روزی روزگاری: قاتلی از جنس سایه‌ها | نقد و بررسی Tom Clancy’s Splinter Cell: Chaos Theory

“من یک سرباز هستم. بیست سال برای کشورم خدمت کردم. اما می‌دونم که که اگر کشته بشم یا دستگیر بشم هیچ‌کس برای نجاتم نمیاد. حتی مراسم خاکسپاری هم برام نمی‌گیرن چون کشوری که ازش محافظت می‌کنم هیچ‌وقت نمی‌تونه به وجود من اعتراف کنه. پس مرگ من ناگفته باقی می‌مونه. نمی‌دونم اون روز بالاخره می‌رسه یا نه ولی این رو می‌دونم که نباید امروز باشه. من نامرئی‌ام، من مخفی‌ام، من سم فیشر هستم، من یک Splinter Cell هستم.”

امکان ندارد که طرفدار بازی‌های مخفی‌کاری باشید و اسم Splinter Cell یا Sam Fisher را نشنیده باشید. احتمالا اصلا غیرممکن است که Splinter Cell را تا به حال بازی نکرده باشید! فرنچایز محبوب Ubisoft که البته از انتشار آخرین نسخه آن چند سالی می‌گذرد و طرفداران هرساله منتظرند که نسخه جدیدی از این فرنچایز معرفی شود. اتفاقی که بعد از انتشار Splinter Cell Blacklist هنوز رخ نداده است. جملاتی که در بالا خواندید واضح است که از زبان Sam Fisher جاری شده‌اند اما کی و کجا؟ در تریلر عنوان Splinter Cell Chaos Theory. سومین نسخه از فرنچایز Splinter Cell که در زمان خودش طرفداران زیادی برای خود دست و پا کرد. وقتی که یک نسخه جدید از یک بازی را می‌سازید، علاوه بر اینکه باید از لحاظ گرافیکی پیشرفت چشمگیری داشته باشید، باید بتوانید عناصر جدیدی را هم در بازی جای دهید. این موضوعی بود که این اواخر برای بازی‌های Ubisoft صدق نمی‌کرد و کمپانی فرانسوی انتقادات زیادی را به همین خاطر متحمل شد. اما در دورانی که Splinter Cell Chaos Theory منتشر شد وضعیت متفاوت بود. Chaos Theory توانست خود را متفاوت از نسخه قبل از خود یعنی Pandora Tomorrow نشان دهد و چیزهای جدیدی برای بازیکن داشته باشد. ثمره‌اش هم گرفتن نمرات خوب از سوی منتقدین و رضایت طرفداران بود. بازی به لحاظ بصری که طبیعتا بهتر از دو نسخه قبل از خود بود و در بحث گیم پلی هم عناصر جدیدی به خود اضافه کرده بود. ولی از آن مهم‌تر، در بُعد داستانی نیز Splinter Cell Chaos Theory از دو نسخه قبل از خود قطعا بهتر بود و به طور کلی اغراق نیست اگر بگوییم یکی از جذاب‌ترین و عمیق‌ترین پلات‌ها در فرنچایز Splinter Cell متعلق به Chaos Theory است. البته وقتی با دقت بیشتری به بازی نگاه کنیم متوجه اشکالاتی در زمینه داستان پردازی بازی هم می‌شویم که در ادامه به آن هم خواهیم رسید. Splinter Cell Chaos Theory در قیاس با دیگر Splinter Cell‌ها احتمالا بهترین نسخه از این فرنچایز بوده که تاکنون منتشر شده است. به طور کلی سه نسخه اول Splinter Cell به مراتب بهتر از سه نسخه بعدی این فرنچایز بوده‌اند و از بین سه نسخه اول نیز می‌توان گفت Chaos Theory از چند لحاظ بهتر است. البته سلیقه نیز اینجا اهمیت زیادی دارد و هر کس می‌تواند مطابق سلیقه خودش نظری داشته باشد. به هر حال در ادامه می‌خواهیم فلش بکی به گذشته، به سال ۲۰۰۵ بزنیم جایی که Splinter Cell Chaos Theory توانست طرفداران زیادی را برای خود دست و پا کند. با ما همراه باشید.

