سبک شناسی بازی های ویدئویی | قسمت دوم

در بخش قبلی مقالات سبک شناسی بازی های ویدئویی به ژانرهای ماجراجویی، نقش آفرینی و زیر مجموعه های آن پرداختیم. حال در این مقاله به بازی های اکشن و استراتژیک می پردازیم. بسیاری از ژانرهای محبوب و پرطرفدار میان بازیکنان از زیرمجموعه های “اکشن” هستند که از آن ها می توان به: Hack & Slash (ضربه زدن)، Platform و بازی های تیراندازی اشاره داشت. سبک اکشن از بازیکنان می خواهد تا از دقت و سرعت خود استفاده کنند و در چالش های فیزیکی (مجازی) از موانع عبور کرده و مراحل را به پایان برسانند. در اینجا به ژانرهای زیرمجموعه اکشن می پردازیم.

1. Hack & Slash

در این سبک از بازی ها، تمرکز اصلی بر روی مبارزه کردن است. مانور اینگونه عناوین بیشتر بر روی اسلحه های Hand to Hand (تن به تن – که در اینگونه مبارزات، جایی برای تفنگ ها و سلاح های گرم وجود ندارد) است. ریشه های این سبک در بازی های رومیزی نقش آفرینی (بازیکنان در یک جلسه به دور هم جمع شده و در مکالمات، رفتارهای شخصیت هایشان در طول بازی های مشخص شده را به طور گفتاری توضیح می دهند!) هستند. گیم پلی Hack & Slash را امروزه می توان در بسیاری از بازی های اکشن/نقش آفرینی چون Lineage و Diablo یافت. در کل عناوین این سبک اکثرا در حالت سوم شخص بوده و هدف اصلی بازیکنان در طول بازی، شکست دادن دشمنان و مبارزه با آن هاست.

Bayonetta | Hack & Slash

2. بازی های مبارزه ای سنتی (Fighting Games)

در این سبک، شاهد مبارزات دو نفره هستیم که افراد طرفین می توانند گیمرها باشند یا یک طرف توسط کامپیوتر کنترل شود. گیم پلی این بازی ها از فشردن زنجیره ای از کلیدهای مختلف دسته پلتفرم برای انجام حملات فیزیکی بر روی حریف تشکیل می شود. مبارزات در این عناوین همیشه دو نفره هستند. اولین بازی مبارزه ای، Heavyweight Boxing کمپانی Sega بود که در سال ۱۹۷۶ عرضه شد. پس از آن و با عرضه Street Fighters II طرفداران این سبک زیاد شدند. در سال ۱۹۹۲ اولین عنوان از سری Mortal Combat ساخته شد که مکانیک های جدیدی از جمله ضربه نهایی (Finishing Move) و ابزار مخفی درون بازی را به این سبک افزود.

Mortal Combat | Fighting Game

3. MOBA (نبرد چندنفره آنلاین)

MOBA که آن را با نام ARTS (اکشن/استراتژیک بی درنگ) نیز می شناسند یکی از زیرمجموعه های سبک “اکشن” و “استراتژیک بی درنگ” است. در این گونه عناوین دو تیم از بازیکنان با هم به رقابت می پردازند. هر بازیکن کنترل یک شخصیت (قهرمان) را بدست می گیرد و دیگر، نیروها توسط بازیکنان ساخته نمی شوند؛ تفاوت این دو ژانر نیز در همین است. هم چنین باید اشاره داشت که دید بازی از بالای سر می باشد. هدف طرفین در این عناوین نابودی بناها و پایگاه یکدیگر است. برای کمک به بازیکنان، واحدهای NPC که توسط کامپیوتر کنترل می شوند به طور دوره ای احیا و در خط های مشخص شده به طرف پایگاه دشمن حرکت می کنند. از عناوین معروف این سبک می توان به League of Legends و Defense of the Ancients (DOTA) اشاره داشت.

4. بازی های پلتفرم (Platform Games)

بازی های پلتفرم از زیرمجموعه های اکشن هستند. به طور کلی در عناوین پلتفرم، بازیکن در میان موانع با پریدن و… حرکت می کند. یکی دیگر از مکانیک های سنتی این سبک، دویدن و بالا رفتن از پله ها و نردبان های مختلف است. ممکن است بازی های پلتفرمر از دیگر سبک ها مانند تیراندازی و مبارزه ای، عناصری را در خود جای دهند. بازی Space Panic که در سال ۱۹۸۰ منتشر شد، اولین عنوان پلتفرمر به حساب می آید که در آن بازیکنان باید از روی سطوح و موانع مختلف پریده و خود را به نقاط بعدی برسانند. بازی های پلتفرمر سنتی ۲ بعدی بودند اما بازی های ۳ بعدی و مدرن محیط بازی را در همه جهات باز می کنند. البته در صورتی که بازی سه بعدی باشد، تخمین زدن فواصل پلتفرم ها دشوارتر است. از دیگر عناوین پلتفرمر می توان به سری Rayman ساخت شرکت یوبیسافت اشاره داشت.

