زندگی در قاب نقاشی‌ها | نقد و بررسی بازی Monument Valley 2

در این مقاله به بررسی بهترین بازی سال موبایل از نگاه The Game Awards 2017 یعنی Monument Valley 2 ساخته آس‌تو گیمز (ustwo games) خواهیم پرداخت. این بازی که نسخه اول آن در سال ۲۰۱۴ برای سیستم عامل های موبایلی عرضه شده بود، پس دریافت نظرات مثبت از سوی کاربران و منتقدان، حال با دومین عنوان خود پا به بازار گذاشته است. تکرار موفقیت یا خدشه‌دار کردن نسخه اول؟ در ادامه با نقد و بررسی این بازی همراه باشید.

زندگی در قاب نقاشی‌ها

همان‌طور که بارها در مقالات نقد و بررسی بازی های موبایل عنوان کرده بودم، بازی های موبایل به خلاقیت بیشتر نیاز دارند. در سال چندین عنوان خلاق با ایده‌های نو وارد بازار می‌شوند اما باز تعداد عناوین ضعیف و تکراری بسیار بیشتر است. این بازی‌سازان مستقل هستند که معمولا با خلق ایده نو در بازی‌ها، توجه کاربران و منتقدان را جلب خود می‌کنند. این مسئله در بین بازی های رایانه‌ای هم دیده می‌شود اما به مراتب کمتر از بازی های موبایل است. ایده نو دقیقا نسخه اول Monument Valley است که حدود ۴ سال پیش برای اندروید و آی‌او‌اس عرضه شد. از یک بازی موبایل چه می‌خواهید؟ سرگرم کننده، درگیر کننده، اعتیادآور! (به بیان دیگر دارای ارزش تکرار باشد) و دارای طراحی هنری چشم‌نواز و گیم‌پلی جذاب؟ خب همه این نکات مثبت در نسخه اول بازی Monument Valley خلاصه شده است و آن را به یک بازی بی‌نقص تبدیل کرده اما با این تفاسیر، حال از نسخه دوم بازی چه انتظاری باید داشته باشیم؟ نسخه اول تا حدودی مدت زمان گیم‌پلی کوتاهی داشت اما چندین معما درگیر کننده در آن طراحی شده بود که به راحتی قابل حل نبودند. طبیعتا حداقل باید همه موارد مثبت نسخه اول را انتظار داشته باشیم. کمی توسعه فنی هم با توجه به فاصله زمانی ایجاد شده لازم است اما قاعدتا نباید همه تفاوت نسخه دوم با اول، به مسائل فنی خلاصه شود که متاسفانه این اتفاق افتاده است. در همین ابتدای مقاله باید گفت که ۹۰ درصد ایرادات وارد شده به Monument Valley 2 به خاطر نسخه اول و بی‌نقص بودن آن است. نسخه دوم بازی ایراداتی دارد که در ادامه به صورت کامل به آن خواهیم پرداخت اما حتی این نسخه‌ای که می‌گوییم ایراد دارد، خودش از بسیاری از بازی‌‌های عرضه شده در سال ۲۰۱۷ بهتر بوده و ترجیح می‌دهم (با اینکه مقایسه‌هایی انجام خواهد شد) تنها Monument Valley 2 را مورد بررسی قرار دهم.

