ارتقاء کارت گرافیک به سری ۳۰ انودیا، باید ها و نباید هایی که باید بدانیم

در حال حاضر یکی از ترندهای روز دنیای سخت افزار و به ویژه PC Gaming معرفی سریRTX 30 از NVIDIA است. مبحثی که شاید مهمترین اتفاق سال ۲۰۲۰ باشد. می دانیم که کارت گرافیک های جدید در راه اند و خیلی ها منتظر خرید یا تعویض نسل قبلی با کارت گرافیک های جدید هستند. چه نکاتی را باید برای این ارتقاء مهم در نظر گرفت؟

اگر اهل PC Gaming باشید، معمولاً هر دو یا نهایتاً سه سال به نوعی مجبور به تغییراتی در سخت افزار خود خواهید بود. شرکت های سازنده سخت افزار نظیر intel یا AMD به نوعی با معرفی نسل های جدید شما را به خرید سری جدید محصولات سخت افزار مجبور می کنند. اگر به یاد داشته باشید همین سه تا چهار سال پیش، اکثر پلتفرم ها معمولاً در هر نسل نهایتاً با ارتقایی ۱۰ درصدی همراه بود. به لطف بازگشت AMD به عرصه رقابت بر سر پردازنده ها و معرفی پردازنده های Ryzen، به نوعی ورق به نفع گیمرها و کاربران نهایی برگشت و در هر نسل از معرفی پردازنده شاهد بهبود چشمگیری در قدرت پردازش بودیم. ولی یک نکته مهم شاید از ذهن ها دور مانده است؛ پس از معرفی نسل های جدید، عمدتاً مجبور به ترک پلتفرم های قدیمی خود بوده اید و در صورت تغییر پلتفرم شاید همه سخت افزار را به طور کامل تغییر داده باشید. به طور مثال، پس از معرفی چیپ ست Z97 از اینتل یا ۹۹۰FX از NVIDIA، بزرگترین تغییر را شاهد بودیم. مادربردها نه تنها از پردازنده های جدید پشتیبانی نمی کردند حتی مجبور شدیم رم های گران قیمت DDR3 را دور انداخته و رم های جدید ولی پر سرعت DDR4 را بخریم، در کنار آن تا پیش از معرفی Ryzenها، خرید درایو های NVME خیلی مقرون به صرفه نبود ولی امروزه به نوعی یکی از اصلی ترین قطعات مورد بحث برای سیستم ها، همین درایوهای جدید است که آخرین فناوری آن از رابط PCIe 4.0  هم پشتیبانی می کند! یکی از قطعاتی که شاید خیلی دستخوش تغییر قرار نگرفت و معمولاً در صورت انتخابی هوشمندانه هر ۱۰ سال یکبار شاید نیاز به تعویض آن باشیم، منبع تغذیه یا پاور است.

نسل جدید پردازنده های هر دو شرکت اینتل و AMD عطش بالایی را برای مصرف انرژی در سیستم های گیمینگ دارند و با روی کار آمدن سخت افزارهایی همچون پردازنده های سری Threadripper، سیستم ها دچار تغییراتی بنیادی در مصرف انرژی شده اند. پاورهای استاندارد معمولاً طول عمری بیش از ۱۰ سال دارند ولی به شرطی که پارامترهایی همچون نظافت، میزان مصرف معقول سیستم (در ادامه شرح می دهیم) نوع استاندارد ۸۰Plus پاور، دمای محیط و تهویه سیستم بستگی دارد.

خب پس اگر یکی از موارد فوق برای پاور شما در سیستم رعایت نشده است، تا این قطعه حیاتی کار دستتان نداده به فکر چاره باشید.

