گردهمایی شیاطین | نقد و بررسی Disgaea 5 Complete

سری عناوین Disgaea یکی از مهم‌ترین عناوین سبک نقش آفرینی تاکتیکال هستند که شاید در ایران به اندازه سایر نقاط جهان شناخته شده نباشند. تا به حال نسخه‌های متعددی از این سری عرضه شده است و آخرین نسخه این سری Disgaea 5 Complete بوده است. چندی پیش به بررسی بازسازی نسخه اول این سری پرداخته شد و در ادامه این مطلب به نقد و بررسی Disgaea 5 Complete خواهیم پرداخت.

Disgaea 5

اول از همه به داستان بازی می‌پردازیم. به طور کلی، در تمامی عناوین سری Disgaea، دنیاهای مختلفی با عنوان Netherworld وجود دارند که متعلق به شیاطین بوده و نقش اصلی تقریباً تمامی عناوین این سری نیز شخصیت‌های مهمی از میان این شیاطین هستند. هر کدام از این Netherworld ها، یک فرمانده اصلی دارد که Overlord آن سرزمین نامیده می‌شود و به نوعی قوی‌ترین فرد در میان افراد آن Netherworld است. هر کدام از Overlord ها نیز قابلیت‌های ویژه‌ای به نام Overload دارند که علاوه بر گیم پلی بازی، نقش اساسی در داستان دارند. در کنار Netherworld ها که محل زندگی شیاطین هستند، محلی برای زندگی فرشتگان به نام Celestia نیز وجود دارد و در کنار آن زمین نیز محل زندگی انسان‌هاست. انسان‌ها و فرشتگان نیز معمولاً در داستان قسمت‌های مختلف این سری نقش خاص خود را ایفا می‌کنند.

داستان این نسخه در لحظاتی شروع می‌شود که تعدادی از اتفاقات مهم بازی پیش‌تر به وقوع پیوسته است و شما بازی را در میانه نبردی میان ارتش شخصی به نام Void Dark با شخصی به نام Seraphina که شاهزاده یکی از Netherworld ها به نام Gorgeous Underworld است آغاز می‌کنید. Seraphina توسط پدر خود که Overlord سرزمین Gorgeous Underworld است، قرار بوده که به زور با Void Dark ازدواج کند تا سرزمین آن‌ها از حملات ارتش Void Dark که با نام The Lost شناخته می‌شوند، در امان بماند؛ اما او از این کار امتناع کرده و وارد نبرد با ارتش Void Dark شده است. در حالی که به وضوح برتری با ارتش Void Dark است، ناگهان سر و کله یک فرد مرموز به نام Killia پیدا می‌شود که به سادگی سربازان Void Dark را که در حال جنگ با Serpahina بودند، شکست داده و راضی می‌شود تا به Seraphina برای مبارزه به Void Dark کمک کند.

بعد از این وقایع که شروع بازی هستند، شما به تدریج شروع به مبارزه با ارتش‌های دشمن می‌کنید و در این میان چندین Overlord دیگر هم به شما ملحق می‌شوند که هر کدام داستان خاص خود را دارند. از طرف دیگر همان طورکه از ابتدا نیز مشخص است، Killia گذشته مرموزی دارد که به نوعی به شخص Void Dark و انگیزه‌های او برای تصرف کل جهان نیز مربوط می‌شوند و از این رو در طول بازی، با پیشروی در داستان، به تدریج لایه‌های مختلفی از این شخصیت آشکار می‌شود. علاوه بر این سایر شخصیت‌های اصلی بازی نیز اکثراً شخصیت پردازی بسیار خوبی دارند. این شخصیت پردازی خوب باعث می‌شود که در طول بازی بتوانید با داستان و شخصیت‌ها به خوبی ارتباط برقرار کرده و احساس بیهوده و اضافی بودن نسبت به شخصیت‌های بازی نخواهید داشت.