تنوع محیط های مراحل بازی بسیار خوب است

گیم‌پلی Monument Valley 2 کاملا از مکانیزم های نسخه اول استفاده می‌کند و باید با هموار کردن مسیر شخصیت بازی به نقاط تعیین شده برسانید. اکثر مسیر‌ها، بنا‌ها و سازه‌هایی که در محیط بازی طراحی شده‌‌اند به خاطر یک درهم‌ریختگی و خطای دید ایجاد شده که باید با تغییر دادن آن راه صحیح را پیدا کنید. در نسخه اول بازی شما کنترل دختری به نام ایدا را داشتید و باید با او وارد این ماجراجویی می‌شدید اما حال در این بازی ویژگی‌های جدید به گیم‌پلی بازی اضافه شده است که در اصل به تغییر روایت داستان بر می‌گردد. در Monument Valley 2 نقش اصلی داستان پیرامون مادری به نام “رو” است که با دختربچه خود وارد یک ماجراجویی می‌شود. روبرو شدن با حقیقت زندگی و اینکه هربچه‌ای باید راه خود را پیدا کند، با مشکلات روبرو شده و مستقل باشد، محوریت اصلی این بازی است. ویژگی جدید که به گیم‌پلی بازی اضافه شده است، امکان کنترل دو شخصیت بازی در محیط است که در مراحل ابتدایی و میانی بازی دیده شده و چالش بسیار جالبی است. مخصوصا در آن مرحله جذابی که مادر و دختر در دوطرف صفحه نمایش قرار دارند و باید با چرخاندن صفحه، یکبار از سمت مادر حرکاتی را انجام داده و یکبار از سمت دختربچه. در بعضی از مراحل که به جداشدن دختربچه و مادر منتهی می‌شود هم شاهد نوع جدیدی از کنترل شخصیت هستیم به طوری با یک حرکت مادر، دختربچه در یک الگوی از پیش تعیین شده حرکتی قرار می‌گیرد. روایت داستان بازی در قالب سه قسمت اصلی جریان دارد. در ابتدای بازی شاهد حضور هر دو شخصیت در محیط های فوق‌العاده چشم‌نواز هستیم و کم‌کم با پیشروی در بازی گویا مادر در حال آموزش دادن به دختر خود بوده و سپس به لحظات جدایی نزدیک شده و در قسمت آخر، شاهد تنهایی مادر و تغییر حال و هوای بازی و دوباره رسیدن به‌هم هستیم.

حالت کنترل دو شخصیت بازی در مراحل ابتدایی بازی

از لحاظ مدت زمان محتوای قابل بازی می‌توان ایراداتی به بازی وارد کرد که ربطی هم به نسخه اول بازی ندارند. حتی اگر این نسخه، اولین بازی این سری بود، باز هم کوتاه بود. کوتاه بودن روایت داستانی یک بازی آفلاین و تک‌نفره جایی قابل قبول می‌شود که چالش ها و درجه سختی بازی ما را درگیر خود کرده تا در یک خط داستانی کوتاه، زمان بیشتری را مشغول بازی باشیم اما معماهای Monument Valley 2 (جدا از آنکه به سختی نسخه اول نیستند) چالش خاصی را برای بازیکن ایجاد نکرده و شاید در بهترین حالت یک یا دو پازل را بتوانیم تا حدودی دشوار تعریف کنیم. به صورت کلی تمامی پازل های بازی ساده و روان هستند و باعث شده که روایت داستان سریع شود و زودتر به انتهای داستان برسیم اما خوب آن حال و هوای بازی های پازل را از ما گرفته و در قسمت هایی تنها تبدیل به یک بازی اشاره و کلیک معمولی شده است. در بین بازی های موبایل که درسبک پازل هستند تا کنون شاهد بازی های بسیار درگیر کننده‌ای بودیم که حتی روایت داستانی نداشته‌اند اما همانطور که در مقدمه عنوان شد، کمترین انتظار از بازی، حفظ کردن نکات مثبت نسخه اول است و در این قسمت تا حد بسیار زیادی بازی پس‌رفت داشته و کمی ناامید کننده به‌نظر می‌رسد. بازی ۱۰ مرحله داشته که هر یک از آن ها شامل چهار پنج پازل جدا از هم است. البته پس از به اتمام رسیدن بازی، یک مرحله جدید در میان مرحله ها برای شما باز می‌شود که اولین قدم های دختربچه را پس از جدایی از مادر روایت می‌کند که به مراتب دارای پازل های سخت‌تری نسبت به مراحل اصلی است. بعضی از این پازل ها کاملا در محیطی دیگر جریان داشته و گروهی دیگر در راستای یک محیط هستند. برای مثال در ابتدای بازی شاهد یک محیط پاییزی هستیم که اولین پازل بازی است و بعد همان مرحله وارد یک محیط تیره و تاریک می‌شویم که دومین پازل بازی به حساب می‌آید اما در اواسط Monument Valley 2 شاهد مرحله‌ای هستیم که تمامی پازل های آن در یک محیط با سازه‌های در حال تکمیل است و زمانی که به نقطه مشخص شده اول برسید، سازه‌ها قد کشیده و کامل‌تر می‌شوند. در نهایت در بخش گیم‌پلی با اینکه بازی بسیار کوتاه بوده و در مدت زمان یک‌ تا یک‌و سی دقیقه به پایان می‌رسد. البته همانند نسخه اول، حتما درآینده آپدیت هایی به بازی اضافه می‌شود که مراحل و پازل های جدیدی را به بازی اضافه خواهد کرد.

