آفرینندگان بازی | ۵۰ طراح بازی برتر در صنعت بازیهای ویدئویی – قسمت اول
در پشت صحنه موفقیت بسیاری از بازیهای بزرگ، افراد زیادی قرار دارند که حضور تکتک آنها در نهایت منجر به ایجاد یک عنوان موفق شده است. با این وجود، نقش بعضی از افراد در ساخت بازی بسیار پررنگتر از دیگران است. طراحان ارشد بازیها از جمله این افراد هستند که بخش زیادی از موفقیت بازی را باید مدیون آنان دانست. در ادامه میخواهیم به بررسی ۵۰ طراح بازی برتر و بزرگ در دنیای بزرگ ویدیوگیم بپردازیم.
طراحی بازی یا Game Design را باید مهمترین بخش فرآیند ساخت یک بازی دانست. قسمتی که به طور کامل هویت بازی را مشخص میکند و در صورتی که به درستی انجام نشود، حتی در صورت انجام درست سایر بخشهای توسعه بازی، در نهایت با اثر خوبی رو به رو نخواهیم بود. بسیاری از معروفترین اشخاصی که دنبال کنندگان اخبار بازیها نام آنان را به عنوان سازندگان بازی میشناسند، از جمله طراحان بازی هستند. در این مطب میخواهیم به معرفی و بررسی نقش تعدادی از بزرگترین طراحان بازی بپردازیم. در ضمن باید توجه کنید که بسیاری از اوقات، افرادی نظیر برنامهنویسان یا کارگردانهای بازیها نیز نقش عمدهای در فرآیند طراحی بازیایفا میکنند و لیست ما منحصراً شامل طراحان بازی که تنها این وظیفه را ایفا میکنند نمیشود و افرادی که در سمت کارگردان یا برنامهنویس نقش اساسی در تیم طراحی بازیایفا کرده و جزو طراحان ارشد بودهاند نیز در لیست ما جای میگیرند.
بدیهی است که مانند تمامی لیستهایی که افراد برتر در آن قرار دارند، در لیست ما نیز سلیقه نقش مهمی داشته است. با این وجود قطعاً در رتبه بندی لیست، مواردی نظیر وارد کردن المانهای ماندگار به دنیای ویدیوگیم، تعدد بازیهای موفق طراحی شده، خلاقیت و… نقش مهمی ایفا میکنند.
۵۰ – Chris Sawyer
تاریخ تولد: ۱ ژانویه ۱۹۶۱ | ۱۱ دی ۱۳۳۹
احتمالاً نام Chris Sawyer برای شما خیلی آشنا نباشد ولی او نیز از جمله افراد بسیار تأثیرگذار صنعت بازی بوده است و به نوعی خالق یک سبک از بازیها محسوب میشود. او خالق چندین عنوان شبیه ساز از جمله سری Transport Tycoon و Roller Coaster Tycoon است که از محبوبترین بازیهای سبک شبیه سازی هستند و طرفداران دوآتشه خاص خود را دارند. شاید در طول تاریخ افراد دیگری هم بودند که ایدههایی مشابه او را داشتند اما محدودیتهای تکنولوژی به آنها اجازه پیاده سازی آن را نداده بود اما او موفق شد که در سال ۱۹۹۴ عنوان Transport Tycoon را خلق کند. این بازی در اصل شبیه سازی مدیریت سیستم حمل و نقل محسوب میشود و با توجه به سبک خاصی که دارد، طبیعتاً عنوان عامه پسندی محسوب نمیشود اما به همین دلیل، طرفداران خاص و وفاداری به سراغ این سری آمدند و باعث موفقیت بسیار بالای آن شدند. پس از این عنوان او اولین نسخه از سری Roller Coaster Tycoon را خلق کرد که شبیه سازی پیاده سازی یک شهربازی به همراه ترن هواییهای پیچیده است. این عنوان فروش بسیار بالایی را تجربه کرد در حدی که با وجود این که ناشر بازی شرکت آتاری بود و بخش زیادی از درآمد بازی به این شرکت میرسید، اما Chris Sawyer توانست حدود ۳۰ میلیون دلار شخصاً از درآمد این بازی را نصیب خود بکند که به خوبی نشان دهنده فروش بالای این عنوان است. امروزه شاهد بازیهای بسیاری مشابه عناوین ساخته شده توسط او هستیم که همچنان هواداران خاص خود را دارند و این موضوع نشان از نقش مهم او در شکل گیری یک سبک در دنیای بازیهای ویدیویی دارد.
۴۹ – Allan Alcorn
تاریخ تولد: ۱ ژانویه ۱۹۴۸ | ۱۰ دی ۱۳۲۶
نام الن الکورن شاید امروزه اصلاً در دنیای بازی به گوش نخورد ولی او نقشی اساسی در کل سرنوشت صنعت بازی داشته است. الن الکورن، طراح و سازنده بازی Pong است که بسیاری از آن به عنوان اولین بازی ویدیویی یاد میکنند. Pong بازی پیچیده این نیست و به طور کلی همان طور که از اسم آن هم بر میآید تا حدی زیادی شبیه بازی پینگ پنگ است. در این بازی یک توپ در صفحه وجود دارد و بازیکن کنترل یک خط که در حکم راکت پینگ پنگ است را بر عهده دارد و باید توپ را به سمت مقابل پرتاب کرده و جلوی رد شدن توپ در سمت خود را بگیرد. گیم پلی بازی فوقالعاده ساده است اما باید توجه کنید که این بازی رسماً اولین بازی ویدیویی است و رسیدن ایده ساخت چنین بازی به ذهن یک نفر در آن سالها و سپس پیاده سازی آن با سخت افزار و ابزارهای نرمافزاری آن دوران، کار آسانی نبوده است. آقای الکورن در شرکتهای Cosmos و Atari هم کار کرده است ولی بدون شک از اون همواره به عنوان سازنده Pong یاد میشود. او هم اکنون نیز به کارهای مربوط به برنامهنویسی مشغول است و در سال ۲۰۱۱، فستیوال Hack the Future را پایه گذاری کرد که یک مسابقه برنامهنویسی و Hackathon برای دانش آموزان ابتدایی است. نکته جالب این جاست که او به شرکت آتاری در ساخت کنسولش هم کمک بسیار زیادی کرد اما با این وجود در سال ۱۹۸۱ و قبل از این که این کنسول به موفقیت چشمگیر دست یابد، این شرکت را ترک کرد. او همچنین در کمپانی اپل هم کار کرده است و در ایجاد فرمت فشرده سازی MPEG که برای محتوای ویدیویی به کار میرود نقش پررنگی ایفا کرده است.
