تاریخچه‌ی Super Mario Bros؛ مروری بر تمامی آثار (قسمت اول)

اگر بخواهیم برخی از ترین‌ها را به یک اثر اختصاص دهیم، بایستی گفت در این مقاله قصد دارم تا به گسترده‌ترین و پرفروش‌ترین Franchise تمامی دوران یعنی Mario بپردازم.

دهه‌های ۸۰ و ۹۰ میلادی برای صنعت بازی‌های ویدیویی، یک شروع مجدد و حرکت به سمت بهتر دیده شدن در میان سایر مدیوم‌های سرگرمی بود. نام‌هایی آشنا چون Pac-Man ،Mario ،Street Fighter افسانه‌ی Zelda و Tomb Raider تنها بخشی از عناوین آن روزها بودند که برخی از ایشان همچنان پرقدرت به مسیر خود که همان ارمغان سرگرمی برای مخاطبین می‌باشند، ادامه می‌دهند.

برای گیمرهایی که کمتر با این شخصیت آشنایی داشته (این شخصیت حتی برای کسانی که گیمر نیستند نیز آشناست) باید عرض کرد اولین حضور این شخصیت (Mario Mario) در عنوان قدیمی و محبوب Donkey Kong محصول سال ۱۹۸۱ بود.

تا سال‌ها بعد از عنوان Donkey Kong که مدام رکوردهای فروش یک بازی ویدیویی را جابه‌جا می‌کرد، هیچگونه خبری از نام Mario نبود تا این که مدیران ارشد شرکت Nintendo به شخص Shigeru Miyamoto (خالق آثاری همچون Donkey Kong و افسانه‌ی Zelda) دستور داده تا نسبت به خلق یک اثر جدید با شخصیت‌های جدید اقدام نماید.

Shigeru Miyamoto که اکنون قریب به ۷۰ سال سن دارد، از دهه‌ی هفتاد میلادی (۱۹۷۷) تا به امروز در شرکت Nintendo و در سمت‌های مختلف مشغول به فعالیت بوده و در طی حضور خود به نوعی معلم (Sensei) بازی‌سازان جوان‌تر نیز بوده است. از جمله‌ی شاگردان او می‌توان به Kenta Motokura و Yoshiaki Koizumi اشاره نمود.

این Franchise به قدری بزرگ و گسترده است که مجبور شدم تا صرفاً به عناوین اصلی سری بازی‌های Super Mario Bros بپردازم و از سایر عناوین فرعی و Spin-Offها نامی نبرم.

پس در ادامه به جهت آشنایی با این سری، با بنده همراه باشید.

Mario Bros. 1983

اولین حضور Mario در یک عنوان مستقل به اثری با نام مختص به خود با عنوان Mario Bros و به سال ۱۹۸۳ میلادی بر می‌گردد که این عنوان برای پلتفرم‌های شرکت Atari و Commodore و NES (Nintendo Entertainment System) و GBA (Game Boy Advance) در امریکای شمالی و پلتفرم FC یا Famicom (Family Computer) در ژاپن منتشر گردیده است. وظیفه‌ی کارگردانی و تهیه‌کنندگی و طراحی این اثر تماماً بر عهده‌ی شخص Shigeru Miyamoto بود و آهنگسازی آن را نیز شخص Yukio Kaneoka بر عهده داشت.

اولین همکاری تیمی (Co-Op) در سری بازی‌های ماریو در این عنوان می‌باشد که گیمرها می‌توانند با دو شخصیت Mario و برادر او Luigi  در کنار هم برای پیشروی در مراحل، بازی کنند.

اثر فوق را می توان با توجه به سبک طراحی زبان بصری منحصر به فرد جهان Donkey Kong به نوعی یک Spin-Off نیز به حساب آورد.

Super Mario Bros. 1985

دومین اثر از سری بازی‌های Super Mario عنوان نام آشنای Super Mario Bros می‌باشد که تاریخ انتشار آن به سال ۱۹۸۵ میلادی و بر روی پلتفرم‌های NES و Arcade بر می‌گردد. این عنوان یکی از نام آشناترین عناوین برای گیمرهای دهه‌های ۴۰، ۵۰ و همچنین ۶۰ شمسی است که نام Mario را با خود یدک می‌کشد و به نوعی می‌توان آن را یک اثر مستقل با طراحی منحصر به فرد خود و جهان خود دانست که توانست خود را از زیر سایه‌ی نامی قدیمی‌تر و بزرگ‌تر از خود در آن زمان (Donkey Kong) بیرون بکشد.

