اصطلاحات و لغات دنیای بازی های ویدیویی | قسمت اول (اعداد تا انتهای حرف F)

صنعت و دنیای بازی‌های ویدیویی نظیر بسیاری از صنایع و رشته‌های دیگر پر از اصطلاحات مختلف است. شاید بسیاری از افراد در حین مطالعه یک متن به اصطلاحاتی برخورده باشند که معنی آن را ندانند و اطلاعی از چگونگی یافتن معنی آن نیز نداشته باشند یا حتی حوصله بررسی سایت‌های مختلف برای معنی یک اصطلاح را نداشته باشند که حتی شاید اگر حوصله‌ی آن را نیز داشته باشند، با مواجه شدن با انبوهی از سایت‌ها که اصطلاحات مختلف را توضیح داده‌اند، نتوانند به راحتی معنی اصطلاح را پیدا کنند. از این رو در این مطلب، اقدام به گردآوری بخشی از اصطلاحات بازی‌ها کردیم تا بدون نیاز به گشتن در سایت‌های مختلف، بتوانید معنای بسیاری از اطلاعات را با مطالعه این مطلب متوجه بشوید.

نکات قابل توجه:

• این مطلب صرفا شامل معنی کلی یک اصطلاح نمی‌شود و در مواردی که نیاز به توضیح اضافه دارند، توضیحاتی بیش‌تر از معنی کلی و ساده‌ی یک اصطلاح داده شده‌اند.
• مطمئناً این متن حاوی همه‌ی اصطلاحات و بخصوص اصطلاحات تخصصی ساخت بازی‌ها نیست اما بخش زیادی از اصطلاحات رایج در دنیای بازی‌های ویدیویی در اینجا جمع شده‌اند.
• برای بعضی از مواردی که ممکن است واضح نباشند، مثال‌هایی ذکر شده است.
• این مطلب در طول سه قسمت منتشر خواهد شد. ممکن است در طول مطلب برای توضیح بیش تر به کلمه ای اشاره شده باشد که توضیحش در قسمت بعدی منتشر خواهد شد.

———————————————————-

• ۰-۹

۱UP:

1UP در سری بازی های Mario

در بازی‌هایی که شما مقداری “جان (Life)” در اختیار دارید تا مرحله را به اتمام برسانید، آیتم‌هایی وجود دارد که این میزآن جان را افزایش می‌دهد و به آن ۱Up می‌گویند.

۱۶bit:

ماریو با گرافیک ۱۶ بیتی

واژه‌ای که در مورد سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای نسل چهارم کنسول‌ها گفته می‌شود و نشان‌دهنده این است که هدف آن وسایل، کامپیوترهایی بر پایه معماری ۱۶-بیتی هستند.

۲D Graphics:

گرافیک دوبعدی. عنوانی که از اشیا و اشکال دوبعدی بهره می‌برد.

۲٫۵D Graphics:

بازی Trine از گرافیک ۲٫۵ بعدی بهره می برد

بازی‌ای که از گرافیک سه‌بعدی بهره می‌برد در حالی که حرکات بازی بر روی یک صفحه دوبعدی انجام می‌شود و اشیای خارج از این صفحه دوبعدی می‌توانند بر گیم پلی اثر بگذارند. مثال: بازی Trine 2

۳۲bit:

واژه‌ای که در مورد سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای نسل پنجم کنسول‌ها گفته می‌شود و نشان‌دهنده این است که هدف آن وسایل، کامپیوترهایی بر پایه معماری ۳۲-بیتی هستند.

۳D Graphics:

گرافیک سه‌بعدی. عنوانی که از اشیا و اشکال سه‌بعدی بهره می‌برد.

۴X:

سری Civilization از جمله سری بازی های استراتژیک ۴X محسوب می شود

یک زیرشاخه از عناوین سبک استراتژی. این کلمه مخفف “جست‌وجو، گسترش، استفاده و نابود کردن” (Explore, Expand, Exploit, Exterminate) است که عناصر اصلی عناوین این زیرشاخه از سبک استراتژی هستند.

مثال: سری Settlers، Civilization و…

۶۴bit:

واژه‌ای که در مورد سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای نسل پنجم کنسول‌ها گفته می‌شود و نشان‌دهنده این است که هدف آن وسایل، کامپیوترهایی بر پایه معماری ۶۴-بیتی هستند.

۸Bit:

اولین نسخه های سری ماریو گرافیک ۸ بیتی داشتند

واژه‌ای که در مورد سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای نسل سوم کنسول‌ها گفته می‌شود و نشان‌دهنده این است که هدف آن وسایل، کامپیوترهایی بر پایه معماری ۸-بیتی هستند.

• A

AAA:

سری بازی های Call of Duty همواره جزو پرخرج ترین عناوین AAA بوده اند

بازی‌هایی با بودجه ساخت بالا و تیم‌ها یا استودیوهای بزرگ برای ساختشان. عناوین AAA عموما مالتی پلتفرم (به Cross-Platform مراجعه کنید) هستند و بودجه‌های چند میلیون دلاری برای تبلیغات داشته و قرار است بیش از ۱ میلیون نسخه بفروشند.

Abandonware:

رهاشده افزار؛ ایده‌ای در مورد یک بازی که فراموش شده است یا توسط سازندگانش به دلایل مختلف رها شده است؛ دلایلی نظیر مشکلات کپی‌رایت.

Act:

به Level مراجعه کنید.

Action Role-Playing Game (ARPG):

بازی The Elder Scrolls V: Skyrim یک عنوان Action RPG محسوب می شود

یک زیرشاخه از عناوین سبک نقش‌آفرینی که در آن مبارزات به صورت همزمان (Real-time) انجام می‌شوند؛ برخلاف بعضی عناوین نقش‌آفرینی که مبارزات در آن‌ها به صورت نوبتی (Turn-based) صورت می‌گیرد.

Actions per Minute (APM):

عمل بر دقیقه. تعداد کارها و اعمالی که بازیباز می‌تواند در یک دقیقه انجام بدهد.

AFK:

مخفف عبارت دور از کیبورد (Away From Keyboard). عموما در طول چت در عناوین چندنفره آنلاین گفته می‌شود و نشانگر بازیبازی است که به‌طور موقت در دسترس نیست و مشغول انجام کار دیگری است.

Aggro:

به Hate مراجعه کنید.