۴۸ – Toru Iwatani
تاریخ تولد: ۲۵ ژانویه ۱۹۵۵ | ۵ بهمن ۱۳۳۳
شاید نام تورو ایواتانی خیلی برای شما آشنا نباشد چون تعداد بازیهای ساخته شده توسط او خیلی زیاد نیستند ولی با این حال، او نقشی اساسی در موفقیت کل صنعت بازی داشته است و طراح اصلی یکی از بزرگترین نمادهای دنیای بازی، یعنی شخصیت معروف Pac-Man است. او با طراحی پک من باعث ایجاد رونق بزرگی در صنعت نوپای ویدیوگیم شده و باعث شد که این صنعت رشد چشم گیری داشته باشد. او در ابتدا در شرکت نامکو به عنوان برنامهنویس استخدام شده بود و در فرایند ساخت چند بازی نقش داشته است. این بازیها از نظر کلی تا حدی خشن محسوب میشدند و جامعه هدف اصلی آنان کمتر شامل دختران میشد. ایواتانی با توجه به این موضوع، سعی داشت عنوانی را خلق کند که خشونت کمتری داشته باشد و علاوه بر پسران، بتواند نظر دختران و همچنین خانوادهها و به طور کلی افرادی که کمتر به بازیهای ویدیویی توجه داشتند را هم جلب کند.
ایده ساخت شخصیت پک من از روی ظاهر پیتزای بریده شده به ذهن ایواتانی رسید و در نهایت پس از فکر و طراحیهای گوناگون، نتیجه کار شد همان پک منی که همه میشناسیم. یکی از مهمترین ویژگیهای این بازی، هوش مصنوعی فوقالعاده آن بود. روحها در بازی پک من صرفاً تصادفی حرکت نمیکنند و هر کدام از شیوه حرکتی خاصی پیروی میکنند. حرکت یکی از آنها تصادفی است، یکی دیگر شیوه بسیار تهاجمی در تعقیب شخصیت پک من پیش میگیرد و دو تای دیگر نیز الگوی حرکتی خاص خود را دارند. روند بازی و فرآیند خوردن نقطههای زرد رنگ و تحت فشار قرار گرفتن پک من از سوی این روحها، باعث شد که بازی حس زنده بودن خاصی پیدا کند که بازیکنان را به خود جذب میکرد و در نهایت منجر به موفقیت این سری شد. آقای ایواتانی اکنون به عنوان استاد در دپارتمان طراحی بازی دانشگاه پلی تکنیک توکیو مشغول به کار است تا بتواند تجربه بلند مدت خود از دنیای بازی را به سایر علاقهمندان به طراحی بازی و بازیسازی منتقل کند.
۴۷ – Feargus Urquhart
تاریخ تولد: ۱۹ آوریل ۱۹۷۰ | ۳۰ فروردین ۱۳۴۹
با وجود این که شاید نام Feargus Urquhart خیلی آشنا نباشد –که احتمالاً تلفظ سخت آن هم در این میان بیتأثیر نیست- اما او یکی از مهمترین افراد در زمینه شکل گیری پایههای بسیاری از عناوین نقش آفرینی امروزی بوده است. او به عنوان رئیس استودیوی Black Isle از جمله تأثیرگذارترین افراد در خلق نسخه اول سری Fallout بوده است و پس از آن با ادامه دادن روند موفق کاری خود و کار بر روی عناوین نقش آفرینی موفقی نظیر Planescape: Torment و Baldur’s Gate تبدیل به یکی از مهمترین افراد در شکل گیری و موفقیت سبک نقش آفرینی شده است. پس از ایجاد یکسری مشکلات مالی برای شرکت Black Isle، او به همراه یکسری دیگر از کارکنان این شرکت اقدام به تأسیس استودیوی Obsidian Entertainment کرد. استودیویی که همه آن را با ساخت بازیهای نقش آفرینی موفق میشناسیم. استودیویی که سابقه عرضه Fallout: New Vegas را در کارنامه خود دارد و عناوین نقش آفرینی فوقالعاده باکیفیتی نظیر سری Pillars of Eternity و Tyranny را عرضه کرده و در سال گذشته نیز با عنوان The Outer World خوش درخشید. در این میان باید توجه کنید که آقای Urquhart در سمت مدیرعامل اجرایی این شرکت، نقش اساسی در توسعه و ساخته شدن این بازیهای نقش آفرینی فوقالعاده موفق داشته است. با توجه به این تعداد از بازیهای باکیفیت، قطعاً باید او را فردی مهم در زمینه تکامل بازیهای RPG بدانیم. شرکت Obsidian هم اکنون زیرمجموعه Xbox Game Studios محسوب میشود. امیدواریم که این شرکت بتواند همچنان به پیشرفت خود ادامه داده و عناوین نقش آفرینی جذاب، عمیق و باکیفیتی را عرضه کند.
۴۶ – Tim Cain
تاریخ تولد: ۲۵ آگوست ۱۹۶۵ | ۳ شهریور ۱۳۴۴
تقریباً اکثر جملاتی که برای Feargus Urquhart گفتیم، برای Tim Cain نیز صدق میکند. او هم یکی از افراد بسیار مهم در توسعه عناوین بزرگ سبک نقش آفرینی نظیر Fallout و Fallout 2 بوده است. در اصل او در نظر اکثر طرفداران به عنوان خالق اصلی سری Fallout شناخته میشود و با توجه به بزرگی این سری در میان عناوین نقش آفرینی، قطعاً کسی که چنین لقبی را بر عهده دارد، باید جزو طراحان بازی بسیار موفق دانست. او علاوه بر طراحی بازی، جزو برنامهنویسان ارشد این بازیها بوده است و شاید حتی بیشتر از طراحی بازی، در برنامهنویسی مهارت داشته باشد. او هم مانند Feargus Urquhart هم اکنون در شرکت Obsidian مشغول به کار است اما فارغ از بسیاری از بازیهای این استودیو، سابقه کار بر روی عنوان Vampire The Masquerade – Bloodlines را هم به عنوان برنامهنویس دارد. در این میان، باید بدانید که او کارگردان عنوان بسیار موفق The Outer Worlds هم بوده است و با توجه به این مسائل، قطعاً باید او را جمله بازیسازان بسیار موفق بدانیم.
