آغاز یک خاطره | نقد و بررسی بازی Rayman

نسخه های اول بازی‌های رایانه‌ای همواره یکی مهم‌ترین، نسخه های هر فرنچایزی به حساب می‌آیند. این اولین نسخه ها هستند که باید بازیکنان را جذب کنند و علاوه بر آن برای شرکت سازنده، درآمدزا باشند. در این مقاله به بررسی نسخه اول یکی از عنوان های محبوب دنیای بازی های رایانه‌ای یعنی ریمن (Rayman) خواهیم پرداخت. اولین نسخه بازی Rayman در سال ۱۹۹۵ برای کنسول Atari Jaguar منتشر و بعد از یکسال هم برای پلی‌استیشن ۱ عرضه شد. این بازی سبک پلتفرمر از همان ابتدا جز بازی های جذاب از نظر گرافیک بود. به طور کلی طراحی زیبا و رنگ‌آمیزی بسیار خوب بازی از اولین نسخه تا نسخه های امروز، همواره مثال زدنی‌است. در نسخه های جدیدتر این بازی که با نام های ریشه‌ها و افسانه‌ها (Rayman Origins & Rayman Legends) منتشر شده‌اند دقیقا از همان تکنیک های طراحی نسخه های اول استفاده شده که با تجربه عنوان های نخستین به این مسئله پی خواهید برد. علاوه بر محیط، شخصیت اصلی بازی یعنی ریمن هم تقریبا دست‌نخورده باقی مانده و این نشانه وفاداری کامل بازی های جدید به نسخه های ابتدایی است.

روند تکامل ریمن در نسخه های مختلف بازی

 شبیه ترین نسخه جدید سری بازی ریمن به نسخه ابتدایی را می‌توان Rayman Origins معرفی کرد که کاملا بر اساس محیط های نسخه اول طراحی شده است. بعد از آن هم نسخه های موبایل دیگری مانند Jungle Run (که بر اساس نسخه Origins ساخته شده بود) و Adventures بسیار مشابه نسخه اولیه بازی هستند. همان طور که در سایر مقاله های بررسی بازی عنوان کرده بودم؛ امروزه ساخت نسخه های بازسازی، نسخه های فرعی یا اسپین‌آف ها بسیار زیاد شده است و از آنجایی که بخشی از سهم بازی‌های تولید شده در اختیار موبایل‌ها است، انتظار می‌رود که تعدادی از این نسخه های بازسازی یا فرعی در این پلتفرم منتشر شوند. تا کنون بازی های بسیار زیادی دقیقا از روی نسخه های ابتدایی برای سیستم عامل های موبایلی عرضه شده‌اند. از بازی همسایه جهنمی (که در آخرین شماره مجله گیمفا به بررسی آن پرداختیم) گرفته تا نسخه های Tomb Raider و Sonic. در حال حاضر شرکت سگا (Sega) با معرفی سرویس جدید خود با نام Sega Forever، در حال پورت کردن بسیاری از بازی های قدیمی و محبوب کنسول خود بر روی سیستم عامل های موبایل است. بازی های قدیمی و خاطره‌انگیز همواره برای بازی در موبایل جذاب هستند و بازیکنان دوست دارند یک نسخه از آن را روی موبایل خود داشته باشند. این دوست داشتن در چند سال گذشته کاملا ثابت شده است و امروزه تقریبا همه شرکت های بازی سازی در حال بررسی آرشیو خود هستند و دنبال عنوان هایی می‌گردند تا دوباره آن ها را عرضه کنند. سالگرد های مختلف شرکت و یا سالگرد عرضه یک بازی زمان بسیار خوبی برای انتشار این نسخه های قدیمی بر روی موبایل است. بازی موردنظر ما یعنی نسخه اولیه Rayman هم سال گذشته در بیستمین سالگرد عرضه این بازی، برای موبایل منتشر شد. این بازی که با شعار تبلیغاتی the original Rayman is back برای اندروید و آی‌او‌اس منتشر شد، در زمان عرضه مورد استقبال علاقه مندان قرار گرفت. کنترل و بازی کردن، با دسته بسیار ساده‌تر از بازی با کلید های فرضی روی صفحه نمایش موبایل است و این یکی از مهم ترین چالش هایی است که شرکت های بازی سازی با آن روبرو هستند و همه شرکت ها موفق از پس آن برنمی‌آیند. در ادامه بررسی دقیق‌تر بازی خواهیم پرداخت اما خوشبخاته Rayman در بخش کنترل خوب عمل کرده و مثل نسخه بازی موبایل Tomb Raider 1، (تقریبا) فاجعه نیست!

