بررسی مادربرد گیگابایت Z690 UD AC DDR5

گیگابایت مدتی پیش برای پشتیبانی از رم‌های DDR5 و همچنین پردازنده‌های نسل دوازده اینتل سه ویرایش مختلف از سری مادربردهای Z690 را تحت نام‌های AX، AC و UD روانه بازار کرد که ما در این مقاله به مدل Z690 UD AC خواهیم پرداخت.

این مادربرد مانند سایر نسخه‌های این سری به یک طراحی همه‌پسند مشکی و خاکستری چشم‌نواز مجهز است. ویژگی‌های پایه برای یک مادربرد اقتصادی در میان بسیاری از تولید کنندگان این محصولات متفاوت به شمار می‌رود اما گیگابایت همیشه به خوبی نشان داده که چرا از محبوبیت بیشتری در این زمینه برخوردار است.

مشخصات فنی مادربرد Z690 UD AC

این تولید کننده داخل جعبه مادربرد دو عدد کابل SATA، دو پیچ برای اتصال حافظه‌های M.2 و در نهایت اسناد راهنمای کاربر را قرار داده است.

گیگابایت در این مادربرد یک اسلات تمام قد PCIe 5.0 x16، یک اسلات تمام قد PCIe 3.0 x4، یک اسلات تمام قد PCIe 3.0 x1 و سه اسلات کوچک‌تر PCIe 3.0 x1 تعبیه کرده است. گزینه‌های حافظه شامل سه عدد اسلات M.2 و در مجموع شش درگاه SATA با پشتبیانی از RAID 0, 1, 5 است.

گیگابایت این مادبرد را با چهار اسلات رم DDR5 سازگار با حداکثر فرکانس ۶۰۰۰ مگاهرتز و جمعاً ۱۲۸ گیگابایت ظرفیت، روانه بازار می‌کند.

در بخش ورودی و خروجی مادربرد، ماجرا جالب می‌شود، چرا که به تنوع عظیمی از درگاه‌ها دسترسی داریم. Z690 UD AC مجهز به یک درگاه USB 3.2 G2x2 تایپ C، یک درگاه USB 3.2 G2 تایپ A، یک درگاه USB 3.2 G1 تایپ A و در نهایت چهار درگاه USB 2.0 است. در همین قسمت می‌توان جک ۳.۵ میلی‌متری صدا را کدک Realtek HD را هم مشاهده کرد.

گیگابایت در همین بخش خروجی‌های DisplayPort و HDMI را هم برای افرادی که قصد دارند از گرافیک آنبورد استفاده کنند، مهیا کرده است. استفاده از کنترلر Realtek RTL8125 2.5 GbE و یک جفت PS/2 از دیگر مزایای این مادربرد هستند.

در قسمت پایین مادربرد از سمت چپ به راست به ترتیب می‌توان رابط‌های ۵ و ۱۲ ولت،‌ TMP، دکمه Q-Flash، رابط PWM و دکمه ریست برای پیکربندی مجدد BIOS را مشاهده کرد.

سخت‌افزار

همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، مادربردهای سری UD گیگابایت کیفیت ساخت بالا و ضروری‌ترین ویژگی‌ها را با خود یدک می‌کشند. در واقع عبارت UD مخفف Ultra Durable است و به کیفیت ساخت خارق‌العاده این محصولات گیگابایت اشاره دارد. با این حال این مادربردها معمولاً فاقد نورپردازی تمام و کمال هستند اما شما می‌توانید از هدرهای RGB و سپس نرم‌افزار RGB Fusion برای تزریق نور و روشنایی خیره کننده‌ای به داخل کیس خود بهره ببرید.

یکی از بزرگ‌ترین ویژگی‌های این مادربرد، با وجود قیمت منطقی، ارائه پشتیبانی از رم‌های DDR5 است. شما می‌توانید این مادربرد را به ۴ رم DDR5 با فرکانس ۶۰۰۰ مگاهرتز و حداکثر ۱۲۸ گیگابایت ظرفیت مجهز کنید که پیش‌تر در ابتدای بررسی هم به آن اشاره کردیم. همچنین شما می‌توانید رم‌های ۴۸۰۰ مگاهرتز را از طریق نرم‌افزار خود گیگابایت، به فرکانس ۵۰۰۰ مگاهرتز ارتقا دهید.

این شرکت برجسته مانند اکثر مادربردهایی که در این محدوده قیمت عرضه می‌کند، تصمیم گرفته در این مدل هم از سیستم خنک کننده MOSFET کمک بگیرد. این سیستم خنک‌سازی پیشرفته به صورت هم‌زمان اسلات‌های M.2 و سایر بخش‌های حساس به گرما را تحت پوشش قرار می‌دهد.

