نقد فیلم A Family Affair | توهین به ژانر مقدس کمدی

از روزی که برادران لومیر دوربین را در ایستگاه قطار گذاشته و تقریبا اولین فیلم تاریخ سینما را ساختند، ۱۲۹ سال می‌گذرد.

در این ۱۲۹ سال پرده جادویی سینما به راستی ما را به دنیاهای شگفت‌انگیزی برده و با داستان‌های متنوع خود، یا باعث خنده ما شده و یا دیگر حس‌هایمان را برانگیخته است. سینما روز به روز رشد کرده و ژانر کمدی به عنوان یکی از اصلی‌ترین ژانرهای سینما شناخته شده و چاپلین بزرگ جایگاه آن را تثبیت کرد. پس وقتی حرف از ژانر کمدی و خندیدن در سینما می‌شود، باید تبارشناسی آن را هم در نظر گرفته و دانست که چه زحمت‌هایی برای آن کشیده شده است. اما وقتی آثاری همچون A Family Affair گستاخانه نام کمدی را بر روی فیلم خود می‌گذارند، نه تنها اینکه به مخاطب توهین کرده‌اند بلکه به تمامی عزیزانی که در این ۱۲۹ سال زحمت کشیدند نیز توهین می‌کنند. A Family Affair نه تنها اینکه کمدی نیست، بلکه اصلا فیلم نیست.

A Family Affair فیلمی مثلا کمدی رمانتیک به کارگردانی ریچارد لاگرونیز و به نویسندگی کری سولومون است. نیکول کیدمن، زک افرون، جوی کینگ، لیزا کوشی و کتی بیتس در این فیلم بازی می‌کنند و همچنین لازم به ذکر است که این فیلم توسط نتفلیکس منتشر شده است. داستان نیز درباره زارا دختر ۲۴ ساله‌ای است که با مادرش زندگی می‌کند. او از اینکه در شغلش به عنوان دستیار شخصی کریس کول ستاره خود شیفته هالیوود مورد توجه قرار نمی‌گیرد، خسته شده است. از همین رو زارا از شغلش استعفا داده و کول را ترک می‌کند. کول نیز با وجود خودشیفتگی، فردی مهربان است. به همین دلیل سراغ زارا می‌رود تا شغلش را به او بازگرداند. در این هنگام کول (زک افرون) با مادر زارا (نیکول کیدمن) آشنا می‌شود.

خلاصه داستان فیلم در یک دید کلی شاید چیز ساده و خوبی به نظر برسد. اما این پلات در ترکیب با فیلمنامه، به اثری واقعا ضعیف تبدیل شده است. بگذارید از همان ابتدا آغاز کنیم. زارا دختری جوان است که آروزی تهیه‌کنندگی در سینما را دارد. مادرش نویسنده بزرگی است و پدرش را سال‌ها پیش از دست داده است. کول با بازی افتضاح زک افرون یک ستاره هالیوود است. حال اینکه او چگونه ستاره‌ای است، اصلا مشخص نمی‌شود. او تنها در ساحت فیلمنامه ستاره است. البته این مشکل کاراکتر کول نیست. تمامی کاراکترها تنها در ساحت فیلمنامه شخصیت دارند. اما وقتی که بحث اجرا پیش می‌آید، همه کاراکترها دکوراتیو و به شدت بد هستند. نیکول کیدمن را در نظر بگیرید. ادعا دارد که نویسنده است. در یک خانه گران‌قیمت زندگی می‌کند و سال‌هاست که چیزی ننوشته. کل نویسنده بودنِ نیکول کیدمن به این موضوع ختم شده که در میزانسن پشت سرش کمی کتاب هست و لباس او مثلا شبیه نویسنده‌هاست! یا اصلا خود زارا را در نظر بگیرید. دختری با آروزی‌های نامشخص و بازی بسیار بدِ بازیگر یعنی جوی کینگ. او بازی بسیار هایپر اکتیو انجام داده و در صحنه‌هایی که اصلا نیاز نیست، زیادی خودش را نشان می‌‌دهد. زور می‌زند تا بامزه و کمدی باشد اما همین کارها به کمدی اثر ضربه می‌زند. از طرفی نیکول کیدمن که خود بازیگر بزرگی است، یکی از بدترین نقش‌هایش را در این فیلم ایفا کرده است. چهره او به دلیل گریم و یا شاید به دلیل عمل زیبایی، بسیار مصنوعی شده و من حس کردم که او اصلا فیلم را جدی نگرفته است. شخصیت او در فیلم شخصیتی بسیار غیر منسجم و پرت است. در نیم پرده اول ادعا می‌کند که بعد از مرگ شوهرش در ۱۱ سال پیش نتوانسته تا به کنون کلمه‌ای بنویسد و به نوعی زندگی از دستش در رفته. اما همین که کول را می‌بینید، از سر و کله‌اش بالا می‌رود و ادعای عاشقی دارد! می‌گوید نویسنده است اما در کل طول فیلم یک کلمه هم نمی‌نویسد. ادعای مادر مستقل و خودساخته دارد اما از دخترش می‌ترسد! دیگر شخصیت اصلی یعنی کول با بازی زک افرون هم که اصلا قابل نوشتن نیست. خیلی خیلی بد است. همین.