بخش کثیری از گیمرهای قدیمی اثر فوق را اولین اثر در جهان Mario می‌دانند و اولیت تجربه‌ی آن‌ها نیز همین اثر بوده است. این اثر در زمینه‌ی کارگردانی و تهیه‌کنندگی و طراحی به مانند اثر سابق تماماً توسط شخص Shigeru Miyamoto کار شده است، حال آن‌که آهنگساز اثر نیز شخص Koji Kondo می‌باشد.

موسیقی نام آشنا و جهانی سری بازی‌های Mario که برای خیل عظیمی از گیمرهای قدیمی خاطرات فراوانی را رقم زده است، از جمله‌ی آثار شخص Kondo می‌باشد.

این عنوان توانست نظر جمع کثیری از مخاطبین را به خود جلب نماید و با فروش بیش از ۴۰ میلیون نسخه‌ای خود به پرفروش‌ترین عنوان از جهان Mario تا به امروز بدل شود.

Super Mario Bros.: The Lost Levels 1986

سومین اثر از سری بازی های Super Mario عنوان Super Mario Bros.: The Lost Levels می‌باشد که به فاصله‌ی یک سال بعد از نشر عنوان Super Mario Bros در دسترس مخاطبین قرار گرفت. این اثر برای پلتفرم Famicom عرضه گردید. خیل عظیمی از گیمرهای غربی این اثر را با نام Super Mario Bros. 2 نیز می‌شناسند.

یکی از شاخصه‌های این اثر سختی و چالش‌های بیش از اندازه برای گیمرها به جهت پیشروی در بازی بود تا جایی که بخش زیادی از افراد و مخاطبین سری بازی‌های Super Mario این اثر را سخت‌ترین در تمامی این سری می‌دانند.

این عنوان با تمامی سختی‌ها و چالش‌های خود برای گیمرها در دهه‌ی ۸۰ توانست به رکورد فروش قریب به ۳ میلیون نسخه دست یابد.

Super Mario Bros. 2 1988

چهارمین اثر از سری بازی‌های Super Mario با نام Super Mario Bros. 2 در سال ۱۹۸۸ و توسط Nintendo برای پلتفرم‌های NES و Arcade توسعه و منتشر گردید. بعدها نیز این عنوان برای پلتفرم‌های دیگر از قبیل  SNES و Game Boy Advance روانه‌ی بازار شد. بر خلاف عناوین اصلی و ماقبل که نام Mario را با کارگردانی و طراحی شخص Miyamoto به تصویر می‌کشیدند، این بار وظیفه‌ی کارگردانی و طراحی اثر فوق را شخص Kensuke Tanabe بر عهده داشت.

این عنوان به نوعی نسخه‌ی غربی اثر All Night Nippon Super Mario Bros می‌باشد که با استفاده از تمامی مکانیک‌های بازی و شخصیت‌های مشابه عنوان فوق‌الذکر صرفاً با تغییر نام برای گیمرهای امریکای شمالی منتشر گردید. لازم به ذکر است شرکت Nintendo برای طراحی این بازی مجدداً انیمیشن‌ها و حرکات شخصیت‌های بازی را از پایه طراحی نموده است.

Super Mario Bros. 3 1988

پنجمین اثر از جهان Super Mario دنباله‌ی معنوی Super Mario Bros. 2 با نام Super Mario Bros. 3 می‌باشد که توسط Nintendo و برای اولین بار در سال ۱۹۸۸ برای پلتفرم Famicom در بازار ژاپن عرضه گردید. این اثر به فاصله‌ی یک سال بعد و در سال‌های ۱۹۸۹، ۱۹۹۰ و ۱۹۹۱ برای پلتفرم‌های Play Choice و NES و بازار امریکای شمالی و اروپا نیز منتشر گردید. لازم به ذکر است که مجدّداً شخص Miyamoto وظیفه‌ی طراحی، تولید و کارگردانی این اثر را بر عهده گرفت.  