۴۵ – Scott Orr و Richard Hilleman
این که این شماره از لیست را به دو نفر اختصاص دادیم، به این دلیل است که تا حد زیادی هر دوی این افراد روی سرنوشت یکی از بازیهای ورزشی مهم به یک اندازه تأثیر گذاشتهاند و به همین دلیل هر دو را در این جایگاه قرار دادهایم. بازی طراحی شده توسط این دو نفر، در نهایت منجر به ساخت سری پرفروش Madden NFL شد. این سری به طور کلی بر مبنای شبیه سازی ورزش فوتبال آمریکایی است و شاید در ایران افراد کمی با آن آشنا باشند اما این بازی تأثیر بزرگی در سرنوشت شرکت Electronic Arts داشته است و با فروش بالای خود آینده این شرکت و مجموعه EA Sports تأثیر بسیار بالایی داشته است. ریچارد هیلمن از جمله اولین کارمندان شرکت EA است و در بیشتر بازیها نقش اصلی او تهیه کننده بوده است اما در عین حال در فرآیند توسعه و طراحی بازی نیز نقش مهمی ایفا میکرده است. از اولین نسخههای سری Madden NFL بازی John Madden Football بود که برای Apple II منتشر شد و نتوانست بازی موفقی باشد. به همین دلیل ریچارد هیلمن از اسکات ار برای بازطراحی این بازی دعوت کرد و در نهایت، نتیجه کار منجر به عنوانی بسیار موفق و پرفروش روی Sega Genesis شد. هر دوی این افراد در طراحی بازی Madden NFL نقش مهمی داشتند. عنوانی که باعث موفقیت بسیار بالای شرکت EA شد و در عین حال، تأثیر شگرفی روی نحوه طراحی سایر بازیهای ورزشی گذاشت. آقای اسکات ار روی بازیهای دیگری نظیر NHLPA Hockey هم کار کرده است که امروزه سری NHL را میتوان دنباله روی این عنوان دانست. با توجه به نقش بالای سری Madden در تحولات بازیهای ورزشی و همچنین موفقیت شرکت EA، قطعاً باید این دو نفر را که نقش بسیار مهمی در طراحی و ساخت نسخههای اولیه این سری داشتهاند، در این لیست قرار داد.
۴۴ – Chris Avellone
تاریخ تولد: ۲۷ سپتامبر ۱۹۷۱ | ۵ مهر ۱۳۵۰
کریس اولون هم همانند Feargus Urquhart و تیم کین، از جمله نامهای بزرگ در تکامل بازیهای نقش آفرینی است. کریس اولون هم نقش بسیار پررنگی در فرآیند طراحی و ساخت نسخه اول و دوم سری بزرگ Fallout داشته است. او همچنین کتابی مرتبط با روند ساخت این سری با نام Fallout Bible را نیز منتشر کرده است که در فرآیند ساخت نسخههای بعدی این سری نیز به عنوان یکی از مراجع اصلی سازندگان مورد استفاده قرار گرفته است. او در فرآیند ساخت عنوان موفق Planescape: Torment و همچنین سری Baldur’s Gate و همین طور مجموعه Neverwinter Nights نیز از جمله طراحان اصلی و ارشد گیم پلی بوده است. به این ترتیب میتوان گفت او نیز همچون دو نفر دیگر، نقشی اساسی در شکل گیری سبک نقش آفرینی داشته است. امروزه او بیشتر در زمینه نویسندگی بازیها فعالیت میکند و در این زمینه نیز روی بازیهای بزرگ و موفقی از لحاظ داستانی به عنوان نویسنده یا مشاور کار کرده است. از جمله این عناوین میتوان به Divinity: Original Sin 2، Pillars of Eternity، Tyranny و حتی Star Wars Jedi: Fallen Order حضور داشته است. از جمله بازیهای آیندهای که او روی آنها مشغول فعالیت است نیز میتوان به بازی Dying Light 2 اشاره کرد که کریس اولون در آن به عنوان طراح سیستم روایی حضور دارد. با توجه به تعداد بازیهای بسیار زیادی که او روی آنها فعالیت کرده است و تأثیری که در تحول و تکامل سبک نقش آفرینی و خصوصاً CRPG ها گذاشته است، قطعاً باید او را در این لیست قرار بدهیم.
۴۳ – Stieg Hedlund
تاریخ تولد: ۱۹۶۵
Stieg Hedlund فرد بسیار برجستهای در لیست ما محسوب میشود. ویژگی بارز او این است که او تقریباً در ژانرهای بسیاری فعالیت کرده است و در همه آنها جزو طراحان بازی موفق بوده است. او سابقه کار در شرکتهای زیادی را داشته و بر روی بعضی از بازیهایی کار کرده است که هیچ وقت منتشر نشدند. مثلاً او سابقه کار بر روی یک بازی مبتنی بر ارباب حلقه را در شرکت EA داشته که به دلیل یکسری مشکلات هیچ وقت منتشر نشدند. بزرگترین و مهمترین بخش کاری کارنامه او بدون شک در شرکت بلیزارد است. او تجربه کار به عنوان یکی از طراحان ارشد و همچنین نویسندگان اصلی را در عنوان Diablo II دارد. بازیای که هم اکنون دومین بازی پرفروش کل تاریخ PC گیمینگ محسوب میشود و در زمان خود اولین بازی پرفروش بود و چندین رکورد گینس را هم جا به جا کرد. علاوه بر این او روی نسخه اول StarCraft و همچنین بسته الحاقی Diablo II یعنی Diablo II: Lord of Destruction نیز کار کرده است و در فرآیند ساخت آنها نقش مهمی داشته است. ضمن این که باید توجه داشته باشید که او در تیم طراحی بازی نسخه اول Diablo نیز نقش داشته است. پس از بلیزارد او به سراغ شرکت یوبیسافت رفت و در آن جا در تیم طراحی بازی چندین نسخه از عناوین سری Tom Clancy از جمله Ghost Recon 2 و Rainbow 6: Lockdown نقش داشته است. در سالهای اخیر او مدتی در شرکت Zynga که در تولید بازی برای شبکه اجتماعی فیسبوک نقش دارد فعالیت داشت و اخیراً نیز به استودیویی به نام Gram Games پیوسته که روی ساخت بازیهای اجتماعی و خلاقانه برای تلفنهای هوشمند تمرکز دارد. او از جمله افرادی است که در انواع سبکهای بازیهای ویدیویی، از استراتژی و نقش آفرینی گرفته تا اکشن و حتی عناوین مخصوص موبایل فعالیت کرده است و در اکثر اوقات به موفقیتهای بسیاری دست یافته است. به این ترتیب قطعاً باید او را جزو طراحان بازی بسیار موفق دنیا بدانیم.
