فرار روی دوش انتخاب‌ها! | نقد و بررسی بازی A Way Out

شاید تا قبل از اینکه brothers: a tale of two sons به طور رسمی منتشر بشود، کسی فکرش را نمی‌کرد روزی شخصی به نام “جوزف فارس” بلند بشود و بیاید روی استیج TGA 2017، و همه عالم را مورد عنایت قرار بدهد! نمایشی که تمام توجهات آن زمان را به خودش جلب کرد. کسی که سالها در حوزه فیلم سازی با ساخت فیلم‌های مانند Zozo و Koops فعالیت می‌کرده، اکنون می‌آید و مراسم اسکار را از ریشه می‌کَنَد! هر چند او در مراسم E3 2017 خرابکاری کرده بود و مدام چیزهایی که می‌خواست بگوید را فراموش می‌کرد، اما هیچکدام از اینها، به آن شب رویایی در TGA 2017 نمی‌رسد! از فحش‌هایش به اسکار گرفته تا جملات قصار خطاب به EA و تمامی ناشران دنیا!

صراحتاً بگویم، زبان قاصر است از توصیف کارهایی که فارس در مراسم TGA 2017 انجام داد! بدون شک او در تاریخ این مراسم جاودانه می‌شود!!!

جوزف، کودکی سختی را گذرانده است. خانواده‌اش، در سالهای آغازین جنگ‌های لبنان، عازم سوئد شدند و جوزف، توانست تا در آنجا، برای خودش زندگی بهتری جمع و جور کند. او در سوئد تحصیل کرد و در نهایت به کارگردانی سینما روی آورد. با آنکه آثار موفقی از خودش به جای گذاشت، اما در نهایت، تصمیم به بازی‌سازی و فعالیت در این عرصه نهاد. پس از تمام این مشکلات، در نهایت او با ساخت عنوانی مستقل به نام brothers: a tale of two sons همه چیز را ترکاند و خودش را به عنوان یک کارگردان خوب برای بازی‌های ویدئویی به جهان معرفی کرد. بازی موفق به دریافت جوایز مناسبی شد و البته کار خودش را با متای ۹۰ برای نسخه PC به اتمام برساند که نشان از عنوانی درخور و شایسته موفقیت دارد. حالا اگر موافق باشید، به A Way Out باز می‌گردیم!!!

ایده‌ تکراری، سبک دست نخورده!

اگر به تاریخچه پر افتخار بازی‌های co-op نگاهی گذرا داشته باشیم، بازی‌هایی مانند ریمن و Borderlands، MK: Shaolin Monks و… را خواهیم یافت. عناوینی که هرکدام، به نوعی موفق شدند تا جمع خانواده‌ها را در این عصر عجیب دوباره جمع کنند. اما اگر کمی ریزبین باشیم، می‌توانیم متوجه شویم که این نوع بازی‌ها، به مرور زمان نقش بسیار کمتری در این صنعت داشته‌اند و جای خودشان را به شوترهای تک‌نفره و بازی‌های آنلاین دیگر داده‌اند. این بدین معناست که اگر کسی از افراد فامیل به خانه‌تان بیاید و بخواهید دور هم کمی “گِیم” بزنید، چیزی جز یک دیسک فیفا در دستانتان نخواهد بود! بنابراین، با خودتان فکر می‌کنید که دقیقاً سازندگان در نسل هشتم چه غلطی می‌کردند؟! (درست است که بازی‌های خوبی در نسل هشتم به صورت co-op منتشر گردیدند، اما به دلیل بودجه نسبتاً کم، به هیچ عنوان در حد و اندازه آن عناوین گذشته نشدند) اینجاست که جوزف فارس وارد میدان می‌شود و A Way Out را در دستانتان می‌گذارد!

