بازگشت گناهکارانِ بی‌گناه | پیش‌نمایش بازی Persona 5

واژه پرسونا تعاریف مختلفی دارد. از راوی یک داستان گرفته تا نقابی که فرد برای مخفی کردن هویت اصلی خویش و هم چنین فریب دادن دیگران بر چهره می‌زند.کاملاً مشخص است که تمامی افراد جهان با قرار گرفتن در موقعیت‌های متفاوتی، مجبور به استفاده از پرسونای در انحصار آن شرایط هستند (مانند تظاهر به خوب بودن در جمع خانواده که با حضور در جمع دوستان صمیمی این تظاهر شکسته شده و تناقض‌ها نمایان می‌شوند) و قرار گرفتن در آن موضع موقت در مدت زمان طولانی می‌تواند مغز را آگاه کند که پرسونای مصنوعی را به شخصیت حقیقی انسان ترجیح داده و در نهایت فردی کاملاً برخلاف وجود حقیقی‌مان پدید می‌آید. از خطرات و بیماری‌هایی که پرسوناها می‌توانند در انسان پدید آورند می‌توان به: اختلال چند شخصیتی، پارانویا، افسردگی و اسکیزوفرنی اشاره کرد. پرسونا همچنین موضوع محبوبی در دنیای ادبیات، هنر و سینما است. رمان ترانه عاشقانه جی آلفرد پروفراک (The Love Song of J. Alfred Prufrock)، شخصیت دو چهره (Two Face) در مجموعه کامیک‌های بتمن، و شاهکار سینمایی Persona اثر اینگمار برگمان (Ingmar Bergman) از نمونه‌های بارز این پدیده در سرزمین خیال می‌باشند. البته زمانی که موضوع در رابطه با سری بازی‌های رایانه‌ای Persona به میان می‌آید، قضیه کمی فرق می‌کند. بحث اصلی که در این سری مطرح می‌شود، شخصیت‌هایی است که پرسونای درون‌شان، خود دارای پرسونای مخصوصی هستند و در تلاشند تا پرسونای حاکم را تغییر دهند. حال شخصیت‌های بازی باید بیاموزند که چگونه پرسوناهای درون خود را کنترل کرده و با آنها ارتباط برقرار کنند تا بتوانند با کمک آن‌ها، دشمنان و موانع موجود که در بازی با آن‌ها مواجه می‌شوند را از سر راه بردارند. برای آشنایی بیشتر شما با این سری، توضیحی هر چند مختصر از نسخه‌های اصلی سری ارائه می‌دهیم.