۴۲ – Satoshi Tajiri
تاریخ تولد: ۲۸ آگوست ۱۹۶۵ | ۶ شهریور ۱۳۴۴
ساتوشی تاجیری، خالق سری پوکمون است. احتمالاً همین یک جمله کافی است تا نقش او را در تحولات دنیای بازی به خوبی نشان بدهد. ایده اصلی ساخت سری پوکمون با توجه به تجربیات خود آقای تاجیری در بچگی به ذهن او رسید. در آن دوران او علاقه زیادی به جمع کردن کلکسیون حشرات داشت اما به تدریج با شهری شدن مناطق روستایی، امکان تجربه این موضوع برای بچهها کمتر و کمتر شد و او با توجه به همین موضوع، قصد ساخت عنوانی را داشت که به چنین موضوعی را به صورت دیجیتالی پیاده سازی کند. در هنگام عرضه اولین نسخه سری پوکمون با عنوان Pokémon Red & Pokémon Blue او انتظار نداشت که این بازی بتواند به چنین موفقیتی دست پیدا کند اما در کمال تعجب، بازی با استقبال غیرمنتظرهای از سوی بازیکنان رو به رو شد. پس از آن، روند ساخت بازیهای جدید این سری شروع شده و همچنان نیز هر ساله شاهد عرضه بازیهای گوناگونی از این سری هستیم. ایده جمع کردن هیولاهای عجیب و غریب این سری که بعضاً تکامل هم پیدا میکنند، مبارزات جذاب و در عین حال غیر خشونت بار میان آنها، اضافه شدن هیولاها و المانهای جدید در هر نسخه به این سری در کنار یکسری عناصر از سبک نقش آفرینی باعث موفقیت این سری شدهاند. مجموعه پوکمون هم اکنون نیز محبوبیت بسیار بالایی در دنیا دارند و همین چند سال پیش عنوان واقعیت افزوده Pokémon Go تبدیل به یک پدیده جهانی شد. فارغ از این بازیهای جدید این سری همچنان جزو عناوین بسیار پر فروش کنسولهای نینتندو هستند و از سوی منتقدان هم با استقبال بسیار خوبی رو به رو میشوند. آقای تاجیری در اکثر بازیهای جدید سری پوکمون در نقش تهیه کننده اجرایی حضور دارد؛ اما فارغ از این موضوع قطعاً باید نام او را در لیست برترین طراحان بازی قرار بدهیم.
۴۱ – Ron Gilbert
تاریخ تولد: ۱ ژانویه ۱۹۶۴ | ۱۱ دی ۱۳۴۲
ران گیلبرت بدون شک یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین افراد در شکل گیری و موفقیت سبک ادونچر و ماجرایی است. در دوران طلایی بازیهای ماجرایی، نام یک شرکت بیش از همه به چشم میخورد و آن هم شرکت LucasArts بود. در آن دوران بازیهای زیادی توسط لوکاس آرتز عرضه شدهاند که تقریباً همگی به عنوان نمادهای سبک ادونچر و ماجرایی اشاره و کلیک شناخته میشوند. مغز متفکر پشت اکثر این بازی، فردی نبود جز ران گیلبرت. بازی Maniac Mansion: Day of the Tentacle که در سال ۱۹۸۷ منتشر شد، شروع کننده روند موفقیت بازیهای ادونچر بود و طراح اصلی این بازی و ران گیلبرت در روند ساخت این بازی، تقریباً در تمامی بخشها، از نویسندگی و قسمت هنری گرفته تا گیم دیزاین و برنامهنویسی آن نقش داشت. در آن سالها او برای این بازی سیستمی به نام Script System Utility for Maniac Mansion یا به اختصار SCUMM را طراحی کرد که باعث میشد روند ساخت بازیهای ادونچر به شدت سرعت بگیرد و با طراحی این سیستم، شرکت لوکاس آرتز توانست به موفقیت چشم گیری در بازیهای ادونچر دست یابد و بسیاری از بازیهای بعدی این شرکت با کمک این سیستم به شکلی بهینه و سریع و در عین حال با کیفیت بالا طراحی شدند. او در روند ساخت دو تا از مهمترین بازیهای دیگر این شرکت یعنی The Secret of Monkey Island و Monkey Island 2: LeChuck’s Revenge نیز به عنوان کارگردان و نویسنده حضور داشت. هر دوی این عناوین از جمله عناوین کلاسیک و بسیار موفق سبک ادونچر هستند که به دلیل داستان خوب، معماهای جذاب و شخصیتهای به یاد ماندنی همواره از آنها به عنوان شاهکارهای این سبک یاد میشود. پس از فعالیت در شرکت لوکاس آرتز، ران گیلبرت استودیو Humongous Entertainment را تأسیس کرد که بیشتر بر روی ساخت بازیهای ادونچر برای بازیکنان کم سن و سالتر تمرکز داشت و عناوینی نظیر سری Putt-Putt و Pajama Sam نتیجه فعالیتهای استودیو هستند. او به جز بازیهای سبک ادونچر بعضاً در سایر سبکها هم فعالیت کرده است و مثلاً در روند ساخت عنوان جذاب و خاص Deathspank که سال ۲۰۱۰ منتشر شد، نقش داشته است. جدیدترین عنوان او در سال ۲۰۱۷ و با عنوان Thimbleweed Park منتشر شد که عنوانی بسیار خوب و موفق در سبک ادونچر اشاره و کلیک و با حال و هوای عناوین قدیمی نظیر Maniac Mansion بود. با تمام این تفاسیر قطعاً باید ران گیلبرت را یکی از بزرگترین طراحان صنعت بازی بدانیم که نقش بسیار مهمی در تکامل عناوین ادونچر اشاره و کلیک ایفا کرده است.
۴۰ – Ed Boon و John Tobias
تاریخ تولد: ۲۲ فوریه ۱۹۶۴ | ۳ اسفند ۱۳۴۲ – ۲۴ آگوست ۱۹۶۹ | ۲ شهریور ۱۳۴۸
در دوران طلایی بازیهای مبارزهای، طرفداران این سبک به طور کلی شامل دو دسته میشدند –و شاید هم اکنون نیز عمده طرفداران این سبک شامل همین دو دسته هستند: دوستداران Street Fighter و دوستداران Mortal Kombat. دسته دوم قطعاً نام Ed Boon به گوششان خورده است. اد بون به همراه جان توبیاس، دو سازنده اصلی سری مورتال کامبت هستند و بدون شک نقش بسیار بزرگی در سرنوشت و تکامل سبک مبارزهای ایفا کردهاند. هر دوی آنها در فرایند دیزاین گیم پلی نسخههای اولی مورتال کامبت نقش اساسی داشتند. از طرفی جان توبیاس وظایفی نظیر نویسندگی داستان و طراحی گرافیک را بر عهده داشت و اد بون هم در سِمَت برنامهنویس اصلی، بخش فنی کار را بر عهده داشت.