این اثر به عنوان یکی از زیباترین آثار چالشی پلتفرم NES در چشم منتقدین قرار گرفت و توانست به سومین اثر پرفروش پلتفرم NES با کسب میزان فروشی بالغ بر ۱۸ میلیون نسخه دست یابد که سود حاصل از آن برای خالق اثر بالغ بر ۲ میلیارد دلار بود.

توسعه‌ی این عنوان توسط یک تیم کوچک (کمتر از ۱۵ نفر) و به سرپرستی شخص Miyamoto و طی دو سال در دست توسعه قرار داشت که تأمین هزینه‌ی ساخت این اثر برای شرکت Nintendo بالغ بر ۱.۵ میلیون دلار امریکا بود.

Super Mario Land 1989

ششمین عنوان از سری بازی‌های Super Mario در سال‌های ۱۹۸۹ و ۱۹۹۰ به درخواست آقای Hiroshi Yamauchi، سومین مدیرعامل Nintendo به آقای Gunpei Yokoi خالق پلتفرم دستی Game Boy تولید و روانه‌ی بازارهای شرق و غرب گردید. این عنوان در روز اول عرضه برای پلتفرم Game Boy منتشر گردید. وظیفه‌ی کارگردانی این اثر را شخص Satura Okada بر عهده داشت و آهنگسازی اثر فوق نیز بر عهده‌ی Hirokazu Tanaka بود.

کارگردان این اثر در غیاب شخص Miyamoto برای بهینه کردن بازی بر روی پلتفرم دستی با یک نمایشگر کوچک، ناچار به تغییرات متنوعی در زمینه‌ی Gameplay و Level Design گردید.

با این‌که این عنوان اولین اثر در سری بازی‌های Super Mario بود که برای یک پلتفرم دستی منتشر می‌گردید اما توانست رکورد فروش عنوان Super Mario Bros. 3 را برای خالق آن جابه‌جا نماید و قریب به بیش از ۱۸ میلیون نسخه در سرتاسر جهان از آن به فروش رسید.

این عنوان بعد از عنوان Tetris به دومین عنوان پرفروش Nintendo در دهه‌ی هشتاد و نود میلادی برای یک پلتفرم دستی تبدیل شد.

Super Mario World 1990

هفتمین اثر از سری بازی‌های Super Mario در سال ۱۹۹۰ توسط Nintendo برای پلتفرم SNES و پلتفرم دستی Game Boy Advance عرضه گردید. کارگردانی این اثر را شخص Takashi Tezuka بر عهده داشت و شخص Miyamoto نیز به عنوان تهیه‌کننده در تولید این اثر نقش داشت. آهنگسازی اثر نیز مجدّداً بر عهده‌ی Koji Kondo قرار گرفت.

این اثر به لحاظ داستانی، همچون عناوین اصلی این سری شخص Mario را در قالب مأموریت‌های مختلف برای نجات Princess Peach از شر Bowser قرار می‌دهد. Gameplay نیز به مشابه داستان، همچون عناوین اصلی این سری بود که گیمر کنترل شخصیت های Mario  و یا Luigi را در پیشروی از مراحل و به خط پایان رساندن آن‌ها بر عهده می‌گرفت.

این عنوان توانست نظر جمع کثیری از منتقدین بازی‌های ویدیویی را به خود جلب نماید تا جایی که لقب با ارزش‌ترین عنوان Retro تمام دوران را به خود اختصاص داده و در نهایت با فروش بیش از ۲۰ میلیون نسخه‌ای خود توانست به پرفروش‌ترین اثر از جهان Mario برای پلتفرم SNES تبدیل شود.

Super Mario Land 2: 6 Golden Coins 1992

هشتمین عنوان با نام Super Mario در سال ۱۹۹۲ و توسط Nintendo برای پلتفرم دستی Game Boy عرضه گردید. وظیفه‌ی تهیه‌کنندگی اثر فوق بر عهده‌ی شخص Gunpei Yokoi قرار داشت. این عنوان بعدها و در سال ۲۰۱۱ برای پلتفرم دستی و محبوب 3DS نیز منتشر گردید.

