دقیق‌ترین آثار بیوگرافی ساخته شده حول محور افراد مشهور تاریخ

در حالی که فیلم‌های بیوگرافی گوناگونی حول محور افراد مشهور تاریخ ساخته شده است اما تنها روایت برخی از آن‌ها را می‌توان دقیق حساب کرد.

ژانر بیوگرافی در سینمای جهان از محبوبیت بسیار زیادی در نزد مخاطبین بهره می‌برد. زیرا به واسطه ساخته چنین آثار بیوگرافی از زندگی افراد مشهور تاریخ، می‌توانیم با خلق و خو، طرز فکر و فراز و فرودهای زندگی شخصی آن‌ها روبرو شده و ببینیم که برای رسیدن به چنین شهرتی، چه تاوانی را پرداخت کرده‌اند. مسئله‌ای که البته از ریسک بسیار زیادی نیز برخوردار می‌باشد و کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس باید تمام جزئیات زیر و درشت زندگی فرد را مورد توجه قرار دهند.

به همین سبب نیز علی‌رغم محبوبیت ژانر بیوگرافی اما تنها آثار انگشت‌شماری در تاریخ سینما را می‌توان نام برد که از دقت کاملی در روایت زندگی افراد مشهور بهره برده‌اند. در اکثر مواقع سازندگان این آثار در روایت داستان دست برده و مسائلی را به تصویر می‌کشند که هیچ سندیتی نداشته و تنها برای زرق و برق داستان، دست به چنین عمل ناامید کننده‌ای می‌زنند.

در سمت دیگر ماجرا نیز شاهد ساخته‌ شدن فیلم‌های ارزشمندی هستیم که به شکلی ماهرانه، دقیق‌ترین روایت ممکن را در به تصویر کشیدن زندگی افراد مشهور مورد استفاده قرار داده و در مقاله امروز نیز به سراغ ۱۰ فیلم بیوگرافی ارزشمند، جذاب و تاثیرگذاری رفته‌ایم که حقایق تاریخی را بدون هیچ تغییری برای مخاطبین سینما به معرض نمایش گذاشته‌اند.

فیلم Lincoln (لینکلن) ساخته استیون اسپیلبرگ در سال ۲۰۱۲

شاید بتوان گفت که جایگاه امروز کشور ایالات متحده آمریکا مدیون سیاست‌هایی است که آبراهام لینکلن بین سال‌های ۱۸۶۱ تا ۱۸۶۴ اتخاذ کرد و کشوری یکپارچه را به ارمغان آورد.

در سال ۲۰۱۲ استیون اسپیلبرگ در فیلم Lincoln با حضور زوح تماشایی دنیل دی-لوئیس و سالی فیلد به مقطع مهمی از زندگی آبراهام لینکلن پرداخت که وی سعی داشت تا با تصویب متمم سیزدهم قانون اساسی، هرگونه برداری را ممنوع و از سیاه‌پوستان و کسانی که زندگی‌شان توسط این مسئله به نابودی کشیده شده بود، حمایت نماید. طرح این قانون و جلب نظر مثبت قانون‌گذاران به شیوه‌ای جذاب و حماسی در کنار روایت زندگی ساده این رئیس جمهور با هنرنمایی استادانه دنیل دی-لوئیس مسبب خلق یکی از بهترین و دقیق‌ترین آثار ژانر بیوگرافی شد و منتقدین و مردم نیز حسابی از ساخته استیون اسپیلبرگ حمایت کردند تا جایی که Lincoln نه تنها فروشی حدوداً ۳۰۰ میلیون دلاری را در سینما رقم زد، بلکه جوایز ارزشمند گوناگونی را نیز به نام خود به ثبت رساند.

فیلم Ford v Ferrari (فورد در برابر فراری) ساخته جیمز منگولد در سال ۲۰۱۹

رقابت ین کمپانی‌های خودروسازی مخصوصاً در حوزه مسابقات اتومبیل‌رانی به حدی داغ و جذاب است که تاکنون هیچ فیلمی در حد و اندازه Ford v Ferrari نتوانسته تا ماهیت این مسئله را تمام و کمال و دقیق به تصویر بکشد.