بدون شک نمیتوان منکر تأثیر مورتال کامبت بر روی بازیهای سبک مبارزهای شد. تا قبل از آن Street Fighter سلطان اصلی سبک مبارزهای بود اما مورتال کامبت با شیوه مبارزهای و کنترلی متفاوت، تأکید بیشتر بر سیستم بلاک کردن و البته فیتالیتیهای معروف، رویهای جدید را در این سبک آغاز کرد. در کنار این موضوع، تأکید بسیار بالای این بازی بر خون و خشونت بالا باعث بحثهای بسیاری در زمان عرضه نسخههای اولیه این سری شد؛ بحثهایی که در نهایت منجر به تشکیل سیستم رده بندی سنی بازیها شدند. بازیهای زیادی سعی کردند از این عنوان تقلید کنند اما اکثر آنها نتوانستد از نظر کیفی حتی نزدیک این سری بشوند. جان توبیاس سال ۲۰۰۰ از شرکت Midway جدا شد اما اد بون همچنان به ساخت و تکامل این سری ادامه داد و هم اکنون نیز شاهد این هستیم که در نسخههای اخیر مورتال کامبت در نقش کارگردان و رهبر اصلی تیم حضور دارد. هر چند در طول این سالها در برههای خاص این سری با افت کیفیت رو به رو بوده است اما مجدداً اد بون و سایر سازندگان این سری توانستند با عرضه نسخه ریبوت این سری در سال ۲۰۱۱ جان دوبارهای به آن ببخشند و کاری کنند که همچنان این عنوان یکی از بزرگترین مدعیان سبک مبارزهای باشد.
۳۹ – Jordan Mechner
تاریخ تولد: ۴ ژوئن ۱۹۶۴ | ۱۴ خرداد ۱۳۴۳
شاید نام جردن مکنر امروزه خیلی آشنا نباشد زیرا در میان بازیهای مدرن او فعالیت چندانی نداشته است ولی با مراجعه به سابقه کاری او متوجه خواهید شد که او نقش بسیار بزرگی در پایه گذاری سبک اکشن ادونچر و تلفیق این سبک و ژانر پلتفرمر داشته است. مهمترین اثر او بدون شک اولین نسخه Prince of Persia است که در سال ۱۹۸۹ برای Apple II منتشر شد و بعدها برای پلتفرمهای دیگر هم پورت شد. پس از آن هم در سال ۱۹۹۳، دومین نسخه این سری به نام Prince of Persia 2: The Shadow and the Flame برای DOS منتشر شد. در آن دوران بازیای مشابه این عنوان و به این شکل با ترکیب سبک اکشن ادونچر و پلتفرمر وجود نداشت و آقای مکنر به عنوان اصلیترین طراح این دو بازی نقش بسیار بزرگی در پیشرفت و تکامل ژانر اکشن ادونچر ایفا کرده است. او بعداً در روند ساخت یک بازی ماجرایی به نام The Last Express نیز نقش مهمی ایفا کرد. عنوانی که در آن آقای مکنر به عنوان کارگردان، نویسنده و طراح اصلی بازی حضور داشت و بخش عمدهای از کارهای بازی بر عهده او قرار داشت. این عنوان هم توانست با استقبال بسیار خوبی از سوی منتقدان رو به رو شود. او در فرآیند ساخت اولین Prince of Persia شرکت یوبیسافت یعنی Prince of Persia: The Sands of Time که در سال ۲۰۰۳ عرضه شد نیز به عنوان گیم دیزاینر حضور فعال و مؤثری داشت. پس از آن، فعالیت او در دنیای بازی تا حد زیادی کم شد و به نویسندگی و همچنین فعالیت در سینما روی آورد و بخشی از فیلم نامه فیلم Prince of Persia نیز توسط او نوشته شده است. با همه اینها، بدون شک نمیتوان منکر اثر بالای کارهای او در سبک اکشن ماجراجویی شد و به همین دلیل به عنوان یکی از اولین افرادی که به طور خیلی جدی عناوین باکیفیتی را در این سبک ساخته است، باید در لیست ما حضور داشته باشد.
۳۸ – Patrice Désilets
تاریخ تولد: ۹ می ۱۹۷۴ | ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۳
آقای پاتریس دزیلتس از جمله مهمترین افراد در شکل گیری یکی از بزرگترین فرنچایزهای حال حاضر دنیای بازیها است و قطعاً با تلاشهایش حق بزرگی بر گردن شرکت یوبیسافت دارد. مهمترین اثر او بدون شک کارگردانی و حضور به عنوان طراح اصلی بازیهای Assassin’s Creed، Assassin’s Creed II، Prince of Persia: The Sands of Time و همچنین حضور به عنوان یکی از نویسندگان اصلی Assassin’s Creed: Brotherhood است. بدون شک سری Assassin’s Creed یکی از بزرگترین فرنچایزهای صنعت بازی است و قطعاً یکی از مهمترین عناوین شرکت یوبیسافت محسوب میشود. آقای پاتریس دزیلتس، مغز متفکر پشت ساخت اولین نسخههای این سری بوده است که به اعتقاد بسیاری از طرفداران بهترین نسخههای این سری هم محسوب میشوند. اولین نسخههای این سری در زمان عرضه خود استانداردهای جدیدی برای سبک اکشن ادونچر تعریف کردند. این بازیها عناوینی با گیم پلی فوقالعاده، گرافیک بسیار خوب، موسیقی فوقالعاده و داستانی جذاب بودند که در زمان عرضه خود سر و صدای زیادی به پا کردند و هم اکنون هم به عنوان یکی از مهمترین بازیهای یوبیسافت شناخته میشوند. او در سال ۲۰۱۰ به دلیل دستیابی به آزادی و خلاقیت بیشتر از یوبیسافت جدا شد و مدت نسبتاً قابل توجهی در شرکت THQ Montreal مشغول ساخت بازی ۱۶۶۶ Amsterdam بود که با مشکلاتی که برای شرکت THQ پیش آمد، ساخت این بازی متوقف شد. پس از آن او در استودیوی تأسیس شده توسط خودش که Panache Digital Games نام داشت، مشغول ساخت بازی Ancestors: The Humankind Odyssey شد. این بازی سال گذشته میلادی منتشر شد و هر چند نمرات متوسطی دریافت کرد ولی میتوان ردپای ایده جذاب و طراحی گیم پلی خوب را در آن مشاهده کرد که به دلیل وجود یکسری مشکلات و هماهنگ نبودن یکسری از مکانیزمهای بازی نتیجه کار آن طور که باید و شاید از کار در نیامد. با این حال مستقل از شکست یا پیروزی این بازی قطعاً باید آقای دزیلتس را یکی از مهمترین طراحان صنعت بازی بدانیم که با سری Assassin’s Creed رویه جدیدی را در سبک اکشن ادونچر وارد کرد.
