بررسی اولین سال عرضه کنسول پلی استیشن ۵

حدود یک سال پیش، نسل نهم کنسول‌های بازی رسماً آغاز شد. امروز می‌خواهیم ببینیم کنسول نسل نهمی پلی استیشن ۵ طی یک سال گذشته چه عملکردی از خود به نمایش گذاشته است.

ماه نوامبر سال پیش بود که پس از گمانه‌زنی‌های بسیار، سرانجام سونی و مایکروسافت کنسول‌های نسل نهمی خود را معرفی و به بازار عرضه کردند. کنسول‌های قدرتمندی که قرار است طی پنج یا شش سال آینده، میزبان بازی‌های ریز و درشت از سازندگان مختلف در کل جهان باشند و تجربه‌ای جدیدتر و بهتر را به گیمرها ارائه دهند. معمولاً اشکالات عمده و باگ‌های کنسول‌های بازی در همان سال اول رو می‌شوند و خریداران می‌توانند یک دید کلی از آینده‌ی کنسول خود به دست بیاورند. ما نیز در تیم گیمفا تصمیم گرفتیم پس از گذشت یک سال از عرضه‌ی این کنسول‌ها، نگاهی به عملکرد آن‌ها داشته باشیم و ببینیم آیا در طی یک سال اخیر، این دو شرکت بزرگ توانسته‌اند دلیلی کافی برای خرید کنسول‌هایشان به گیمرها ارائه بدهند یا خیر؟

همان‌طور که از عنوان مطلب پیداست، در این مقاله به سراغ کنسول نسل نهمی سونی، یعنی پلی استیشن ۵ (PS5) رفته‌ایم. کنسولی که تا به امروز چیزی حدود ۱۳.۵ میلیون دستگاه از آن به فروش رسیده و از حیث سرعت فروش در سال اول عرضه، حتی PS4 را نیز پشت سر گذاشته است. طبق گزارش‌های ارائه شده، تقاضا برای کنسول جدید سونی تا به امروز به قدری زیاد بوده که بازار کم آورده است و هنوز بسیاری از کسانی که قصد خرید این کنسول را داشته‌اند، موفق به تهیه‌ی آن نشده‌اند. در کشور ما نیز که اوضاع همیشه چند درجه بدتر از سایر نقاط دنیاست و علاوه بر مشکل کمبود کنسول، قیمت نجومی آن نیز برای خریداران مطرح است. متاسفانه بسیاری از گیمرهای کشور ما، به دلیل قیمت بالای این کنسول هنوز نتوانسته‌اند نسل نهم را رسماً آغاز کنند و تعداد زیادی از آن‌هایی هم که کنسول را تهیه کرده‌اند، اکنون از پس خرید بازی‌های گران‌قیمت آن برنمی‌آیند!

به هر حال، امروز در این مقاله قصد داریم پلی استیشن ۵ را از جهات مختلفی مانند کیفیت بدنه، قدرت سخت‌افزاری، سرویس‌ها، بازی‌های منتشر شده و عناوین مورد انتظار بررسی کنیم و یک نتیجه‌گیری کلی در مورد ارزش خرید این کنسول در حال حاضر داشته باشیم. لازم به ذکر است که مشابه این مقاله برای کنسول‌های مایکروسافت نیز منتشر می‌شود تا شما عزیزان با مقایسه‌ی بی‌طرفانه‌ی آن‌ها، بتوانید تصمیمی آگاهانه‌تر در خصوص خریدشان اتخاذ کنید.

کیفیت بدنه‌

شاید اولین سوالی که پس از یک سال کار با یک کنسول برایتان پیش آید این باشد که آیا کیفیت بدنه‌ی این کنسول پس از گذشت یک سال افت کرده است؟ آیا PS5 مشکل فنی جدی‌ای دارد؟ آیا خصوصیات ظاهری کنسول مانند رنگ بدنه و صدای فن، پس از یک سال تغییری به خود دیده‌اند؟ پس تیتر اول مقاله را به همین موضوع اختصاص می‌دهیم.