درست پس از جدایی مادر و دختر، فضای مراحل تنهایی مادر، تیره و تاریک می‌شود

با اینکه از گیم‌پلی بازی بد گفتیم اما لازم به ذکر است که داستان بازی نسبت به نسخه اصلی بسیار پیشرفت داشته و شاهد یک داستان غنی‌تر نسبت به گذشته هستیم. در نسخه اول Monument Valley شاهد روایت داستان پرنسس ایدا برای نجات دنیا و جبران اشتباهاتش بودیم که تقریبا در میان بازی های‌رایانه‌ای و حتی سینما مشابه‌اش را دیده بودیم. اما در نسخه دوم، روایتی جدید را می‎بینیم که جدا از تصویرسازی (برای داستان‌سرایی) شاهد هماهنگی بسیار خوب سازه های بازی، رنگ‌آمیزی (به طور کلی طراحی هنری) و از همه مهم‌تر موسیقی متن با خود قصه هستیم که ریشه‌هایی از آن را در نسخه اول دیده بودیم اما حال این نکته در Monument Valley 2 به تکامل رسیده که در ادامه بیش‌تر به آن خواهیم پرداخت.

بعد از گیم‌پلی، دو ویژگی در بازی های رایانه‌ای وجود داشته برای ارتباط برقرار کردن با بازیباز بسیار ضروری هستند. گرافیک و موزیک. در Monument Valley 2 شاهد یکی از بهترین نمونه های ترکیب داستان با طراحی محیط‌ها و موسیقی هستیم. به طور کلی باید گفت که موسیقی متن و همچنین طراحی هنری محیط‌ها بسیار محکم به روایت داستان و حال و هوای آن متصل شده است به طوری که بسیاری از احساسات و روحیات شخصیت های بازی را می‌توان از روی موسیقی، طراحی و رنگ‌آمیزی محیط بازی، متوجه شد. تمامی مراحل بازی به بهترین نحو ممکن طراحی شده‌اند و طراحی هنری بازی وقعا چشم‌نواز و مثال زدنی‌است. رنگ‌آمیزی های سازه‌ها و تم کلی هر مرحله کاملا متناسب با شرایط احساسی مرتبط با شخصیت های بازی است. در ابتدا که همه‌چیز و خوب و صمیمانه دنبال می‌شود شاهد استفاده از رنگ های شاد هستیم و درست زمانی که وارد مرحله آموزش دادن به دختر‌بچه می‌شویم، به دلیل نمایشی از سختی و دشواری زندگی، یکباره رنگ محیط تیره و فضای آن تاریک می‌شود. همچنین موسیقی هم کاملا هماهنگ عمل کرده و بسیار شنیدنی است. درست در لحظات جدایی، موزیک و تم بازی تغییر پیدا کرده و یا حتی بعد از جدایی، به خاطر تنهایی و غم مادر، یکباره رنگ‌آمیزی مراحل جدید، تیره و تاریک می‌شود. در مجموع حجم ارتباط میان حالت احساسی مراحل با طراحی هنری و موسیقی متن بسیار بالاست و این Monument Valley 2 را در این بخش منحصر به فرد می‌کند. ارتباط میان مراحل با موسیقی و طراحی در نسخه اول بازی هم دیده می‌شد اما به هیچ‌وجه به تاثیر گذاری این نسخه از بازی نبود. بازی از لحاظ گرافیک فنی هم بسیار پیشرفت داشته و شاهد کیفیت بالا بافت ها و عناصر درون بازی هستیم که این مورد هم از نسخه ابتدایی بسیار بهتر است و کاملا هم انتظار می‌رفت که چنین باشد.