تمامی محیط های بازی به همین صورت رنگارنگ و جذاب طراحی شده‌اند

این نسخه از بازی به دلیل اینکه در اصل برای موبایل ساخته نشده است، کاملا سبک کنترل متمایزی نسب به سه عنوان ساخته شده روی موبایل دارد. در هر یک از نسخه های موبایلی Rayman Jungle Run، Rayman Fiesta Run و Rayman Adventures شما کنترل حرکتی شخصیت ریمن را در اختیار ندارید و تنها باید پرش ها و ضربه های صحیحی را در زمان دویدن انجام دهید اما در بازی شماره یک Rayman همانند نسخه های کنسولی و رایانه های شخصی، شما بر شخصیت کنترل کامل داشته و می‌توانید حتی به عقب برگردید. کتاب داستان ریمن از ابتدای همین بازی آغاز شده و در چند سری بازی دنبال می‌شود. طرح کلی داستانی نجات دنیا اولین قدم برای داستان‌سرایی، مجموعه ریمن است. هدف اصلی بازی، چه این نسخه و چه نسخه های جدیدتر بازی، روایت داستان و قصه‌گویی نیست و نمی‌توان از آن انتظار یک داستان حرفه‌ای و بی‌نقص داشت. همین نکته که در سبک پلتفرمر دو بعدی و حتی در نسخه های اصلی خودش نیمه دوبعدی، یک بازی جذاب و هیجان‌انگیز را ارایه می‌دهد کافی است که به اصل داستان آن کمتر توجه بکنیم. در سری بازی های پلتفرمر معمولا جمع‌آوری سکه و یا مواردی از این دست هدف اصلی بازی است و یا در گروهی دیگر بازی‌زمان به اتمام رساندن مرحله چالش اصلی بازی به حساب می‌آید اما باز هم با همه این تعاریف، نه تنها این بازی بلکه همه سری بازی های ریمن، پتانسیل داشتن یک داستان کامل‌تر و جذاب‌تر را داشته‌اند.

قسمت های مخفی در سری بازی ریمن از اولین نسخه آن به چشم می‌خورد

به گفته سازندگان تمامی بازی به صورت کامل، همان گونه که در ابتدا وجود داشته در موبایل قابل بازی است و تغییری در آن داده نشده است. تنها تغییر که به واسطه تغییر پلتفرم در بازی صورت گرفته، اضافه شدن کلید های کنترل جهت حرکت و کلید های پرش، شکلک درآوردن و ضربه زدن است. کلید های سمت راست تصویر که مربوط به حرکت های خاص ریمن است، ثابت هستند و بعد از چند دقیقه تمرین به سرعت به آن عادت می‌کنید اما کلید کنترل حرکت که در چهار جهت تنظیم شده است، به اصطلاح بر روی صفحه همگن است و هرکجای صفحه، سمت چپ را لمس کنید می‌توانید کنترل را بدست بگیرید. اگر دستتان را از روی صفحه بلند نکنید به راحتی می‌توانید به حرکت خود ادامه دهید اما اگر در قسمت هایی از بازی که اتفاقا ایستادن الزامی است، نحوه کنترل برای شروع مجدد می‌تواند سخت شود. یکی از مواردی که در اولین نسخه بازی وجود داشته و تا کنون هم در سری بازی ریمن دیده می‌شود، چند قسمتی بودن مراحل بازی است. زمان شروع بازی تا انتهای مراحل در چند قسمت مکانی مختلف دنبال می‌شود و این مورد است که باعث شده بازی ارزش تکرار بالایی داشته باشد زیرا در این قسمت های مختلف امکان بازگشت به قسمت قبلی وجود نداشته و شما باید در همان قسمت قبلی تمامی امتیازات و Lum ها را بدست آورید. بازهم یکی از موارد جالبی که در نسخه اول وجود داشته و تا کنون ادامه دارد، بخش های مخفی مراحل است. در نسخه اول بازی Rayman هم بخش های مخفی در دل جنگل طراحی شده اند و شما در صورت انتخاب راه دشوار‌تر می‌توانید به آنجا برسید.