ساخته جیمز منگولد به جای آن که حول محور یک شخص خاص تمرکز داشته باشد، رقابت تیم‌های مهندسی ۲ غول حوزه خودرو به نام‌های فراری و فورد را به گونه‌ای به تصویر می‌کشد که گویی خود اتومبیل‌ها روح داشته و برای غلبه بر دیگری از هیچ کاری دریغ نمی‌کنند. Ford v Ferrari با تمرکز بر روی شخصیت‌هایی نظیر کن مایلز و هنری فورد نشان می‌دهد که در دهه ۱۹۶۰ میلادی مسابقات اتموبیل‌رانی از چه تب و تاب داغی برخوردار بودند و این مسئله در کنار روایت دقیق و هنرنمایی تماشایی برخی از بهترین بازیگران حال حاضر هالیوود، اثری به شدت ارزشمند و تاثیرگذار را پدید آورده که حاوی مفاهیم مهمی برای مخاطبینش می‌باشد.

فیلم Schindler’s List (فهرست شیندلر) ساخته استیون اسپیلبرگ در سال ۱۹۹۳

با قاطعیت می‌توان گفت که فیلم Schindler’s List فارغ از ژانر بیوگرافی، یکی از تاثیرگذارترین و آموزنده‌ترین درام‌های تاریخی تمام دوران به شمار می‌رود که مفهوم “انسانیت” را به شیوه‌ای فراموش نشدنی به تصویر می‌کشد.

در بحبوحه جنگ جهانی دوم و جنایت‌های بشری هیتلر و ارتش نازی، قهرمانی پیدا شد که تمام زندگی خود را وقف نجات جان انسان‌های بی‌گناهی کرد که تنها به سبب موجودیتی که داشتند، در حال قتل‌عام و سلاخی بودند. Schindler’s List با هنرنمایی استادانه لیام نیسون و کارگردانی منحصر به فرد استیون اسپیلبرگ به حدی دقیق و قابل توجه به جنایت‌های نازی‌ها پرداخت که در زمان خود به یک رویداد فرهنگی و تاریخی بزرگ بدل شد و با گذشت ۳۰ سال همچنان مورخان تاریخی و جامعه مردم یهودی آن را مورد ستایش قرار می‌دهند.

فیلم Capote (کاپوتی) ساخته بنت میلر در سال ۲۰۰۵

فیلم Capote به کارگردانی بنت میلر در سال ۲۰۰۵ حول محور یکی از داستان‌های جنجالی اواخر دهه ۱۹۵۰ میلادی جریان دارد که دست‌مایه فروپاشی شخصیتی یکی از نویسندگان مشهور آمریکا شده است.

این فیلم که از هنرنمایی تحسین‌برانگیز فیلیپ سیمور هافمن فقید بهره می‌برد، از قتل‌عام خانواده‌ای آغاز شده که نویسنده‌ای جاه‌طلب به نام ترومن کاپوتی برای بهره‌گیری از پنین فرصتی، به پا خواسته تا بلکه بتواند نامی برای خود دست و پا نماید و درگیر پرونده جنایی این قضیه شده و با متهمین داستان، بارها و بارها به گفت و گو می‌پردازد. با این حال او دچار عذاب وجدان و جنونی می‌شود که نه تنها مانع از اتمام داستانش می‌شود، بلکه زندگی وی را نیز تمام و کمال دگرگون می‌کند. در حالی که Capote ناگریز گاهاً وقایع قانونی این رخداد را اغراق می‌کند اما به صورت کلی یکی از آثار منحصر به فرد و شوکه‌کننده ژانر بیوگرافی در سینما محسوب می‌شود که قطعاً بینندگانش را در بهت و حیرت فرو خواهد برد.

فیلم Years a Slave 12 (دوازده سال بردگی) ساخته استیون مک‌کوئین در سال ۲۰۱۳

تاریخ کشور ایالات متحده آمریکا به حدی با موضوع برده‌داری گره سنگینی خورده که ده‌ها فیلم و سریال مختلف حول محور آن ساخته و پخش شده که ۱۲ Years a Slave یکی از دقیق‌ترین روایات در این زمینه را به معرض نمایش گذاشته است.