در کنار این موارد، امضای مهم سری Disgaea در زمینه داستانی مربوط به طنز خاص بازی می‌شود. در اکثر دیالوگ‌های بازی و حتی عناصر اصلی داستانی، ردپایی از طنز و نکات خنده دار به وفور دیده می‌شود. به عنوان مثال در یکی از دیالوگ‌های بخش‌های ابتدایی داستان بازی که Killia به Seraphina نحوه مبارزه را آموزش می‌دهد، Seraphina بعد از چند مبارزه می‌گوید که در کار با تفنگ به مهارت رسیده است. در حالی که Killia می‌گوید این طور نیست. Serpahina برای این کار با استفاده از تفنگ چند نفر از دستیاران خود را که بسیار پر تعداد بوده و به شکل پنگوئن هستند و Prinny نام دارند، از پا در می‌آورد. در حالی که Killia یادآوری می‌کند که یکی از این Prinny ها بی‌هوش شده و البته نباید با دستیاران خود چنین رفتاری بکند. در عوض Seraphina می‌گوید که با انتهای شمشیر دستیار خود را خواهد کشت و این در حالی است که تنها سلاح Serpahina فقط تفنگ است. در جواب به این حرف، Killia می‌گوید که قصد حمله به دیگران با استفاده از شمشیر در حالی که فقط تفنگ در اختیار دارد، نشان می‌دهد که Seraphina به سطح مهارت عجیبی (!) در کار با تفنگ دست پیدا کرده است. شوخی‌های عجیب و غریب با منطق بازی از این دست در این عنوان فراوان هستند و البته شاید خواندن این شوخی‌ها در یک متن نقد و بررسی چندان خنده دار به نظر نرسد و باید خودتان حتماً بازی را انجام دهید تا طنز عجیب و غریب بازی را به خوبی حس کنید.

میان پرده های بازی از نظر هنری کیفیت بالایی دارند

داستان در این بازی در مجموع کیفیت بسیار خوبی دارد. از طرفی مدت زمان بازی که شاید بیش از ۴۰ ساعت طول بکشد و از طرفی ارائه داستانی خوب در این مدت زمان در کنار شخصیت پردازی مناسب کاراکترهای گوناگون بازی باعث می‌شود که بتوانیم عملکرد سازندگان را در این بخش راضی کننده بدانیم. در این میان طنز خاصی نیز در جای‌جای داستان بازی قرار گرفته است که باعث جذابیت هر چه بیش‌تر آن می‌شود.

اما برسیم به گیم پلی؛ گیم پلی این سری شاید مهم‌ترین موردی باشد که می‌تواند تعیین کند شما این بازی را انجام خواهید داد یا نه. به طور کلی سری Disgaea در سبک نقش آفرینی تاکتیکال قرار دارند. در این بازی‌ها، شما معمولاً تا حدود ۱۰ نفر و حتی بیش‌تر را در میدان نبرد کنترل کرده که هر کدام از این افراد توانایی‌های خاص خود را دارند. خود بازی نیز به صورت نوبتی انجام شده و بعد از انجام حرکات شما دشمنان حرکات خود را انجام می‌دهند و به همین ترتیب بازی پیش می‌رود.