داستان در این اثر بر خلاف آثار دیگر حول و حوش شخصیت Mario و بدون شخصیت شرور همیشگی یعنی Bowser می‌گذشت. گیمر باید در قالب شخصیت Mario به پاک کردن جزیره‌ی خود از موجودات شرور اقدام کند.

این عنوان نیز همچون نیاکان هم نام خود توانست به فروش خیره‌کننده‌ی ۱۰ میلیون نسخه رسیده و در بین عناوین موفق و محبوب Nintendo قرار گیرد.

Super Mario All Stars 1993

نهمین اثر از جهان Super Mario در سال ۱۹۹۳ توسط Nintendo و برای پلتفرم SNES منتشر گردید. این عنوان مجدّداً در سال ۲۰۱۰ برای پلتفرم Wii نیز منتشر گردید. همچنین در سی‌و‌پنجمین سالگرد سری بازی‌های Mario نیز برای پلتفرم Switch منتشر گردید.

کارگردانی اثر را شخص Takashi Tezuka برعهده داشت و وظیفه‌ی تهیه‌کنندگی آن نیز مطابق معمول برعهده‌ی شخص Miyamoto بود. Konodo و Oka نیز به طور مشترک وظیفه‌ی آهنگسازی اثر را برعهده داشتند.

این اثر ترکیبی از عناوین ده سال گذشته‌ی جهان Mario بود که صرفاً بر روی یک Cartridge عرضه گردید و توانست به یکی از پرفروش‌ترین عناوین از جهان Mario با فروش بیش از ۱۰ میلیون نسخه صرفاً بر روی پلتفرم SNES تبدیل شود.

یکی از دلایل این کار که مجدداً تمامی عناوین قدیمی و ده سال گذشته‌ی جهان Mario برای پلتفرم جدید SNES منتشر گردید، تمایل شخص Miyamoto به استفاده از قدرت تقریباً دو برابری SNES در برابر NES بود که این اجازه را به تیم توسعه می‌داد تا بتوانند اثری با کیفیت بصری بالاتر و بهتر را مجدّداً در اختیار مخاطب خود قرار دهند.

Super Mario World 2: Yoshi’s Island 1995

دهمین عنوان از جهان Super Mario با نام Yoshi’s Island در سبک دو بعدی Side-Scrolling با المان‌های Platforming، توسط Nintendo در سال ۱۹۹۵ برای پلتفرم SNES منتشر گردید. با این حال اثر فوق مجدّداً در سال ۲۰۰۲ برای پلتفرم دستی Game Boy Advance نیز منتشر گردید. شخص Takeshi Tezuka در مقام کارگردان اثر و به مانند سابق شخص Miyamoto نیز در مقام تهیه‌کننده حضور داشتند. لازم به ذکر است سه نفر از اعضای تیم توسعه نیز در مقام کارگردان اثر فوق با Tezuka همکاری می‌کردند.

وجه تمایز این اثر نسبت به آثار دیگر Super Mario، حضور شخصیت Baby Mario در کنار Yoshi می‌باشد که بایستی گیمر با همکاری Yoshi بر دشمنان در بازی غلبه نماید.

فروش بیش از ۵ میلیون نسخه‌ای این عنوان در سراسر دنیا، آن را به یکی از موفق‌ترین عناوین جهان Mario تبدیل نمود و خیل عظیمی از گیمرها و منتقدین این عنوان را به دلیل سبک بصری منحصر به فرد، Level Design و Gameplay، موسیقی و صداگذاری بی‌نقص، یکی از بهترین عناوین تمام دوران می‌دانند که بر روی یک پلتفرم دستی منتشر شده است.

این عنوان سرآغاز خلق یک Spin-Off از جهان Mario با نام Yoshi  بود که تا به امروز نسخه‌های متعددی از آن در دسترس گیمرها قرار گرفته است.

BS Super Mario USA 1996

یازدهمین اثر از جهان Super Mario عنوان BS Super Mario USA نام داشت که یکی از عجیب‌ترین‌ها در نوع خود به شمار می‌رفت. از پلتفرم ترکیبی برای اجرای بازی گرفته تا اختصاص یک نام عجیب‌تر برای آن. این عنوان در سال ۱۹۹۶ و توسط Nintendo برای پلتفرم SNES عرضه گردید.