Aimbot:

یک تقلب و Cheat (به Cheating مراجعه کنید) در عناوین شوتر اول‌شخص که به بازیباز اجازه می‌دهد که بدون هدف‌گیری به دیگر بازیکنان شلیک کند. در بیش‌تر مواقع، هدف‌گیر تفنگ به روی یک هدف در محدوده دید بازیباز قفل می‌کند و بازیباز تنها باید دکمه شلیک را فشار دهد. Aimbot ها، از سال ۱۹۹۰ که در عنوان Quake استفاده شدند، یکی از محبوب‌ترین Cheat ها در بخش چندنفره عناوین شوتر اول‌شخص به‌حساب می‌آیند.

Alpha Release:

نسخه آلفا و اولیه یک بازی که برای آزمایش قبل از نسخه بتا عرضه شده و ویژگی‌های کمتری نسبت به نسخه‌ی بتا دارد. مرحله‌ای از ساخت بازی قبل از حالت بتا (به Beta Release مراجعه کنید).

Always-on DRM:

نوعی DRM (ابزار مدیریت حقوق دیجیتال، به Digital Rights Management مراجعه کنید) که باعث می‌شود بازیباز برای انجام بازی نیاز داشته باشد تا همیشه به اینترنت متصل باشد.

Analog Stick:

دو آنالوگ کنترلر کنسول PS4 یعنی Dual Shock 4

نسخه‌ای کوچک از یک Joystick (به Joystick مراجعه کنید) که معمولا روی کنترلر بازی نصب می‌شود و به بازیباز اجازه می‌دهد که ورودی دوبعدی روان‌تری را نسبت به D-pad (به D-pad مراجعه کنید) به دستگاه ارائه کند و حرکات مربوط به آن دکمه را به‌طور روان‌تر انجام دهد.

AoE:

مخفف Area of Effect (به Area of Effect مراجعه کنید).

مخفف بازی Age of Empires.

Arcade Game:

یک دستگاه Arcade

بازی‌ای که برای دستگاه‌های سکه-محور ساخته شده است (توضیح: این اصطلاح می‌تواند گاهی به بازی‌هایی که ساختاری شبیه عناوین این دستگاه‌ها دارند و یا نسبت به بعضی عناوین دیگر آن سبک، کم‌تر تخصصی هستند نیز ابلاغ شود).

Area:

به Level مراجعه کنید.

Area of Effect (AoE):

Area of Effect، اصطلاحی است که در بسیاری از بازی‌های نقش‌آفرینی و استراتژی استفاده می‌شود و به معنی حملات یا دیگر ویژگی‌ها و کارهایی است که روی چند هدف در محدوده مشخص اثر می‌گذارد. برای مثال، در بازی نقش‌آفرینی Dungeons & Dragons، Spell (به Magic مراجعه کنید) و جادویی به نام Fireball، به همه‌ی افرادی که در شعاع مشخصی از محل برخوردش قرار دارند، آسیب وارد می‌کند. به هر حال این اصطلاح فقط محدود به عناوین نقش‌آفرینی نیست؛ در بسیاری از عناوین استراتژی تاکتیکی، سلاح‌های توپخانه‌ای (Artillery)، دارای یک محدوده اثر (Area of Effect) هستند که به همه‌ی کسانی که در شعاع مشخصی از محل اصابت آن قرار دارند، آسیب وارد می‌کند.

علاوه بر این، Area of Effect می‌تواند به جادوها و توانایی‌هایی اشاره کند که صدمه وارد نمی‌کنند و یا منفجر نمی‌شوند. به عنوان مثال، یک جادوی قوی درمانی می‌تواند بر روی هر کسی که در فاصله خاصی از اجراکننده‌ی جادو قرار دارد اثر بگذارد (معمولا وقتی این اتفاق می‌افتد که افراد هم‌گروهی شخص اجراکننده جادو باشند). بسیاری از بازی‌ها نیز قابلیت‌هایی دارند که از آن‌ها تحت نام توانایی‌های Aura (هاله‌ای) دارند که بر روی هرکسی که در اطراف شخص دارای این توانایی قرار دارد، اثر می‌گذارد. به عنوان مثال، بسیاری از بازی‌های استراتژی قهرمان‌ها یا مأمورانی دارند که می‌توانند روحیه و توانایی مبارزه نیروهای خودی‌ای که اطرافشان قرار دارند را تقویت کنند. وجود عناصر Area of Effect در بازی‌ها می‌تواند نقش داشتن برنامه و استراتژی را در آن عناوین، به خصوص بازی‌های سبک استراتژی نوبتی، تقویت بکند. بازیباز باید نیروها را با دقت در مناطق مختلف قرار دارد تا اثرات ویرانگر حمله Area of Effect دشمن را کاهش بدهد؛ زیرا به هر حال قرار دادن نیروها در یک وضعیت فشرده می‌تواند صدمه وارد شده در اثر یک حمله Area of Effect را افزایش بدهد.

یک حمله Area of Effect در بازی Diablo 3

نوعی از Area of Effect نیز وجود دارد که با نام Point-blank Area of Effect (PBAoE) شناخته می‌شوند. مرکز اثر اینجادوها، شخصیت اجراکننده‌ی آن است و مکان اثر جادو را بازیباز انتخاب نخواهد کرد و جادو در شعاعی از اطراف شخصیت اجراکننده اثر خواهد گذاشت. با این حال، این اصطلاح به‌ندرت توسط بازیبازها استفاده می‌شود زیرا نوشتن آن پیچیدگی بیش‌تری دارد و از این رو اصطلاح AoE، به خصوص در عناوین MMO (به MMO و MMORPG مراجعه کنید)، بیش‌تر استفاده می‌شود.