با این وجود سری Disgaea هر چند از فرمول کلی سبک نقش آفرینی تاکتیکال استفاده می‌کند اما نحوه خاصی برای پیاده سازی آن دارد. در ابتدا یک نقطه خاص در نقشه هر مرحله وجود دارد که از این نقطه، می‌توانید نیروهای خود را به زمین مبارزه فرا بخوانید. نکته جالب این است که تقریباً هر تعداد از افراد تحت فرمان خود را که بخواهید، به شرط این که مکانی برای حرکت دادنشان داشته باشید، می‌توانید در یک مبارزه وارد میدان نبرد کنید. البته طبیعتاً وارد کردن نیروهای قدرتمندتر در نبردهای سخت، اولویت بالاتری دارد. هر کدام از نیروها قابلیت‌های خاصی دارند و بسته به کلاس‌های بسیار پرتعداد و متنوعی که در بازی وجود دارد، در کار با سلاح‌های خاصی نیز مهارت دارند. مثلاً واضح است که کلاس‌های مرتبط با جادو، در کار با عصای جادوگری و کلاس‌ها مربوط به مبارزه تن به تن، در کار با شمشیر مهارت بیش‌تر دارند. علاوه بر این بسته به کلاس؛ قابلیت‌هایی که هر کدام از واحدها در طول مراحل کسب می‌کنند نیز متفاوت خواهد بود. شخصیت‌های اصلی بازی عموماً در کلاس مشخصی قرار دارند اما در بین مأموریت‌ها و در مقر اصلی خود، می‌توانید شخصیت‌های مختلف جانبی را به خدمت بگیرید. در ابتدا شاید گستره کلاس‌های بازی خیلی زیاد نباشد ولی به تدریج کلاس‌هایی که می‌توانید نیروهای جدیدی از آن‌ها به خدمت بگیرید، گسترده‌تر شده و همین باعث می‌شود که نیاز به برنامه ریزی برای استخدام نیروهای جدید داشته باشید.

اعداد عجیب و غریب در میزان قدرت موجودات مختلف در این بازی امری طبیعی است

اما در ادامه توضیح سیستم مبارزه بازی، بعد از ورود شخصیت‌ها به مراحل، شما باید دستورات مختلفی را به آن‌ها بدهید و خوشبختانه بعد از انجام دستوراتی مانند حرکت، در صورتی که اشتباه کرده باشید، می‌توانید به طور کامل دستور را کنسل کنید و دوباره حرکات را انجام دهید. پس از آن باید برنامه زمان بندی حمله به نیروهای دشمن را مشخص کنید؛ یعنی برخلاف سایر بازی‌های تاکتیکال، صرفاً با فشردن کلید حمله، نیروهای شما به دشمن حمله‌ور نمی‌شوند، بلکه شما باید ترتیب ضربات را مشخص کرده و سپس با انتخاب گزینه Execute ضربات را اجرا کنید. این باعث می‌شود که گاهی اوقات، شخصیت‌هایی که همزمان قصد ضربه زدن به یک دشمن را دارند، اقدام به انجام یک ضربه ترکیبی قوی‌تر بکنند که آسیب بسیار بیش‌تری به دشمن وارد می‌کنند. تنوع این ضربات نیز بسیار بالاست و البته انیمیشن‌های جذابی نیز برای هر کدام از این ضربات طراحی شده است که باعث جذابیت هر چه بیش‌تر بازی می‌شود. تعداد نفراتی که می‌توانند با هم یک ضربه ترکیبی وارد کنند، حداکثر ۴ نفر است که همین موضوع نیز باعث افزایش گوناگونی ضربات می‌شود. ضمن این که قطعاً این نوع برنامه ریزی و ضربات ترکیبی، باعث می‌شوند که استراتژی‌های مختلفی که برای پیشروی در مراحل قابل پیاده سازی هستند نیز بسیار بیش‌تر بشود.

سیستم دیگری که در تمامی بازی‌های Disgaea وجود دارد، سیستمی به نام Geosymobls است. در بعضی از نقشه‌های بازی، هرم‌هایی روی زمین قرار دارند که باعث می‌شوند بخش‌های مختلفی از زمین به رنگ خاصی در بیایند. هر هرم باعث می‌شود که ویژگی خاصی به نیروهایی که در بخش‌های مربوط به رنگ آن هرم قرار دارند داده شود. مثلاً ممکن است یک رنگ خاص باعث بشود که نیروهای شما ضربات قوی‌تری وارد کنند و رنگ دیگر سلامتی دشمنان را افزایش دهد. با از بین بردن این هرم‌ها، رنگ همه خانه‌هایی که این هرم‌ها در آن قرار دارند، به رنگی دیگر با ویژگی‌های متفاوت تبدیل می‌شود و همه نیروهایی که در رنگ مربوط به آن هرم قرار داشته باشند، چه نیروهای خودی و چه دشمن، مقداری آسیب خواهند دید. تأثیر بالای Geosymbol ها بر قدرت‌های مختلف نیروها و همچنین آسیب وارده در صورت نابود شدن آن‌ها، باعث شده تا سیستم مبارزات بازی بسیار عمیق‌تر بشود.