۳۷ – Masahiro Sakurai
تاریخ تولد: ۳ آگوست ۱۹۷۰ | ۱۲ مرداد ۱۳۴۹
ماساهیرو ساکورای، فردی خلاق است که در همان جوانی به موفقیت عظیم دست یافته است. او در سن ۱۹ سالگی، در استودیو HAL Laboratory شخصیت و سری معروف Kirby را خلق کرد. شخصیت و فرنچایزی که خیلی زود به محبوبیت بسیار بالایی دست یافت و در نتیجه آن به طور مداوم دنبالهای مختلفی از آن ساخته میشد. به دلیل همین موفقیتها، به طور مداوم نسخههای جدیدی از سری Kirby ساخته میشد که بعداً تا حدی او را آزرده کرد و منجر به جدایی او از HAL Laboratory شد. با این وجود قبل از جدایی او از این استودیو، او در ساخت یکی از بزرگترین بازیهای نینتندو نقش داشت؛ Super Smash Bros. عنوانی بود که نینتندو قصد داشت به عنوان ادای دینی به طرفداران کل بازیهای این شرکت عرضه کند و فروش خیلی زیادی برای آن پیش بینی نشده بود. وظیفه کارگردانی این بازی بر عهده ساکورای گذاشته شد و این بازی به قدری خوب از کار در آمد که با فروش بسیار بالای خود، تبدیل به یکی از بزرگترین عناوین این شرکت شد. پس از ساخت این عنوان و چندین نسخه دیگر از Kirby، او از ساخت دنبالههای فراوان برای این سری خسته شد و به همین دلیل از استودیو HAL Laboratory جدا شد و به استودیو دیگری به نام Q Entertainment رفت. در آن جا او وظیفه ساخت یک بازی پازل به نام Meteos را برای Nintendo DS بر عهده گرفت که از قضا عنوان بسیار موفقی از کار در آمد. پس از آن او دوباره به کمک نینتندو و HAL Laboratory آمد تا وظیفه کارگردانی Super Smash Bros. Brawl را بر عهده بگیرد. او به قدری روی کار وسواس داشت که بارها باعث شد که ددلاینهای تحویل محصول را داشت. نتیجه کار همان طور که انتظار میرفت، عنوانی فوقالعاده و کم نقص بود که توانست میانگین نمرات ۹۳ را کسب کند. به طور کلی نام او با دو فرنچایز Super Smash Bros و Kirby گره خورده است و موفقیت هر دوی این فرنچایزها مدیون او است. عنوان Super Smash Bros. Ultimate که جدیدترین عنوان این سری محسوب میشود هم به کارگردانی او ساخته شده است. با توجه به این مسائل قطعاً او یکی از تأثیرگذارترین چهرهها در توسعه سبک مبارزهای و سری فوقالعاده Super Smash Bros بود و در عین حال نقشی اساسی در شکل گیری یکی از شخصیتهای جذاب دنیای بازی یعنی Kirby داشته است و در نتیجه قطعاً باید در لیست ما قرار بگیرد.
۳۶ – David Scott Jaffe
تاریخ تولد: ۱۳ آوریل ۱۹۷۱ | ۲۴ فروردین ۱۳۵۰
بعید است از طرفداران سونی و سری God of War باشید و نام دیوید جفی به گوشتان نخورده باشد. دیوید جفی را همه به خاطر نقش مهمش در طراحی و کارگردانی سری God of War و البته Twisted Metal میشناسند. Twisted Metal از جمله بازیهای خاصی است که در آن رسماً وسایل نقلیه با یکدیگر مبارزه میکنند و در آن باید با انواع و اقسام سلاحهای مختلف وسایل نقلیه حریف را نابود کنید. دیوید جفی در اولین نسخه این سری به عنوان طراح حضور داشت و پس از آن در دو نسخه دیگر آن به عنوان کارگردان، اصلیترین بخش ساخت بازی را بر عهده گرفت. مجموعهای که طرفداران خاص خودش را داشت و متأسفانه در نسل هشتم شاید عرضه هیچ نسخهای از آن نبودیم؛ اما مطمئناً عنوان اصلی کارنامه حرفهای او چیزی نیست جز کارگردانی یکی از بزرگترین نمادهای مجموعه پلی استیشن یعنی God of War. او به عنوان کارگردان اصلی دو نسخه اصلی از این سری یعنی God of War و God of War II، مهمترین فرد تأثیرگذار در محبوبیت این سری است. این بازی با ارائه استانداردهای جدیدی در سبک Hack and Slash، مبارزات بسیار روان و خوش ساخت، باسهای غول پیکر و مبارزات هیجان انگیز با آنها و البته گرافیک خوبی که داشت، تبدیل به یکی از پرفروشترین بازیهای پلی استیشن و یکی از محبوبترین بازیهای کل صنعت بازی شد. پس از ساخت God of War II و همچنین عرضه یک بازی کوچک در شبکه PSN، آقای جفی یک نسخه جدید از عنوان Twisted Metal را ساخت که در سال ۲۰۱۲ برای PS3 منتشر شد و بازخورد نسبتاً خوبی هم از سوی منتقدان دریافت کرد. بعد از آن چند سالی از او در زمینه ساخت بازیهای جدید خبری نبود تا این که در سال ۲۰۱۷، بازی جدید او به نام Drawn to Death عرضه شد که متأسفانه اصلاً با نمرات خوبی رو به رو نشد. در حال حاضر او بیشتر به استریم بازی روی توئیچ و صبحت در مورد آنها مشغول است. امیدواریم این کارگردان و طراح بازی خلاق و حرفهای دوباره کار بر روی پروژههای جدید و با کیفیت را شروع کرده و بتواند به روزهای اوج بازگردد. فارغ از این موضوع، با توجه به نقش بسیار مهم او در ساخت سری God of War، وی قطعاً شایسته حضور در این لیست است.
