در میان بخار و نوستالژی | نقد و بررسی بازی Vaporum

چیزی که الآن در بازی های نقش آفرینی بسیار رایج شده، دنیاهای بسیار بزرگ و داستان سرایی حماسی و فوق العاده است. همچنین احتمالاً شما هم حس کرده اید این بازی ها بیشتر از سابق سراغ یک پروتاگونیست مشخص می روند و ساختن کاراکتر خودتان از صفر و تعیین کردن همه چیز آن، کمرنگ تر از گذشته شده است. پیش تر و زمانی که هنوز کنسول ها و کامپیوترهای شخصی قدرت پردازش این دنیاهای بزرگ و چشم اندازهای زیبا را نداشتند، نقش آفرینی به شکل زیرزمینی دنبال می شد! نه، غیرقانونی نبود، به معنای واقعه کلمه در چاه و چاله و زیرزمین اتفاق می افتاد! البته طبیعتاً اینطور نبود که همه ی نقش آفرینی ها چنین رسمی داشته باشند، اما آنقدر تعداد این عناوین و محبوبیت آن ها زیاد بود که شاخه ای به نام Dungeon Crawl RPG ایجاد شد. همانطور که از نام آن پیداست، هدف اصلی شما در این بازی ها، بیرون آمدن از یک هزارتوی تاریک بود که در آن کلی موجود جهش یافته، از انواع عنکبوت های غول پیکر گرفته تا اسکلت ها و گرگینه ها را باید می کشتید تا داستان بالاخره به سرانجام می رسید. معمولاً داستان این عناوین هم کاملاً آبدوغ خیاری بود و همه شان از یک کلیشه تبعیت می کردند و آن اینکه یک شاهزاده یا فرد نیک سرشتی در زیرزمین گیر می افتاد و باید همه جا را می گشت، کلی پازل حل می کرد و کلی موجود عجیب غریب را لت و پار می کرد تا به هدفش برسد. عناوین این چنینی خیلی وقت است که دیگر محبوبیت سابق را ندارند و امکاناتی که امروزه تکنولوژی در اختیار شرکت های بازی سازی قرار داده، به آن ها اجازه می دهد محیط های بسیار جذاب تری از هزارتوهای تاریک برای مخاطب بسازند. اما در این میان همواره سازندگان مستقلی بوده اند که به سراغ زنده کردن عناوین گذشته رفته اند و برخی از آن ها کاملاً شکست خوردند و برخی دیگر موفق شدند و بیشتر آن ها یک عنوان متوسط را منتشر کرده اند. نکته ای که باید در نظر بگیرید این است که این بازی ها برای قشر خاصی منتشر می شوند و اگر برای شما جذابیتی ندارند این موضوع کاملاً قابل درک است. گیمری که امروز شاهکاری به نام ویچر را دیده، با داستان بی نظیر Aloy در Horizon Zero Dawn همراه شده و سختی استراتژی چیدن را در ساخته های From Software چشیده را نمی توان با برگرداندن به یک حال و هوای قدیمی به وجد آورد، اما فردی که با بازی های آن زمان حسابی خاطره دارد را چرا ! بازی ای که امروز قرار است نگاهی کوتاه به آن بیندازیم، یک بازی مستقل است که توسط شرکت Fatbot واقع در کشور اسلوواکی ساخته شده و به هدف خود که زنده کردن یک سری نوستالژی از همین سبک Dungeon Crawler است تا حد خوبی دست پیدا کرده. شاید شما هم مثل من تا به حال نام کشور اسلوواکی را در صنعت بازی سازی نشنیده باشید، اما تجربه ی بی نظیر بازی The Witcher که آن هم توسط یک شرکت اروپای شرقی (یه شکل دقیق تر، لهستانی)، این امید را به شما می دهد که با بازی خوبی طرف هستید! به هر حال با من و نقد و بررسی بازی Vaporum همراه باشید تا درباره ی این بازی که به شکل عجیبی برای سیستم عمل Linux و مکینتاش هم منتشر شده برایتان بگویم.

با نقد و بررسی بازی Vaporum همراه گیمفا باشید.

