورت گرفته و از آن‌ها در مورد عملکرد بازی سوالات مختلفی پرسیده شده است که معمولا نتیجه‌گیری یکسانی از پاسخ این خلبانان به دست می‌آید.

برای مثال، به سال ۲۰۲۰ باز می‌گردیم، جایی که مصاحبه‌ای توسط Aerotime (از وبسایت‌های مرتبط به رشته‌ی خلبانی) با یکی از خلبان‌های موجود در تیم تست و توسعه‌ی شبیه‌ساز مایکروسافت انجام شده بود. در مصاحبه مذکور از این خلبان پرسیده شد که آیا این بازی به طور کامل و دقیق توانسته تا اتفاقات مهم در خلبانی را شبیه‌سازی کند؟

پاسخ این بود که اگرچه Microsoft Flight Simulator یک شبیه‌ساز کامل و تقریبا بی‌نقص است اما یک سری از حرکات مهم در خلبانی را عملا نمی‌توان به صورت دقیق در این شبیه‌ساز پیاده سازی کرد و لذا نمی‌توان گفت که تجربه‌ای که این بازی در اختیار شما قرار می دهد، صد در صد طبیعی و واقع گرایانه است. برای مثال، بازی در یک سری از مانورهای هوایی از خود ضعف نشان می‌دهد و نمی‌توان به هیچ عنوان انتظاری که از هواپیمای واقعی دارید را از این شبیه‌ساز نیز داشته باشید.

یکی دیگر از مواردی که باعث می‌شود تا در شبیه‌ساز‌ها نتوان آنطور که باید و شاید خروجی طبیعی و واقعی گرفت، کمبود و یا نبود دسترسی به ابزار‌هایی است که تجربه کننده‌ی این آثار بتواند به وسیله‌ی آن‌ها با بازی تعامل برقرار کند. باز هم از شبیه‌ساز مایکروسافت مثال می‌زنیم.

برای یک گیمر معمولی، کنترلر و کیبورد تنها ابزار‌هایی هستند که برای هدایت هواپیما در اختیار دارد. در نهایت شاید بتوان با استفاده از این ابزار‌ها و رابط کاربری بازی به یک سری از امکانات پیشرفته موجود در کابین هواپیما دسترسی پیدا کرد.

برای یک گیمر حرفه‌ای علاقه‌مند به رشته‌ی خلبانی، می‌توان یک دستگاه شبیه‌ساز پرواز خانگی را در نظر گرفت که یک سری از ابزارهای اصلی کنترل هواپیما را شامل می‌شود اما باز هم نمی توان تمامی موارد داخل کابین را برای این شبیه ساز لحاظ کرد.

در نهایت، به خلبان‌های واقعی می‌رسیم که از دستگاه‌های گران قیمت و شبیه‌سازهای مخصوص برای این امر استفاده می‌کنند. برای مثال از ابزاری به نام مرغ آهنین برای آموزش خلبانان‌ استفاده می‌شود و کاربرد کلی این ابزار، یکپارچه‌سازی، بهینه سازی و تایید عملکرد سیستم‌های حیاتی هواپیما مانند سیستم‌های تولید برق است. همانطور که دیدید، یکی از عوامل مهم دسترسی به ابزار‌های مورد نیاز برای ایجاد یک تجربه‌ی واقع گرایانه، ابزار تعامل با بازی می‌باشد.

با این وجود حتی بعد از استفاده از این ابزار‌ها نیز، خلبانان نیازمند آن هستند تا دوره‌هایی را در هواپیما‌های واقعی بگذرانند و این نشان دهنده‌ی آن است که هیچگاه یک شبیه‌ساز نمی تواند شما را در دنیای واقعی به خبره‌ی این کار تبدیل کند.

این موضوع کم و بیش در رابطه با دیگر شبیه‌ساز‌ها نیز صدق می‌کند. پس یکی از مهم ترین نکاتی که باید به آن توجه کرد، آن است که عملا یک بازی نمی‌تواند از صفر تا صد یک فعالیت را برای ما شبیه‌سازی کند و صرفا می‌تواند موتور محرکی برای ورود به این فعالیت‌ها باشد و شور و انگیزه‌ی کافی را در مخاطب ایجاد کند.