کنسول نسل نهمی سونی کمی بزرگ بوده و این چیزی است که همه از روز اول متوجه‌ی آن بودند. به‌خصوص اگر آن را در کنار ایکس باکس سری ایکس و اس یا حتی کنسول‌های نسل‌های گذشته‌ی سونی قرار دهید، به راحتی متوجه هیبت آن می‌شوید. از روز اول نیز بحث سر این‌ که این کنسول جاگیر است و شکل ظاهری خاص آن باعث ایجاد یک سری سختی‌ها در خصوص پیدا کردن جای مناسب برای آن شده، وجود داشت. بهترین حالت این است که بتوانید کنسول را به صورت عمودی قرار داده و از آن استفاده کنید. با این وجود، سونی برای استفاده‌ی افقی از PS5 نیز چاره‌ای اندیشیده و با عرضه‌ی یک پایه‌ی پلاستیکی سعی کرده این مشکل را حل کند. واقعیت این است که جنس این پایه زیاد مرغوب نیست و به نظر می‌رسد ساخت این پایه، یک فکر دقیقه نودی بوده و زیاد روی آن وقت صرف نشده است. پس از یک سال استفاده از کنسول، بسیاری از گیمرها گزارش داده‌اند که کنسول لق می‌زند یا پایه دچار مشکل شده است. بنابراین اگر می‌خواهید کنسول جدید سونی را تهیه کنید، بهتر است از قبل یک مکان مناسب برای قرار دادن عمودی آن در نظر بگیرید.

نکته‌ی بعدی کنترلر PS5 یعنی دوال‌سنس (Dualsence) است. خیلی‌ها در زمان معرفی این کنترلر از طراحی آن و اندازه‌ی بزرگش ناراضی بودند و اعتقاد داشتند دوال‌شاک ۴ (DualShock 4) ظاهری به مراتب ارگونومیک‌تر و زیبا‌تر دارد. به نظر می‌رسد این موضوع پس از گذشت یک سال، دیگر مورد بحث نیست و اکثریت گیمرها از دوال‌سنس کاملاً راضی هستند. سونی در مبحث ایجاد نوآوری در کنترلر کنسولش سنگ تمام گذاشته و دوال‌سنس یک کنترلر نوآورانه و جذاب است.

از طرفی به جز بروز مشکلات دریفت (Drift) در برخی موارد که حساسیت آنالوگ‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، هیچ نشانی از افت کیفیت در آن دیده نمی‌شود. از آن‌جایی که این کنترلر به شکل پیش‌فرض با رنگ سفید به بازار عرضه می‌شود، مشکلاتی از قبیل نمایان شدن لکه و تغییر رنگ رخ می‌دهد. این مشکلات خیلی جدی نیستند، اما اگر دستانتان به راحتی عرق می‌کنند یا عادت دارید با دست چرب بازی کنید، پیشنهاد می‌کنم به فکر تهیه‌ی رنگ دیگری از این کنترلر باشید.

نکته‌ی آخر در خصوص بدنه‌ی PS5 صدای فن آن است. به طور کلی PS5 کنسول آرامی است و صدای فن آن به هیچ‌وجه بلند یا اذیت‌کننده نمی‌شود. اگرچه معمولاً کنسول‌ها طی زمان کهنه‌تر می‌شوند و گردوخاک بیشتری داخل آن‌ها نفوذ می‌کند و همین عامل باعث می‌شود که صدای فن کنسول به مرور زمان بلندتر شود. با این وجود، این اتفاق در عرض یک سال اخیر در مورد PS5 رخ نداده است.

در کل اگر از جاگیر بودن PS5 یا احتمال رخ دادن مشکل دریفت در کنترلر فاکتور بگیریم، هیچ مشکل خاصی در مورد بدنه‌ی این کنسول و کنترلر تا به حال دیده نشده است. البته گزارش‌های بسیار کمی در مورد سوختن دستگاه در روزهای اولیه نیز داشتیم که چیز دور از انتظاری نبود و معمولاً این مشکلات همیشه در روزهای اول عرضه‌ی یک دستگاه پیش می‌آیند.

