سینما فارس: سطحی‌نگری واداده | نقد و بررسی فیلم The Ghost Writer

«سایه‌نویس» یکی از آثار رومن پولانسکی کهن سال است که در قرن بیست و یکم به جلوی دوربین برد. فیلمی جنایی – معمایی با فضایی که پولانسکی، این مولف تاریکی آن را می‌خواهد به جهان خود ضمیمه نماید. پولانسکی به نوعی استاد فضاهای تیره و تار با شخصیت‌هایی مبهم و تک‌افتاده در مسیری گنگ است. این موضوع را می‌توانیم از نخستین فیلم بلندش «چاقو در آب» و سپس در «کودک روزمری» و «دیوانه‌وار» و «ماه تلخ» و «مستاجر» مشاهده کنیم. حال «سایه‌نویس» هم در همین رده از آثار این سینماگر لهستانی قرار می‌گیرد؛ اثری با شالوده‌ای جنایی که کاراکتری را به عنوان یک کنجکاوگر در سیری تداومی رها کرده و تعلیق را می‌خواهد ضمیمه‌ی درام و ساختارش نماید. اما با تمام شدن فیلم زیاد نمی‌توانیم آن را با آثار قبلی مولفش مقایسه کنیم. با اینکه فیلم با نوع فضاسازی و ارائه‌ی چگالی و اتمسفر رقیق می‌خواهد درام تعلیقی بسازد اما گویی در کلیت یک ادویه کم دارد و این مشکل از جایی نشئت می‌گیرد که اشتباه پولانسکی در طول فیلمسازی‌اش محسوب می‌شود. «سایه‌نویس» اقتباسی از رمان «شبح» اثر جنجالی رابرت هریس است که در زمان انتشارش در انگلستان حرف و حدیث‌هایی به وجود آورد. حال پولانسکی برای نوشتن سناریو خط به خط کتاب را به فیلمنامه تبدیل کرده است. به بیانی اگر رمان را خوانده باشید می‌فهمید که گویی فیلمنامه‌ای در کار نبوده و فیلمساز کتاب را با دیالوگ‌ها و مونولوگ‌هایش جلوی خود نهاده و فیلم را ساخته است. شاید مشکل انفعال و رکود جانبی «سایه‌نویس» از همینجا نشئت گرفته باشد و تیر خلاص را به فیلم زده است. این اثر بد و منفعل توقع ما را از رومن پولانسکی رو به نزول می‌برد تا اینکه به سوی تصاعد تالیفی و شخصی میل دهد.

ادامه نقد را از اینجا بخوانید.