مراقب باشید تا ماسک‌های دروغینِ شخصیت‌تان بر شما حاکم نشوند

برای درک بهتر سری بازی‌های Persona، ابتدا باید به زادگاه‌شان یعنی سری عناوین Megami Tensei که Persona نسخه‌ای فرعی برای این سری محسوب می‌شوند مراجعه کرد. اولین نسخه رسمی تحت عنوان Revelations: Persona که در سال ۱۹۹۶ توسط استودیوی Atlus برای اولین کنسول سری پلی استیشن (PlayStation) در ژاپن منتشر شد و پایه‌گذار ورود این سری به صنعت جهانی و غرب بود. از تفاوت‌هایی که پس از به وجود آمدن این سری، بین Persona و Megami Tensei حاصل شد و مسیر این دو را کاملاً از یکدیگر جدا کرد، می‌توان به این مورد اشاره کرد که در Megami Tensei می‌توانستید هیولاها را شکار کرده، نه اینکه در میدان نبرد از آن‌ها به عنوان نیروی کمکی استفاده کنید و پشت آن‌ها مخفی شوید. در Persona نیز توانایی شکار موجودات پس از شکست‌شان در میدان نبرد وجود دارد ولی استفاده از آن‌ها و وجود همین تفاوت‌ها بین دو بازی بود که از Persona یک سری خاص و بی‌همتا را به وجود آورد. داستان کلی بازی را می‌توان اینگونه شرح داد که: گروهی از نوجوانان دبیرستانی (کلیشه همیشگی در داستان‌ها، انیمه‌ها و بازی‌های ژاپنی) با مجموعه‌ای از اتفاقات فراطبیعی مواجه می‌شوند که ریشه در بازی ممنوعه‌ای به نام Persona دارد و پس از تجربه آن، هر کدام از آن‌ها می‌توانند پرسونای مخصوصی را احضار کنند و در درون خود پنهان کرده تا در مواقع ضروری از آن‌ها استفاده کنند. با اینکه معمولاً انقلاب‌ها به آرامی رخ می‌دهند و تغییرات به مرور مشخص می‌شود، ولی سری Persona از همان ابتدا برای یک انقلاب اساسی در بازی‌های تکراری نقش آفرینی نوبتی (Turn-Based RPG) در آن زمان، پا به میدان گذاشت و مسئولیت خود را نیز به خوبی انجام داد زیرا پس از این عنوان، به مرور شاهد پیشرفت در گیم پلی عناوینی مانند سری Final Fantesy بودیم. سری Persona از لحاظ تجاری و نمرات به حدی موفق بود که دیگر لازم نبود نام Megami Tensei را یدک بکشد، زیرا دیگر سری Megami Tensei آنچنان حرفی برای گفتن نداشت (حداقل در بازار جهانی) و حتی کمتر کسی به خاطر دارد که ریشه‌های سری Persona به بیست سال پیش و کنسول NES برمی‌گردد، آن هم تنها در کشور ژاپن. در حال حاظر ۶ نسخه رسمی از سری Persona وجود دارد (با احتساب P3:FES این رقم به ۷ میرسد). تمامی بازی‌ها در یک جهان به خصوص اتفاق می‌افتند و عناصر کلی آن‌ها هم مانند یکدیگر است. داستان و ماهیت کلی بازی از یک مکتب خاص روانشناسی که معمولاً تحت عنوان روانشناسی تحلیلی یا یونگی (Jungian psychology) اثر کارل جانگ (Carl Jung) شناخته می‌شود، الهام گرفته و حتی نام برخی شخصیت‌ها نیز از همین مکتب، تقلید شده است؛ بر اساس همین موضوع به هیچ وجه انتظار یک داستان ساده و خطی را از این سری نداشته باشید، زیرا گنگ بودن و پیچش داستانی از اصلی ترین دلایل شناخته شدن و محبوبیت این سری بوده و برای بررسی داستان هر بازی، مقاله‌ای جدا نیاز است.

Personaی کلاسیک از نوآورانه‌ترین بازی‌های سبک JRPG در زمان خود محسوب می‌شد

نسخه دوم به دو بازی با نام‌های Innocent Sin و Eternal Punishment تقسیم می‌شود که هر کدام داستان جدایی دارند و هر دو با فاصله زمانی یک‌ساله، برای کنسول پلی استیشن عرضه شده‌اند. در Innocent Sin بازیکن در نقش شخصیتی ساکت و خاموش به نام Tatsuya Suou قرار می‌گیرد (بر خلاف روند همیشگی این سری و در کل بازی‌های نقش آفرینی هم سبک، این شخصیت دارای نام است) که به همراه دو دوستِ دانش آموز خود، Eikichi و Lisa به دنبال قاتلی دلقک وار به نام جوکر (Joker) هستند که شایعه شده با تماس با قربانیان، از آن‌ها آرزوی‌شان را می‌پرسد و اگر جواب ندهند و یا آرزوی خود را فراموش کرده باشند، آن‌ها را از طریق همان خط تلفن به قتل می‌رساند و انرژی‌شان را دریافت می‌کند. جوکر به اطلاع این سه دانش آموز می‌رساند که آن‌ها در گذشته به او ظلم کرده‌اند و از اینکه حالا او را نشناخته‌اند بسیار خشمگین می‌شود و به آن‌ها می‌گوید که باید تقاص پس دهند. پس از رفتن جوکر و رها کردن دانش آموزان با کلی سوالِ بی جواب، آنها مشغول تحقیق درباره ماهیت وی می‌شود. در پایان نیز همگی به این نتیجه می‌رسند که Tatsuya و جوکر شباهت‌های زیادی با یکدیگر دارند.  اتفاقات Eternal Punishment نیز چند ماه پس از نسخه قبلی به وقوع می‌پیوندد. بازی در جهانی موازی اتفاق می‌افتد که ماجراهای Innocent Sin هنوز رخ نداده است. تمام شخصیت‌های Innocent Sin حضور دارند، با این تفاوت که هیچکدام یکدیگر را نمی‌شناسند. شخصیت اصلی این نسخه Maya است که یکی از شخصیت‌های فرعی نسخه قبل بود. Maya همانند Tatsuya در نسخه قبلی، سخن نمی‌گوید و ساکت است. وی ویراستار یک مجله نوجوانانه است و درگیر یک پرونده قتل‌های زنجیره‌ای می‌شود که توسط قاتلی به نام “جوکر” رخ داده‌اند. سیستم بازی شبیه به دو نسخه گذشته است، با این تفاوت که درون سیاهچال‌ها زاویه دید از اول شخص به سوم شخص تغییر کرده که در عناوین آینده سری نیز به همین صورت باقی می‌ماند. سیستم مبارزه نیز تا حدودی دست نخورده باقی مانده،البته با کمی تعمیرات اساسی در ساختارش. بازی پس از ورود به ایالات متحده به دلیل داشتن محتوای همجنس‌گرایانه و برخی دلایل سیاسی، سانسور شد؛ البته بعدها با ورود مادها و پچ‌های دست‌ساز مختلف این مشکل نیز برطرف شد. بازی همانند اکثر نسخه‌های قبلی و بعدی خود برای کنسول دستی PSP نیز پورت شد.