بازی Vaporum یک عنوان خاص است، هم از این نظر که سعی در زنده کردن سبکی داشته که خیلی پرطرفدار نیست و از این جهت جرئت به خرج داده است، هم از این نظر که بازی با اینکه یک Dungeon Crawler است، ولی مانند بازی های دیگر و قدیمی تر این سبک از شیوه ی سنتی استفاده نکرده و فضای بازی یک فضای نسبتاً مدرن تر است. فضایی که از آن به عنوان Steampunk هم یاد می شود و اگر بخواهم آن را برای شما تصویرسازی کنم باید بگویم در بازی کلی سازه ی آهنی، دیوارها و لوله های زنگ زده، سقف هایی که آب از آن ها چکه می کند و «بخار» خواهید دید.

برق و بخار و عنکبوت آهنی و فضای Steampunk. فضاسازی بازی خوب است.

داستان بازی اصلاً قوی نیست ولی همانطور که در ابتدای مقاله هم گفتم اصلاً بازی های این سبک به داشتن داستان های بی سر و ته و غیرمنطقی شهرت دارند، پس همین که داستان Vaporum خیلی هم بی سر و ته نیست جای شکر دارد! اما موضوع آن درباره ی پروتاگونیست خود بازی است که به دنبال کیستی و هویت خود می گردد؛ البته اینکه هویت او زیرزمین و در میان ساخته های آهنی و بخار چه می کند معلوم نیست اما پس از ساعات اولیه بازی به راحتی آخر داستان را پیش بینی خواهید کرد. از نکته های مثبت بازی در این بخش می توانم به صداگذاری خوب آن اشاره کنم. همین که یک بازی مستقل صداگذاری خوب دارد به نظرم قابل تحسین است و می تواند از این جهت خود را از سایر بازی های مستقل جدا کند. طول بازی هم با توجه به مستقل بودن آن عالی است و چیزی حدود ۱۲ الی ۱۴ ساعت بخش داستانی آن به طول خواهد انجامید که باز هم قابل تحسین است.

کاراکتر بازی را خودتان نخواهید ساخت و بازی یک پروتاگونیست مشخص دارد.

پیش از ورود به بازی مانند بازی های این سبک، کلاس انتخاب نمی کنید. البته انتخاب نکردن کلاس به معنای عمق کم گیم پلی نیست، چون سازندگان سیستمی نسبتاً متفاوت برای آن در نظر گرفته اند و آن هم چیزی به نام Exoskeleton Rigs است. این ها در واقع تجهیزاتی هستند که در اول بازی برای خود انتخاب می کنید و به سه دسته ی Combat Rig، Heavy Rig و Thauma Rig تقسیم می شوند. هر کدام را که انتخاب کنید، استاتوس اولیه ی شما در بازی متفاوت خواهد بود. (منظور از استاتوس نوار قدرت و سلامت و … است). پیشرفت کاراکترتان به همین Rigها بستگی دارد و تمام مسائل مربوط به دفاع و حمله در هیمن Rig ها گنجانده شده اند. درست است که نام آنها عوض شده، اما Rigها تا حدود زیادی به همان کلاس ها در بازی های هم سبک شباهت دارند. به هر حال لازم است که قبل از انتخاب Rig مورد نظر، توضیحات آن را خوب بخوانید، چون خیلی با آن کار خواهید داشت. طی مراحل، این Rigها و همچنین اسلحه هایتان را ارتقاء خواهید داد و «مدار»های خود را تقویت خواهید کرد. مدار یا Circuit اصطلاحی است که این بازی برای درخت ارتقاء خود در نظر گرفته است. البته این درخت در Vaporum کمی زیادی خطی است که این موضوع طرفداران بازی های اکشن را راضی نگه خواهد داشت و کار آن ها را ساده خواهد کرد، اما شاید برای یک RPG باز سنتی تر، این انتخاب ها کافی نباشد و عمق کافی را به مبارزات ندهد.

اعمال مربوط به Rigها را از چنین منویی دنبال خواهید کرد.

