فداکاری یا فریب؟! | نقد و بررسی Smoke and Sacrifice

بازیهایی که داری تم و اتمسفر بقاگونه بوده و مهارت های مختلف بازییازان را به چالش بکشند همواره مورد توجه گروه خاصی از بازیبازان بوده اند. عوامل محیطی و دشمنان خطرناک و کشنده، کمبود مواد اولیه، تجهیزات و وسایل، و همچنین وجود صدها عامل ناشناخته در جای جای بازی، عناوین سبک بقا با هر زیر شاخه ای را در زمره برترین و چالشی ترین عناوین در صنعت بازیهای ویدیویی قرار می دهد. حال مهم نیست شما با یک بازی AAA پر هزینه ی جهان آزاد طرفید، یا یک عنوان ساخت استودیویی مستقل که فقط بر روی کلیات تاکید کرده است. همانطور که از مقدمه بالا پیداست، در نقد و بررسی امروز، به سراغ یکی از این دسته بازیها رفته ایم. عنوان Smoke and Sacrifice. با گیمفا همراه باشید با نقد و بررسی این بازی.

با نقد و بررسی Smoke and Sacrifice همراه گیمفا باشید.

فداکاری یا فریب؟!

از داستان بازی شروع کنیم. داستان در مورد شخصیتی است به Sachi. زنی که همراه مردمانش در روستایی کوچک زندگی می کنند. حیات و پویایی این روستا، مردمان آن و فعالیت های مهمی چون کشاورزی به نور وابسته است. اما هیچ خبری از خورشید نیست و به جای آن یک درخت ماشینی بزرگ وجود دارد که به نوعی وظیفه خورشید را ایفا می کند و نور را جهت مصارف مختلف برای این روستا فراهم می سازد. البته این خدمت به صورت رایگان انجام نمی شود بلکه ساکنین این روستا هم باید در عوض کاری انجام دهند. این کار چیست؟! این کار این است که هر کسی باید بچه ی اول خود را قربانی کند تا نور تداوم داشته باشد و حیات روستا در خطر نیفتد. داستان از آنجایی شروع می شود که Sachi دارای فرزنده شده و حال می بایست فرزند خود را تقدیم کند تا این درخت بزرگ همچنان بتواند به روستا و مردمانش نوررسانی کند.

کیفیت بازی از لحاظ گرافیک هنری واقعا خیره کننده است.

Sachi بر خلاف میل باطنی و کشمکش های فراوان در درون خود، سرانجام فرزند خود را فدا می کند تا روستا همچنان بتواند پابرجا بماند. سپس شاهد آن هستیم که داستان بازی چند سال بعد را نشان می دهد. جایی که آن درخت خورشید گونه که روستا را سرپا نگه داشته بود ناگهان بدون دلیل خاصی دیگر نوری از خود ساطع نمی کند. به واسطه ی همین عدم فراهم شدن نور کم کم روستا حالتی مخروبه به خود می گیرد و از آن طرف به علت تاریکی وحشتناک و عظیم و همه جانبه، سر و کله ی انواع موجودات و هیولاهای مختلف نیز پیدا می شود. در همین حین که Sachi به شدت مشغول تقلا برای بقاست، غریبه ای به او کمک کرده و اورا به دنیایی دیگر تلپورت می کند. و از اینجاست که بازی Smoke and Sacrifice به صورت رسمی آغاز می گردد. از یک طرف شما باید از پس مشکلات مختلف مانند کمبود تجهیزات و وجود هیولاهای مختلف بر بیایید و از طرف دیگر، باید به دنبال پاسخ باشید. چه پاسخی؟! پاسخ به این سوال که آیا فرزند Sachi همچنان زنده است یا خیر و دلیل خاموشی درخت مکانیکی بزرگ چه بوده است. همین مسأله باعث تمایز این عنوان از بسیاری از عناوین هم رده می شود. بازی فقط درمورد بقا و زنده ماندن در سخت ترین شرایط نیست. بلکه به صورت موازی داستان بازی و هدف بزرگتری نیز وجود دارد که بازیبازان باید به دنبال آن نیز باشند. درست است که اتمسفر و حال و هوای دنیای بازی کاملا با بقا گره خورده است، اما داستان هم نقش مهمی در اعمال و رفتار شما خواهد داشت.