تصور کنید که همراه با همسر و فرزند خود زندگی آرام و به دور از جنجال و حاشیه را دنبال می‌کنید. با این حال تنها به خاطر رنگ پوستی که دارید، در یکی از شب‌ها توسط چندین نژاد پرست مورد حمله قرار گرفته و به عنوان برده در آن سوی کشور به فروش بروید و عملاً شاهد نابودی هر آن چیزی باشید که سال‌های برای به دست آوردنش زحمت کشیده بودید. ۱۲ Years a Slave برای روایت دقیق خود، پا را از هر اثر بیوگرافی دیگری در این حوزه فراتر گذاشته و رفتار وحشیانه، به دور از انسانیت و ظالمانه‌ای را به تصویر می‌کشد که عملاً باور آن را برای نسل جوان می‌توان غیرواقعی جلوه نماید. با این حال استیو مک‌کوئین ساکت ننشسته و اثری ارزشمند، تاثیرگذار و انتقادی را خلق نموده که در سال ۲۰۱۳ حسابی مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت.

فیلم Downfall (سقوط) به کارگردانی الیور هیرشبیگل در تاریخ ۲۰۰۴

الیور هیرشبیگل در فیلم Downfall دست بر روی یکی از جنجالی‌ترین اتفاقات تاریخ بشر گذاشته و روزهای پایانی از عمر رهبر رایش سومی را به تصویر می‌کشد که روزی اروپا را به زانو در آورده بود.

ساخته وی که از هنرنمایی چشم‌گیر برونو گانتس در قامت هیتلر بهره می‌برد، روزهای پایانی عمر وی در مخفیگاهش و محاصره آلمان توسط شوروی را به تصویر می‌کشد که فضایی غم‌انگیز، سیاه و خفگان را ایجاد کرده است. Downfall به جای آن که مانند بسیاری از آثار هالوودی، نگاهی انتقادی و هجو نسبت به نازی‌ها داشته باشد، با بهره‌گیری از مستندات تاریخی، حقایقی را بازگو می‌کند که به خودی خود می‌تواند مخاطبین را تحت تاثیر قرار داده و الیور هیرشبیگل قضاوت درباره این رهبر و طرز فکرش را به خود بینندگان واگذار کرده است.

فیلم Control (کنترل) ساخته آنتون کوربین در سال ۲۰۰۷

تاکنون ۲ فیلم در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۷ حول محور خواننده مشهور گروه پست‌پانک جوی دیویژن به نام ایان کرتیس ساخته شده که ساخته دوم از هر لحاظی که بتوانید تصور کنید، ارزش سینمایی بیشتری داشته و روایت دقیق‌تری هم دارد.

در اصل Control ساخته شده در سال ۲۰۰۷ به این سبب دقیق و ارزشمند به تصویر کشیده شده که توسط آنتون کوربین به عنوان عکاس گروه پست‌پانک جوی دیویژن و شخص ایان کرتیس کارگردانی شده و زندگی‌نامه همسر این خواننده یعنی دبورا نیز تاثیر به سزایی در تهیه این بیوگرافی داشته است. اثری که حتی توسط برخی از اعضای گروهی موسیقی ایان کرتیس نیز مورد ستایش قرار گرفت و میزان دقت و ظرافت آن در روایت برهه مهمی از زندگی وی مورد توجه بینندگان علاقه‌مند به ژانر بیوگرافی قرار گرفته است.

فیلم Walk the Line (سر به راه باش) ساخته جیمز منگولد در سال ۲۰۰۵

زمانی که زندگی هنرمند فقیدی را به تصویر می‌کشید، می‌توانید دچار اشتباهاتی شوید که تنها ۱ خطا کافیست تا توسط طرفداران ۲ آتیشه وی مورد انتقادات شدیدی گرفته و با خاک یکسان شوید؛ آن هم زمانی که فیلم شما بیوگرافی درباره خواننده‌ای همچون جانی کش باشد.