قاتلی از جنس سایه‌ها…

در ژوئن سال ۲۰۰۷ تنش‌ها بین چین، کره شمالی، کره جنوبی و ژاپن بیشتر شده و دلیلش هم سیستم ISDF‌ ژاپن است. این‌که دقیقا دلیل این موضوع چیست را باید در داستان Splinter Cell Pandora Tomorrow دنبالش بگردیم و از این رو خیلی وارد جزئیات نمی‌شویم. اما اصل بازی مربوط به جایی است که Sam Fisher به یک فانوس دریایی در پرو اعزام شده تا یک برنامه نویس به نام Bruce Morgenholt را نجات دهد. Morgenholt توسط گروه انقلابی اهل کشور پرو که خود را The People’s Voice ( صدای مردم ) می‌نامند دستگیر شده، گروهی که توسط Hugo Lacerda رهبری می‌شود. سم فیشر متوجه می‌شود که Lacerda و گروهش توسط یک شخص ثالث استخدام شده‌اند تا Morgenholt را بدزدند. فیشر خیلی دیر به Morgenholt رسیده و زمانی که او را پیدا می‌کند قبلا زیر شکنجه توسط افراد Lacerda کشته شده است. Morgenholt در واقع دانش فوق‌العاده‌ای از الگوریتم Messe Kernels دارد و همین موضوع هم سبب شده که وی توسط Lacerda ربوده شود. با پیشروی بازی، داستان بازی پیچیده‌تر می‌شود و اغراق نیست اگر بگوییم که داستان Chaos Theory پیچیده‌ترین داستان از بین کل نسخه‌های فرنچایز Splinter Cell است. البته این موضوع چندان خوشایند نیست چرا که احتمال اینکه کلا گیج شوید و ندانید در طول بازی چه اتفاقاتی رخ می‌دهد خیلی زیاد است. در واقع روایت داستان بازی ضعیف نیست و پلات بازی هم به طور کلی ایرادی ندارد ولی آنقدر همه چیز پیچیده و تو در تو است که رسما در داستان بازی گم می‌شوید و زمانی که بازی را به پایان برسانید متوجه می‌شوید که هیچ چیز از داستان نفهمیده‌اید و برای درک بهتر داستان باید سری به سورس‌های خارجی بزنید. طبیعتا هیچکس یک داستان سطحی را دوست ندارد ولی سوال اینجاست که آیا واقعا می‌توان داستان Splinter Cell Chaos Theory را نقطه قوت آن دانست؟ حقیقتا فکر نمی‌کنم اینگونه باشد.

یکی از دلایلی که خیلی‌ها Chaos Theory را بهترین نسخه نسبت به دیگر نسخه‌های فرنچایز Splinter Cell می‌دانند پیشرفت فوق‌العاده این بازی نسبت به نسخه قبل از خود یعنی Pandora Tomorrow در زمینه‌های مختلف است. البته اساس گیم پلی همان است و سم فیشر به عنوان یک مامور NSA باید ماموریت‌هایی که به وی متحول شده را انجام دهد و در این راه بهتر است خیلی سر و صدا نکرده و دیده نشود. به طور کلی بخش داستانی بازی ده مرحله دارد و سم فیشر در هر مرحله خود را در خطری بزرگ می‌بیند. فضای بازی کلا تیره بوده و با سبک مخفی‌کاری بازی کاملا همخوانی دارد. به عنوان یک مامور آموزش دیده شما تجهیزاتی در اختیار دارید که در تاریکی به کارتان می‌آیند و یکی از این تجهیزات عینک دید در شب است. با وجود چنین وسیله‌ای شما اصلا به نور احتیاج پیدا نخواهید کرد و برای سهولت کار حتی می‌توانید چراغ‌های باقی مانده را هم از بین ببرید و دشمن را در تاریکی مطلق غرق کنید. برای اینکه یک نیروی دشمن را از سر راه بردارید علاوه بر سلاح گرمی که در اختیار دارید می‌توان از چاقوی خود نیز استفاده کنید. با استفاده از این چاقو سم گلوی هدف خود را می‌برد و او را از بین می‌برد بدون این‌که از مهماتش استفاده کرده باشد. در نسخه‌های قبلی خبری از چاقو نبود و سم باید دشمن خود را خفه می‌کرد ولی حالا داستان فرق می‌کند. چاقویی که سم در Chaos Theory استفاده می‌کند او را مرگبارتر از گذشته جلوه می‌دهد. البته استفاده از چاقو تنها پیشرفت Splinter Cell Chaos Theory نسبت به نسخه‌های قبل نیست. به طور کلی melee attack‌ها نقش پررنگ‌تری در بازی پیدا کرده‌اند و تاثیر بیشتری در موفقیت شما خواهند داشت. در Splinter Cell Chaos Theory شما حتما مجبور نیستید که از تفنگ خود استفاده کنید. می‌‌توانید دشمن را ناک اوت کرده و کمی چاشنی تنوع به بازی خود اضافه کنید. شاید در عمل تفاوتی نکند و در نهایت نتیجه مهم است ولی همین‌که حالا حق انتخاب دارید که از چه راهی برای از بین بردن دشمن خود استفاده کنید نوعی پیشرفت محسوب می‌شود. خصوصا برای بازی‌ای که بیش از ده سال قبل منتشر شده است.