جالب است اگر بدانید که A Way Out، اولین بار در TGA 2014 معرفی شد و تیزر تبلیغاتی آن به نمایش همگان درآمد. همانجا بود که با تماس تلفنی عوامل EA، مبلغ خوبی به او پیشنهاد شد. فارس، که خیلی وقت بود رویای ساخت این چنین عنوانی را در سر داشت، بدون لحظه‌ای فکر، پیشنهاد را پذیرفت. بعدها طبق  گفته خود او، EA تمام هزینه‌ها را قبول کرده بود! این پیشنهاد، شروع بسیار قوی و مناسبی برای فارس به شمار می‌رفت تا بتواند قابلیت‌های خودش را به بهترین شکل ممکن به همگان نشان بدهد. تریلرهای متعددی از بازی در طول روند ساخت و بعد از آن منتشر شدند، و حرف‌های بسیاری در این بین زده شد. فارس آنقدر از ساخت بازی جدید خودش هیجان زده شده بود که  در کنفرانس‌ها و مصاحبه‌هایش، فراموش می‌کرد که باید چه بگوید و مدام بشکن می‌زد و سعی می‌کرد خرابکاری‌هایش را اصلاح کند! او از عنوانی می‌گفت که قرار است پایه‌های پایه‌های این صنعت را بلرزاند و دوران بازی‌های co-op را دوباره به اوج برساند! فرار از زندان؛ ایده‌ای که بارها و بارها در قالب فیلم‌ها و سریال‌های مختلف به آن پرداخته شده است، اما اینبار، گویا داستان طوری دیگر روایت می‌شود! با ما باشید تا به بررسی عنوانی که جوزف فارس دنیا را برای آن تکان داد بپردازیم!

دو زندانی، دو داستان مختلف، یک هدف!

برای شروع بد نیست تا با دو زندانی ما، و البته دو داستان متفاوتی که داشتند آشنا شویم و پس از آن، شروع به بررسی کلی بازی بکنیم:

سمت راست، Vincent Moretti و سمت چپ، Leo Caruso! جوزف فارس به خوبی توانسته تا دو داستان مختلف را در راستای یک هدف مشخص قرار بدهد! یک راه خروج بیشتر وجود ندارد!!!

Leo Caruso

او هیچگاه نتوانست خانواده واقعی خودش را ببیند! لئو در یک یتیم‌خانه بی در و پیکر بزرگ شد و اتفاقاً همین یتیم‌خانه، مقصر اصلی سرنوشت نه چندان جالب اوست! محیط اطراف لئو، پر بود از خلافکاران بی‌احساس و حرفه‌ای که کارشان را به خوبی بلد بوده‌اند! او بزرگ شد و توانست برای خود سرپناهی جور کند، اما سایه سرنوشت، او را رها نکرد و آنقدر به خلاف و کارهای احمقانه، دزدی و اختلاس ادامه داد، تا بالاخره، در روزی که قرار بود یکی از گران‌بها‌‌ترین الماس‌های کشور را بدزدد، توسط پلیس دستگیر شد و به زندان افتاد!

Vincent Moretti

او مرد بزرگتر ماجراست! با ۴۲ سال سن، خودش را به عنوان فرد با تجربه این نقشه، خیلی خوب ثابت کرده است. البته در زندگی حرفه‌ای (خلاف!!!) تقریباً داستان مشابهی با لئو (دیگر کاراکتر بازی) داشته است! جالب اینجاست با تمام این اوصاف و کارهایی که انجام داده است، فردی بسیار منطقی (!)، کم حرف و فهمیده بنظر می‌رسد. او پس از اتمام دوران دبیرستان، با یکی از دوستان نزدیکش ازدواج می‌کند و سعی در ایجاد زندگی خوب و ساده‌ای دارد، او در یک بانک مشغول به کار می‌شود، اما متاسفانه، کمال همنشین کار خودش را می‌کند (!) و با وسوسه شدن توسط همکارانش، به دام می‌افتند و در نهایت توسط پلیس دستگیر می‌شود و همه شیرینی‌های زندگی ساده‌اش، به همین راحتی جایشان را به تلخی و تاریکی می‌دهند.

گرافیک فنی بازی، شما را به طور کلی قابل قبول ظاهر شده. مخصوصاً وقتی بدانید که بازی، آنلاین و co-op است!

