نقد و بررسی فیلم Uncharted | در جستجوی گنج

فیلم Uncharted محصول سال ۲۰۲۲ اثری در ژانر ماجراجویی و اکشن است. فیلمی که از یک بازی ویدیویی به همین نام اقتباس شده است. ورژن گیمی Uncharted از موفق‌ترین عناوین این زمینه به شمار می‌آید. حال می‌خواهیم بررسی کنیم که ورژن سینمایی آن در چه سطحی ایستاده است.

در Uncharted نام‌های آشنایی را می‌بینیم. از “تام هالند” پرکار گرفته تا “مارک والبرگ” که همگی او را در سری فیلم Ted به خاطر دارند. علاوه بر لیست بازیگری در قسمت کارگردانی هم نام “روبن فلیشر” دیده می‌شود. کارگردانی که نسخه اول سری فیلم Venom را ساخته است.

فیلم منبع اقتباس قدرتمندی دارد اما موضوع بحث، میزان توانایی عوامل فیلم در تبدیل قصه منبع به زبان سینما است.

حال قصد داریم بررسی کنیم که نتیجه ترکیب این نام‌ها به چه شکلی بوده است؟

این روزها بحث ساخت نسخه سینمایی و سریالی بازی‌های ویدیویی بسیار داغ است و آثار زیادی در این زمینه ساخته شده یا در حال ساخت هستند.

دلیل این اتفاق می‌تواند کمبود و رو به افول رفتن ایده برای ساخت فیلم باشد. از طرف دیگر ممکن است این تصمیم برای استفاده از شهرت آن بازی ویدیویی و طرفداران آن، برای بیشتر دیده شدن و فروش بهتر باشد.

اما باید توجه داشت که این موضوع می‌تواند به ضرر این دسته از فیلم‌ها تمام شود. هنگامی که به سراغ ساخت همچین اثری می‌روید چه بخواهید و چه نخواهید فیلم شما در مقام مقایسه با نسخه گیم خود قرار می‌گیرد. همانگونه که طرفداران آن عنوان می‌توانند باعث موفقیت فیلم شوند، به همان میزان امکان دارد که در صورت وجود ضعف در مقایسه با نسخه گیمی، باعث شکست آن شوند.

Uncharted هم همین مسیر را پیش رفته است. این فیلم از یک سری بازی ویدیویی به همین نام اقتباس شده است. بنابراین همیشه می‌توان نیم نگاهی به منبع اقتباس داشت. اما ما قصد داریم این اثر را بدون مقایسه با ورژن گیمی خود بررسی کنیم و آن را نسبت به خودش بسنجیم. چون ممکن است موضوعی که در سینما به عنوان نکته منفی تلقی می‌شود، در دنیای بازی این گونه تلقی نشود و برعکس.

از آنجایی که بحث سینما با دنیای گیم متفاوت است بنابراین ما فرض را بر این می‌گذاریم که Uncharted یک اثر سینمایی مستقل است پس آن را با توجه به فاکتورهای سینمایی بررسی می‌کنیم.

قطعا مهم‌ترین و بزرگ‌ترین هدف فیلم Uncharted سرگرم کردن مخاطب است. فیلمی مهیج و پر از ماجراجویی در جستجو و تلاش برای یافتن گنج، همراه با کاوش در اعماق اقیانوس و گشت زدن در مسیرهای مخفی کلیسا به خودی خود موضوعات جذاب و سرگرم‌کننده‌ای هستند.

فیلم به کمک تم و موضوع جذابش می‌تواند تا حدودی مخاطب را سرگرم کند و به کمک کمدی‌های لحظه‌ای و لطیف خود لبخندی بر روی لب شما بنشاند.

امروزه از واژه فیلم سرگرم‌کننده برداشت اشتباهی شده است. این‌ گونه جا افتاده است که اگر فیلمی صرفا برای سرگرمی ساخته شده باشد، حق دارد فیلمنامه ضعیفی داشته یا بعضا فاقد فیلمنامه باشد، یا کارگردانی و سایر مولفه‌هایش ضعیف باشند.

در صورتی که فیلم سرگرم‌کننده هم باید کیفیت قابل‌قبول و خوبی داشته باشد. فیلم Knives Out در سالیان اخیر مثال خوبی برای این موضوع است. فیلمی که برای سرگرمی و آخر هفته است اما به هیچ وجه به شعور مخاطب توهین نمی‌کند و سعی دارد در تمام زمینه‌ها کیفیت خوبی ارائه دهد.

فیلم Uncharted هم خواسته تا مخاطبش را سرگرم کند و یک فیلم اصطلاحا پاپ‌کورنی باشد. اما این فیلم علاوه بر نارضایتی طرفداران نسخه گیمی آن، از نظر سینمایی هم به عنوان یک فیلم ایراداتی دارد.

Uncharted در فیلمنامه سردرگم است. می‌توان گفت اکثر دقایق فیلم تبدیل به فیلمنامه نشده‌اند. از همان دقایق ابتدایی فیلم، هیچ چیز فکر شده نیست.

در فیلمنامه‌ی یک اثر ماجراجویی و اکشن باید گره‌هایی وجود داشته باشند که کار قهرمان یا قسمت خیر فیلم را برای رسیدن به هدفشان سخت کند. در این فیلم وقتی گره‌ها ایجاد می‌شوند، در لحظه‌ای به راحتی باز می‌شوند. فیلم موفق نیست حتی برای ثانیه‌ای مخاطب را درگیر هدف قهرمانش یا حتی اندکی نگران او می‌کند.