Attract Mode:

این اصطلاح که با نام Display Mode یا Show Mode هم شناخته می‌شود، یک نمایش از پیش ضبط شده از بازی است که در زمانی که بازی در حال انجام نیست پخش می‌شود. این ویژگی اصالتا در عناوین Arcade (به Arcade Game مراجعه کنید) قرار دارد و دلیل اصلی استفاده از آن، جذب افرادی عبور کننده از کنار آن است تا آن‌ها را تشویق به انجام بازی بکند. این حالت معمولا در کنار آن بخشی از گیم پلی بازی که توسط کامپیوتر کنترل می‌شود، صفحه عنوان بازی (به Title Screen مراجعه کنید)، داستان بازی (البته اگر داستانی داشته باشد)، لیست بالاترین امتیازات آن، جوایزی به برندگان تعلق می‌گیرد (در بعضی عناوین) و پیام Game Over یا وارد کردن سکه (Insert Coin) به نمایش درمی‌آید. در بازی‌های Atari در دهه‌ی ۷۰ و ۸۰ میلادی، اصطلاح Attract Mode برای چیزی استفاده می‌شد که یک Screensaver (محافظ صفحه‌نمایش) ساده بود که در زمانی که بازی انجام نمی‌شد رنگ‌ها را در صفحه به آرامی حرکت می‌داد تا جلوی سوختگی فسفری را بگیرد (سوختگی فسفری در مانیتورها و تلویزیون‌های قدیمی باعث از بین رفتن دائمی رنگ بخش‌هایی از آن می‌شد). Attract Mode که بخش‌هایی از گیم پلی بازی را نشان می‌دهد، در بازی‌های ویدیویی خانگی فعالی –و نه فقط عناوین Arcade- نیز رایج است.

Attract Mode تنها در بازی‌های Arcade یافت نمی‌شود؛ بلکه در اکثر دستگاه‌هایی که با سکه کار می‌کنند نظیر دستگاه‌های پینبال (Pinball Machines) یا Stacker Machine ها و بسیاری از بازی‌های دیگر نیز وجود داشته است. در دستگاه‌هایی هم که صفحه را برای تغییر نوبت در بازی‌های ۲ نفره می‌چرخاندند، در حالت Attract Mode جهت صفحه در حالت بازیکن شماره ۱ قرار دارد.

Auto-Aim:

این ویژگی تحت نام Aim-assist هم شناخته می‌شود و یکی از مکانیک‌های گیم پلی است که در بسیاری از بازی‌ها وجود دارد تا سطح سختی آن‌ها را کاهش بدهد. وجود این قابلیت یعنی خود بازی توانایی قفل کردن هدف‌گیر سلاح به روی دشمنان یا در نزدیکی آن‌ها را دارد تا هدف‌گیری را تسریع کند. بعضی از بازی‌ها، تنظیماتی هدف‌گیری تحت عنوان “سخت” و “نرم” را دارند که در حالت “سخت” هدف‌گیر مستقیما روی دشمن قفل می‌کند و در حالت “نرم” کمی بازیباز را برای هدف‌گیری یاری می‌کند ولی مقداری آزادی عمل برای دقت در انجام کارهایی نظیر Headshot نیز به بازیباز ارائه می‌دهد. این قابلیت نباید با Aimbot اشتباه گرفته شود (Aimbot نوعی تقلب و Cheat است ولی این قابلیتی است که خود سازندگان در بازی قرار داده‌اند).

• B

Balance:

در طراحی بازی، بالانس، ایده‌ی تنظیم کردن قوانین بازی به منظور جلوگیری از بی‌فایده یا نامطلوب شدن بخش‌هایی از مختلف بازی در مقابل دیگر قابلیت‌ها و بخش‌های موجود در بازی است. یک سیستم نامتعادل حداقل نشان‌گر هدر رفتن منابع ساخت بازی است و در بدترین حالت ممکن است که کل قوانین بازی را تضعیف بکند و باعث بشود که انجام اهداف و وظایف اصلی غیرممکن بشود.

Board:

به Level مراجعه کنید.

Bonus Stage:

مرحله‌ای (Level) که باید باز و Unlock شود و به‌طور معمول تا زمانی که Unlock نشود در صفحه انتخاب مرحله قرار ندارد.

Boss:

Ornstein و Smough دو تن از سخت ترین باس های بازی Dark Souls 1 هستند

یک شخصیت غیرقابل بازی رقیب و مخالف در یک بازی که عموما شکست دادن آن در مقایسه با دشمنان عادی بسیار سخت‌تر است و معمولا نشانگر پایان یک مرحله یا بازی است.

Buff:

یک افکت و اثر بر روی شخصیت بازیباز در بازی که باعث افزایش یک یا چند ویژگی و خصیصه آن شخصیت به صورت موقت می‌شود.

• C

Campaign Mode:

Campaign Mode، Story Mode یا به‌طور کلی Campaign، به یکی از چند حالت انجام بازی اشاره می‌کند که در آن با مراحل به صورت خطی یا شاخه‌ای روبه‌رو می‌شوید و معمولا عناصر داستانی بیش‌تری نسبت به حالات دیگر مثل Skirmish Mode یا Sound Test دارد.

Camping:

یکی از استراتژی‌ها و روش‌های بحث‌برانگیز که در آن بازیباز در یک نقطه که معمولا مجهز است یا رفت‌وآمد زیادی در آنجا می‌شود، می‌ایستد و برای مدت زیادی منتظر بازیبازهای دیگر می‌ماند تا مخفیانه به آن‌ها حمله کند. این روش بیش‌تر در عناوین شوتر اول‌شخص رایج است. Spawn Camping یا Spawnkilling نیز یکی از این استراتژی‌های مربوط به Camping است که در آن بازیباز در نقطه Spawn دشمن (یعنی جایی که نیروها بعد از مرگ، دوباره از آنجا بازی را شروع می‌کنند) مخفی می‌شود تا بلافاصله بعد از ورود دشمن به بازی، او را بکشد.

Cheating:

Trainer ها نمونه ای از ابزار های طراحی شده برای تقلب در بازی ها هستند

انجام بازی به صورت ناعادلانه؛ اضافه کردن یک برتری ناعادلانه از طریق روش‌های غیرقانونی.

Checkpoint:

به Saved Game مراجعه کنید.

Chiptune:

موسیقی‌ای که برای سخت‌افزارهای صوتی میکروچیپ-محور کنسول‌های بازی و کامپیوترهای خانگی اولیه ساخته شده است. به خاطر محدودیت‌های تکنیکی سخت‌افزارهای اولیه بازی‌های کامپیوتری، Chiptune ها ساخته شدند تا استایل و سبکی خاص خودشان را ایجاد کنند؛ سبکی که با “افزایش ملودی‌های فلوت مانند، موج‌های صدایی بم (باس) و وزوز کننده، آژیرهای پشت سرهم و صدای پرکاشن و سازهای کوبه‌ای” شناخته می‌شود.

Cinematic:

به Cutscene مراجعه کنید.