پیش از آن که فراموش کنیم، مسلماً انتظار ندارید که سازگاری با فناوری اختصاصی Smart Fan 6 گیگابایت را فراموش کنیم. به هر حال گستره تنظیمات و ویژگی‌های زیادی برای خنک نگه داشتن قطعات مادربرد و کاربر در نظر گرفته شده‌اند که بدون شک تاثیر زیادی در افزایش کارایی این محصول دارند. کارایی احتمالاً مهم‌ترین بخش ماجرا است، پس اجازه دهید در ادامه به بنچمارک‌های Z690 UD AC بپردازیم.

نرم‌افزار

بالاتر اشاره کوتاهی به RGB Fusion کردیم؛ این مادربرد از نسخه دو این نرم‌افزار برای نورپردازی استفاده می‌کند که با هدرهای داخلی هماهنگ هستند اما BIOS حتی از آن هم مهم‌تر است.

کاربران می‌توانند با مراجعه به BIOS دو پروفایل مختلف تحت نام‌های Gaming و Max Performance را فعال کنند. حالت اول با غیرفعال کردن تمام E-Coreها، شرایط را برای لذت حداکثری از بازی‌های ویدیویی فراهم می‌کند.

در سمت مقابل با فعال کردن Max Performance، همان‌گونه که نام آن نشان می‌دهد، تمام E-Core و P-Coreها هم‌زمان فعال می‌شوند تا بتوانید از خروجی چند هسته‌ای نهایت استفاده را ببرید.

نرم‌افزار بعدی قابل استفاده با این مادربرد، EasyTune همین شرکت است که به کاربران اجازه می‌دهد با تنظیم کلاک و ولتاژ سیستم و رم در محیط خود ویندوز و بدون مراجعه به BIOS، به شکل بهتری از پتانسیل‌های سخت‌افزار استفاده کرد. گزینه Smart Quick Boost این نرم‌افزار به شکل خودکار مراحل اورکلاک تمام سیستم شما را به عهده می‌گیرد و کار شما را بیش از پیش ساده می‌کند.

همین برنامه نسخه BIOS، مدل و فرکانس پردازنده متصل و فرکانس رم را هم نشان می‌دهد. افزون بر این شما می‌توانید حرارت هر هسته پردازنده و همچنین تمام هسته‌ها را هم مشاهده کنید. کاربر در صورت تمایل می‌تواند میانبرهای دلخواه خود را هم از طریق این نرم‌افزار تنظیم کند.

البته نمایش مشخصات سیستم در حوزه وظایف تخصصی EasyTune نیست و گیگابایت نرم‌افزار System Inforamtion View را در این زمینه در دسترس قرار داده است. ویژگی Smart Fan که به آن اشاره کردیم، از همین قسمت قابل پیکربندی و کنترل خواهد بود. شما حتی می‌توانید با قرار دادن یک محدودیت خاص روی درجه حرارت، وقتی دمای سیستم از مقدار خاصی بالاتر می‌رود، هشدار دریافت کنید.

بنچمارک و عملکرد

دستاورد اصلی این مادربرد پشتیبانی از پردازنده‌های نسل دوازده اینتل است، پس عجیب نیست که ما بنچمارک سه عدد از این پردازنده‌ها یعنی اینتل Core i9-12900K، Core i7-12700K و نهایتاً Core i5-12600K را در نظر خواهیم گرفت.

در سیستم بنچمارک از یک منبع تغذیه HX1000 و فن iCUE H170i استفاده شده است. تست استرس از طریق Cinebench R32 به مدت یک ساعت متوالی صورت پذیرفته است.

جمع‌بندی

مادربرد Z690 UD AC به لطف پشتیبانی از پردازنده‌های نسل ۱۲ اینتل، رم‌های DDR5، بهره‌مندی از هیت سینک‌های VRM و گزینه‌های متنوع نصب حافظه‌ها و همچنین ورودی و خروجی، در این رده قیمت یکی دیگر از شاهکارهای گیگابایت به شما می‌رود.

حتی اگر بخواهیم در همین رده قیمت و مشخصات مادربرد دیگری را پیشنهاد دهیم، باز هم محصولات دیگر گیگابایت بهترین انتخاب خواهند بود. از Z690 Aorus Elite و Z690 Aorus Pro گرفته تا Z690 Gaming که مسلماً قیمت بالاتری دارند و تا به این اندازه اقتصادی نیستند.

در حقیقت گیگابایت به خوبی درک کرده که چطور می‌تواند با ارائه قابلیت‌های اساسی و قیمتی منطقی، همه کاربران را با تمام اهداف و کارایی که مد نظر آن‌ها است، به Z690 UD AC جذب کند. اگر شما هم دنبال استفاده از پتانسیل پردازنده‌های نسل جدید اینتل در کنار پرسرعت‌ترین مموری‌های بازار هستید، تبریک می‌گوییم، حداقل مادربرد آن را پیدا کردید!