یک نکته مثبت در داستان بازی و روایت آن، وجود تعلیق بسیار قوی در روند داستانی است. وجود ابهامات مختلف در قسمت های مختلف داستان بازی و علامت سوال هایی که بازیباز با آن مواجه می شود خود می تواند به بازیبازان انگیزه ای برای پیشروی در بازی بدهد. در اینجا بهتر است از ذکر جزئیات بیشتر خودداری کنم و یافتن پاسخ به سوال ها و ابهامات مختلف را به خود شما بسپارم. در هر حال باید اذعان کرد بر خلاف ظاهر بازی، داستان واقعا در سطح خوبی کار شده و جزء بارزترین و بزرگ ترین نقاط قوت بازی محسوب می شود. هر چند در بخش هایی از بازی کمی روند داستان و اتفاقات و رویداد ها کمی کند می شود، اما با این وجود داستان بازی در سطح خوبی کار شده است.

امروزه شاید بتوان گفت محدود کردن بسیاری از عناوین به یک سبک و محدوده کار عقلانی نبوده و احتمالا عملی نیز نخواهد بود. آنقدر سبکهای مختلف از المان های یکدیگر بهره برده اند که معمولا در هر بازی یا هر سبکی، رد پای سبک های دیگر در گیم پلی بازی به چشم میخورد. Smoke and Sacrifice نیز از این قاعده مستثنی نیست. علاوه بر این که این بازی یک بازی Survival است، المان های نقش آفرینی و ماجراجویی نیز در بخش های مختلف بازی به چشم می خورد. المان های نقش آفرینی هر چند کلی و سطحی بوده و به چند مورد خاص بیشتر خلاصه نمی شود، اما با این وجود نحوه قرار دادن و استفاده از همین المان ها هوشمندانه بوده و باعث بهتر شدن و لذتبخش شدن بازی شده اند.

تصویری از روستای Sachi…

پس از گذشت مدتی از انجام بازی، به خوبی به شباهت و الهام گیری از عناوین مشابه و خصوصا Don’t Starve پی خواهید برد.اگر بازی Don’t Starve را تجربه کرده باشید ویژگی‌ها و نکات مشابه بسیاری را در زمینه گیم پلی، چالش ها و همچنین مدیریت دارایی ها (  Inventory Management ) خواهید یافت. پس اگر Don’t Starve را تجربه کرده باشید بخش قابل توجهی از گیم پلی و مکانیزم‌های مربوطه برای شما آشنا خواهند بود و این امر کمک می کند خیلی زود شرایط را ارزیابی کرده و کنترل موقعیت را به نحو خوبی برعهده بگیرید. البته فکر نکنید هیچ نکته جدید و خاصی در گیم پلی Smoke and Sacrifice وجود ندارد، چون با وجود الهامات واضح از عناوین مختلف، این بازی همچنان هویت مستقل خود را نیز داراست.

به مانند هر بازی بقا-محور دیگر، بخش مهمی از گیم پلی بازی مربوط به پیدا کردن وسایل و مواد مورد نیاز برای مقابله با چالش های بازی است. غذا، چوب، مواد اولیه و… که شما با استفاده از آنها و ترکیب آنها با یکدیگر، البته به همراه یک دستور ساخت می توانید وسایل و تجهیزات بدرد بخورتر و پیچیده‌تر تولید کنید. از فانوس برای استفاده در شب گرفته تا زره برای محافظت و سلاح ها و وسایل مختلف. البته همانطور که پیش تر گفتم مکانیزم های بازی در این بخش به عنوان Don’t Starve نزدیک هستند و اگر این بازی را تجربه کرده باشید از همان دقایق اول با کلیات و نکات اصلی آشنا خواهید بود.

تنوع محیط ها و همچنین دشمن های هر منطقه بالا بوده و کاملا راضی کننده است.