برای تجربه‌ی بازی، گیمر بایستی از سیستم اختصاصی Nintendo با نام Satellaview Soundlink استفاده می‌نمود. این سیستم به صاحب پلتفرم این اجازه را می‌داد تا از طریق ماهواره بتواند نسبت به Download بازی‌ها و سایر محتواها بر روی پلتفرم SNES اقدام نماید.

اثر فوق در سبک Platforming بود که شباهت‌های زیادی به عنوان Super Mario Bros. 2 داشت. داستان سرایی در این عنوان بلافاصله بعد از عنوان Super Mario Bros. 2 شروع می‌شد و یکی از دلایل شباهت Gameplay به آن نیز، به همین دلیل بود.

از نکات منحصر به فرد در عنوان فوق می‌توان به نحوه‌ی صداگذاری اشاره نمود که گیمر با پیشروی در بازی می‌توانست صدا را از طریق امواج ماهواره‌ای بر روی پلتفرم خود دریافت نماید. با این حال زمان‌بندی واقعی در بازی به لطف ارتباطات ماهواره‌ای برای گیمر ممکن شده بود و گیمر باید هر دور از بازی را در زمانی مشخص و مطابق جهان واقعی به اتمام می‌رساند.

Super Mario 64 1996

دوازدهمین عنوان از سری بازی‌های Super Mario، به نوعی عنوان Launch پلتفرم Nintendo 64 با نام Super Mario 64 بود که توسط Nintendo توسعه و منتشر گردید. کارگردانی و تهیه‌کنندگی این اثر تماماً بر عهده‌ی Miyamoto بود و آهنگساز کهنه کار و سابق این سری، یعنی شخص Kondo وظیفه‌ی تهیه‌ی قطعات موسیقی را برعهده داشت.

این عنوان اولین عنوان تماماً سه بعدی از سری عناوین Mario بود. استفاده از دوربین تمام متحرک یا Dynamic و حرکت ۳۶۰ درجه‌ای شخصیت توسط کنترل کنسول، برای اولین بار در این بازی ابداع گردید. لازم به ذکر است شخص Dan Houser خالق عناوین محبوب و به شدت پرطرفدار GTA فضاسازی سه‌بعدی در این عنوان را با الهام از همین اثر خلق نمود.

این سیستم کنترل دوربین، بعدها به یک استاندارد در بازی‌های ویدیویی تبدیل شد و امروزه می‌توان اثر آن را در خیل عظیم بازی‌های ویدیویی کوچک و بزرگ به وضوح مشاهده کرد.

این عنوان در نهایت با تمجید منتقدین و مخاطبین به پرفروش‌ترین عنوان کنسول Nintendo 64 تبدیل گردید که به فروش بیش از ۱۱ میلیون نسخه‌ای در سراسر جهان رسید.

Super Mario Bros. Deluxe 1999

سیزدهمین اثر از سری بازی‌های جهان Super Mario با نام Super Mario Bros. Deluxe در سال ۱۹۹۹ توسط Nintendo برای پلتفرم دستی Game Boy Color توسعه و منتشر گردید. نکته‌ی جالب در خصوص عرضه‌ی جهانی این اثر به تاریخ انتشار زودتر آن برای منطقه‌ی امریکای شمالی در مقابل ژاپن بر می‌گردد. این اثر یک سال بعد و در سال ۲۰۰۰ در کشور ژاپن منتشر گردید. بعدها و در سال ۲۰۱۴ این عنوان برای پلتفرم همراه به شدت محبوب Nintendo یعنی 3DS نیز منتشر گردید.

این اثر توانست به رکورد خیره‌کننده‌ی فروش بیش از ۵ میلیون نسخه در سراسر جهان دست یابد.

Gameplay بر بهبود مکانیک‌های اولین عناوین Super Mario یعنی Super Mario Bros تمرکز کرد و به نوعی می‌توان آن را یک Remake برای این عنوان در آخرین سال از قرن بیستم تلقی نمود.

ادامه‌ی مقاله، به زودی و در قسمت دوم