اما موارد گفته‌ شده دلیلی بر کاربردی نبودن این شبیه‌ساز‌ها نیست، اما همانطور که گفته شد، این بازی‌ها (حداقل در حال حاضر) صرفا نمی توانند جایگزین واقعیت شوند و بهترین راه، استفاده از آن‌ها به عنوان ابزار مکمل برای فعالیت‌های موجود در جهان واقعی است.

در ادامه قرار است به ۵ مورد از فواید استفاده‌ی شبیه‌سازها در دنیای واقعی اشاره کنیم و به بررسی آن‌ها بپردازیم.

۱-آموزش آسان

یکی از مهم‌ترین موارد استفاده از بازی‌های شبیه‌ساز، آموزش است و در مراکز و رشته‌های مختلف در سراسر جهان از این شبیه‌سازها برای آموزش افراد مبتدی استفاده می‌شود. تقریبا می‌توان گفت که برای اکثر رشته‌های مهم که در آن‌ها امکان خطا بالا باشد و یا استفاده از ابزار آن‌ها هزینه‌‌ی زیادی دارد می‌توان از بازی‌های شبیه‌ساز استفاده کرد.

برای مثال از بازی‌های Forza Motorsport و یا Gran Turismo برای آموزش مسابقه‌دهندگان واقعی استفاده می‌شود و رانندگان بسیاری برای آموزش و یا حتی تمرین، از این بازی‌ها استفاده می‌کنند. کمپانی نیسان با بازی Gran Turismo و همچنین مکلارن با Forza Motorsport همکاری داشته است.

Euro Truck Simulator 2 نیز یکی از بازی‌هاییست که از آن برای آموزش رانندگان ماشین‌های سنگین استفاده می‌شود. Zdenko Martinovic یکی از پلیرهای حرفه‌ای این شبیه‌ساز بود که با استفاده از تجربیات خود در این بازی توانست به راحتی آزمون‌های رانندگی را پشت سر بگذارد و وارد این حرفه شود.

در بخش‌های نظامی نیز از بازی‌های شبیه‌ساز جنگی برای آموزش سربازان و نیرو‌های ویژه استفاده می‌شود و این شبیه‌سازها گاهی اوقات، نقش بسیار مهمی در این زمینه ایفا می‌کنند. در سال ۲۰۰۱ نیروی دریایی ارتش آمریکا از بازی Virtual Battlespace برای آموزش و همچنین شبیه‌سازی یک سری از عملیات‌های خود استفاده کرد. سری بازی‌های Arma نیز از این قائده مستثنی نیستند و ارتش از این فرنچایز برای شبیه‌سازی و همچنین آموزش افراد نظامی استفاده کرده است.

۲-محیط امن برای آزمون و خطا

فرض کنید که می‌خواهید یک طرح جدید (برای مثال احداث پالایشگاه) را پیاده سازی و آن را مدیریت کنید. این کار نیازمند منابع مالی و انسانی فراوان است و در نهایت یک اشتباه کوچک می‌تواند منجر به نابودی پروژه شود. یکی از بهترین راه‌ها برای آزمایش این عمل قبل از انجام آن، بازی‌ شبیه‌ساز مربوط به آن است.

از پالایشگاه گفتیم، اما جالب است بدانید که کمپانی Chevron توانسته است با استفاده از بازی SimCity به شبیه‌سازی سیستم‌های تولید انرژی خود قبل از پیاده‌سازی آن‌ها در دنیای واقعی بپردازد و از طرفی کارمندان خود را نیز به وسیله‌ی این بازی آموزش دهد.

SimCity یکی از عناوینی است که مهندسین معماری با استفاده از آن دست به خلق بسیاری از خیابان‌ها و سیستم‌های موجود در کلان شهر‌ها زده‌‌اند و از این بازی در برخی از دانشگاه‌ها نیز استفاده شده است. درصورت تمایل می‌توانید مقالات بسیاری را در این رابطه پیدا کنید!