در کنار پیدا کردن انواع و اقسام مواد و آیتم های مختلف که در جای جای دنیای بازی وجود دارند، پیداکردن و دست یافتن به دستورالعمل های ساخت نیز اهمیت بالایی دارد. چنانچه در ابتدای بازی تعداد وسایلی که می توانید Craft کنید بسیار محدود است و با گذشت زمان و به دست آوردن دستورالعمل های مختلف، گزینه‌های ساخت بیشتری در اختیار شما قرار می گیرد. دستورالعمل ها از طریق گشت و گذار و گردش در محیط، صحبت با NPC ها،  انجام فعالیت ها و مراحل مختلف و پیشروی در خط داستانی در اختیار بازیبازان قرار می گیرند.

در Smoke and Sacrifice به مانند عناوین مشابه، هر آیتم و وسله ای یک طول عمر مشخص دارد که طول عمر آن وسیله به نحوه استفاده، شرایط محیطی و موارد این چنینی بستگی دارد. البته سخت گیری و محدودیت در این زمینه در این بازی نسبت به عناوین هم سبک بیشتر است. برای مثال میوه ها و مواد غذایی هم با گذشت زمان خراب و فاسد می شوند و شما نمی توانید مقداری مواد غذایی جمع کرده و تا هر وقت که بخواهید آنها را به همراه داشته باشید. همین سخت گیری باعث شده است که گشت و گذار مداوم کاملا حیاتی بوده و بقای شما به آن وابسته باشد.

البته همین جاست که یکی از ایرادات بازی شروع به خودنمایی می کند. بخش Inventory بازی…در بازیهای Survival که جمع آوری تجهیزات حیاتی است بخشInventory اهمیت بسیار بالایی دارد و مدیریت درست آن به بقای شما بسیار کمک می کند. اما متأسفانه بخش Inventory این بازی از یکسری مشکلات کلی رنج می برد. اول از آن که محدودیت اعمال شده برای تعداد وسایل قابل برداشت بیش از حد سخت گیرانه است و با توجه به طیف وسیع مواد و آیتم های مختلف، این محدودیت بیش از حد سخت گیرانه کمی بازییاز را ناامید و اشفته می سازد. نکته منفی دیگر نیز مربوط به طراحی منو و بخش Inventory بازی است که می توانست به مراتب استاندارد تر طراحی شود. در کنار مشکلات در بخش Inventory, نحوه ذخیره سازی بازی نیز کمی مشکل دارد. به این صورت که فواصل زمانی برای سیو کردن بازی حالتی متغیر و آشفته دارد و ممکن است کاملا بازیباز را به دردسر بیاندازد.

منو Inventory بازی می توانست بهینه تر و کارآمد تر طراحی شود. سخت گیری در تعداد وسایل قابل حمل هم کمی می توانست کم تر باشد.

برویم سراغ مبارزات بازی. اساس مبارزات بازی بر ضربه زدن ( Hit ) و جاخالی دادن (Dodge) بنا شده است. تقریبا کل گیم پلی بازی به این شکل است که باید الگوی حمله ی دشمن را یاد بگیرید، ضربات او را جاخالی دهید و در زمان مناسب به او حمله کنید. در واقع کل گیم پلی و مبارزات بازی به همین شکل انجام می شود و تنها تفاوت و تنوع دشمنان و همچنین تجهیزات بازیباز تا حدودی رنگ و بو به مبارزات می بخشد. مبارزات بازی با وجود سطحی و ساده بودن به نوبه ی خود خوب و لذت بخش کار شده و به لطف تنوع نسبتا بالای دشمنان، گیم پلی بازی رضایت بخش است. هر چند پس از گذراندن جند ساعت در دنیای Smoke and Sacrifice به خوبی حس خواهید که پتانسیل بازی خصوصا در بخش مبارزه بسیار بیش تر بود و می توانستیم شاهد یک سیستم مبارزاتی عمیق تر و کامل تر باشیم. جون بازی کاملا پتانسیل آن را دارا بود. همچنین هوش مصنوعی دشمنان هم عملکردی سینوسی داشته و گاها شاهد مشکلات مختلفی در این بخش نیز هستیم.