به طور کلی، با ضربه خوردن شخصیت‌ها، به تدریج بخشی به نام نوار خشم برای شخصیت پر می‌شود که با پر شدن کامل آن ضربات آن کاراکتر به شدت قوی‌تر شده و هزینه اجرای حرکات ویژه نیز کمتر می‌شود. البته چنین موضوعی برای دشمنان نیز صادق است و آن‌ها نیز ممکن است وارد حالت خشم بشوند. همچنین شکست دادن دشمنانی که در حالت خشم قرار دارند نیز باعث پر شدن این نوار می‌شود. علاوه بر توانایی‌های خاص کلاس‌های مختلف، تعدادی از شخصیت‌های اصلی، قابلیت‌هایی به نام Overload نیز دارند که این توانایی‌ها در حالت خشم فعال می‌شوند و استفاده هوشمندانه از آن‌ها، می‌تواند در نقش یک برگ برنده وضعیت شما را در میدان نبرد کاملاً دگرگون کند.

المان‌های زیادی در قدرت شخصیت‌ها تاثیر گذار هستند. توجه کنید که این تنها یک منو از منوهای مربوط به این شخصیت است و چندین منوی دیگر نیز در مورد المان‌های موثر در قدرت او وجود دارد.

یکی دیگر از موضوعات مهم در مبارزات بازی، تأثیر ارتفاع است. اکثر نیروهای شما نمی‌توانند به طور مستقیم وارد خانه‌هایی بشوند که بیش از یک واحد نسبت به شما در ارتفاع بالاتری قرار داشته باشند. برای رسیدن به ارتفاع‌های بالاتر، امکان پرتاب شخصیت‌ها وجود دارد. بدین صورت که شخصیت‌های مختلف می‌توانند بر روی سر یکدیگر قرار گرفته و همدیگر را به نقاط مختلف نقشه پرتاب کنند. نکته جالب‌تر کار اینجاست که می‌توان چند شخصیت به صورت برج روی همدیگر قرار داد و با پرتاب نوبتی شخصیت‌ها، آن‌ها را به نقاط نسبتاً دور نقشه که در حالت عادی امکان دسترسی به آن‌ها در یک دور حرکت وجود ندارد، منتقل کرد. در این میان باید توجه داشته باشید که Prinny ها که خدمتکارانی به شکل پنگوئن هستند، در صورت پرتاب شدن، منفجر خواهند شد و همین موضوع اگر به درستی استفاده شود، در نبردها تأثیر به سزایی داشته ولی طبیعتاً این کار باعث از بین رفتن یکی از نیروهای شما خواهد شد.

نکته دیگر در مورد شخصیت‌ها این است که با به پایان رسیدن خط سلامتی هر یک از شخصیت‌های شما در طول مبارزات، آن شخصیت به طور کامل نمی‌میرد و می‌توانید بعد از پایان مبارزه، در پایگاه خود به دادن مبالغی پول، آن‌ها را احیا کنید. با این وجود اگر همه نیروهای شما در یک نبرد کشته شوند، شما به طور کامل Game Over شده و باید از آخرین سیو به انجام ادامه بازی بپردازید.

هوش مصنوعی دشمنان نیز در مراحل با وجود پیچیدگی‌های مختلفی که در سیستم‌های مختلف گیم پلی بازی وجود دارد، به خوبی پیاده سازی شده است و در صورتی که با دقت به مبارزه با آن‌ها نپردازید، قطعاً آن‌ها شما را با استراتژی‌های خود به دردسر خواهند انداخت.