می‌توانید به جای استفاده از تفنگ، دشمن را خفه کنید.

اما مشکلی که در بازی وجود دارد و نمی‌توان به راحتی از آن گذشت دقیقا همان مشکلی است که Splinter Cell Conviction نیز از آن رنج می‌برد. بازی خیلی راحت از حالت Stealth خارج شده و به حالت اکشن درمی‌آید! در آخرین نسخه از Splinter Cell یعنی Blacklist می‌دیدیم که مبارزه اکشن عملا غیرممکن است و نمی‌توان بیش از چندنفر را از این راه از بین برد. در واقع Splinter Cell Blacklist شما را مجبور می‌کرد که از اشیا، از محیط، از گجت‌ها و از هر چیزی که در اختیار دارید استفاده کنید تا مخفی باقی بمانید. در Splinter Cell Chaos Theory اما شرایط متفاوت است. جو بازی به شکلی است که شاید خیلی وقت‌ها خودتان اکشن را به مخفی‌کاری ترجیح دهید حتی اگر از طرفداران سبک Stealth باشید! با این وجود وقتی که هنوز مخفی هستید می‌توانید از همان حقه‌های قدیمی Splinter Cell و Splinter Cell Pandora Tomorrow استفاده کنید. شلیک به چراغ‌ها، از بین بردن منابع نور، استفاده از دید در شب و یا دوربین حرارتی  و موارد این‌چنینی که اگر قبل از Chaos Theory یکی از دو نسخه مذکور را بازی کرده باشید خودتان بهتر می‌دانید منظور چیست. از دیگر مواردی که برای اولین بار در Splinter Cell Chaos Theory دیده شدند می‌توان به نفوذ به کامپیوترها و هک آن‌ها، خزیدن در مجاری هوا و نقاط تنگ دیگر و حتی باز کردن قفل. در واقع اضافه شدن چنین ویژگی‌هایی به شما آزادی بیشتر در طول بازی می‌دهند و مجبور نیستید برای جلو رفتن یک روش تکراری را در پیش بگیرید. وقتی به یک در قفل شده برخورد می‌کنید مجبور نیستید که کد عبور داشته باشید. می‌توانید سیستم الکترونیکی آن‌را هک کرده و یا از چاقوی خود برای باز کردن قفل استفاده کنید. خود سم هم در Chaos Theory توانایی‌های جدیدی دارد. مثل وارونه آویزان شدن از لوله‌ها و میله‌ها و استفاده از سوت جهت کشاندن دشمن به سمت خود.

در مسیری که در طول بازی طی می‌کنید جعبه‌های کمک‌های اولیه وجود دارند که با استفاده از آن‌ها می‌توانید سلامتی خود را پر کنید. این جعبه‌ها در مسیر بازی یافت می‌شوند ولی نمی‌توانید آن‌ها را با خود حمل کنید به همین خاطر بهتر است مراقب خود باشید و سعی کنید از سلامتی خود به خوبی محافظت کنید. از دیگر پیشرفت‌های Chaos Theory نسبت به نسخه‌های پیشین خود می‌توان به پیشرفت هوش منصوعی ( AI ) اشاره کرد. دشمنان شما حالا بیش از قبل برایتان دردسرساز هستند و اگر بخواهید به روش اکشن بازی را پیش ببرید بهتر متوجه این موضوع خواهید شد. آن‌ها به خوبی سنگر می‌گیرند و خود را از گلوله‌های شما دور نگه می‌دارند. البته این بدان معنا نیست که اصلا نمی‌توانید در مبارزات پیروز شوید، اتفاقا همان‌طور که گفته شد خیلی وقت‌ها خود شما ترجیح می‌دهید اکشن پیش بروید تا این‌که وقت خود را بگذارید و به روش سنتی Splinter Cell از سد دشمنان عبور کنید. در Chaos Theory دشمنان بیش از گذشته سعی می‌کنند در شلیک کردن در زمان مناسب دقت کنند. آن‌ها دقیق‌تر از همیشه به سمت شما نشانه می‌روند و می‌توانند برایتان دردسر درست کنند. در کنار تمام مواردی که گفته شد باید به بخش چندنفره بازی نیز گذری زد. بخشی که جذاب‌ترین بُعد بازی Splinter Cell Chaos Theory به شمار می‌رود و یکی از اصلی‌ترین عوامل موفقیت این بازی هم هست. بخش Campaign آنلاین بازی شما را به آینده‌ای نزدیک می‌برد و جنگ بین ایالات متحده، کره شمالی و ژاپن را به نمایش می‌گذارد. سم فیشر که قبلا برای شرایط سخت آموزش دیده و تجربه کافی را هم دارد از طرف دولت آمریکا فرستاده شده تا حقیقت را پیدا کند و خطرات را سرکوب کند. طبق معمول شما کنترل سم را بر عهده خواهید گرفت و زاویه دید بازی نیز همان سوم شخص خواهد بود.