نقشه ی بازی نیز به چند بخش کلی تقسیم شده است که هر بخش ظاهر متفاوت، پوشش محیطی، دشمنان و همچنین آیتم های مخصوص به خود را دارد. البته دشمنان مشترک هم در بخش ها و ناحیه های مختلف به چشم میخورند. تنوع در محیط های بازی راضی کننده است و از محیط های برفی و سفید گرفته، تا تاریک و جنگلی در بازی وجود دارد. البته این بدان معنی نیست که بازیخی روندی تکراری به خود نمی گیرد، متاسفانه به علت سطحی بودن مبارزات و شباهت بخش های مختلف گیم پلی به یکدیگر، گیم پلی بازی تقرییا از اواسط بازی یا شاید هم زودتر کاملا حالتی یکتواخت و تکراری بخود می گیرد و شما متوجه تکرار یک چرخه خواهید شد. حتی وجود انگیزه های داستانی مختلف هم آنچنان نتوانسته‌ است از تکراری شدن بازی خودداری کند و از یک نقطه ببعد شما فقط یکسری کارها را پشت سر هم ده ها بار تکرار خواهید کرد. پیدا کردن منابع و تجهیزات، ساخت وسایل کاربردی و کشتن دشمنان، و این چرخه بارها و بارها بدون تغییر خاص یا جذابی ادامه دارد.

NPC های مختلف در گوشه کنار بازی به چشم می خورند که می توانید با آنها تعامل داشته باشید و صخبت کنید و بعضا ماموریت یا آیتم دریافت کنید.

در بخش پایانی به سراغ گرافیک و موسیقی بازی می رویم. در بخش گرافیک و در حوزه ی هنری، Smoke and Sacrifice بسیار فوق العاده عمل کرده و یک دنیای خوش و آب و رنگ بسیار چشم نواز و دل انگیز را ارائه می دهد. طراحی محیط ها، ساختمان ها، پوشش گیاهی و طبیعی، دشمنان و اکثریت اجسام به بهترین و مناسب ترین وجه ممکن شکل گرفته‌اند. نورپردازی با وجود زاویه خاص دوربین بازی مطلوب کار شده و سایه زنی ها هم راضی کننده هستند. استفاده از طیف وسیع و مختلف رنگ های روشن و تیره به فراخور وضعیت، باعث شده چشم مخاطب اصلا و ابدا خسته نشود و محیط های بازی نیز کاملا جذاب باشند. افکت ها و ویژگی‌های مربوطه هم با وجود سادگی بسیار خوب و مناسب کار شده اند. در کل عملکرد سازندگان در بخش گرافیک بسیار عالی بوده است. کما این که آنچنان مشکل خاصی نیز در بخش گرافیک فنی مشاهده نمی شود.

صداگزاری و موسیقی بازی عملکرد نه خیلی عالی ولی قابل قبولی دارد. صداهای مختلف حرکات مختلف ( که در این دسته باری ها بسیار اهمیت دارد) مانند پریدن، ضربه زدن، گرفتن، و همچنین صدای انواع سلاح ها و آیتم ها استاندارد های مربوطه را به خوبی رعایت ساخته اند. اگرچه بخشی از صداها شاید بیش از حد مصنوعی کار شده اند اما اکثریت صداگزاری ها بسیار مطلوب است. موسیقی بازی هم هرچند عالی نیست، ولی هماهنگی خوبی با اتمسفر بازی دارد. می توان به راحتی گفت بازی هم در بخش گرافیک و هم در بخش موسیقی و صداگزاری کاملا استاندارد ها را رعایت کرده و حتی بالاتر از توقعات نیز ظاهر شده است.

با وجود تمامی کم و کاستی ها، Smoke and Sacrifice تجربه ای لذت بخش را به ارمغان می آورد…

سخن پایانی:

Smoke and Sacrifice عنوانی جذاب، زبیا و دوست داشتنی است که یکبار دیگر بازیبازان را با استرس و محدودیت های یک عنوان Survival همراه می سازد. هر چند بازی از مشکلات ریز و درشت فنی مختلفی رنج می برد، اما با این وجود به لطف داستان جذاب و گرافیک فوق العاده چشم نواز و المان های نقش آفرینی و بقا، این بازی می تواند تحربه ای لذت بخش و مناسب باشد…