خب بگذارید برایتان توضیحاتی درباره گرافیک بازی بدهم! (زحمت می‌کشم واقعاً!) گرافیک فنی بازی، قابل قبول است و کمتر دیده‌ام که در بازی مشکلی به‌‌وجود بیاید. علاوه بر اینها، باید در نظر گرفت که بازی co-op است و کار کردن بر روی گیم‌پلی، بسیار به صرفه‌تر و اقتصادی‌تر (!) خواهد بود! اما نگران نباشید، با توجه به تمامی هزینه‌هایی که EA تقبل کرده، هنوز هم شاهد مناظر زیبا و صحنه‌های هیجان‌انگیز هستیم. به یاد داشته باشیم که تمرکز بازی همیشه باید روی چه چیزی باشد. بافت چهره‌ها و محیط از کیفیت مناسبی برخوردار هستند و جای نگرانی در این باره وجود ندارد، اما به هر حال، کیفیت چهره کاراکترهای فرعی می‌توانست خیلی بهتر از اینها باشد. البته جدای از کیفیت، باید به این نکته نیز توجه کرد که در بعضی موارد، شاهد فیزیک بسیار نامتعادلی هستیم. درست است که این امر، گاهی باعث دلسردی و تعجب شد، اما با توجه به سابقه کارگردان و شکل کلی بازی، می‌توان از این ایراد گذشت کرد. می‌خواهم به این نکته اشاره کنم که بله! خیلی از مشکلات A Way Out قابل گذشت هستند. آنهم به دلیل تجربه سازنده و البته لذت‌های بی‌نظیری که در بازی نهفته است؛ البته اگر فرد سختگیری نیستید! اما اگر یک نقد دقیق‌تر بخواهید، و البته یک منتقد سرسخت‌تر و بی‌اعصاب‌تر، من اینجا هستم تا به شما بگویم، با تمام هزینه‌هایی که EA برای جوزف فارس و تیم سازنده بازی که با نام Hazelight شناخته می‌شوند صرف کرد، اشکالاتی در بازی وجود دارند که گاهاً به‌شدت شما را دلسرد می‌کنند. علاوه بر تمامی اینها، مشکل بعدی را می‌توان در نورپردازی بازی یافت! نورپردازی A Way Out، چیزی در حد عناوین ابتدایی نسل ۸ و یا حتی کمی پایین‌تر بنظر می‌رسد، نورپردازی کلی و سرسری محیط، به‌شدت یادآور بازی‌های قدیمی و کم‌کاری سازندگان قبلی است. به هر حال، اگر جوزف فارس می‌خواست تا بازی‌اش، مورد پذیرش تعداد بیشتری از هواداران باشد، می‌بایست در بحث گرافیک فنی بیشتر کار می‌کرد.

لطفاً در خانه امتحان نکنید!!!

فکر کنم دیگر نیازی به توضیح این مورد نباشد که بازی را به هیچ وجه نمی‌توانید تنهایی بازی کنید! یا بگردید و یک بنده خدایی را با زور پای بازی بنشانید، یا اینکه بازی نکنید! ولی حالا که کسی را برای بازی دارید، باید از فواید آن نیز خبردار باشید! (خیابانی طور!) بگذارید با خلاقیت و آزادی عمل شروع کنیم! خوشبختانه، جوزف فارس، و تیم مستعدش، به خوبی این عنصر را وارد بازی جدیدشان کرده‌اند و در راستای موفقیت، بهترین استفاده را از آن می‌برند. خلاقیت، در بعضی مراحل بازی به اوج خود می‌رسد و ممکن است شگفت زده‌تان بکند. جزئیات، به اندازه کافی پرورش یافته‌اند، تا وسیله‌ای برای هر چه بیشتر لذت بردن شما باشند.محیط‌های بازی نیز به اندازه کافی بزرگ هستند تا تا به صحنه زد و خوردها و سکانس‌های سینماتیک شما تبدیل بشوند. وقتی شروع به تجربه A Way Out می‌کنید، از همان دقایق ابتدایی به یاد همان سخنان نه چندان جالب اما واقعی فارس می‌افتید! کسی که می‌گفت، بازی‌اش فوق‌العاده است و بدون همکاری دو نفره قادر به اتمام آن نیستید و A Way Out، می‌تواند به یکی از بهترین کوآپ‌های نسل و (اگر قضیه را بزرگتر کنیم)، تاریخ تبدیل بشود! خب راست هم می‌گفت! قطعاً اینچنین تجربه‌ای، در نسل هشتم بسیار مورد نیاز بود. اگر بازهم به دنبال دلیل می‌گردید، باید شما را با داستان بسیار ارزشمند ساخته فارس آشنا کنم! روایتی که اصلا و ابداً قرار نبود اینقدر خوب باشد، اما برعکس انتظارات، شاهد چیزی حتی بهتر از ساخته قبلی جوزف بودیم! به قطع می‌توانم بگویم اگر این بازی در دست فرد دیگری بود، امکان داشت چیزی بهتر از عناوین خسته کننده این اواخر نمی‌شد. اما وقتی این ایده را به جوزف می‌دهید، با توجه به قدرت خاص او و تراژدی‌هایی که مدام در زندگی قبلی‌اش تکرار می‌شدند، باید هم انتظار داستان بسیار زیبایی را داشته باشیم. حتی شخصیت‌پردازی‌ها نیز در سطح قابل احترامی قرار دارند و برخلاف تمامی حرف و حدیث‌ها، صحنه‌های احساسی دیوانه‌واری را تجربه کردم. شخصیت‌هایی که هرکدام، داستان خودشان را دارند اما وقتی کنارهم قرار می‌گیرند، ترکیبی فوق‌العاده از احساس، عشق و خشم را تقدیم شما می‌کنند.