قدرت سخت‌افزاری

هدف از این بخش، بررسی توان سخت‌افزاری PS5 در طی سال گذشته در شرایط مختلف است. همچنین می‌خواهیم بررسی کنیم که این کنسول تا چه حد توانسته به وعده‌های خود در خصوص ارتقاء کیفیت تجربه‌ی کاربران عمل کند.

تجربه‌ی کاربران در طی سال اخیر نشان داده که پلی استیشن ۵ در اجرای بازی‌ها هیچ‌گونه ایرادی ندارد و تمامی آثار را به راحتی با نرخ فریم 60fps اجرا می‌کند. بازی‌هایی مانند Control که روی کنسول‌های نسل هشتم مشکلاتی از قبیل افت فریم و فریز شدن داشتند، روی PS5 روان‌تر اجرا می‌شوند و بازی‌های خوش‌ساختی مانند God of War هم روی این کنسول با نرخ فریم بالاتر، تجربه‌ی لذت‌بخش‌تری را به گیمرها ارائه می‌دهند. اگرچه برخی اوقات مشکلاتی از قبیل نرخ فرم مربوط به سازندگان و بهینه‌سازی نامناسب آن‌ها می‌شود.

تنها مشکل PS5 در حال حاضر، فضای نه چندان زیاد کنسول است. سونی این کنسول را فعلاً فقط با ظرفیت ۸۲۵ گیگابایت روانه‌ی بازار کرده که تنها ۶۶۷ گیگابایت آن قابل استفاده است. این مهم در حالی رخ می‌دهد که پلی استیشن ۴ پرو با ظرفیت ۱ ترابایت، فضای بیشتری در اختیار گیمرها قرار می‌داد و همه به نحوی انتظار فضای بیشتری از کنسول نسل جدید سونی داشتند. احتمالاََ دلیل اصلی این موضوع قیمت بالای درایوهای SSD است.

این موضوع به خصوص برای کسانی بیشتر مطرح می‌شود که قصد خرید کنسول دیجیتالی را دارند، چرا که در صورت پاک کردن بازی‌ها از روی کنسول به دلیل فضای کم، مجبور هستند که دوباره آن‌ها را دانلود کنند. البته برای حل این مشکل، سونی محلی برای نصب هارد SSD اکسترنال در این کنسول در نظر گرفته که از این طریق خیلی راحت می‌توانید حجم دستگاه خود را افزایش دهید. اگرچه این یک راه حل مناسب به نظر می‌رسد، اما قیمت این درایوها بسیار بالا بوده و حتی گاهی قیمت دلاری آن از خود کنسول هم بیشتر می‌شود.

ناگفته نماند به دلیل استفاده از درایو SSD در این کنسول، سرعت اجرا و بارگذاری بازی‌ها بسیار بالا است و با کمی تخفیف می‌توان گفت با چیزی به نام Loading Screen در PS5 مواجه نخواهید شد. با این وجود بازی‌های پرحجمی مانند Call of Duty یا Red Dead Redemption 2، آزادی عملی که می‌خواهید را از شما می‌گیرند و نمی‌گذارند در آنِ واحد بیش از پنج، شش بازی را روی کنسول خود به شکل همزمان داشته باشید.

به جز این مشکل جزئی، PS5 عملکرد سخت‌افزاری فوق‌العاده‌ای داشته و واقعاً در قامت یک کنسول نسل نهمی قدرتمند ظاهر می‌شود. اگر دلیل شما برای نخریدن PS5 فقط سخت‌افزار آن است، به شما اطمینان می‌دهم که این کنسول هیچ کم و کسری از نظر سخت‌افزاری ندارد.