طراحی هنری بازی از مهم ترین نکات مثبت Monument Valley 2 است

Monument Valley 2 قطعا نسبت به نسخه یک خود ضعیف‌تر است و می‌توان به آن ایراداتی وارد کرد اما اگر به صورت جداگانه تنها با نسخه دوم بازی طرف باشیم، ‌می‌توان از آن لذت برد. بازی داستانی زیبا و ارزشمندی را در چند قسمت مختلف روایت کرده است و به خاطر پرداخت سریع به داستان تا حدودی باعث شده که مراحل بازی روان شوند. روان شدن این دست بازی‌های پازل معمولا به ضرر آن‌ها تمام می‌شود زیرا رسالت بازی های پازل درگیر کردن کاربر با بازی و ارایه معما‌های سخت و دشوار است که متاسفانه در این نسخه از بازی شاهد آن نبودیم. بازی Monument Valley 2 از لحاظ گرافیک یک بازی درجه‌یک و مثال‌زدنی‌است. تک‌تک موارد مربوط به طراحی (چه هنری و چه فنی) در این بازی بسیار عالی بوده و از مهم‌ترین نقاط قوت بازی به حساب می‌آیند. جدا از موارد تصویری، موسیقی متن و صداگذاری بازی هم مجدد بسیار عالی‌است. صداگذاری این بازی بدون شک یکی از تجربه های شیرین در این بخش در بین بازی های موبایل است به توصیه خود بازی، بهتر با هدفون بازی را تجربه کنید. تا کنون شاهد بازی های زیادی بوده‌ایم که مبتی بر صدا بود‌ه‌اند و از آن به عنوان یکی از کلیدی‌ ترین عناصر بازی خود استفاده کرده‌اند، اما چیزی که باعث می‌شود Monument Valley 2 با سایر بازی ها فرق کند، هماهنگی و ارتباط بسیار نزدیک آن با حالت روحی و احساسات شخصیت های بازی در طول مراحل است. علاوه بر موسیقی، طراحی هنری مراحل بازی هم با حالت روحی شخصیت های بازی همگام سازی شده است و بهترین عملکرد را از خود نشان می‌دهد. هر چقدر از مسائل فنی و هنری بازی تعریف کنیم، یعنی سازندگان عمده توجه خود را روی این بخش گذاشته‌اند و دیگر بخش های بازی غافل شده‌اند. یادمان نرود که با یک بازی پازل روبرو هستیم و باید بتواند برای ما معما‌های چالش بر‌انگیز و جذاب ارایه کند اما خب این بازی به این شکل نیست و برای هر‌چه سریع‌تر جلوبردن داستان، مراحل بازی ساده و آسان و همچنین کوتاه ساخته شده‌اند. در پایان مقاله های نقد و بررسی بازی‌های موبایل معمولا به سراغ ایده‌های تجاری بازی می‌رویم. به شخصه موافق عرضه بازی‌‌ها به صورت غیر رایگان هستم و خوشبخاته Monument Valley 2 هم یکی از آن‌ها است. شما با خرید بازی دیگر هیچ تبلیغی در بازی مشاهده نمی‌کنید، پیشنهاد های پا‌پ‌آپ برای شما ارسال نمی‌شود، محصولات فروشگاه مدام شما را تشویق به خرید نمی‌کند و با خیال راحت می‌توانید به تجربه بازی بنشینید.

در همین تجربه کوتاه، از Monument Valley 2 لذت ببرید…