در کنار همه این موارد، سیستم‌های مختلفی نقش آفرینی نظیر ارتقا قابلیت‌های مختلف هر شخصیت و خرید و فروش سلاح‌ها و زره‌های مختلف و استفاده از آیتم‌های گوناگون نیز در بازی وجود دارد. نکته قابل توجه این جاست که به دلیل این که تعداد شخصیت‌های بازی به خصوص با احتساب شخصیت‌های مختلفی که می‌توانید به خدمت بگیرید بسیار بالاست، احتمالاً اگر تا به حال خیلی با عناوین Disgaea آشنا نبوده باشید، ارتقا همه این شخصیت‌ها و تنظیم درست سیستم ارتقا در ابتدای کار برای شما تا حدی گیج کننده خواهد بود.

مورد دیگر، بخشی به نام Item World در بازی است. هر یک از آیتم‌های بازی سطح مشخصی دارند که هر چه سطح این آیتم‌ها بالاتر باشد، قدرت آن‌ها نیز بیش‌تر است. برای بالا بردن سطح هر آیتم، باید به انجام مراحلی به نام Item World پرداخت و در اصل هر آیتم، شامل مجموعه بسیار زیادی از مراحل است که به صورت تصادفی ساخته می‌شوند. تعداد این مراحل به طور کلی بستگی به محدودیت سطح کلی آیتم‌ها دارد. در ابتدا این محدودیت سطح ۵۰۰ بوده و بعداً و با انجام مراحلی در طول بازی، امکان ارائه درخواست به شورایی در بازی برای افزایش این سطح وجود داشته و به تدریج با افزایش ۵۰۰ تایی این سطح‌ها، در نهایت امکان افزایش سطح آیتم‌ها تا ۹۹۹۹ وجود دارد. وجود چنین سیستم‌هایی هر چند از نظر کلی بازی را بسیار عمیق‌تر می‌کند اما در عین حال باعث پیچیده شدن بازی برای کاربرانی که تا به حال این سری را تجربه نکرده‌اند نیز می‌شود.

محیط هر نبرد از نظر هنری کیفیت بالایی دارد ولی در زمینه موارد فنی، به نظر می‌توانستیم با کیفیت بهتری رو به رو باشیم.

از نظر آموزشی خوشبختانه سازندگان با آموزش‌های تصویری که در بازی قرار داده‌اند به خوبی اصول کلی بازی را آموزش می‌دهند. با این وجود، هر چند سیستم آموزشی بازی کیفیت خوبی دارد اما به هر حال چون بازی نسبت به اکثر عناوین پیچیدگی‌های بیش‌تری دارد، ارتباط برقرار کردن با آن نسبت به بسیاری از عناوین دشوارتر خواهد بود.

در نهایت باید گفت که Disgaea 5 به عنوان یک بازی در سبک نقش آفرینی تاکتیکال، همان طور که از نام این سبک نیز انتظار می‌رود، سیستم بسیار عمیقی را در زمینه مبارزاتی و ارتقای شخصیت‌ها و وسایل و پیاده سازی استراتژی‌های مختلف در میدان مبارزه ارائه می‌کند که قطعاً برای طرفداران عناوین تاکتیکال بسیار جذاب است. هر چند که ممکن است در اواخر کمی بازی تکراری به نظر برسد اما در مجموع بازی در حفظ جذابیت خود تا حد زیادی موفق بوده است. با این وجود به دلیل تعدد این سیستم‌های پیچیده، احتمالاً افرادی که تا به حال عناوینی با این سبک را تجربه نکرده باشند، به سختی با چنین عنوان ارتباط برقرار خواهند کرد. هر چند سازندگان کوشیده‌اند با ارائه سیستم آموزشی خوب، بازیکنان بیشتری را به این عنوان جلب کنند اما به هر حال همچنان بازی پیچیدگی‌های خیلی زیادی دارد که ممکن است باعث دوری بسیاری از بازیکنان از این فرنچایز بشود.