Circle Strafing:

Circle Strafing در بازی‌ها، به خصوص عناوین شوتر اول‌شخص، تکنیکی است که بازیباز در حالی که صورتش به سمت دشمن است، دایره‌وار می‌چرخد و با چرخش مداوم به دور دشمن، می‌تواند از دید دشمن خارج شود و دشمن نمی‌تواند مستقیم به او تیراندازی کند و او به راحتی به دشمن تیراندازی کرده شکستش می‌دهد. این روش به خصوص در مبارزات در فاصله نزدیک بسیار تاثیرگذار است زیرا محو شدن تصویر در اثر حرکت حمله‌کننده در این حالت بیش‌تر از سایر حالات است و در نتیجه دشمن ممکن است حمله‌کننده را گم کرده و به راحتی شکست بخورد. تاثیرگذاری این روش در هنگام روبه‌رویی با دشمنانی که از سلاح‌هایی با حرکت آنی استفاده می‌کنند (یعنی بلافاصله بعد از شلیک اصابت می‌کنند) یا سلاح‌هایی نظیر Machine gun در اختیار دارند، کاهش می‌یابد.

Clipping:

یک تکنولوژی در بازی‌ها که اشیایی نظیر دیوارها را تبدیل به اشیایی جامد و غیرقابل نفوذ می‌کنند. می‌توانید به اصطلاح Noclip هم مراجعه کنید که یک تقلب و Cheat است و باعث غیرفعال شدن Clipping می‌شود.

Closed Beta:

یک حالت بتا و آزمایشی که در آن فقط افراد خاصی دسترسی به نسخه آزمایشی بازی دارند.

CMS:

مخفف Construction and Management Simulation (شبیه‌ساز ساخت‌وساز و مدیریت).

Coin-op:

به Arcade Game مراجعه کنید.

Combo:

ترکیب حملات در یک بازی در سبک مبارزه‌ای که در طول آن‌ها، حریف نمی‌تواند کار زیادی برای دفاع از خود بکند. این ضربات در بازی‌هایی نظیر Double Dragon (که در سبک Beat ’em Up قرار داشت و نه مبارزه‌ای) معرفی شدند و سپس در عناوین شرکت Capcom نظیر Final Fight و Street Fighter شکل پویاتری به خود گرفتند. برای اجرای کامل یک کمبو، بازیباز بایستی مجموعه پیچیده‌ای از حرکات Joystick و دکمه‌های کنترلر را یاد بگیرد.

Competitive Online Role-Playing Game (CORPG):

بازی نقش‌آفرینی آنلاین رقابتی؛ به MMORPG مراجعه کنید.

Competitive Games:

به Electronic Sports مراجعه کنید.

Console:

PS4 و Xbox One، در کنار Wii U که در تصویر قرار ندارد، سه کنسول مهم نسل ۸ هستند.

از نظر تعریف کلمه، یک کنسول بازی‌های ویدیویی، وسیله‌ای است که یک سیگنال ویدیویی یا تصویر بصری را به خروجی ارسال می‌کند تا یک بازی ویدیویی را به نمایش درآورد. اصطلاح “کنسول بازی‌های ویدیویی” برای دستگاهی به کار می‌رود که در درجه اول برای مصرف‌کنندگان طراحی شده تا با استفاده از آن به انجام بازی بپردازند و با Arcade Machine ها و کامپیوترهای خانگی متفاوت است (دستگاه‌های آرکید برای استفاده خانگی و عادیِ مصرف‌کننده نیستند و کامپیوتر هم در درجه اول برای بازی طراحی نشده است). کنسول‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند: کنسول‌های بازی‌های ویدیویی خانگی (نظیر Xbox One و PS4)، کنسول‌های بازی‌های ویدیویی دستی و قابل‌حمل (نظیر PSVita و ۳DS)، میکرو کنسول‌ها (نظیر Ouya) و کنسول‌های اختصاصی که صرفا برای عنوان خاصی طراحی شده‌اند و قرار نیست که عناوین دیگری را اجرا کنند (البته تقریبا دیگر شاهد این دستگاه‌ها نیستیم).

Construction and Management Simulation:

سری SimCity از جمله مهمترین بازی های سبک Construction and Management Simulation است.

مخفف آن CMS است. CMS یکی از سبک‌های بازی‌های ویدیوی است که در آن بازیباز یک جامعه یا پروژه تخیلی را با منابع محدود ساخته، گسترش داده و مدیریت می‌کند. بعضی از عناوین استراتژی از ویژگی‌های عناوین CMS در اقتصاد بازی استفاده می‌کنند و بازیباز باید در حالی که پروژه‌ی خود را گسترش می‌دهد، منابع را نیز مدیریت کند. البته عناوین CMS خالص با بازی‌های استراتژی فرق دارند و هدف بازیباز در آن‌ها شکست دشمن نیست بلکه ساخت سیستمی است که در یک پروسه پیشرفت قرار بگیرد.

مثال: سری SimCity

Continue:

یک اصطلاح رایج در بازی‌ها است که به معنی ادامه بازی بعد از دست دادن تمامی واحدهای سلامتی، به جای پایان دادن به آن و شروع از ابتدا است. ممکن است در اثر این کار بازیباز چیزی را از دست بدهد؛ مثلاً ممکن است مقداری از امتیازش کم بشود یا امکان دسترسی به Bonus Stage ها از دست برود. در عناوین Arcade، هنگامی که بازیباز شکست بخورد یا نتواند هدفش را انجام بدهد، به‌طور معمول شمارش معکوس Countdown ظاهر می‌شود که بازیباز مدت زمان محدودی در اختیار خواهد داشت تا سکه دیگری وارد دستگاه کند و با فشار دادن دکمه Start بازی را از جایی که متوقف شده بود، ادامه دهد؛ اگر بازیباز این کار را انجام ندهد با صفحه Game Over مواجه خواهد شد. ویژگی Continue به عناوین Arcade از اواسط دهه ۸۰ میلادی افزوده شد زیرا دارندگان دستگاه‌های Arcade می‌خواستند پول بیش‌تری از کسانی که برای مدت زمان زیادی بازی کرده‌اند بدست بیاورند. اولین بازی Arcade ای که از قابلیت Continue بهره می‌برد، عنوانی تحت نام Fantasy بود و اولین عنوان کارتریجی که در کنسول‌های خانگی این قابلیت را داشت، نسخه Atari 2600 بازی Vanguard بود. در نتیجه اضافه شدن این قابلیت، کم‌کم بازی‌ها دارای داستان و پایان‌های قطعی و نهایی شدند و به هر حال آن بازی‌ها طوری طراحی می‌شدند که رسیدن به آخر بازی بدون قابلیت Continue تقریبا غیرممکن باشد.