هنگام تماشای فیلم شما یک بی حسی کامل را تجربه می‌کنید. در طول فیلم به صفحه نمایش خیره می‌شوید بدون اینکه اندکی حس در شما وجود داشته باشد. فیلم حتی قادر به ساخت هیجان که باید اولین اولویت آن باشد نیست.

فیلم فقط در لحظات اندکی می‌تواند مخاطب را با خودش درگیر کند. برای مثال سکانسی که “نیت” و “کلویی” در حال خفه شدن زیر آب هستند و “ویکتور” باید از جایی خارج از آن جا، دریچه را برای نجات آن‌ها باز کند از معدود لحظات هیجان‌انگیز فیلم است.

البته که درست بعد از همین سکانس “کلویی” که اندکی تا خفه شدن فاصله داشت و در حالت نیمه هوشیار بود، بعد از نجات یافتن به کمک “نیت” به گونه‌ای که انگار مشغول هواخوری بوده، می‌نشیند و با لبخندی لطیف از “نیت” تشکر می‌کند!

از دلایل دیگر فاقد حس و هیجان بودن این فیلم، طرف شرور داستان است. طرف شرور و ضدقهرمان فیلم که قرار است مانع راه همراهان ما در داستان شوند بسیار ابتدایی و ساده هستند. در تمام طول فیلم دو مرد که به نظر می‌رسد هرکاری بلد باشند جز اسلحه دست گرفتن در تعقیب “نیت” هستند.

هنگامی که مسئله‌ای “نیت” را تهدید نمی‌کند و فیلم نمی‌تواند یک حداقل نیم‌چه ضدقهرمان سازمان یافته بسازد نتیجه‌اش می‌شود بی‌اهمیتی کل فیلم.

می‌توان گفت فیلم شخصیت‌پردازی هم ندارد. بجز “نیت” که آن هم در حد چند دقیقه کوتاه، کودکی او را می‌بینیم که باز هم کمک‌کننده نیست، سایر شخصیت‌ها اصلا پرداخته نشده‌اند.

شخصیت “ویکتور” مشخص نیست از کجا آمده و کیست. در حالی که دلیلی برای مرموز بودن او وجود ندارد. هیچ اطلاعاتی از این شخصیت وجود ندارد او یک تیپیکال ضعیف فیلم‌های ماجراجویی است.

رابطه او با “نیت” هم جالب است. او در تمام مدت فیلم به دنبال رسیدن به طلا بوده اما در لحظه‌ای این موضوع را برای نجات “نیت” رها می‌کند. شخصیت او سیر تحولی و فراز و فرود ندارد و دقیقا دلیل و محل تحول او مشخص نیست. در طول فیلم این شخصیت به گونه‌ای پرداخته نمی‌شود که حرکت پایانی او را باور و حس کنیم.

دلایل اعمال “نیت” هم نامشخص است. او بعد از فهمیدن دروغ بزرگ “ویکتور” به صورت ناگهانی تصمیم می‌گیرد در ادامه مسیر هم او را همراهی کند.

در بخش کارگردانی هم کارگردان موفق به ساخت صحنه‌های دارای تعلیق نیست. همه چیز در فیلم آسان است. علاوه بر آن بعضی از کات‌ها و اندازه نماها هم درست نیستند.

اما برسیم به بحث و موضوع جلوه‌های ویژه. جلوه‌های ویژه و صحنه‌های اکشن فیلم برای سال ۲۰۲۲ در دسته خوب‌ها دسته‌بندی نمی‌شوند. با توجه به آثاری که اخیرا در این سبک و ژانر دیده‌ایم، سطح جلوه‌های ویژه این فیلم از فیلم‌های هم دسته امروزش پایین‌تر است.

Uncharted از نظر بازی‌ها هم در سطح معمولی قرار می‌گیرد. از “تام هالند” گرفته تا “مارک والبرگ” سطح بازی‌ها از متوسط و معمولی فراتر نمی‌رود. البته که این موضوع بیش از هر چیز و توان بازیگران، به شخصیت‌پردازی ضعیف و فیلمنامه دارای نقص برمی‌گردد.

در سمت شرور قصه بازی‌ها حتی به متوسط و معمولی هم نمی‌رسند و واقعا می‌توان گفت همگی بد هستند. فیلم در کل هیچ توجهی به طرف شر خود نکرده است. آن‌ها در میان فیلم رها شده‌اند بدون هیچ پرداخت شخصیت یا حتی تیپی. بدون هیچ قدرت، خطر یا ابهتی. آن‌ها حتی تیپیکال یک ضدقهرمان هم نیستند. از پدر صاحب ثروت که می‌خواهد ثروت خود را ببخشد گرفته، تا پسر بی‌هویتش و شخصیت “براداک” همگی بسیار بد هستند.

در پایان باید گفت فیلم Uncharted فیلمی سرگرم‌کننده مناسب برای تماشا با اندکی پاپ‌کورن در آخر هفته است. انتظار زیادی از فیلم نداشته باشید و به چشم گذران وقت به آن نگاه کنید.

فیلمی با منبع اقتباس قدرتمند که نتوانسته قصه خود را به زبان سینما بیان کند و فراتر از یک اثر متوسط و معمولی که می‌توان به آن امتیازی بین ۵ تا ۶ را داد نرفته است.