خب برسیم به مقاله، اول انتخاب صحیح پاور چگونه باید باشد؟ سوالی است که خیلی از کاربران حرفه ای هم با آن دچار مشکل هستند. بد نیست اول نگاهی به میزان مصرف هر قطعه از سیستم داشته باشیم.پردازنده ای نظیر ۱۰۹۰۰K با TPD 125W در هنگام فشار کاری کامل میزان مصرفی نزدیک به ۲۵۰ وات دارد، در صورت اورکلاک به فرکانس ۵۱۰۰ مگاهرتز به ۳۵۰ وات مصرف خواهد رسید. پردازنده ۳۹۰۰XT نیز از لحاظ مصرف چیزی در همین حدود است، پس اینتل یا AMD را سرزنش نکنید، چرا که پردازش سنگین نیازمند مصرف انرژی بیشتر است. پس تا اینجا ۳۵۰ وات در حساب پاور نگه داریم. برسیم به خود مادربرد و اجزای آن. شاید جالب باشد که همین نورپردازی جذاب RGB، مصرف سیستم را تا ۳۰ وات بالا می برد، لابد می گویید چگونه؟! اکثر مادربردهای جدید دارای نورپردازی RGB هستند و در کنار آن هدرهای RGB این جلوه جذاب را به بیرون از مادربرد برایتان منتقل می کنند. اکثر گیمرها اکنون با اندکی خلاقیت جای جای اتاق و میز گیمینگ را با نورپردازی RGB مزین کرده و ظاهری فاخر به محیط زندگی خود( ما گیمرها می گوییم غار!) می بخشند. حد اقل دو ماژول رم ۱۶ گیگابایتی در یک سیستم گیمینگ به چشم می خورد که مصرف آن نیز به چیزی حدود ۲۰ وات می رسد. دو هارد SATA برای ذخیره بازی ها و مسائل دیگر در کنار یک درایو PCIe SSD هم چیزی حدود ۳۵ وات بر مصرف سیستم اضافه می کند.

خود مادربرد و اجزای روی آن شامل خنک کننده ها، فن های کیس و نظایر آن نیز با ارفاق ۴۰ وات دیگر از پاور خروجی خواهند گرفت.

خوب برسیم به پرمصرف ترین قطعه سیستم، یعنی کارت گرافیک! در گذشته های نه چندان دور زمانی که استفاده از کارت گرافیک در چینش های چندگانه SLI یا CFX باب بود و قیمت ها سر به کهکشان نکشیده بود، نگارنده به طور جنون آمیزی این قطعه پر مصرف حتی به عنوان سیستم گرمایش مطبوع غار خود در شب های سرد زمستان استفاده می کرد، دغدغه خرید هم نبود، دو پاور ۱۲۰۰ واتی در یک کیس به سادگی از پس هر قطعه پر مصرفی بر آمد و به خوشی بازی ها در بالاترین حالت ممکن اجرا میشد. اما با گذشت زمان و بهبود فناوری، شرکت های سازنده به فکر بهینه سازی تراشه های گرافیکی افتادند و مصرف این قطعات روز به رزو بهینه تر شد. ولی هنوز این قطعه گرانقیمت و تاثیر گذار، به عنوان پرمصرف ترین قطعه یک سیستم سخت افزاری شناخته می شود.  از مقدمه چینی ها و قصه های طولانی گذر کنیم و برای یک سیستم گیمینگ معمولی ما عدد ۲۰۰ وات را برای کارت گرافیک در نظر می گیریم. با حساب سر انگشتی مصرف یک سیستم گیمینگ مناسب با پردازنده های جدید اینتل یا AMD چیزی حدود ۶۲۰ وات است! بهتر است برای چنین سیستمی پاوری با عدد اسمی حداقل ۲۰ درصد بالاتر از میزان مصرف  کل سیستم در نظر بگیریم، یعنی پاوری ۷۵۰ واتی مناسب سیستم مورد فرض ما است تا سیستم بدون مشکل و پاور در سلامت کامل کار کند.

درمورد استانداردهای پاور در بررسی های قبلی توضیح داده شد و از آن گذر می کنیم. در ادامه قصد داریم تا شما را با پاورهایی متناسب سیستم های گیمینگ مبتنی بر کارت گرافیک های سری RTX30 از برند ایسوس بیشتر آشنا کنیم.

ایسوس با معرفی سری ROG Thor به جرگه تولید کنندگان منبع تغذیه پیوست و در ادامه با وارد کردن سری ROG STRIX در مدل های ROG STRIX 650 Gold، ۷۵۰، ۸۵۰ و ROG STRIX 1000 Gold سبد خود را با سری پاورهای رده میانی تا رده بالا تکمیل کرد.یادآور شویم که این شرکت پاورهایROG Thor 1200P و ROG Thor 850P را با استاندارد ۸۰Plus Platinum عرضه کرده و سری STRIX از استاندارد ۸۰Plus Gold بهره می برند.