۳۵ – Rob Pardo
تاریخ تولد: ۹ ژوئن ۱۹۷۰ | ۱۹ خرداد ۱۳۴۹
راب پاردو از جمله بزرگترین و تأثیرگذارترین افراد در کل شرکت بلیزارد است و احتمالاً بخش زیادی از موفقیتهای این شرکت را باید مدیون بازیهای طراحی شده توسط او دانست. همین که بدانیم او طراح ارشد و Lead Designer بازیهای بزرگی همچون Warcraft 3: Reign of Chaos، Warcraft 3: The Frozen Throne و نسخه اول World of Warcraft و بسته الحاقی The Burning Crusade و همچنین اولین نسخه StarCraft بوده است کافی است تا ببینیم او چه نقش بزرگی در جایگاه امروزی بلیزارد دارد. علاوه بر این، او در تیم طراحی بازی Diablo III و Diablo II بعضی دیگر از بستههای الحاقی سری World of Warcraft نیز حضور داشته است و پیشتر نیز نایب رئیس اجرایی بخش طراحی بازی شرکت بلیزارد بوده است. تقریباً نمیتوان شرکت بلیزارد را بدون بازیهای طراحی شده توسط او تصور کرد. در حال حاضر مهمترین بازی این شرکت World of Warcraft است که آقای پاردو نقش اساسی در طراحی آن داشته است و همین به تنهایی نشان دهنده توانایی بالای او در طراحی بازی است. طراحی پایه و اساس عنوانی که بعد از این همه سال بتواند همچنان بر مبنای همان پایه و اساس اولیه به عنوان بزرگترین بازی MMO به پیشرفت ادامه بدهد و همچنان پرطرفدار باشد، قطعاً نیاز به توانایی و مهارت بالایی در زمینه گیم دیزاین دارد. در کنار سری WarCraft باید به نقش قابل توجه او در طراحی نسخه اول StarCraft هم توجه کنیم که یکی از استانداردترین بازیهای استراتژی همزمان محسوب میشود. تمام این موارد باعث میشوند که به طور قاطعانه راب پاردو جایگاهی در لیست برترین طراحان بازی در فهرست ما داشته باشد.
۳۴ – Bruce Shelley
تاریخ تولد: جولای ۱۹۴۸
بروس شلی از جمله بزرگترین طراحان بازیهای استراتژی محسوب میشود که در پیشرفت هر دو زیر ژانر مهم این سبک یعنی همزمان و نوبتی نقش مهمی ایفا کرده است؛ مانند بسیاری از طراحان معروف سبک استراتژی، سابقه کاری او در ابتدا به شرکت Microprose بر میگردد. شرکتی مهم که توسط Sid Meier تأسیس شده بود و قطعاً به خود سید مِیِر در قسمتهای بعدی این مقاله خواهیم پرداخت. بروس شلی در این شرکت در فرآیند طراحی و ساخت نسخه اول سری Civilization نقش اساسی ایفا کرد. علاوه بر این او در زمینه طراحی بازیهای رومیزی نقش آفرینی هم تبحر بالایی داشت و بازیهایی با این سبک و سیاق هم خلق کرده بود. با این حال نقطه عطف کاری او بدون شک به دوران کاریاش در Ensemble Studios بر میگردد. او در این شرکت، وظیفه کارگردانی عنوانی را بر عهده گرفت که امروزه به عنوان یکی از برترین بازیهای استراتژی همزمان شناخته میشود؛ Age of Empires. عنوانی که تأثیر شگرفی بر تمامی بازیهای استراتژی همزمان بعد از خود گذاشت و به علاوه باعث تقویت جایگاه مایکروسافت در صنعت ویدیوگیم شد. کمتر کسی از طرفداران قدیمی سبک استراتژی را میتوان پیدا کرد که حداقل یک نسخه از این سری را تجربه نکرده باشد و اکنون نیز به لطف بازسازی نسخههای قدیمیتر این مجموعه، امکان تجربه آنها با گرافیک بهتر محیا شده است. حتی پس از گذشت این همه سال، همچنان این عناوین عمق بسیار بالایی در گیم پلی دارند و با تجربه شان متوجه وقت و فکر بالایی که روی تکتک اجزای آن شده است تا با یک اثر کم نقص رو به رو باشیم، خواهید شد. با تمام این تفاسیر و نقش مهم بروس شلی در فرآیند گیم دیزاین و کارگردانی این بازی، قطعاً باید شاهد نام او در لیست برترین گیم دیزاینرهای دنیای بزرگ بازیها باشیم.
ادامه دارد…
پر بحثترینها
- فوری: سونی در حال مذاکره برای خرید کمپانی مادر FromSoftware است
- نقدها و نمرات بازی STALKER 2 منتشر شدند
- پلی استیشن برای ۱۰ سال متوالی نمایندهای برای بهترین بازی سال داشته است
- از صنعت بازی های ویدیویی در سال ۲۰۲۵ چه انتظاراتی داریم؟
- شایعه: کمپانی مادر FromSoftware احتمالا برای جلوگیری از تصاحب خصمانه از سوی یک شرکت کرهای به سونی مراجعه کرده است
- نامزدهای بهترین بازیهای سال مراسم The Game Awards 2024 مشخص شدند
- رسمی: شرکت مادر FromSoftware پیشنهاد خرید از سوی سونی را تایید کرد
- گزارش: GTA 6 وضوح فوقالعادهای روی پلی استیشن ۵ پرو خواهد داشت
- سازنده STALKER 2 به دنبال بررسی بازخوردها و رفع سریع مشکلات بازی است
- بازی STALKER 2 در عرض دو روز بیش از ۱ میلیون نسخه فروخت
نظرات
سلام دو قسمت هست یا سه قسمت؟
سلام.
سه قسمت خواهد بود.
استاد میکامی که قطعا باید بین ده تا یا پنج تا باشه
کوجیما اوله
سلام میخواستم بدونم میشه یه مقاله هم ور باره اولین تولید کننده های گیم بنویسید یه مقاله که مثلا کیا اولین بازی ها رو ساختن
باید نیل دراکمن بزرگ اول بشه :inlove: :inlove: :drool:
هر کی غیر از میاموتو نفر اول بشه، نشون دهنده فن بودن نویسندس. البته این نظر اکثر کارشناسا و منقدینه و نظر شخصی من نیست.
