فجر ۴۲: معرفی و بررسی فیلم پروین | بیوگرافی پروین اعتصامی

در این قسمت از معرفی و بررسی به سراغ فیلم پروین، یکی دیگر از فیلم‌های حاضر در چهل و دومین دوره جشنواره فیلم فجر، رفته و آن را معرفی کرده و بدون هیچگونه اسپویلی این اثر را بررسی خواهم کرد.

شناسنامه فیلم:

کارگردان: محمدرضا ورزی

نویسنده: محمدرضا ورزی

تهیه کننده: محمدرضا شریفی نیا

بازیگران: مارال بنی آدم، آزیتا حاجیان، محمدرضا شریفی نیا، حسین پاکدل، یوسف صیادی، رامین ناصر نصیر، بیژن بنفشه خواه و ملیکا شریفی نیا

مدیر فیلمبرداری: فرشاد خالقی، مهدی حسینی وند

طراح صحنه: مسعود اوسطی

طراح لباس: رویا ابراهیمی

آهنگساز: بهزاد عبدی

تدوین: مهدی حسینی وند

طراح چهره پردازی: شهرام خلج

ژانر: بیوگرافی، درام

متاسفانه در سینمای ایران، با وجود داشتن شخصیت‌های برجسته تاریخی، تهیه کنندگان و فیلمسازان کمتر به مفاخر و هنرمندان سرزمینمان می‌پردازند. اما اکنون محمدرضا ورزی به تهیه کنندگی محمدرضا شریفی نیا، درامی-بیوگرافی درباره شاعر زن برجسته ایرانی، خانم پروین اعتصامی، ساخته است. محمدرضا ورزی پیش از این هم علاقه خودش را به تاریخ معاصر ایران نشان داده بود و در طی سال‌ها فعالیتش، آثاری از جمله مظفرنامه، دهخدا، سریال سالهای مشروطه، سریال ستارخان و مشهورترین آنها، سریال معمای شاه، را کارگردانی کرده بود.

بزرگترین ضعف فیلم، فیلمنامه پرایرادش است. فیلمنامه سعی داشته تا بخش عمده‌ای از زندگی پروین را نمایش دهد و نگاهی هم به جامعه آن زمان (جامعه مردسالار دهه ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰) بیندازد. همچنین تعداد بالای شخصیت‌های فیلم (که بازیگران معروفی نقش‌های کوتاهی ایفا می‌کنند و احتمالا به خاطر مارکتینگ در فیلم حضور داشته‌اند) به فیلم لطمه زده است چرا که تعداد بالای این کاراکتر‌ها که حضور بسیاری از آنها هیچ ضرورتی نداشته است تمرکز فیلم را از روی پروین برمیدارند و وقت فیلم را می‌گیرند. این ایراد محمدرضا ورزی به کارنامه او برمی‌گردد. جایی که او عادت به ساخت سریال‌های تلویزیونی داشته و حالا در یک فیلم سینمایی، به اندازه یک سریال تلویزیونی کاراکتر دارد و به دلیل کمبود وقت، اکثر آنها هیچ شخصیت پردازی درستی ندارند. فیلم روی خانواده پروین (خصوصا مادر و پدرش)، همسر پروین، آگرین (با گریم جالب ملیکا شریفی نیا) وقت زیادی می‌گذارد اما این کاراکتر‌ها هم فاقد شخصیتی کامل هستند. اما درباره خود پروین اوضاع بهتر است. مارال بنی آدم -که گریم خوبی هم دارد- به خوبی توانسته چهره معصوم و لطیف پروین را به تصویر بکشد. اما بدلیل تعدد شخصیت‌ها و نبود فیلمنامه قدرتمند، وجه برجسته پروین، عشق و علاقه بی حد و حصر او به شعر و شاعری، در فیلم گم می‌شود. عمده روابط بین شخصیت‌ها، خوب و باورپذیر در نیامده‌اند و بسیاری از اتفاقات تنها در سطح باقی مانده و عمقی پیدا نمی‌کند.

اما طراحی صحنه و طراحی لباس فیلم درخشان است و یکی از بهترین‌ها است. فیلم به خوبی یک فضای شاعرانه و پاییزی را تصویر کرده است که کاملا با فضای فیلم و زندگی پروین همخوانی دارد. همچنین گریم و چهره پردازی فیلم قدرتمندانه است. برای پی بردن به کیفیت گریم کافی است به چهره مارال بنی آدم و ملیکا شریفی نیا دقت کرده و سپس نگاهی به کاراکتر آنها در فیلم بیندازید! در کل میزانسن خوبی در طول فیلم شاهد هستیم که در سینمای ایران چنین چیزی قابل تقدیر است.

همچنین موسیقی متن فیلم خوب است و با فضای شاعرانه و بعضا غم‌انگیز فیلم همخوانی دارد و در تاثیرگذاری سکانس‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند.

در پایان باید گفت فیلم «پروین» ضعف‌های زیادی در فیلمنامه دارد و نمی‌تواند تبدیل به اثری قدرتمند شود. اما نقش آفرینی خوب بازیگران -خصوصا مارال بنی آدم در نقش پروین- طراحی صحنه، طراحی لباس، گریم و موسیقی متن قدرتمند است. فیلم «پروین» موفق می‌شود یک تصویر قابل قبول از پروین اعتصامی ارائه کند و ارزش تماشا دارد.