Innocent Sin و Eternal Punishment هر دو، نسخه دوم سری Persona محسوب می‌شوند؛ با این تفاوت که با اختلاف یک ساله از هم منتشر شده‌اند

Persona 3 زمانی عرضه شد که این سری جای خود را حسابی در دل بازیکنان باز کرده بود و هنوز نیز جای کار زیادی داشت. به لطف سخت افزار تازه نفس کنسول پلی استیشن ۲، گرافیک بازی زیر و رو شده و حال و هوای انیمه مانندی به خود گرفت. حال که دست سازندگان حسابی باز بود و فضای بیشتری در اختیار داشتند، شاهد ورود و مبارزه تمامی شخصیت‌ها به صورت همزمان در بازی بودیم و سیستم تعامل بین شخصیت‌ها نیز فضای سبکی محبوب در بین بازی‌های ژاپنی به نام RS-RPG یا همان Dating sims (شبیه ساز قرارِ ملاقات، سبکی که تمام جزئیات مکالمه دو فرد را به تصویر می‌کشد و اکثرا بازی‌های این سبک، عناوین کمدی و رمانتیک هستند) را به خود گرفته بود. به دلیل وجود اصطلاحات و جوک‌های ژاپنی که برای مخاطب غربی بیگانه بودند، بازی باری دیگر ویرایش شد (البته به مقدار کمتری نسبت به نسخه قبلی و فقط جوک‌ها و برخی دیالوگ‌ها با نمونه‌های انگلیسی جایگزین شده‌اند). بازی نمرات بسیار خوبی را از منابع مختلف کسب کرد. داستان بازی نیز حول یک شخصیت ساکت (و همچنین این‌بار بی نام) می‌چرخد که به زادگاه خود و شهری برمی‌گردد که سال‌ها پیش والدینش در آنجا بر اثر حادثه‌ای مرده بودند. پس از ورود به مدرسه‌ای به عنوان دانش آموز انتقالی، شخصیت بازی همانند شخصیت‌های نسخه‌های گذشته وارد ماجراهای دنیای پرسونا می‌شود. داستان بازی بسیار تاریک و روانشناختی است و به سختی قابل توضیح است، بنابراین از توضیح بیشتر خودداری می‌کنیم.