با این حال جیمز منگولد بدون هیچ هراسی به وسطه هنرنمایی تماشایی واکین فینیکس در فیلم Walk the Line به فراز و نشیب‌های زندگی جانی کش، خواننده تکرار نشدنی موسیقی کانتری پرداخت و لحظاتی شوکه‌کننده و تلخ از زندگی وی را به تصویر کشید و حتی اعتقادات مذهبی وی را نیز مورد کنکاش قرار داد. اثری که اگرچه با انتقاداتی مواجه شد اما به صورت کلی از روایتی دقیق بهره برده و با واکنش مثبت عموم مردم و طرفداران جانی کش مواجه گشته است.

فیلم Rush (شتاب) ساخته ران هاوارد در سال ۲۰۱۳

اگر که Ford v Ferrari تقابل جذابی از کمپانی‌های اتومبیل‌سازی را به تصویر می‌کشید، Rush روایتی حماسی از رویارویی ۲ تن از بزرگترین شرکت کنندگان مسابقات فرمول ۱ تاریخ می‌باشد که تماشای آن هیچگاه تکراری و خسته‌کننده نخواهد شد.

این فیلم که براساس مجموعه‌ای از رویدادهای واقعی ساخته شده است، حول محور بزرگانی به نام‌های نیکی لائودا و جیمز هانت جریان دارد. ۲ راننده بسیار حرفه‌ای، جاه‌طلب و تسلیم‌ناپذیر که در عین رقابت دیوانه‌واری که بین آن‌ها در جریان است اما احترام تاثیرگذار و ارزشمندی نیز برای یکدیگر قائل هستند که به سبب هنرنمایی چشم‌گیر کریس همسورث و دانیل برول، لحظاتی فراموش نشدنی را رقم زده است. در حالی که ران هاوارد تا حدودی در خلق و خوی جیمز هانت فیلم Rush اغراق کرده اما به صورت کلی سلسله‌ای از وقایع دقیق و مهم را به تصویر کشیده که زندگی پر فراز و نشیب این رانندگان فرمول ۱ را تا ابد در یادها باقی خواهد گذاشت.

فیلم The Elephant Man (مرد فیل‌نما) ساخته دیوید لینچ در سال ۱۹۸۰

در نهایت می‌رسیم به دقیق فیلم بیوگرافی این مقاله به نام The Elephant Man که از کارگردانی شگفت‌انگیز دیوید لینچ بهره برده است.

ساخته سال ۱۹۸۰ دیوید لینچ حول محور مردی به نام جان مریک جریان دارد که از بیماری عجیب و نادری رنج برده و صورت وی حالتی ناصاف و شوکه‌کننده بخود گرفته است. مسئله‌ای که سبب شده تا وی زندگی سخت و طاقت‌فرسایی را تحمل نماید؛ زیرا سر و کله زدن با اثرات این بیماری از یک سو و نگاه توهین‌آمیز مردم از سوی دیگر همگی دست به دست یکدیگر داده تا جان دیگر تمایلی به زندگی نداشته باشد. فیلم The Elephant Man به صورت کلی آن‌چنان تمام و کمال زندگی این مرد را صحیح به تصویر نکشیده که از تغییر نام جوزف به جان گرفته تا یکسری از رخدادهای زندگی وی، شاهد چنین مسئله‌ای از سوی دیوید لینچ بوده‌ایم. با این حال شیوه کارگردانی زندگی این مرد بی‌گناه و هنرنمایی استادانه جان هرت و آنتونی هاچکینز در کنار یکدیگر سبب شده تا شاهد اثر بیوگرافی ارزشمندی باشیم که با گذشت ۴۳ سال همچنان از ارزش سینمایی و هنری بسیار زیادی برخوردار می‌باشد.

به عقیده شما در هنگام ساخت یک اثر بیوگرافی، چه مواردی را باید در به تصویر کشیدن زندگی افراد مشهور لحاظ کنیم؟ آیا فیلمی همچون Oppenheimer ساخته کریستوفر نولان را می‌توانیم در این مقاله جای دهیم؟ آثار بیوگرافی دیگری را نیز سراغ دارید که از روایتی دقیق و وفادار بهره برده باشند؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

منبع: CBR