روند گیم‌پلی یکنواخت نیست و شاهد ویژگی های جدید در جریان بازی هستیم

در این بازی سه سطح مختلف برای شروع بازی درنظر گرفته شده است که می‌توانید یکی از آنها را انتخاب کرده و وارد بازی شوید. تفاوت در سخت بودن مراحل نیست و در اصل مربوط به میزان قلب (جان) های ریمن است و اینکه چندبار در مرحله باید ببازید تا به ابتدای مرحله برگردید. در واقع اگر شما بیش از مقدار تعیین شده در بازی شکست بخورید به اصطلاح Game Over شده و باید مرحله را از ابتدا شروع کنید، حتی اگر در قسمت پایانی مرحله باشید. زمانی که به انتهای هر مرحله از بازی می‌رسید، با یک مینی‌باس روبرو می‌شوید که اغلب از پای درآوردن آنها کار سختی نیست. دلیل سخت نبودن بازی حتی در آخرین درجه دشواری، این است که هدف بازی ارایه دهنده سبک اکشن نیست و سعی می‌کند با تکنیک هایی کودکانه دشمنان را به آسمان پرتاب کرده و یا آنها را همانند یک بادکنک منفجر کند. این مسئله که گفته می‌شود هدف بازی اکشن نیست در نسخه ابتدایی بازی به خوبی دیده می‌شود زیرا تا قبل از گرفتن قدرت مشت زدن، شما باید با زدن کلید شکلک درآوردن، دشمنان خود را بترسانید تا آنها از دست شما فرار کنند. این فضای شاد بازی حتی در زمان مبارزه با دشمنان در کنار یک موسیقی متن عالی، باعث شده ریمن را تبدیل به یک عنوان جذاب برای بازیبازان بکند.

این هم یک مورد از باس های بازی | ولی در مجموع بیشتر با مینی‌باس های ساده در بازی طرف هستیم

یکی از مهم ترین قسمت های بازی چه در این نسخه و چه در نسخه های بعدی ریمن، بدون شک بخش گرافیک هنری و فنی آن است. باتوجه به زمان عرضه بازی در سال ۱۹۹۵ و یک سال بعد برای کنسول پلی‌استیشن ۱، گرافیک فنی بازی در سطح بالایی قرار داشته و علاوه بر آن در بخش طراحی و گرافیک هنری هم بسیار خوب عمل کرده است. کاملا مشخص است که به طور ویژه به این بخش توجه شده است. در محیط های بازی طراحی هنری به خوبی به چشم می‌خورد و تمامی مکان‌ها به زیبایی و خلاقانه طراحی شده‌اند. در زمان انتشار نسخه ریشه‌ها، با توجه به پیشرفت سطح گرافیک فنی، با یک منظره بسیار چشم‌نواز روبرو شدیم و این روند به خوبی در نسخه بعدی هم تکرار شد و همچنان می‌توان سری بازی ریمن را یک نمونه بسیار عالی از ترکیب گرافیک هنری و فنی به حساب آورد. در ادامه نقش موسیقی در بازی هم به اندازه گرافیک مهم و پررنگ دیده می‌شود. تقریبا در همه محیط های بازی یک موسیقی متن بسیار زیبا هماهنگ با محیط نواخته می‌شود و حتی صداگذاری های بازی هنگام برخورد با عناصر درون محیط و ضربه زدن ها بسیار خوب است.