بازی‌ها

خب، حالا می‌رسیم به اصل مطلب! اصلی‌ترین هدف از خرید یک کنسول، تجربه‌ی بازی‌هایی است که برای آن عرضه می‌شوند. انحصاری‌های سونی هم که همیشه در پیش‌برد صنعت بازی تاثیرگذار بوده‌اند. یعنی اگر یک نفر بگوید قصدم از خرید کنسول سونی فقط و فقط تجربه‌ی بازی‌های انحصاری پلی استیشن است، دلیل قانع‌کننده‌ای ارائه کرده است. اما ببینیم پلی استیشن ۵ در این زمینه چه عملکردی داشته است.

سال ۲۰۲۱ از نظر تنوع بازی‌های عرضه‌ شده چندان عملکرد خوبی نداشت، اما باز هم این سونی بود که دست بالا را داشت و با بازی‌هایی مانند Ratchet & Clank: Rift Apart ،Returnal و Deathloop در این سال و بازی‌های Demon Souls و Spiderman: Miles Morales در سال گذشته‌ی میلادی، به گرمی از خریداران این کنسول پذیرایی کرد و نگذاشت از خرید خود پشیمان شوند.

علاوه بر این، بسیاری از عناوین بزرگ سونی مانند God of War و The Last of Us Part II که در اصل برای PS4 منتشر شده بودند، در همان روزهای اول نسخه‌های نسل نهمی خود را دریافت کردند تا همه بتوانند این آثار بی‌نظیر را با کیفیت بالاتری تجربه کنند. اگر فکر می‌کنید بازی‌هایی مانند Ghost of Tsushima یا Spider-Man: Miles Morales روی PS4 ظاهری زیبا و عملکردی روان دارند، باید نسخه‌ی پلی استیشن ۵ آن‌ها را ببینید که تا چه حد بهتر به نظر می‌رسند. معمولاً سال اول انتشار کنسول، سال خیلی خوبی برای گیمرها از نظر تنوع و کیفیت بازی‌های موجود در بازار نیست، اما می‌توان گفت که سونی تا حد امکان نگذاشته این اتفاق رخ دهد و با چند بازی درجه یک، خریداران PS5 را راضی نگه داشته است.

اما این تازه شروع کار است. داستان اصلی وقتی شروع می‌شود که بازی‌های مورد انتظاری مانند Elden Ring ،God of War: Ragnarok و Horizon: Forbidden West منتشر شوند و ببینیم که بازی‌های جدیدتر چگونه کیفیتی را شامل می‌شوند. در کنار این نام‌های بزرگ، عناوینی مانند Gran Turismo 7 ،GhostWire: Tokyo و Dying Light 2 نیز به چشم می‌خورد که انتظار می‌رود هرکدام در سبک خود بازی‌های بسیار باکیفیتی از آب در آیند. عرضه‌ی برخی از این عناوین روی PS4، این امکان را در اختیار گیمرها قرار خواهد داد که کیفیت این بازی‌ها در در دو کنسول با یکدیگر مقایسه کنند و بیشتر به قدرت کنسول‌های نسل جدید پی ببرند.

دلیل محبوبیت بسیار بالای پلی استیشن در جهان، چیزی نیست به جز عناوین باکیفیت آن. آثاری که در هر نسل باعث شده‌اند گیمرها بخندند، گریه کنند، هیجان زده شوند و با آن‌ها بزرگ شوند. اکنون هم به نظر نمی‌رسد سونی در راهی که از سال‌ها قبل پیش گرفته دچار تزلزل شده باشد. بنابراین در نسل نهم نیز انتظار داریم انحصاری‌های بزرگ و خوش‌ساختی از این شرکت ببینیم.

سرویس‌ها

سونی در نسل گذشته استارت سرویسی به نام PS Now را زد که پروژه‌ی بسیار خوبی بود، اما کم و کاستی‌هایی نیز داشت. این سرویس به کاربران PS4 اجازه می‌داد تا بسیاری از عناوین قدیمی را با پرداخت هزینه‌ی معقول سالانه ۶۰ دلار، روی کنسول خود استریم کرده و به شکل آنلاین بازی کنند.