در طول بازی، از این لحظات جذاب و مینی‌گیم‌های خوب بسیار می‌بینید.

از هر چه هم که گفته باشیم، اگر از صداگذاری A Way Out نگوییم کم لطفی بزرگی نسبت به آن کرده‌ایم. بخشی جداناپذیر از بازی که صراحتاً اگر حتی کمی سطحِ پایین‌تر از این بود، اکنون نمی‌توانستیم اینچنین بگوییم. در کنار لحظات زیبایی که تجربه خواهید کرد، صداگذاری بسیار باکیفیت بازی را هم اضافه کنید تا هر چه بیشتر به پوسته آن نزدیک باشید. معمولاً تمام روندی که شما طی خواهید کرد، در مینی‌گیم‌ها و مراحل اصلی خلاصه می‌شوند. مراحل اصلی، از ساختار بسیار بسیار خوبی برخوردار هستند، تکراری نمی‌شوند و از همه مهمتر، با حوصله بسیار زیاد طراحی شده‌اند. در کنار مراحل اصلی، مینی‌گیم‌های متعددی هم درون بازی قرار گرفته‌اند که هرکدام از دیگری جذاب‌تر به‌نظر می‌رسند. نکته دیگر این است که قبل از عرضه رسمی بازی، بسیاری از مردم، A Way Out را یک کپی بسیار حرفه‌ای از Uncharted، البته به صورت کوآپ می‌شناختند؛ درست است که سازندگان، صحنه‌های هیجان‌انگیز و اکشن بسیاری را در عنوان نسل هشتمی خود جای داده‌اند، اما نمی‌توان آنها را اینگونه متهم کرد! (اگر قرار بود که همه نتیجه‌گیری‌هایمان به این صورت باشد، بایستی  Uncharted را نیز کپی تمیزی از مجموعه Tomb Raider دانست!) اما واضح و ساده می‌گویم، همین صحنه‌های اکشن هستند که لذت تجربه این کوآپ را صدها برابر افزایش می‌دهند.

فرار روی دوش انتخاب‌ها!

A Way Out، عنوانی شدیداً قابل احترام و ارزشمند است. در نسلی از بازی‌ها که جز دیسک FIFA و PES چیزی در دستانمان نمی‌بینیم، شاید برای کمی هیجانِ دونفره، انتخابی بهتر وجود نداشته باشد. علی‌الخصوص در زمانی که سیل بازی‌های AAA در حال نابودی همه چیز است، ساخته جوزف فارسِ با استعداد، به خوبی توانسته مقاومت کند. علی‌رغم مشکلات فیزیک بازی، و برخی ایراد‌های دلسرد کننده در بخش فنی، هنوز هم A Way Out یکی از بزرگترین و شاید بهترین  عنوان کوآپ نسل هشتم باشد. چرا که اگر بخواهید با عینک خوش‌بینی به این اثر بنگرید، باید بسیاری از ایرادات بیهوده را حذف، و به تجربه فوق‌العاده‌ای که به همراه دوستانتان خواهید داشت نگاه کرده باشید؛ که اگر اینطور است، شما موفق شده‌اید یکی از ارزشمندترین عناوین سال ۲۰۱۸ را به لیست بازی‌های خود اضافه کنید!