کوجیماست اولی
به نظرم من رتبه اول
استاد کوجیما :inlove:
نیل دراگمن :inlove:
و میکامی :inlove:
دیوید جف :inlove: :inlove:
و کارگردان کبیر کولی بارلوگ :inlove:
ممنون بابت مقاله…متاسفم واسه خودم که از این افراد فقط ۴.۵ نفرشونو میشناختم
بازم خوبه که قبول داری و الکی ادعا نمیکنی. کمتر شناخته بودن بعضی از این افراد ۲ دلیل اصلی داره:
۱- افتخاراتشون برای گذشته است و گیمرهای جدید نمیشناسنشون
۲- بیشتر افتخاراتشون روی کامپیوتر با سیستم عامل های قدیمی هستش.
اگر از نظر فرانشیز بگیریم رو دست کوجیما و نیل دراکمن کارگردان نیست جوایز و متای بازی هاشون گواه حرفم هستش. همینطور میازاکی
ولی برای من هیچکس دراکمن و داوود قفس نمیشن
یک کلام دیوید جف
خالق برترین بازی تاریخ نسل بشر
خشن ترین و با ابهت ترین بازی تاریخ نسل بشر
از اسمش لرزه به جون خدایان میافته
بعدشم قطعا شینجی میکامی خالق دومین بازی زندگیم رزیدنت اویل چار
ایول
درود بر مهرداد جان عزیز :yes:
عالی بود
خیلی ممنون اقای نامجو عزیز
فقط باید بهشون گفت دمشون گرم
پنج نفر اول برای(بین اینا دیگه نمیتونم رتبه بندی کنم):
نیل دراکمن که از بهترین و همزمان متواضع ترین افراد تو صنعت گیمه و تجربه هایی واقعا لذت بخش خلق کرده برای هممون فارغ از اینکه بیشتر یا شاید کلا گیمای ناتی داگو کار میکنه که انحصاری هستش
تاد هاوارد که حرفی تو بزرگ بودنش نیست نمونش همین بس که ۴ گیمش پشت سرهم برنده گوتی شدن یعنی tes 3 tes4 fallout3 tes5 و فالوت ۴ هم از نامزد های جدی گوتی بود و اگههمزمان با ویچر نبود عرضش قطعا گوتی میشد
کن لوین که با خلق بایوشاک یه جورایی مرزای بین صنعت گیم و فلسفه و داستانو از بین برد
میاموتو بزرگ که بدون اون و نینتندو صنعت گیم خیلی عقب تر از چیزی که الان هست بود
گیب نویل که نه تنها پیسی گیمینگ بلکه کل صنعت گیم مدیون تلاششه
استاد میکامی بزرگ با سری رزیدنت اویل..
استاد میازاکی بزرگ با سری سولز بورن..
استاد کوجیما بزرگ با سری متال گیر..
به نظرم این سه نفر بزرگترین اشخاص متحول کننده صنعت گیم هستن :yes: :yes:
تشکر برای زحماتتون آقای نامجو
کریس اولون، تیم کین و Feargus Urquhart باید جزو ۱۰ تای اول میبودن برای اون شاهکارای RPG یی که ساختن ولی باشه -___-
استاد میازاکی این برای من شماره ۱ کسی که صنعت گیم مدیونشه کسی که همه از بازی هاش استفاده میکنن و الهام میگیرن چه از بازی های بزرگ چه بازی های کوچیک کسی که سبک تعریف کرد نه تکرار مکررات به امید انتشار زودتر Elden ring
الان همه شما دارین کوجیما،میکامی،درکمن و… میکنین ولی برای من Chris Avellone یک چیز دیگست. این فرد به تنهایی داستان Star Wars Knights of the Old Republic 2 و Fallout New Vegas رو نوشت، که هر دو از هر نظر در نویسندگی و داستان شاهکار محسوب میشن. این فرد از نویسندگان و طراحهان اصلی Fallout2 بود، Pillars of Eternity همش نبوغ این فرده، از نویسنده های اصلی و تاثیرگذار Baldur’s Gate بوده و کلی کار دیگه. برای من این شخص و Corey May بهترین نویسندگان دنیای بازی هستن.
آقا منم همینو گفتم :laugh:
ولی اینجا ایرانه. خیییلی آدمای معدودی این افراد و بازی های شاهکارشون رو میشناسن
ینی تو عمرم ندیدم کسی شاهکارایی مثل KOTOR و Pillars Of Eternity و Vampire the masquerade رو بازی کرده باشن
یا نمیشناسن یا خیلی تنبلن و سراغ بازی های قدیمی نمیرن
رتبه ادبون باید بهتر میبود 😕 😕 😕
موافقم :yes:
بنده توقع داشتم دستم کم حداقل پنجم بشه
تحولی که ایشون ایجاد کرد همچنین باعث به وجود آمدن رده بندی سنی تو بازی ها شد و با خلق بهترین شخصیت های تاریخ و نماد صنعت گیم
این عنوان الان ۲۸ سالشه!!! ولی همچنان جزوِ بهترین هاست و همیشه محبوب هر نسخه با نسخه بعدیش کلا تغییر می کنه و چیز های جدید و ناب می بینیم
من خودم هر وقت MK بازی می کنم با خودم میگم دیگه میخوان چی اضافه کنن؟ولی همه شاهدیم سلطان ادبون و استودیو بی نظیرNetherrealm دست به چه کاری می زنند
و ریسک خیلی بالایی انجام میدن
رتبه ۴۰ خیلی کمه!
چه جنگى قراره بشه بالاى جدول بین میازاکى و کوجیما و کن لیواین و جان کارمک یا حتى کورى بارلوگ و البته سازنده و افسانه اى سوپر ماریو که اسمش یادم نى!
ممنون آقای نامجو موضوع جالبی بود مرسی :yes: :heart: :rose:
دیوید جف و خیلی دوست دارم و از نظر من پدر GOW هست.
نمیدونم چرا با ایمن همه موفقیت راکستار کسی حرفی از دو برادر (دن هاوسر و سم هاوسر) نمیزنه همین چند وقت پیش دن از راکستار رفت بیرون در واقع این که امروزه بازیهایی مثل red dead و gta وجود داره به خاطر تلاش این دو نفر هست
وقتی اد بون رو توی شماره ۴۰ دیدم . با خودم گفتم وقتی اد بون چهله اون سی و نه تای دیگه چه ادمایین
نامبر وان کن لوین بزرگ ❤️
فقط اد بون کبیر