چرا قفل امنیتی دنوو تا این حد بحث برانگیز است؟

در تاریخ ۲۳ آگوست ۲۰۲۳، شرکت امنیت سایبری بین‌المللی ایردتو (Irdeto) اعلام کرد که نرم‌افزار حفاظت از بازی‌های ویدیویی و ضد سرقت دیجیتالی دنوو (Denuvo) برای نینتندو سوییچ در دسترس قرار گرفته است. حالا توسعه‌دهندگان و ناشران بازی‌های سوییچ می‌توانستند به ابزارهای دنوو در پرتال توسعه‌دهندگان نینتندو دسترسی داشته باشند و با استفاده از آنها، مانع اجرای بازی‌های ویدیویی خود روی شبیه‌سازهای کامپیوتر شوند.

ایردتو در کنفرانس خبری مربوطه اعلام کرد:

با مسدود کردن شبیه‌سازی غیرمجاز روی کامپیوتر، شرکت‌ها می‌توانند درآمد خود در زمان عرضه‌ی بازی، که مهم‌ترین دوره برای درآمدزایی است را افزایش دهند.حفاظت در برابر شبیه‌سازهای نینتندو سوییچ تضمین خواهد کرد که هر کسی قصد اجرای بازی‌های این کنسول را دارد، باید نسخه‌ی قانونی آن را خریداری کند.

این موضوع برای شرکت‌های بازی‌های ویدیویی و علاقه‌مندان به بازی‌های قانونی چندان بد به‌نظر نمی‌رسد. مشکل اینجاست که دنوو پیش از این به ایجاد مشکلات در عملکرد برخی از بازی‌های محبوب، مانند Sonic Mania و Tekken 7، متهم شده بود و کپکام، توسعه‌دهنده و ناشر ژاپنی، حتی برای بهبود عملکرد بازی‌های Devil May Cry V و Resident Evil 2 Remake روی کامپیوتر مجبور شده بود این نرم‌افزار را غیرفعال کند.

مطالب مرتبط:

• چرا مالکیت دیجیتالی، مالکیت واقعی نیست؟

دنوو دقیقاً چیست؟

دنوو در سال ۲۰۱۴ توسط شرکت نرم‌افزاری اتریشی Denuvo Software Solutions GmbH توسعه یافت و خود این شرکت نیز در سال ۲۰۱۸ توسط ایردتو، غول نرم‌افزاری، تصاحب شد. اگرچه در رسانه‌ها اغلب به عنوان راه‌ حل مدیریت حقوق دیجیتالی (DRM) شناخته می‌شود (این نرم‌افزار برای ارائه‌ی بهترین عملکرد به یک سیستم DRM نیاز دارد)، اما دنوو در واقع یک نرم‌افزار ضد دستکاری است.

فناوری‌های DRM به منظور کنترل و مدیریت دسترسی به محتوای دیجیتال، حفاظت از حقوق مالکیت معنوی خالقان محتوا و ناشران از طریق جلوگیری از کپی، توزیع و به اشتراک‌گذاری غیرمجاز محصولات دیجیتال، توسعه یافته‌اند. وقتی نرم‌افزاری را خریداری می‌کنید که با کلید فعال‌ساز عرضه شده است و یا برای اجرا به احراز هویت آنلاین یا اتصال به اینترنت نیاز دارد، با DRM طرف هستید. توسعه‌دهندگان بازی‌های ویدیویی از این روش و دیگر استراتژی‌های DRM استفاده می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که تنها افرادی که بازی‌های خود را به‌صورت قانونی خریداری می‌کنند، می‌توانند آنها را اجرا کنند.

از سوی دیگر، نرم‌افزارهای ضد دستکاری سعی می‌کنند با دشوارتر کردن مهندسی معکوس کدهای خود، از دستکاری در آنها جلوگیری کنند. دنوو از تکنیک‌های مبهم‌سازی برای پنهان کردن منطق و ساختار کدهای بازی‌ استفاده می‌کند اما همچنین اگر کسی برای یافتن باگ در DRM تلاش کند، نرم‌افزار متوجه این موضوع می‌شود و اقدامات متقابل برای متوقف کردن آن را آغاز می‌کند.

اگرچه شرکت سازنده روش‌های خود را فاش نکرده اما یکی از راه‌های جلوگیری از تلاش غیرمجاز برای اشکال‌زدایی یا دیباگینگ در دنوو، اجرای مسیر کدهایی است که هدف آنها ایجاد اشتباه در ابزارهای اشکال‌زدایی بوده و یا منجر به ارائه‌ی نتایج نادرست یا نامربوط می‌شوند. علاوه بر این، دنوو فایل‌های اصلی بازی‌ها را رمزگذاری می‌کند تا اگر هکرها موفق به استخراج آنها شدند، بدون مکانیزم رمزگشایی مناسب (که تنها در دسترس شرکت سازنده‌‌ی بازی است) نتوانند به آنها دسترسی داشته باشند.

منابع دیگر نشان می‌دهند که دنوو باعث می‌شود بازی‌ها روی ماشین‌های مجازی، که محیط‌هایی کنترل‌شده و ایزوله هستند، اجرا شوند. این کار باعث می‌شود مانعی بین کد بازی و سخت‌افزار کامپیوتر کاربر در حین اجرای بازی ایجاد شود. این روش، مجازی‌سازی نامیده می‌شود اما بیشتر به راه حل ضد تقلب شرکت دنوو مربوط است تا راه حل ضد دستکاری آن.