۳-خلق ایده‌های نو

یکی از مهم‌ترین تاثیرات بازی‌های شبیه‌ساز در دنیای واقعی، ایده‌های جدیدیست که این عناوین در اختیار شما قرار می‌دهند. استفاده از شبیه‌سازها باعث می‌شود تا بتوانید ذهن پویایی داشته باشید و تجربه‌های خود در این گونه بازی‌ها را تا حدودی وارد دنیای واقعی کنید.

برای مثال، تنها با بازی کردن شبیه‌ساز آشپزی استودیوی Big Cheese، به تعداد بسیار زیادی دستور پخت از غذا‌های متنوع موجود در کشورهای مختلف دسترسی پیدا خواهید کرد. اگرچه یکسری از اطلاعات موجود در این بازی مانند میزان زمان لازم برای پخت غذا با واقعیت مطابقت ندارد؛ ولی دستورات و همچنین مواد غذایی استفاده شده در این عنوان با واقعیت مطابقت زیادی دارند. شاید با انجام این بازی یک آشپز حرفه‌ای نشوید؛ اما خواهید توانست با کمی تمرین و همچین یادگیری دستور مربوط به غذا‌های موجود در این بازی، به تدریج در این کار پیشرفت کنید.

۴-افزایش اطلاعات

یکی از بهترین منابع برای مطالعه در برخی از رشته‌ها، بازی‌های شبیه‌ساز هستند. برای مثال بازیPC Building Simulator یکی از بهترین منابع موجود برای یادگیری درباره‌ی برخی از سخت‌افزار‌های کامپیوتری و تا حدودی نحوه‌ی اَسمبل آن‌ها است.

Kerbal Space Program ساخته‌ی استودیوی Private Division نیز اطلاعات بسیار خوبی درباره‌ی انواع راکت‌های فضایی و نحوه‌ی پرتاب و همچنین عوامل موثر در انجام این امر می‌دهد که به نوع خود جذاب است و اگر کسی علاقه‌مند به مطالعه‌ی راکت‌‌های فضایی باشد، می‌تواند سری به این شبیه‌ساز بزند.

۵-تجربه‌ی غیرممکن‌ها

به نظر من مهم‌ترین کاربرد بازی‌های شبیه‌ساز، به خصوص برای گیمر‌ها، ارائه‌ی بستری مناسب برای تجربه‌ی فعالیت‌هایی است که به آن‌ها دسترسی ندارند. برای مثال، شاید دوست داشته باشید تا حس و حال راندن یک لامبورگینی را در پیست مسابقه بچشید و یا این که بخواهید بر فراز آسمان نیویورک پرواز کنید و یا شاید به عنوان پزشک به جراحی بیماری بپردازید و مسلماً شرایط مناسب برای تجربه‌ی این فعالیت‌ها را نداشته باشید.

بازی‌های شبیه‌ساز بهترین راه برای نزدیک کردن شما به رویا‌هایتان هستند و چه بسا همین بازی‌ها بتوانند شما را در ‌آینده به علایقتان برسانند. رانندگان بسیاری بوده‌اند که شاید هیچگاه فکر نمی‌کردند به جایگاه کنونی خود برسند و کار خود را با استفاده از همین شبیه‌ساز‌های ساده شروع کرده‌اند و با کشف استعداد خود، این مسیر را دنبال کرده‌اند تا به موفقیت رسیده‌اند‍!

کلام پایانی

به نظر من هنوز نمی‌توان به این سوال که آیا بازی‌های شبیه‌ساز می‌توانند به طور دقیق فعالیت‌های مختلف را شبیه‌سازی کنند جواب داد، اما کاملا مشخص است که این بازی‌ها نقش‌های به سزایی در آموزش و معرفی افراد به مشاغل مختلف داشته‌اند و از طرفی توانسته‌اند به بزرگترین هدف بازی‌های ویدیویی یعنی سرگرم کردن، جامه‌ی عمل بپوشانند.