Controller:

کنترلر Xbox One و PS4

وسیله‌ای که با آن کنسول یا کامپیوتری که با آن در حال انجام بازی هستید را کنترل می‌کنید.

Control Pad:

به D-Pad مراجعه کنید.

Control Point:

یکی از حالت‌های بازی در بعضی عناوین که هر تیم باید با تصرف نقاطی تحت نام “Capture Point” در مرحله پیروز شود. این حالت به صورت مخفف CP گفته می‌شود.

Control Stick:

به Analog Stick مراجعه کنید.

Conversation Tree:

به Dialog Tree مراجعه کنید.

Cooldown:

کمترین مقدار زمانی که بازیباز باید بعد از استفاده از یک توانایی منتظر بماند تا دوباره بتواند از آن استفاده کند. این مفهوم اولین بار در بازی Avalon: The Legend Lives که در سبک MUD (Multi-User-Dungeon) ساخته شده بود، استفاده شد. Cooldown تا حدودی شبیه زمان بارگذاری مجدد (Reload) اسلحه یا نرخ آتش (Firing Rate) آن است. برای مثال، یک Machine Gun نرخ آتش بسیار سریعی دارد، در نتیجه Cooldown آن بسیار پایین است؛ یعنی مدت زمان کمی برای شلیک گلوله بعدی زمان نیاز است. در طرف دیگر، سلاح Shotgun مدت زمان Cooldown یا Reload بالایی بین هر شلیک دارد. علاوه بر این، Cooldown برای “متعادل” کردن سلاح‌ها و Machine Gun های درون سنگری (Turret-mounted) که در بازی‌ها مهمات نامحدود دارند نیز استفاده می‌شود و آن سلاح تا مدت زمان خاصی می‌تواند بدون وقفه شلیک کند و بعد از آن، قبل از اینکه بتواند دوباره شلیک کند، باید تا مدتی سرد شود (Cool Down شود که با خود کلمه Cooldown نیز هماهنگی دارد).

به Cooldown در زمینه‌ی طراحی بازی، می‌توان به چشم “معکوس زمان اجرای جادو” (Casting Time) نگاه کرد. Cooldown ممکن است به نوعی جایگزین زمان اجرای جادو بشود؛ یعنی به جای اینکه مدت زمانی قبل از استفاده از جادو منتظر بمانید، باید بعد از فعال کردن آن منتظر بمانید تا جادو اجرا شود. این موضوع بعد جدیدی را به متعادل کردن جادوها از نظر سرعت اجرا در مقابل قدرتشان تبدیل می‌کند: “Cooldown کمتر، زمان اجرای سریع‌تر، قدرت کمتر و ضعیف‌تر” و “Cooldown بیش‌تر، زمان اجرای کندتر، قدرت بالاتر و قوی‌تر”. این نوع مکانیک‌ها و ساختار در عناوینی نظیر World of Warcraft بسیار اساسی هستند و برای بازی در سطح بالا، باید به مدیریت مدت زمان Cooldown توجه بالایی داشته باشید و علاوه بر آن بسیاری از قابلیت‌ها و جادوها هم وجود دارند که روی خود مدت زمان Cooldown اثرگذار هستند و ممکن است؛ مثلاً مدت زمان Cooldown یک جادو را پایین آورده یا بلافاصله Cooldown آن را به پایان برسانند و آن را قابل استفاده کنند. از دیدگاه تکنیکی، Cooldown می‌تواند برای کنترل فرکانس اجرای جادوهایی که ممکن است از آن‌ها استفاده بی‌رویه بشود، به کار می‌رود تا باعث بدست آمدن نرخ فریم و پینگ روان و مناسب بشود؛ به عنوان مثال در بازی Diablo II، ویژگی Cooldown در قالب یک بهینه‌ساز و Patch به بعضی از جادوهایی که به گرافیک و CPU فشار بالایی وارد می‌کردند، نظیر جادوهای Blizzard، Frozen Orb، Hydra و… اضافه شدند تا مشکل لگ و کندی شدیدی که در حالت آنلاین در اثر استفاده بی‌رویه بازیکنان از این جادوها به وجود می‌آمد برطرف شود.

حرکات و ضربات در بازی‌های مبارزه‌ای مانند Street Fighter نیز مقدار مشخصی برای اجرای هرکدام از این حرکات دارند که زمان آن در واحد فریم اندازه‌گیری می‌شود. هر حرکت نیز زمان مشخصی دارد که بعد از اجرای آن باید در آن زمان شخصیت “بازیابی” (Recovery) بشود تا بتواند حرکت را اجرا کند که از نظر ایده کلی تا حدودی شبیه Cooldown است. با این حال تفاوتی نیز میان این دو وجود دارد؛ در Cooldown بازیباز باید برای اجرای یک حرکت خاص، جادو یا قابلیت مدتی منتظر بماند ولی می‌تواند شخصیت خود را کنترل کند و حرکت دهد ولی در بازی‌های مبارزه‌ای، بازیباز در طول فریم‌های بازیابی نمی‌تواند هیچ گونه ضربه‌یا حرکتی را انجام دهد و باید منتظر به پایان رسیدن مدت بازیابی حرکت اجرا شده باشد. به خاطر این مکانیک، باید از توانایی‌ها و قابلیت‌ها با برنامه ریزی و استراتژی استفاده کرد تا اطمینان حاصل شود که در طول مدت زمان بازیابی که بازیباز نمی‌تواند از خود دفاعی بکند، حریف نمی‌تواند بلافاصله با ضدحمله به او آسیب برساند.

CORPG:

مخفف Competitive Online Role-Playing Game.