مطالب مرتبط:

• چرا الان بهترین زمان برای ورود اپل به بازار کنسول‌های بازی است؟

آیا دنوو روی عملکرد بازی تاثیر می‌گذارد؟

به گفته‌ی ایردتو، دنوو با زنجیره‌ی ابزار بیلد بازی‌‌ها ادغام می‌شود. در کار توسعه‌ی بازی، «بیلد» به نسخه‌ی گردآوری‌شده‌ای از کدها، دارایی‌ها و منابع بازی اشاره دارد که برای عرضه یا آزمایش آماده‌اند و «زنجیره‌ی ابزار» نیز مجموعه‌ای از ابزارهای نرم‌افزاری مورد نیاز برای ساخت بازی است. این یعنی مکانیزم‌های ضد سرقت دنوو در طول مرحله‌ی توسعه‌ی بازی روی کدهای آن اعمال می‌شود و لایه‌های پیچید‌ه‌ای را به آن اضافه می‌کند که می‌تواند اجرا، پردازش و بهینه‌سازی کد را سخت‌تر کند.

در نتیجه، مکانیزم‌های حفاظتی دنوو می‌توانند بار کاری پردازنده را افزایش داده و به افت نرخ فریم، افزایش زمان بارگذاری یا دیگر مشکلات مربوط به عملکرد منجر شود. دنوو همچنین می‌تواند موجب استفاده‌ی بیشتر از حافظه شود چرا که بازی باید منابع را هم برای خود و هم برای مکانیزم‌های مبارزه با سرقت دیجیتالی اختصاص دهد. علاوه بر این، ادغام‌ عمیق مکانیزم‌های ضد سرقت در کدهای بازی ممکن است به ایجاد مشکلات سازگاری با برخی از پیکربندی‌های سخت‌افزاری منجر شود.

آیا دنوو موجب افت شدید عملکرد بازی می‌شود؟

اگر دنوو تا این اندازه مشکل‌ساز است و اگر برخی استودیوهای معتبر آن را از بازی‌های خود حذف کرده‌اند، چرا نینتندو تصمیم گرفته تا مکانیزم‌های ضد سرقت این نرم‌افزار را به بازی‌های سوییچ اضافه کند؟ نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که توسعه‌ی بازی‌ها، فرآیندی پیچیده با عناصری فراوان است و هر کدام از این عناصر می‌توانند موجب ایجاد مشکلات در عملکرد بازی شوند. از این رو دنوو تنها دلیل عملکرد فنی ضعیف برخی از بازی‌ها نیست.

شما باید به موتور بازی، بهینه‌سازی کدها و گرافیک بازی، سازگاری سخت‌افزار و درایور و غیره هم توجه داشته باشید. برای مثال، نینتندو سوییچ هم مانند کامپیوترهای شخصی از نظر پردازنده، تراشه‌ی گرافیکی و حافظه با محدودیت‌های خاصی مواجه است. اگر نیازهای یک بازی فراتر از چیزی باشد که سوییچ می‌تواند به آن پاسخ دهد یا اگر بازی به درستی برای این کنسول بهینه‌سازی نشده باشد، ممکن است صرف نظر از دنوو، به مشکلات عملکردی منجر شود. اپلیکیشن‌های پس‌زمینه، فریمور قدیمی، تنظیمات نامناسب و غیره نیز می‌توانند روی عملکرد بازی در سوییچ تاثیر بگذارند.

به همین دلیل، اگر بازی‌ها آن‌طور که انتظار می‌رود اجرا نمی‌شوند، گیمرها نباید به صورت خودکار دنوو را سرزنش کنند. اگرچه در مواردی، حذف دنوو عملکرد بازی را ارتقا می‌دهد اما مواردی نیز وجود دارد که در آنها حذف دنوو هیچ تغییری در عملکرد بازی ایجاد نمی‌کند.

استیو هوین (Steve Huin)، مدیر ارشد عملیاتی بازی‌های ویدیویی دنوو اوایل سال جاری اتهامات مربوط به تاثیر منفی دنوو بر عملکرد بازی‌ها را رد کرد. همان‌طور که انتظار می‌رفت، هوین گفت که ایرتو همیشه این موضوع را بررسی می‌کند که سیستم محافظت ضد دستکاری دنوو تاثیر محسوسی روی عملکرد بازی‌ها نداشته باشد. هوین همچنین گفت افرادی که عملکرد بازی‌ها را با و بدون دنوو در انجمن‌ها، کانال‌های یوتیوب و غیره تحلیل می‌کنند، اغلب از تغییرات دیگری که از تاریخ انتشار بازی‌ها تا تاریخ حذف دنوو از آنها روی آنها صورت می‌گیرد (مانند رفع باگ‌ها یا عرضه‌ی به‌روزرسانی‌ها) چشم‌پوشی می‌کنند.

هوین همچنین به این موضوع اشاره کرد که نسبت به شهرت بد دنوو آگاه است و می‌داند که بین برخی از گیمرها، حس بی‌اعتمادی نسبت به این نرم‌افزار وجود دارد. هوین در مصاحبه با وب‌سایت ArsTechnica گفت:

در جامعه‌ی افرادی که بازی‌ها را به صورت غیرقانونی بازی می‌کنند، ما به عنوان شیطان دیده می‌شویم زیرا به وجود DRM کمک می‌کنیم و اطمینان حاصل می‌کنیم که توسعه‌دهندگان از بازی‌ها درآمدزایی می‌کنند.

صرف نظر از تاثیرات ظاهری و واقعی دنوو، این محصول بدون هیچ مشکلی در بسیاری از بازی‌های AAA به‌کار گرفته شده و حالا قلب پروژه‌ی محافظت در برابر شبیه‌سازی نینتندو سوییچ خواهد بود.