خب در این بین از کدام پاور برای کدام کارت گرافیک استفاده کنیم؟

• اگر از پردازنده های سری Ryzen 5 یا Intel Core i5 به پایین استفاده می کنید، چیزی حدود ۳۵۰ وات مصرف سیستم شما خواهد بود و برای تهیه کارت گرافیک RTX 3070 حداقل پاور STRIX 650W Gold  برای شما کاملاً مناسب است.در صورت نیاز به کارت گرافیک ۳۰۸۰ یا RTX 3090 پیشنهاد ما پاور STRIX 750W Gold  خواهد بود.
• اگر پردازنده شما از نوع Ryzen 7 یا Core i7 نسل هشت به بعد است، مصرف سیستم شما حد اکثر به عدد ۴۰۰ وات در لود کامل بدون در نظر گرفتن کارت گرافیک می رسد. اگر با چنین پلتفرم و پردازنده ای خواهان RTX 3070 هستید،  باز مثل سیستم قبلی، پاور STRIX 650W Gold یا اگر کارت گرافیک های بالاتر را مد نظر قرار دارید، پاور ایده آل شما مدل ROG STRIX 750W Gold خواهد بود.
• و اما سیستم های رده بالاتر با پردازنده های Ryzen 9 یا Core i9 در سوکت ۱۲۰۰ اینتل، این سیستم در زمان فشار مصرفی معادل ۴۵۰ وات خواهد داشت و اینبار حداقل پاور مورد نیاز در صورت تهیه RTX3070 ،پاور ROG STRIX 750W Gold است. اگر قصد خرید مدل های بالاتر از کارت گرافیک های جدید را دارید، حداقل پاور توصیه شده مدل ROG STRIX 850W Gold خواهد بود.
• خب، سیستم گیمینگ قدرتمندی دارید؟ پردازنده های سوکت X را استفاده می کنید؟ نظرتان را به مثال قدیمی”هرکه بامش بیش برفش بیشتر” جلب می کنیم! چنین سیستم هایی معمولاً حدود ۵۰۰ وات ناقابل با داشتن پردازنده های سری Core i9 X اینتل یا Threadripper از AMD را متحمل پاور می کنند. در صورتی که از این نوع پلتفرم قدرتمند استفاده می کنید و قصد تهیه RTX 3070 را دارید، حد اقل پاور مورد نیازتان پاور ROG STRIX 850W Gold است. در صورت میل به خرید RTX 3080 یا ۳۰۹۰ پاور ROG STRIX 1000W Gold به شدت پیشنهاد می شود.

خب چرا حرفی از سری ROG Thor زده نشد؟! اگر از دوکارت گرافیک استفاده می کنید، حتماً Thor 1200P را در نظر داشته باشید. ولی پیشنهاد ما در خرید پاور این است که به هیچ وجه فکر خرید پاورهای بی کیفیت برای سیستم نباشید، حتی در صورت توان مالی مناسب، پیشنهاد می کنیم، حد مرز میزان مصرف سیستم با خروجی پاور را به ۵۰ درصد برسانید. چون پاورهای امروزی در صورتی که میزان فشار آنها از حدی پایین تر باشد، به صورت Passive خنک می شوند و علاوه بر عدم ورود گرد و خاک و تولید کمتر حرارت، طول عمر آنها نیز بیشتر خواهد بود. این را هم به یاد داشته باشید که تنها قطعه ماندگار سیستم شما پاور است و به آن بهتر است از نگاهی طولانی مدت بنگرید.

در انتها یک نکته در حال فراموشی بود! پیشنهاد می شود اگر خریدار گرافیک های جدید هستید، از مادربردهای نسل جدید AMD با چیپست X570، B550 یا TRX40 استفاده کنید، چون این سری به طور ذاتی دارای رابط PCIe 4.0 بوده و مشکلی در پنهای باند PCIe در هنگام استفاده از کارت گرافیک های قدرتمند سری RTX 30 و درایو های SSD NVMe PCie 4.0 نخواهید داشت.