اسلحه های شما متنوع هستند و همیشه در گوشه و کنار بازی، تکه هایی پیدا می کنید که به اسلحه ی خود بچسبانید. احتمالاً با توضیحاتم از فضای بازی تا حالا متوجه شده اید که با شمشیر و تیرکمان نخواهید جنگید، چون فضای بازی مدرن تر است و دشمنان شما موجودات عجیب و غریب نیستند… البته عجیب و غریب هستند ولی نه از نوعی که می شناسید، بلکه سازه های آهنی هستند. بنابراین اسلحه ای که برای از بین بردن این دشمنان احتیاج دارید مطمئناً ترکیبی از کلت و شاتگان و اسنایپر رایفل خواهد بود. البته برای حمله از نزدیک، سلاح سرد هم خواهید داشت. انتخاب اینکه با چه شیوه ای در بازی پیش بروید کاملاً به عهده ی خودتان است، می توانید دفاعی و با گلوله ی کم بازی را پیش ببرید و بیشتر روی نوار سلامت خود هزینه کنید تا نوار قدرت، یا می توانید سپر را بی خیال شوید و در جفت دستتان اسلحه بگیرید و بازی را پر سر و صداتر به پایان برسانید. توصیه ام این است که هر چیزی را که سر راهتان دیدید برندارید و سعی کنید توضیحات اجزایی را که به اسلحه ی خود می توانید اضافه کنید کامل بخوانید، چون در نهایت با یک عالمه تجهیزات روبرو خواهید شد که سردرگم تان خواهد کرد. ابتدا شیوه ی مبارزه ی خود را پیدا کنید که آیا از دور راحت تر مبارزه می کنید یا از نزدیک تر، شیوه ی حمله ی شما فقط حمله است یا ترکیبی از دفاع و حمله و مسائلی مانند این و پس از اینکه این ها را فهمیدید، اجزای مربوط به آن Style را جمع آوری کنید.

از این دشمنان هم خواهید داشت. Flame Thrower به دست و خفن!

از نکات دیگری که باید درباره ی مبارزات بازی بگویم این است که مانند Dungeon Crawler های قدیمی دیگر لازم نیست هر دشمنی را در بازی می بینید از پیش رو بردارید تا در بعدی باز شود و Vaporum در این موضوع کمی شبیه به بازی های مدرن تر عمل کرده. گاهی اوقات با توجه به محیطی که در آن قرار دارید بهتر است از وارد شدن به یک دعوا خودداری کنید تا مهمات و جان خود را برای جاهای مهم تر و بهتری نگه دارید. به جز دشمنان در محیط بازی هم موانع زیادی وجود دارند که نباید به آن ها برخورد کنید و یا باید به شکلی آن را غیرفعال کنید تا بتوانید به راه خود ادامه دهید. معماهای بازی هم بیشتر بر همین اساس اند، یعنی بیشتر یک معما را حل می کنید تا کلیدی را برای باز کردن در بعدی و ادامه ی بازی پیدا کنید. این معماها برای ادامه ی بازی ضروری هستند، اما عده ی دیگری از معماها هم وجود دارند که غیرضروری اند و آن ها را می توانید برای به دست آوردن Loot بهتر حل کنید. روی هم رفته معماهای Vaporum منطقی و خوبند و جای حرف نمی گذارند.

گرافیک بازی و طراحی هنری آن تاریخ مصرف گذشته اند ولی کارتان را راه می اندازند.

در کل Vaporum یک عنوان متوسط به بالا و حتی خوب است که مستقل بودن آن، ارزشش را دوچندان می کند. البته بازی کردن آن را به هر کسی توصیه نمی کنم چون ممکن است پس از مدتی حوصله سربر شود، اما برای کسی که به نقش آفرینی و به خصوص نقش آفرینی های Dungeon Crawl علاقه داشته باشد، این عنوان واقعاً خوب است. فضاسازی بازی زیباست و گرافیک آن با اینکه کمی قدیمی و تاریخ مصرف گذشته است، اما کار vh راه می اندازد و کنترل آن با وجود کمی سختی، از لذت تجربه ی بازی خیلی نمی کاهد.