داستانی روانشناختی و اتمسفری تاریک، از اصلی‌ترین ویژگی‌های سومین نسخه سری Persona می‌باشد

پس از تاریکی مخوفی که بر نسخه سوم سایه انداخته بود، حال Atlus تصمیم گرفت تا فضا را کمی روشن کند. چهارمین نسخه رسمی سری Persona تا به امروز یکی از زیباترین، دوست داشتی‌ترین و از بهترین بازی‌هایی است که سبک JRPG تا به حال به خود دیده و بدون شک بهترین نسخه در سری نیز محسوب می‌شود. داستان بازی در شهری خیالی در ژاپن رخ می‌دهد که قتل‌های متعدد و مشکوکی، اهالی شهر را وحشت زده کرده است. نقطه مشترک این قتل‌ها برنامه‌ای تلویزیونی است که شایعه شده هر فردی این برنامه را در نیمه شب تماشا کند، خود به خود به قتل می‌رسد. شخصیت بازی طبق معمول شخصیتی ساکت و بی‌نام است و از شهری بزرگ به این شهرک کوچک نقل مکان کرده و پس از جا افتادن در مدرسه و پیدا کردن چند دوست، تصمیم به دنبال کردن شایعات و سرنخ‌های این قتل‌ها می‌گیرد. گیم پلی بازی اینبار به طور کامل ترکیبی بین شبیه ساز قرارِ ملاقات و نقش آفرینی نوبتی است؛ همچنین سیستم مبارزات میدانی نیز به بازی اضافه شده‌اند که نیازی نیست منتظر حریف باشید تا حرکت خود را بزند و می‌توانید مستقیم به او حمله کنید، هر چند که این سیستم بسیار محدود بوده و گسترده نیست. بازی از همه نظر، موفق‌ترین نسخه در سری بوده و جوایز فراوانی را به دست آورد. میانگین نمرات بازی ۹۰ بوده و حتی یک انیمه سریالی نیز از این عنوان اقتباس شده است.

سناریوی عالی، سیستم مبارزات پیشرفته، مکالمات و سرگرمی‌های مختلف، همگی دست به دست هم داده‌اند تا Persona 4 تبدیل به یکی از ایده آل‌ترین JRPGهای تاریخ بشود