5. تیراندازی

بازی های شوتر از دیگر زیرمجموعه های اکشن هستند که سرعت و سرعت واکنش بازیکن را می سنجند. تمرکز بازیکنان بر روی حرکات دیگر آواتارهای (جلوه های گرافیکی اشخاص) بازی است. این عناوین مبارزه ای بوده که این مبارزات با اسلحه های گرم مختلف صورت می گیرند. یکی از منابعی که به طور مشترک در اکثر بازی های تیراندازی وجود دارند، مهمّات (Ammunition) هستند. هدف اصلی عناوین شوتر از بین بردن دشمنان و پیش رفتن در مراحل (بدون کشته شدن) است. خود ژانر تیراندازی دارای چند زیرمجموعه می باشد که در پایین به آن پرداخته خواهد شد.

• تیراندازی اول شخص (FPS-First Person Shooter)

این سبک که هم چنین با نام مخفف FPS شناخته می شود، بر روی دید اول شخص و از سوی بازیکن تمرکز دارد به گونه ای که گیمران “خود را در بازی” احساس کنند. بازیکنان در این ژانر باید از عکس العمل و تمرکز بالایی برخوردار بوده و نشانه گیری دقیقی داشته باشند. بخاطر عناصر گرافیکی و سه بعدی این گونه بازی ها تا اوایل سال ۱۹۹۰ اجرای آن ها برای اکثر سیستم های سخت افزاری امکان پذیر نبود. Wolfenstein 3D که در سال ۱۹۹۲ عرضه شد به عنوان اولین بازی شناخته شده این سبک محسوب می شود و بازی Doom در سال ۱۹۹۳ انقلابی در عرصه گرافیکی بوجود آورد. در بازی های FPS جدید، شاهد بخش چند نفره هستیم که بازیکنان در دو تیم مقابل هم قرار گرفته و به رقابت می پردازند. از فرانچایز های مدرن و معروف تیراندازی اول شخص می توان به Battlefield، Call of Duty، Halo و… اشاره داشت.

MMOFPS (تیراندازی اول شخص/چند نفره آنلاین) نیر از گیم پلی FPS بهره می برد با این تفاوت که تعداد بازیکنان در این سبک و در بازی ها بیشتر است؛ در عناوین FPS حداکثر تعداد بازیکنان هر مسابقه ۶۴ نفر بوده در حالی که در یک MMOFPS صدها نفر هم زمان به رقابت می پردازند. از مثال های بارز این ژانر می توان به عنوان PlanetSide 2 اشاره داشت.

Call of Duty: Advanced Warfare | FPS

• تیراندازی سوم شخص (TPS-Third Person Shooter)

بازی های تیراندازی سوم شخص که آن ها را با نام TPS هم می شناسیم بر روی مبارزات تمرکز دارد و شخصیت بازی با فاصله ای مشخص از دوربین دیده می شود. این حالت باعث می شود بازیکن دید بیشتری به مناطق اطرافش داشته باشد درحالی که در FPS ها این دید دارای محدودیت بود. روابط بازیکن با محیط در این گونه عناوین بیشتر است. همچنان در این عناوین تمرکز بر روی تیراندازی است و عناصر پلتفرمر و پازل بازی های اکشن ماجراجویی/شوتر در گیم پلی وجود ندارند. البته بعضی از بازی های این سبک به گیمرها اجازه می دهند تا دید را به حالت اول شخص تغییر دهند؛ مانند Star Wars: Battlefront. در بازی های مدرن این ژانر، شاهد مکانیک های جدید از جمله سیستم پوشش (سنگرگیری – Cover System) هستیم؛ مانند سری Gears of War. سبک های مختلف ممکن است با TPS ترکیب شوند؛ مانند سری Mass Effect (نقش آفرینی/شوتر سوم شخص).

استراتژیک

در بازی های استراتژیک، بازیکن باید با دقت، فکر و نقشه ریزی حرکات خود را انجام دهد تا به پیروزی برسد. در اکثر عناوین این ژانر، دید بازیکن از بالای سر می باشد و آن ها باید واحد ها و منابع خود را مدیریت کنند. Andrew Rollings این گونه عناوین را “پسرخاله بازی رومیزی” می داند که به شبیه بودن آن ها اشاره دارد. استراتژیک ها می توانند بی درنگ (Real-time) و یا نوبتی (Turn-based) باشند که در ادامه بیشتر به آن می پردازیم.