Corruptor:

یک برنامه کامپیوتری که می‌تواند به عنوان یا به همراه یک Emulator استفاده شود تا یک فایل درون ROM یا ISO را به میزان دلخواه کاربر فاسد و خراب بکند. این کار باعث اثرات مختلفی، هم بصری و هم صوتی در بازی و اطلاعات آن می‌شود. این اثرات می‌تواند شامل پیکسل‌های به‌هم‌ریخته یا جابه‌جا شده در عکس‌های بازی، مرحله‌های تمام نشدنی، تصاویر، چندضلعی‌ها، بافت‌ها و مدل‌های به‌هم‌ریخته یا کاملا نادرست، انیمیشن‌های ناقص و خراب، متن‌ها یا درخت دیالوگ‌های نادرست، گرافیک و نورپردازی ناقص که نورها در آن سوسو می‌زنند، صداهای نادرست یا به‌هم‌ریخته، دیوارهای نامرئی غلط، خطا و نبود تشخیص برخورد اشیا با یکدیگر، Glitch ها و باگ‌هایی بشود. این کارها عموما به دلیل تاثیرات خنده دارش انجام می‌شود. در بیش‌تر اوقات، بازی تبدیل به یک عنوان غیرقابل برد می‌شود، البته اگر بازی قفل و Freeze نکند و باعث کرش کردن و خارج شدن ناگهانی از Corruptor و نرم‌افزارهای مربوطه نشود.

Cover System:

سیستم سنگرگیری در سری Gears of War، به بهترین شکل ممکن پیاده سازی شده است

این اصطلاح به معنی سیستم سنگر گرفتن است. این سیستم یکی از مکانیک‌های گیم پلی بازی‌ها است که شخصیت بازی برای جلوگیری از آسیب دیدن پشت یک مانع مخفی می‌شود و عموما بازی‌هایی که از این مکانیک استفاده می‌کنند، در فضای سه‌بعدی اتفاق می‌افتند. باید توجه داشت که در واقع در این سیستم نوعی تعامل بین شخصیت بازی و شی فیزیکی (سنگر) صورت می‌گیرد و مخفی شدن پشت دیوار در عناوین اول‌شخص را نمی‌توان سیستم سنگر گیری به حساب آورد و در واقع در این سیستم، شخصیت باید وارد حالت خاص سنگر گرفتن بشود نه اینکه صرفا پشت سنگر بایستند. این سیستم با الهام گیری از تاکتیک‌های واقعی نظامی که افراد برای جلوگیری از ضربات گلوله‌های دشمن پشت سنگر مخفی می‌شوند، ساخته شده است.

CPU vs. CPU:

به Zero-player game مراجعه کنید.

Crafting:

ساختن آیتمی در بازی. معمولا بازیباز به جمع کردن منابع مشخصی امکان ساختن آیتمی خاص را بدست می آورد. عنوان Minecraft استفاده‌ی بسیاری از این قابلیت می‌کند.

Critical Hit:

یک نوع ضربه (Hit) که آسیب بیش‌تری وارد می‌کند. معمولا بدون Upgrade و ارتقا، به‌ندرت اتفاق می‌افتد.

Cross-platform:

به آن Multiplatform هم می‌گویند. به بازی‌هایی که روی چند پلتفرم (Platform) مختلف عرضه می‌شوند، Cross-platform می‌گویند. مثلاً بازی FIFA 16 که برای PC، Xbox One، Xbox 360، PS3، PS4، iOS و Android عرضه می‌شود، یک عنوان Cross-platform یا Multiplatform است. در مقابل عنوانی مثل Halo 5: Guardians که تنها برای Xbox One عرضه می‌شود و یا Uncharted 4: A Thief’s End که تنها برای PS4 منتشر می‌شود، عناوین انحصاری (Exclusive) هستند.

Crowd Control:

اصطلاحی است که به معنی کنترل و محدود کردن تعداد Mob هایی است که در حال مبارزه هستند و به خصوص در عناوینی با سبک MMORPG (Massively Multiplayer Online Role-Playing Game) و MOBA (Multiplayer Online Battle Arena) به کار می‌رود. همچنین به معنی قابلیت‌هایی که از انجام کارهایی توسط شخصیت‌های دیگر جلوگیری می‌کنند نیز هست. در واقع با این کار شخصیت حریف تنها کارهای معدودی می‌تواند انجام دهد و اجراکننده Crowd Control می‌تواند بدون نگرانی از دفاع حریف، از قابلیت‌های خود علیه او استفاده کند.

CRPG:

مخفف Computer / Console Role-Playing Game (بازی نقش‌آفرینی کامپیوتر یا کنسول).

Cutscene:

شرکت Blizzard استاد ساخت Cinematic های بسیار پر زرق و برق و سنگین است.

یک ویدیوی –معمولا- کوتاه که داستان بازی را توضیح می‌دهد. معمولا بسیار از این ویدیو ها در محیط خود بازی رندر می شوند ولی گاهی اوقات این ویدیو ها به شکل از پیش رندر شده و به شکل یک انیمیشن پر هزینه هستند که به آن ها Cinematic گفته می شود.

Cybersport:

به Electronic Sports مراجعه کنید.

• D

D-pad:

یکی از تفاوت های اساسی میان کنترلر Elite با کنترلر معمولی کنسول Xbox One در D-Pad آن هاست که در قسمت پایین چپ هر کنترلر قابل مشاهده است.

این کلمه مخفف Directional Pad است. یک دکمه چهار جهته غلتان که به بازیباز اجازه انجام حرکات در ۸ جهت: بالا، پایین، راست، چپ و حرکات مورب میان این‌ها را می‌دهد. این سیستم برای اولین بار توسط Gunpei Yokoi برای بازی Game & Watch که برای کنسول‌های دستی عرضه می‌شود، ابداع شد. نینتندو از Directional Pad که در ژاپن به آن Cross-key گفته می‌شد برای کنترلر کنسول Nintendo Entertainment System (NES) استفاده کرد و از آن پس این دکمه تقریبا در کنترلر همه‌ی کنسول‌ها حضور داشته است.

Damage over Time (DoT):

یک اثر و افکت نظیر سم یا آتش گرفتن که سلامتی (Health) بازیباز را در طول زمان یا دوره‌ها کاهش می‌دهد.

Damage per Second (DPS):

واحدی است که در بعضی بازی‌ها استفاده می‌شود تا بازیباز میزان توانایی تهاجمی شخصیت خود را مشخص بکند. این واحد در واقع میزان آسیب وارد شده توسط شخصیت در یک ثانیه را مشخص می‌کند.

Day One (Release Date):

روز انتشار یک بازی.