از طرفی دیگر فیلم A Family Affair چند شخصیت فرعی به داستان اضافه کرده و هر کدام را در پرده‌های مشخص به داستان اضافه می‌کند تا شاهکار سینمایی‌اش تکمیل شود. اما این شخصیت‌های فرعی فاجعه‌اند. یکی دختر آسیایی است که گویا فیلمنامه‌نویس است. اما تیپ و رفتار و کلام او نماینده هرچیزی است به جز نویسنده. دیگر شخصیت فرعی داستان، دوست زارا است که طبق معمول سیاه پوست است و نمادِ روشنفکری فیلمساز! این دختر سیاه در مقام دوست زارا به قدری بد است که تحملش در صفحه نمایش به راستی برایم سخت بود. بازیگر بدی را تصور کنید که در یک فیلم فاجعه به عنوان کاراکتری پرت و پلا وارد داستان شده و می‌خواهد شیرین‌کاری کند و بامزه باشد! به نظر من کارگردان این فیلم یعنی ریچارد لاگرونیز نه می‌داند بازیگری چیست، نه بازی گرفتن بلد است و نه کاراکتر می‌شناسد.

ژانر کمدی به نظر من ژانر بسیار سختی است. اگر کمدی زیاد به اثر اضافه شود لوس می‌شود و اگر کمدی به جا و اندازه نباشد، بی‌مزه. برای ساخت کمدی خوب بیشتر از فیلمنامه، بازی و اجرای بازیگر مهم است. مثلا اساطیر دنیای کمدی یعنی لورل و هاردی را در نظر بگیرید. میمک صورتِ سورئال و اجرای به موقوع و دقیق آن‌ها باعث شد تا کمدی‌هایشان شاهکار باشد. اما وقتی فیلم A Family Affair را در نظر می‌گیریم عملا با کمدی طرف نیستیم. فیلم یا خیلی بی‌مزه است (مثل بازی دختر سیاه پوست) یا خیلی لوس. فیلمساز از آنجایی که کمدی نمی‌داند، نمی‌تواند حتی یک خنده معمولی از مخاطب بگیرد. شاید به همین دلیل بود که کارگردان تصمیم گرفت ژانر عاشقانه را نیز به اثرش اضافه کند. اما هیچ رابطه‌ رمانتیک و احساسی میان نیکول کیدمن و زک افرون شکل نمی‌گیرد. صحنه‌های موزیک ویدیوییِ لوس عاشقانهِ آن‌ها اصلا ساخته نمی‌شود و شخصیت‌های دروغین A Family Affair این رابطه را پس می‌زنند. همان‌طور که نوشتم نیکول کیدمن ادعای عشق به همسری را دارد که در ۱۱ سال گذشته نتوانسته فراموشش کند. اما همین که فرصت پیش آمد چنان عشقی را به رخ کشید که آدم به این ۱۱ سال هم شک می‌کند! زک افرون نیز شخصیتی مثلا هوس‌باز دارد که رابطه‌اش با همه دخترهای جذاب به جدایی ختم می‌شود. این کاراکتر چه چیزی در مادر زارا دید که چنین عاشقش شد؟ چه اتفاقی افتاد که نظر کول عوض شد؟ تمامی روابط فیلم A Family Affair بسیار دروغین، مصنوعی و دکوراتیو است.

در پایان چنین می‌شود گفت که فیلم A Family Affair یک افتضاح به تمام معناست. یعنی اگر می‌خواهید بدانید که افتضاح چیست و چه المان‌هایی دارد، فیلم A Family Affair را تماشا کنید. این فیلم در تمامی بحث‌های سینمایی بد است. یعنی چه بازیگری باشد، چه کارگردانی، چه دوربین، چه موسیقی و… همگی بد است. برای من تماشای کامل این فیلم یک زجر از روی وظیفه بود و پیشنهادم به شما دوستان این است که به شعور خود توهین نکنید و این فیلم را نبینید. گویی که اصلا هرگز چنین فیلمی نبوده…!

امتیاز نویسنده به فیلم: ۱ از ۱۰