• استراتژیک بی درنگ (Real-time strategy)

در این ژانر، وقایع درون بازی بدون درنگ و پشت سر هم اتفاق می افتند. پایه گیم پلی بدست آوردن منابع مختلف، ساخت پایگاه، آموزش نیروها و شکست دادن حریف می باشد. در سال های اخیر، تعداد بازی های استراتژی بی درنگ نسبت به سایر زیرمجموعه های استراتژی بیشتر شده است چرا که در نزد بازیکنان محبوب تر هستند. از عناوین معروف این ژانر می توان به سری Age of Empires III، Warcraft، Command & Conquer و Dawn of Time اشاره داشت.

• عناوین 4X

در این بازی ها چهار هدف وجود دارد: eXplore (کاوش کردن)، eXpand (گسترش دادن)، eXploit (بهره برداری) و eXterminate (نابود سازی). به همین خاطر است که به آن 4X می گویند. از بازی های مهم این سبک می توان به سری Sid Meier’s Civilization اشاره داشت. در 4X ها، مدت زمان بازی طولانی است و ممکن است بازیکن مدیریت یک تمدن و یا یک نژاد را در دست گیرد. این عناوین ممکن است تاریخی (شرح تاریخ انسان) و یا تخیلی باشند.

Age of Empires III | Real-time strategy

• بازی های توپخانه ای (Artillery Games)

Artillery یک نام قدیمی برای بازی هایی بود که در آن دو یا سه بازیکن (به صورت نوبتی) با یک دیگر به رقابت می پرداختند. این رقابت توسط مبارزه تانک های داخل بازی انجام می گرفت. عناوین Artillery جز اولین بازی های کامپیوتری ساخته شده محسوب می شوند؛ در واقع بازی های توپخانه ای گسترشی برای استفاده اصلی کامپیوتر ها (محاسبات مسیر حرکت موشک ها در جنگ) بودند. Artillery ها به عنوان زیرمجموعه بازی های استراتژیک شناخته می شوند اما آن ها را به “تیراندازی-شوتر” نیز نسبت می دهند.

• MMORTS (استراتژیگ بی درنگ/چند نفره آنلاین)

همانطور که از نام آن مشخص است، عناوین MMORTS ترکیبی از دو ژانر و حالت بازی هستند؛ در این گونه بازی ها، بازیکنان در نقش یک پادشاه، ژنرال و یا فرمانده با مدیریت منابع موجود در محیط، کنترل یک ارتش را بر عهده گرفته تا حریف مقابل را شکست دهند. اکثرا MMORTS ها در دنیاهای فانتزی و تخیلی قرار دارند و در رده بازی های RTS چند نفره کوچک (از نظر تعداد بازیکنان و…) تفکیک نمی شوند.

• تاکتیکی/بی درنگ (Real-time tactics)

این بازی ها از مکانیک های عناوین شبیه سازی (Simulation) و Wargame (اصطلاحی در شرح بازی های استراتژی/تاکتیکی که خود از زیرمجموعه های ژانر استراتژیک هستند) بهره می برند. از آثار محبوب این سبک می توان به سری Total War اشاره داشت. برخلاف بازی های استراتژی بی درنگ، در این ژانر مدیریت اقتصاد، منابع و ساخت و ساز در گیم پلی نقشی ندارد. محیط بازی معمولا یک نقشه بزرگ از مناطق است که بازیکنان باید کنترلشان را بدست بگیرند.

• استراتژی نوبتی (Turn-based)

این نام برای بازی های استراتژی خاصی استفاده می شود. در عناوین استراتژی نوبتی، بازیکنان می توانند در مدت زمانی، پیش از انجام کار به آنالیز کردن بپردازند و بعضی از بازی ها تعداد حرکات مشخصی را در یک Turn (دوره) برای گیمرها مشخص می کنند. بعضی از بازی های نوبتی مدرن با مکانیکی جدید همراه هستند؛ بازیکنان ابتدا در فاز نقشه کشی حرکات خود را ارائه می دهند و سپس این اعمال یکی یکی اجرا و حتی ممکن است توسط بازیکن حریف منقطع گردند. در این صورت، بازیکن بجای واکنش دادن نسبت به حرکات حریف باید آن ها را ابتدا حدس بزند. اسم مشخصی برای این سبک انتخاب نشده اما استراتژی نوبتی/شبیه سازی نامی غیر رسمی است.

مشاهده سبک شناسی بازی های ویدئویی | قسمت اول