the original Rayman is back

از سری بازی های ریمن تا کنون سه نسخه به صورت اختصاصی برای موبایل عرضه شده است که در قسمت مقدمه آنها را معرفی کردیم. به غیر از نسخه های اصلی موبایل، چندین نسخه از سایر بازی های قدیمی ریمن هم بر روی موبایل پورت شده‌اند که یکی از همین نسخه‌ها، اولین بازی ریمن است. بعد از اولین عنوان سری ریمن، دومین نسخه از آن هم با نام Rayman 2: The Great Escape تنها برای سیستم عامل آی‌اواس منتشر شد. بعد این بازی هم، در سال ۲۰۰۲ سه نسخه کاملا فرعی ریمن با رویکرد مسابقات ورزشی توسط شرکت بازی سازی گیم‌لافت (Gameloft) برای سیستم عامل جاوا منتشر شدند. باز هم پس سری بازی ورزشی ریمن، دو نسخه دیگر را هم در سیمبیان و جاوا مجدد شاهد بودیم و سپس بعد از وقفه ۱۶ ساله در سال ۲۰۱۲ نسخه های انحصاری برای سیستم عامل های موبایلی منتشر شدند. Rayman را حتما بر روی موبایل تجربه کنید و پس از آن به سراغ سه نسخه Jungle Run، Fiesta Run و Adventures بروید. این بازی توسط یوبی‌سافت (Ubisoft) برای موبایل منتشر شده است و خوشبختانه از سیاست های تجاری جدید در آن استفاده نکرده است. دلیل اصلی اینکار این است که بازی چیزی برای ارایه پرداخت دورن برنامه‌ای ندارد ولی شاید اگر در آن تغییراتی می‌دادند حتما لباس های ویژه، جان نامحدود و… را به صورت پرداخت دورن برنامه‌ای برای فروش قرار می‌دانند. خوب این موارد در این بازی دیده نمی‌شود ولی خوب مگر میشود یک بازی به صورت رایگان برای موبایل، توسط یک شرکت بازی سازی بزرگ، منتشر شود ولی نتواند برای شرکت سود داشته باشد!؟ در نسخه اول Rayman باز هم تبلیغاتی قرار داده شده است که به اندازه سایز بازی ها آزار دهنده نیست ولی بالاخره پس از هر وقفه در بازی و بازگشت به منو، شاهد یک تبلیغ ویدیویی هستیم. برای حذف تبلیغات از بازی طبیعتا باید هزینه کنید تا به صورت کامل غیرفعال شوند. خوشبختانه ایده تجاری بازی به همین‌جا خلاصه شده و باتوجه حجم زیاد بسته های ویژه و قسمت های فرعی سایر بازی های موبایل، می‌توان از همین یک مورد چشم‌پوشی کرد. در پایان باید گفت که در اولین نسخه بازی ریمن، با یک بازی پلتفرمر دوبعدی زیبا و جذاب روبرو هستیم و محیط های بازی تنوع خوبی داشته و در شرایط آب و هوایی مختلفی جریان دارند. همان طور که در بخش قبلی عنوان شد، بازی موسیقی متن و صداگذاری بسیار خوبی داشته و کاملا با روند بازی هماهنگ است. کیفیت تصویر بازی باتوجه به سال عرضه بسیار خوب بوده و از لحاظ هنری واقعا چشم‌نواز است. در واقع خود بازی ایراد اساسی و مهمی ندارد و تنها شاید بتوان به نداشتن داستان قوی آن اشاره کرد و همچنین مورد دیگری که در طول تجربه بازی دیده شد، مربوط به پورت بازی روی موبایل است. کلید های کنترل بازی و در اصل کلید های کنترل شخصیت، خیلی روی موبایل خوب نیستند و سخت می‌توان به آن عادت کرد. در نهایت اگر از طرفداران سری ریمن هستید، اولین نسخه آن را به طور رایگان روی موبایل تجربه کنید.