Debuff:

مخالف Buff. جادویی که بر روی یک شخصیت قرار می‌گیرد و اثر منفی بر روی ویژگی‌ها و خصایص آن شخصیت می‌گذارد. همچنین این اصطلاح به اثراتی که باعث خنثی شدن اثر Buff ها می‌شوند نیز اطلاق می‌شود. حالت خاصی از Debuff با نام Nerf نیز شناخته می‌شود (به Nerf مراجعه کنید).

Design:

به Game Design و Video Game Design مراجعه کنید.

Development:

به مرحله و دوره‌ی زمانی ساخت و توسعه‌یک بازی می‌گویند.

Dialog Tree:

این سیستم ابتدا در عناوین سبک ماجرایی به وجود آمد و به معنی ارائه یک منو برای انتخاب دیالوگ موردنظر در هنگام صحبت با یک شخصیت غیرقابل بازی است تا در مورد آن شخصیت اطلاعاتی کسب کنید، روی رفتار او تاثیر بگذارید و یا داستان بازی را به پیش ببرید. استفاده از واژه درخت، به دلیل وجود سطوح مختلف و شاخه دار از سوال و جواب‌هایی است که امکان بحث در مورد آن‌ها وجود دارد؛ یعنی یک سوال ممکن است خود منجر به چند سوال دیگر بشود و به همین ترتیب که شکل شاخه‌ای و درختی دارد.

Difficulty:

میزان سختی هر مرحله (Level) را Difficulty می‌گویند.

Digital Rights Management (DRM):

ابزارهای نرم‌افزاری برای محافظت از حقوق کپی‌رایت.

Directional Pad:

به D-pad مراجعه کنید.

Display Mode:

به Attract Mode مراجعه کنید.

DLC:

مخفف محتوای قابل دانلود یا Downloadable Content (به Downloadable Content مراجعه کنید).

DOTA:

لوگوی بازی DOTA 2

مخفف Defense of the Ancients که یک Mod بود که برای بازی Warcarft 3: Reign of Chaos عرضه و از محبوبیت بالایی برخوردار شد و هم‌اکنون یک بازی مستقل تحت نام DOTA 2 با المان‌ها و عناصر آن Mod وجود دارد. برای توصیف بازی‌های MOBA مشابه نیز استفاده می‌شود.

Double Jump:

پرش (Jump) اضافه که در پی پرش اول به سرعت انجام می‌شود.

Downloadable Content (DLC):

به محتوی‌های اضافی برای یک بازی می‌گویند که معمولا از طریق دانلود دیجیتالی بدست می‌آیند و نیازمند خرید جداگانه هستند.

DPM:

مخفف Damage per Minute که واحدی است که در بعضی بازی‌ها استفاده می‌شود تا بازیباز میزان توانایی تهاجمی شخصیت خود را مشخص بکند. همانند Damage per Second که میزان آسیب وارد شده توسط شخصیت در یک ثانیه را مشخص می‌کند، Damage per Minute میزان آسیب وارد شده در یک دقیقه را مشخص می‌کند.

DPS:

مخفف Damage per Second.

DRM:

مخفف Digital Rights Management.

Dungeon:

به Level مراجعه کنید.

Dungeon Crawl:

یک سبک از بازی‌ها که پایه آن براساس گشت‌وگذار در یک سیاهچال یا چیزی مانند آن و کشتن هیولاها و جمع‌آوری آیتم‌های مختلف است که بعضا در اثر کشتن آن‌ها بدست می‌آیند،

Dynamic Game Difficulty Balancing:

این اصطلاح که تحت نام‌های Dynamic Difficulty Adjustment و Dynamic Game Balancing نیز شناخته می‌شود، به پروسه تغییر اتوماتیک سناریوها، پارامترها و رفتارهای بازی ویدیویی به‌طور همزمان براساس توانایی بازیباز گفته می‌شود. این کار برای جلوگیری از خسته شدن بازیباز (در صورت خیلی آسان بودن بازی) و یا ناامید شدن او (در صورت خیلی سخت بودن بازی) انجام می‌شود. هدف متعادل سازی پویای درجه سختی بازی، علاقه مند نگه داشتن بازیباز از ابتدا تا انتهای بازی و ارائه سطح خوبی از چالش به او است.

• E

Emulator:

Emulator دلفین، یکی از Emulator ها خوب ساخته شده برای کنسول Wii است

یک برنامه نرم‌افزاری که برای تکرار و بازسازی سخت‌افزار و نرم‌افزار یک کنسول بازی‌های ویدیویی بر روی یک کامپیوتر مدرن‌تر یا وسایل دیگر انجام می‌شود. Emulator ها به‌طور معمول قابلیت بارگذاری Image های نرم‌افزاری از کارتریج‌ها یا دیگر وسایل توزیع سخت‌افزاری بازی‌ها از نسل‌های قبلی سخت‌افزارها را در اختیار داشته و علاوه بر آن امکان بارگذاری Image های رایج‌تر نرم‌افزاری را نیز دارند.

Episode:

واژه اپیزود فقط مختص به بازی‌ها نیست. طبق تعریف، اپیزود یک واحد روایی منسجم از یک اثر دراماتیک بزرگ‌تر نظیر فیلم یا مجموعه تلویزیونی (و همچنین بازی) است. نسبت اپیزود به یک مجموعه مانند نسبت فصل است به کتاب. در واقع در زمینه داستان بازی‌ها، ممکن است بازی در قالب چند قسمت مختلف با مدت زمانی نسبتا کوتاه و در زمان‌های مختلف عرضه بشود که هرکدام به ترتیب بخشی از داستان بازی را ارائه می‌کنند که به هرکدام از این قسمت‌ها اپیزود می‌گویند.

مثال از بازی که به صورت اپیزودیک عرضه شده باشد: بازی The Walking Dead شرکت Telltale.

Electronic Sports (esports):

تصویری از سالن برگزاری یکی از رقابت های ESport

به رقابت‌های سازمان‌یافته بازی‌های ویدیویی می‌گویند. این رقابت‌ها معمولا در زمینه بازی‌های شوتر اول‌شخص، MOBA یا ورزشی و برای بدست آوردن جایزه یا اعتبار انجام می‌شوند.

Endgame یا End Game:

بخشی از گیم پلی بازی در عناوین MMORPG که برای افرادی که پیشرفت سطح و لول شخصیت خود را به بالاترین حد رسانده‌اند، در دسترس است.