تصویری از بخش co op بازی. این بخش بسیار گسترده بوده و از تجربه آن پشیمان نخواهید شد.

رعایت دقیق جزئیات گرافیکی از مهم‌ترین نکاتی است که باید به آن اشاره کنیم. Splinter Cell Chaos Theory در بُعد گرافیکی با توجه به زمان انتشار، بدون هیچ اما و اگری از کل نسخه‌های فرنچایز Splinter Cell بهتر و قوی‌تر است. همان اوایل بازی نگاهی به فانوس دریایی بیندازید و یا اقیانوس را ببینید. از سوی دیگر خیابان‌های سئول و چای‌خانه‌های ژاپن همه به بهترین شکل ممکن طراحی شده‌اند. به لحاظ هنری طراحی محیط در نوع خود بی‌نظیر است. در واقع محیطی که به آن قدم می‌گذارد حس یک محیط واقعی، مثلا یک سئول واقعی را به شما القا می‌کند مشروط بر این‌که همان سال ۲۰۰۵ این بازی را تجربه کرده باشید! یوبی‌سافت روی ساخت انیمیشن‌ها نیز به اندازه کافی وقت گذاشته و یکی دیگر از جذابیت‌های بازی انیمیشن‌های متنوع و طبیعی آن است. بالا رفتن از پله، پرش‌ها و عکس‌العمل دشمن بعد از دریافت ضربه چاقو بهترین نمونه‌ها به شما می‌روند. بازی‌های Ubisoft معمولا عاری از باگ نیستند ولی Chaos Theory وضعیت خیلی بهتری نسبت به دیگر بازی‌های کمپانی سازنده‌اش دارد. هرگز نه خودم باگ وحشتناک از این بازی دیده‌ام و نه گزارش آن‌را جایی خوانده‌ام! در پایان هم بهتر است نگاهی به نورپردازی بازی داشته باشیم. در این مورد هم توضیح اضافه لازم نیست و پیشنهاد می‌کنم نور یک چراغ را وسط تاریکی به خاطر بیاورید! و یا افکت‌های آتش را در ذهنتان بازخوانی کنید. همان‌طور که گفته شد گرافیک بازی در کل سری بی‌نظیر بوده و هرگز بعد از Chaos Theory، یوبی‌سافت نتوانسته در بعد گرافیکی به چنین کیفیتی دست پیدا کند.

با احترام به تمام سلیقه‌ها و نظرها، واقعیت این است که نمی‌توان انکار کرد که Splinter Cell Chaos Theory از هر سه نسخه بعد از خود بهتر بوده و اگر نظر شخصی مرا بخواهید می‌گویم که این عنوان بهترین نسخه فرنچایز Splinter Cell است. Splinter Cell Chaos Theory اگرچه در زمینه داستان پردازی مشکلاتی دارد ولی در بقیه موارد می‌تواند به عنوان یک بازی کم‌نظیر خود را معرفی کند. به هر حال هر فرنچایزی برای خود بهترینی دارد و برای Splinter Cell نیز بهترین شاید Chaos Theory باشد شاید هم Pandora Tomorrow! بخش تک‌ نفره بازی ۱۰ ساعت به طول می‌انجامد و بعد از آن می‌توانید از بخش آنلاین بازی نهایت لذت را ببرید. بخشی که مطمئنا مدت‌ها می‌تواند یک بازیکن را پشت پلتفرم خود میخکوب کند. Splinter Cell Chaos Theory بیشترین پیشرفت نسبت به نسخه قبل را در کل تاریخ سری داشته و از لحاظ بصری نیز بهترین Splinter Cell‌ای است که تا به حال منتشر شده و گذشته از این مسائل نیز یکی از بازی‌هایی بوده که از پتانسیل خود نهایت استفاده را برده و توانسته در نوع خود بهترین باشد. عنوانی که با گرافیک فوق‌العاده، گیم پلی روان و لودینگ‌های کوتاه مدتش هنوز هم بعد از ۱۲ سال در خاطر بازی‌بازان باقی مانده است.