سری Persona شامل چندین نسخه فرعی نیز می‌باشد، از جمله چند نسخه مبارزه‌ای و حتی یک بازی شبیه ساز رقص! و در نهایت همه چیز دست به دست هم داده تا بلاخره پس از ۳ سال تاخیر، شاهد پنجمین نسخه رسمی از سری Persona باشیم. نسخه پنجم در تاریخ ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۶ در ژاپن عرضه شد و در فوریه ۲۰۱۷ نیز راه خود را به ایالات متحده و اروپا باز می‌کند. تا آن زمان با ما همراه باشید تا نگاهی بیاندازیم به تمامی اطلاعات و اخباری که حول محور بازی Persona 5 منتشر شده است. عنوان Persona 5 زمانی که موج انحصاری‌های شگفت انگیر، کنسول پلی استیشن ۳ را احاطه کرده بود، به طور ناگهانی توسط Atlus رونمایی شد و مراحل ساخت خود را در سال ۲۰۱۳ به مقصد پلی استیشن ۳ آغاز کرد. پس از عرضه چهارمین کنسول سری پلی استیشن و همچنان در دست ساخت بودن بازی، Atlus اعلام کرد که عنوان برای این کنسول نیز ساخته می‌شود. شخصیت مرموز این نسخه، به شهر Persona 3 بازمی‌گردد تا ماجراهای اسرارآمیزی را دنبال کند. در طول این سه سال اتفاقات زیادی برای این بازی افتاد و بارها شاهد غیبت در مراسم‌ها و تاخیرهای فراوانی بودیم؛ همچنین اطلاعاتی که از بازی منتشر می‌شدند نیز بسیار ناچیز و کوتاه بودند. در این میان شخصیتی معرفی شد که بر خلاف هویت نامشخص شخصیت اصلی، نامش فانتوم (Phantom) بوده و گویا اولین پرسونای انسانی برای شخصیت بازی است.  فانتوم در بازی قابل کنترل بوده و مکمل شخصیت اصلی است. طبق معمول دو همراه اصلی، بازیکن را همراهی می‌کنند که در این نسخه Ryuji Sakamoto و Anne Takamaki دو یار بازیکن هستند و باز هم جریانات بازی در یک مدرسه اتفاق می‌افتند. در کنار این دو، بازیکن صاحب یک پرسونای شخصی به نام Morgana نیز بوده و همچنین شخصیت‌های فرعی دیگری نیز به عنوان دوست و همراه در جریان بازی حضور دارند. پیش از عرضه بازی، اخباری منتشر شده بودند که خبر از انتشار عنوان به صورت همزمان هم در ژاپن و هم در سراسر دنیا می‌دادند که حال با انتشار داخلی بازی در بازار ژاپن، این خبر تکذیب شده محسوب می‌شود. چندی بعد، Atlus خبر از حضور نمایشی از بازی در همایش سالانه E3 را داد که با این نمایش، انتظارات طرفداران بیش از پیش از بازی بالا رفت. بر اساس سنت‌های قدیمی نقش آفرینی‌های ژاپنی، بازی هرگز برای رایانه‌های شخصی پورت نخواهد شد، البته هنوز خبری از پورت شدن این عنوان برای کنسول‌های دستی سونی به میان نیامده، ولی احتمالش زیاد است که روزی شاهد این نسخه نیز باشیم. در مراسم Tokyo Game Show سال ۲۰۱۵ پس از اینکه تریلری از بازی منتشر شد، اعلام شد که باری دیگر تاخیری میان مراحل ساخت آن ایجاد شده و طرفداران باید تا تابستان ۲۰۱۶ منتظر بمانند. در آن مراسم حتی خبر از انتشار انیمه‌ای مخصوص از Persona 5 نیز اعلام شد که با توجه به تریلرهای بازی (که همگی به صورت انیمه ساخته شده بودند) باید منتظر یک مجموعه فوق العاده باشیم. پس از نمایش بازی در مراسم TGS، اخباری در رابطه با شخصیت‌های اصلی آن منتشر شد که توضیحی کلی در رابطه با هر شخصیت ارائه داده شد. شخصیت اصلی بازی رهبری گروهی را بر عهده دارد که تحت عنوان Phantom Thives فعالیت می‌کنند. شخصیت بی‌نام ما، نوجوانی ۱۶ ساله است که بسیار خوش برخورد و مهربان است، ولی پس از فرو رفتن در قالب پرسونای درونی خود که پوششی از یک راهزن شبح وار است، رفتارش زیر و رو می‌شود و شخصیت تازه‌ای پدید می‌آید. هنوز مطمئن نیستیم که همانند شخصیت نسخه سوم، به دلیل مرگ نزدیکانش به این شهر آمده یا دلیل دیگری در میان است، ولی هر چه که هست قطعاً شاهد ماجراهای مختلفی با محوریت این شخصیت خواهیم بود. Ryuji Sakamoto دوست صمیمی و البته بسیار مشکل آفرین (کله شق) شخصیت اصلی بوده و بار کمدی و مفرح بازی را به دوش می‌کشد (تا حدودی مانند شخصیت Rhys در عنوان Tales from the Borderlands). در کنار همه این‌ها، Sakamoto از مهره‌های بسیار قوی و کمکی بزرگ در طول بازی محسوب می‌شود و همیشه سعی در کمک به شخصیت اصلی ما دارد. Anne Takamaki سومین شخصیت کلیدی بازی بوده که همانند اسمش دو رگه بوده و نیمی ژاپنی و نیمی آمریکایی است. Takamaki تا جایی که می‌تواند از پوشش و فرهنگ ژاپن پیروی نکرده و به همین علت نیز توسط اکثر دانش آموزان و اطرافیان طرد می‌شود؛ البته این موضوع در رابطه با دو دوست صمیمی‌اش، صدق نمی‌کند. Takamaki نیز از همراهان مفید بازی محسوب می‌شود. همینطور اطلاعاتی از پرسونای شخصیت اصلی بازی با نام Morgana منتشر شده که توضیح زیادی در رابطه با پس زمینه این شخصیت نمی‌دهد ولی گویا با موجودی بامزه، با ظاهری گربه مانند و بسیار چالاک طرف هستیم. در کنار این شخصیت‌ها، به مرور اعضای دیگر گروه Phantom Thives و شخصیت‌های دیگری که در طول بازی حضور دارند (چه فرعی و چه منفی) معرفی شده‌اند و گویا همانند نسخه‌های پیشین با یک داستان و شخصیت‌پردازی پر جزئیات و غنی طرف هستیم.