یکی از مشکلات این سرویس در کشور ما، سرعت پایین و قطعی اینترنت بود که تجربه‌ی استریم بازی‌ها را دچار مشکل می‌کرد. اکنون سونی در پلی استیشن ۵، اجازه می‌دهد تا بسیاری از این عناوین را دانلود کرده و به شکل آفلاین تجربه کنید. البته هنوز همه‌ی بازی‌ها در این سرویس قابل دانلود نیستند، اما لیست بسیار جذاب و قابل‌قبولی از آثار کلاسیک و جدید هم‌اکنون در PS Now انتظار شما را می‌کشد. از آن‌جایی که سرویس PS Now هنوز نوپاست، انتظار داریم سونی در نسل نهم آن را کامل‌تر کند تا بهتر بتواند با سرویس فوق‌العاده‌ی Game Pass که مایکروسافت برای کنسول‌هایش تدارک دیده رقابت کند.

به جز PS Now، سرویس PS Plus نیز مانند همیشه با قدرت به کار خود ادامه می‌دهد. شما می‌توانید با پرداخت هزینه‌ای منصفانه از این سرویس بهره‌مند شوید و از قابلیت بازی آنلاین، تخفیف‌های ویژه و بازی‌های رایگان ماهانه‌ی این سرویس بهره ببرید. در دوره‌ی ۴ ماهه لانچ کنسول شاهد آثار رایگان بی‌نظیری مانند Control: Ultimate Edition بودیم، اما چند ماهی می‌شود که سونی تمرکز خود را از پلی استیشن پلاس به PS Now برده است.

البته در این میان یک خبر خوب وجود دارد و آن هم بهبود کیفیت اَپ گوشی پلی استیشن و فروشگاه PSN است که هردو پیشرفت‌های خوبی داشته‌اند و کاربرپسند‌تر شده‌اند. اَپ پلی استیشن دیگر حالت خشک سابق را ندارد و سرگرم‌کننده‌تر شده است.

همه‌ی این‌ها در کنار هم باعث می‌شوند تجربه‌ی کلی مخاطب بهبود پیدا کند و تجربه‌ای لذت‌بخش‌تر داشته باشد.

جمع‌بندی

نمی‌خواهم به شکلی کلیشه‌ای سوال «آیا پلی استیشن ۵ ارزش خرید دارد؟» را مطرح کنم. چون پاسخ به این سوال کاملاً مشخص است. البته که کنسول جدید سونی که بارها و بارها لیاقت خود را به گیمرهای سرتاسر جهان اثبات کرده ارزش خرید را دارد! سوال اصلی این است که آیا خرید آن در حال حاضر به‌صرفه است یا خیر؟

پاسخ به این سوال به چند عامل مختلف بستگی دارد. اول این‌که چقدر در سال بازی می‌کنید؟ اگر هر سال فقط وقت برای تجربه‌ی دو یا سه عنوان مهم را دارید، شاید خرید PS5 برای شما هنوز زود باشد. می‌توانید کمی بیشتر صبر کنید تا تعداد کنسول‌ها در بازار افزایش یابد و قیمت آن معقول‌تر شود (با این فرض که قیمت دلار در کشور تا آن زمان ده برابر نشده باشد!). اگر از کنسول نسل هشتمی سونی یعنی PS4 استفاده می‌کنید، تا یکی دو سال آینده می‌توانید اکثر بازی‌های روز را روی کنسول خود تجربه کنید، پس باز هم می‌توانید صبر پیشه کنید. اما اگر یک گیمر هاردکور هستید و بودجه‌ی خرید این کنسول را دارید، هیچ دلیلی برای تعلل وجود ندارد؛ همین الآن آن را بخرید و از نسل جدید گیمینگ لذت ببرید. پلی استیشن ۵ بعد از یک سال، همان غولی است که انتظارش را داشتیم.