Emergent Gameplay:

گیم پلی اضطراری به روش‌هایی از انجام بازی می‌گویند که در آن‌ها از محیط به‌طوری که سازنده بازی نخواسته است استفاده می‌شود؛ مثلاً در بازی Dues Ex می‌توانستید با استفاده از مین‌های انفجاری از روی دیوار بالا بروید.

ESP Cheats (Extra-sensory Perception Cheats):

تقلب‌های ادراک فراحسی، مجموعه‌ای از چند تقلب و Cheat. مثلاً “distance ESP” باعث نمایش فاصله میان دشمن و بازیکن می‌شود، “player ESP” دشمنان را به شدت واضح و قابل دیدن می‌کند و “weapon ESP” اسلحه دشمنان را نمایش می‌دهد.

e Sports:

به Electronic Sports مراجعه کنید.

Experience Point:

Experience Point یا امتیاز تجربه که معمولا به صورت مخفف Exp یا XP نمایش داده می‌شود، واحدی است که برای اندازه‌گیری میزان پیشرفت بازیباز در طول بسیاری از بازی‌های سبک نقش‌آفرینی –و گاهی اوقات عناوین سبک‌های دیگر- استفاده می‌شود. امتیاز تجربه معمولا در اثر انجام به پایان رساندن یک ماموریت، غلبه بر موانع و دشمنان و نقش‌آفرینی موفق در طول بازی بدست می‌آید. در بسیاری از عناوین RPG، شخصیت اصلی در شروع بازی ضعیف و کم‌تجربه است اما هنگامی که شخصیت به اندازه کافی امتیاز تجربه کسب کند، سطح او بالا شده و اصطلاحا Level Up می‌شود و بازیباز به سطح جدیدی از توسعه‌ی شخصیت خود دسترسی پیدا می‌کند. این اتفاق معمولا باعث بالا رفتن بعضی از خصوصیات شخصیت مانند سلامتی، جادو و قدرت می‌شود و ممکن است که اجازه دستیابی به توانایی‌های جدید و یا بهبود توانایی‌های قبلی شخصیت نیز به بازیباز داده شود.

• F

F2P:

مخفف Free-to-Play (به Free-to-Play مراجعه کنید).

Farming:

تکرار یک نبرد، ماموریت یا بخشی از یک بازی برای بدست آوردن امتیاز تجربه (Experience Point)، پول یا آیتم‌های خاصی که می‌شود آن‌ها را در آن ماموریت بدست آورد. همچنین به Grinding مراجعه کنید.

Field of View (FOV):

یک واحد اندازه‌گیری که نشان‌دهنده بخشی از دنیای بازی است که برای بازیباز در صفحه‌نمایش قابل رؤیت خواهد بود.

Final Boss:

به Boss مراجعه کنید.

First Party Developer:

شرکت Polyphony Digital سازنده سری Gran Turismo یکی از استودیوی های First Party سونی است.

در صنعت بازی‌های ویدیویی، استودیو First Party بخشی از یک کمپانی است که خودش کنسول تولید می‌کند و از این رو این استودیو بازی‌سازی به‌طور انحصاری برای آن کنسول بازی می‌سازد. این استودیو ممکن است نام خود شرکت را داشته باشد (مانند Nintendo) یا یک نامِ بخش مشخص داشته باشد (مانند Sony’s Polyphony Digital) یا استودیو مستقلی بوده باشد که بعدا توسط یک شرکت تولیدکننده کنسول خریداری شده باشد (مانند Rare).

First Person Shooter (FPS):

یک سبک از بازی‌های ویدیویی که در آن بازیباز بازی را از دید اول‌شخص تجربه می‌کند و مکانیک اصلی بازی استفاده از تفنگ و سایر سلاح‌های دوربرد برای شکست دشمنان است.

مثال: سری Call of Duty، Battlefield و…

FOV:

به Field of View مراجعه کنید.

FPS:

به First Person Shooter یا Frame Rate مراجعه کنید.

Flashing Invulnerability:

این اصطلاح که گاهی اوقات “Invincibility Frames” یا “Invulnerability Period” نیز گفته می‌شود، به معنی مدت زمان کوتاهی بعد از ضربه خوردن شخصیت است که شخصیت ضدضربه شده و در مقابل ضربه‌ایمن می‌شود. این حالت با چشمک زدن یا بدست آوردن سپر و محافظ توسط شخصیت مشخص شده و تا زمانی که این حالت از بین نرود، جلوی ضربه خوردن اضافی آنی شخصیت بعد از ضربه قبلی گرفته می‌شود. این حالت در بسیاری از عناوین پلتفرمر مشاهده می‌شود اما در بعضی عناوین سبک‌های دیگر به صورت دیگری وجود دارد؛ در عنوانی نظیر Dark Souls در حرکاتی مانند جاخالی دادن و… بسته به نوع حرکت مقداری Invincibility Frame وجود دارد که در طول آن فریم‌ها بعد از فریم خاصی از حرکت، ضربه دشمن به شخصیت اصابت نکرده و یا اثری بر روی او نخواهد داشت و با حالت ضدضربه شدن بعد از برخورد ضربه تا حدودی متفاوت است.

Fog of War:

در این تصویر Fog of War در بازی Civilization V به خوبی با ابر و مه مشخص شده است

Fog of War یا مه جنگ، اصطلاحا به مخفی ماندن بخشی از نقشه بازی یا دیدهس نشدن نیروها در آن بخش به دلیل نبود دید در آن منطقه یا کشف نشدن آنجا گفته می‌شود که یکی از مکانیک‌های گیم پلی بازی است و در بازی‌های استراتژیک یا سبک‌های تاکتیکی رایج است.

Frag:

به Kill مراجعه کنید.

Frame Rate:

Frame Rate یا نرخ فریم یک مقیاس برای اندازه‌گیری سرعت رندر شدن یک بازی ویدیویی است که معمولا با واحد فریم بر ثانیه (Frames per Second، FPS) اندازه‌گیری می‌شود.

Free-to-Play (F2P، FTP):

بازی‌هایی که به‌طور معمول انجام آن‌ها رایگان است ولی مراحل، آیتم‌ها، کلاس‌ها یا موارد اضافه‌ای دارند که می‌شود با پول آن‌ها را خریداری کرد.

مثال: بازی Warframe

Free Look:

به توانایی نگاه کردن به نقشه بازی به‌طور آزادانه Free Look می‌گویند.

پایان قسمت اول…