شخصیت‌های اصلی نسخه پنجم سری Persona بسیار خوشتیپ و بامزه، یا به قول ژاپنی‌ها “کاوایی” هستند!

پس از طولانی شدن مدت ساخت بازی و نزدیک شدن به همایش سالانه E3، تاریخ عرضه آن در ژاپن مشخص شد و همچنین خبر از حضور بازی در همایش تایید شد. عنوان با یک تریلر انیمه‌ای در همایش که حجم زیادی از شخصیت‌های مختلف و رنگارنگ را به نمایش گذاشت و توضیحاتی نیز در رابطه با داستان بازی مطرح کرد، معرفی شد. داستان بازی در جهانی به نام Palace اتفاق می‌افتند که در آن افراد می‌توانند قلب انسان‌ها را کنترل کنند و اعضای گروه Phantom Thives نیز پس از ورود به این دنیا سعی دارند تا با استفاده از تلفن‌های هوشمند خود و یافتن مکان قلب افراد ستمگر، آن‌ها را نابود کنند. در کنار انیمه‌ای که به عنوان تریلر منتشر شد، گیم پلی بازی نیز در آن نمایش به چشم می‌خورد که همانند تمام نسخه‌های سری، گرافیکی کارتونی (Cel Shading) داشت و تمام اِلِمان‌های نقش آفرینی نوبتی، این بار با سرعتی بالا بر بازی حاکم بودند. در نهایت با مشخص شدن تاریخ عرضه بازی در آمریکا و اروپا که پنج ماه پس از عرضه رسمی آن در ژاپن بوده و همینطور ناشر نسخه غربی که کمپانی Deep Silver است، پرونده تاریخ انتشار بازی بسته شد. ویدیوهای مختلفی در رابطه با گیم پلی بازی و نمایش سیستم پیشروی و تقویت شخصیت‌ها منتشر شده که بسیار زیبا و قابل قبول به نظر می‌رسند. میدانم حتماً از خودتان می‌پرسید که چه بلایی سرِ حالت شبیه ساز قرارِ ملاقات در بازی آمده است؟ نگران نباشید، این سیستم دوست داشتی همچنان از نسخه سوم ماهیت خود را در سری Persona حفظ کرده و در این نسخه نیز حضور دارد. این ویژگی حتی پا فراتر از یک مکالمه ساده گذاشته و شما می‌توانید به فروشگاه‌ها و کافه‌های مختلف جهت خرید رفته و حتی در آن‌ها مشغول به کار شوید و به عنوان یک شغل پاره وقت، کسب درآمد کنید. پس از مدرسه نیز می‌توانید با دوستان خود به گردش یا به سینما بروید. Pesrona 5 از ابتدا به عنوان یک نقش آفرینی نوبتی بسیار قدرتمند شناخته می‌شد و تا اینجای کار هم مخاطبان را ناامید نکرده است. توسط سیستم‌های جدیدی که در گیم پلی ایجاد شده‌اند می‌توانید با یک ضربه به نقطه ضعف دشمنان آن را سرنگون کنید و جابجایی بین پرسوناها و بازیکنان نیز طبق معمول از جذابیت‌های گیم پلی محسوب می‌شود.

پس از سال‌ها طول کشیدن ساخت بازی، باید هم شاهد اِلِمان‌های عجیب و غریبی مانند مخفی کاری در یک عنوان JRPG باشیم!

پس از سال‌ها تاخیر و فاصله بین نسخه چهارم و پنجم، بلاخره شاهد عرضه Persona 5 هستیم (هر چند که بازی در حال حاضر در ژاپن عرضه شده است) و به طور قطع عنوانی شاهکار و دوست داشتنی، درست مانند نسخه قبلی انتظارمان را می‌کشد. بازی Persona 5 در تاریخ ۱۴ فوریه‌ی ۲۰۱۷ (مصادف با ۲۶ بهمن ۱۳۹۵) برای پلتفرم‌های پلی استیشن ۳ و پلی استیشن ۴ به صورت جهانی عرضه خواهد شد.