در مقر فرماندهی افراد مختلفی وجود دارند که امکانات مختلفی نظیر تعلیم نیروهای جدید یا خرید آیتم را برای شما میسر می کنند.

بعد از گیم پلی نوبت به گرافیک بازی می‌رسد. از نظر هنری گرافیک بازی در وضعیت خوبی قرار دارد و شخصیت‌های بازی، هر کدام طراحی هنری بسیار خاص و منحصر به فردی به سبک انیمه‌های ژاپنی دارند. همچنین دشمنان مختلف بازی نیز طراحی‌های عجیب و غریب و خاصی دارند که باعث می‌شود در طول مدت زمان بالای انجام بازی، از این لحاظ احساس خستگی نکنید. با این وجود در بعد فنی، به هر حال کیفیت بازی خیلی بالا نیست. هر چند بازی قرار نبوده که گرافیک خیلی بالایی را ارائه کند ولی جای کار برای ارائه گرافیکی بهتر وجود داشته است. البته در مواردی نظیر انیمیشن‌های شخصیت‌ها کم کاری صورت نگرفته و به خصوص انمیشین های بسیار متنوعی برای حرکات ترکیبی در نظر گرفته‌شده است ولی مواردی نظیر کیفیت بافت‌ها در بخشی‌های مختلف، از جمله مواردی هستند که می‌توانست وضعیتی بهتر از وضعیت فعلی داشته باشند.

در زمینه موسیقی، بازی کیفیت نسبتاً خوب و قابل قبولی دارد. در بخش‌هایی موسیقی بازی شکل کاملاً ارکسترال و حماسی به خود گرفته و البته در بخش‌هایی نیز مانند آثار ژاپنی قدیمی، شکل کاملاً الکترونیکی و سریع پیدا می‌کند. با این وجود عملکرد سازندگان در بعد موسیقی با توجه به سبک خاص موسیقی که در این‌گونه عناوین استفاده می‌شود خوب و قابل قبول بوده است. در زمینه صداگذاری نیز خوشبختانه برخلاف بسیاری از بازی‌های ژاپنی که صداگذاری قابل قبول انگلیسی ندارند، این بازی صداگذاری انگلیسی خوبی دارد و دیالوگ‌های اصلی داستان همگی به طور کامل صداگذاری شده‌اند. البته بعضی از دیالوگ‌های فرعی نظیر دیالوگ‌های فروشندگان مقر اصلی صداگذاری نشده‌اند اما به هر حال صداگذاری کامل بخش‌های مربوط به داستان به زبان انگلیسی و با کیفیت خوب را می‌توان نقطه قوتی برای این بازی نسبت به سایر آثار ژاپنی به حساب آورد.

نتیجه گیری نهایی:

با همه آن چه که گفتیم، در مجموع Disgaea 5 Complete و به طور کلی Disgeae 5، عنوان بسیار خوبی در سبک نقش آفرینی تاکتیکال است که توانسته به خوبی سیستم‌های عمیق مبارزاتی را به صورت متعادل در کنار داستانی جذاب و البته همراه با چاشنی طنز به مخاطب ارائه کند. در این میان گرافیک بازی از بعد فنی خیلی خوب نیست اما در موارد هنری بازی عملکرد قابل قبولی داشته است. با تمام این موارد، بازی پیچیدگی‌های زیادی دارد که اگر از طرفداران این گونه عناوین نباشید، ارتباط برقرار کردن شما با این عنوان نسبتاً سخت خواهد بود. هر چند احتمالاً اگر می‌خواهید به سراغ این سری بروید، از آن جایی که داستان نسخه‌های مختلف تقریباً مستقل از هم هستند، بهتر است از همین نسخه که مدرن‌تر بوده و راهنمای بهتری دارد شروع کنید تا ببینید از آن خوشتان خواهد آمد یا نه.