روزی روزگاری: یک پایان، یک بار و برای همیشه | نقد و بررسی Mass Effect 3

ایثار، حماسه، جنگاوری، شجاعت، ایستادگی و انتخاب… این ها ریشه های آخرین بازی Mass Effect 3 بودند؛ اثری که به افسانه بزرگ فرمانده شپرد پایان داد و در خاطره ها ماندگار شد. موجودیت تمامی موجودات زنده متمدن و دارای هوش و عقل در خطر است و بالاخره با تهدیدی که دو عنوان اول شما را برای آن آماده می کردند، رو به رو می شوید. Mass Effect 3 دارای عظمت و جهات والای زیادی است. از داستان حماسی و درگیرکننده بازی گرفته تا شخصیت پردازی فوق العاده بالا و پرجزئیات تک تک کرکترهای موجود که هر کدام در تصمیم گیری ها، رفتار و اعمال شما اثر خواهند داشت و می توانید مطمئن باشید که آزادی های لازم نیز به شما داده می شود. نمی توان وسعت و بزرگی Mass Effect را در یک مقاله نقد چند هزار کلمه ای خلاصه کرد اما نهایت تلاشم را می کنم تا آن را باری دیگر بررسی کنم تا خاطراتمان با ساخته بایوور در سال ۲۰۱۲ زنده شود.

بگذارید از ساده ترین ها شروع کنیم: Mass Effect چیست؟

ME که به معنای «اثر جرمی» می باشد، از سری بازی های ویدئویی معروف و محبوب در سبک شوتر سوم شخص/نقش آفرینی است که در طی سال های اخیر توانسته به خوبی جایی بزرگ در قلب گیمرها برای خود ایجاد کند. Mass Effect از آن بازی هاییست که دنیای منحصر به فرد خود را دارد؛ آن هم دنیایی که عناصر آن بی محدودیت هستند و بازیکنان در صورت ادراک و توجه به آن، غرق در جزئیات بی پایان می شوند.

بازی در آینده و با کشف و پیشرفت قابل توجه علم با استفاده از میدان های اثر جرمی و Mass Relay ها به وقوع می پیوندد. شما در نقش شپرد، سرباز نیروهای نظامی متحد سیاره زمین هستید که به تازگی راه خود را به دیگر نقاط کهکشان باز کرده است. با این دستاورد، انسانیت با موجودات فضایی بی شمار دیگری رو به رو شد و توانست خود را به عنوان یک عضو قدرتمند در این سیستم پیچیده جای دهد. اولین نکته که همینجا مورد توجه قرار می گیرد، وجود نژادهای مختلف موجودات فضایی است که هر کدام فرهنگ، رفتار و تاریخ خود را دارند.

کافیست فقط بر روی همین قضیه کمی تفکر کنید: شما در این بازی تنها با انسان ها رو به رو نیستید و بیشتر کار شما با موجودات فضایی و غیر آشنا خواهد بود. شاید با خود بگویید بخاطر غریب و عجیب بودن آن ها، نمی توان ارتباط خوبی با بازی برقرار کرد اما سخت در اشتباه هستید. صداگذاری، طراحی و شخصیت پردازی این موجودات به قدری بالاست که بعد از مدتی بازی کردن، حتی دیگر با دیدن آن ها به فکر فرو نمی روید و یا به عبارتی، وجود آن ها را در این بازی عظیم که محوریت آن هم همین موضوعات فضایی است، می پذیرید.

هرکدام از این نِژادها ویژگی ها، فرهنگ و تاریخ خود را دارند و در قسمت های مختلف کهکشان می توان شاهد خانه های آن ها بود. اما این کهکشان که موجودات آن به طور وسیع در ارتباط هستند و در کنار هم زندگی می کنند، آن قدرها هم بی نظم نیست. Citadel یکی از مکان هاییست که اتحاد این موجودات را نشان می دهد؛ ایستگاه عظیم و معلق فضایی که در آن انجمنی از نژادهای قدرتمند، به مسائل کهکشانی رسیدگی می کنند. تمامی این ها را گفته و حتی ذره ای از محیط و داستان بازی را پوشش نداده ام!

از نژادهای بازی که حضور پررنگ خود را در هر سه نسخه دارند می توان به Turian ها، Asari ها، Krogan ها و Quarin ها اشاره داشت. شپرد بعد از مدتی فرماندهی سفینه ای به نام Normandy را بدست می گیرد (که خود دارای دنیای منحصر به فرد و یا به عبارتی شخصیت کاملیست!) شما حتی با این سفینه که هر سه بازی را در آن می گذرانید، ارتباط برقرار می کنید. خدمه و اعضای گروه شما نیز هر کدام در ماجراجویی هایتان همراه می شوند و از مهم ترین آن ها می توان به خلبان سفینه یعنی Joker اشاره داشت. در داخل تیم شما تنها انسان ها حضور ندارند و جوخه Normandy از مرگبارترین جنگجویان کهکشان در تمامی نژادها تشکیل شده است.

داستان بازی از آنجایی شروع می شود که به یکی از کلنی های انسان ها حمله شده و سفینه فرمانده شپرد برای بررسی آن اعزام می شود. با عبور از خط های داستانی متعدد، نهایتا متوجه خطر اصلی یعنی Reaper ها می شوید؛ یک نژاد ماشینی/ارگانیک بسیار پیشرفته که در فضای تاریک میان کهکشان ها سکونت دارند و هر ۵۰۰۰۰ سال برای نابودی تمامی نژادهای پیشرفته و متمدن وارد کهکشان می شوند. حتی در تهاجم این موجودات نیز فلسفه و حقایقی وجود دارد. شپرد در اولین بازی جلوی ورود آن ها را می گیرد و در دومین بازی (Mass Effect 2) که از آن به عنوان یکی از برترین عناوین دهه اخیر یاد می شود (با نمره متای ۹۶) با یکی دیگر از نژادهای ناشناخته به اسم Collector ها وارد جنگ می شود.

این یک پس زمینه مختصر در ارتباط با بازی های Mass Effect و دنیای آن ها بود. Mass Effect 3 توانست موفقیت بازی دوم را تکرار کند و پایانی حماسی را برای این دنیای غنی به ارمغان بیاورد. پس بیایید هرچه زودتر به نسخه سوم بپردازیم!

بازی با تعلیق شپرد و حضور او در سیاره زمین (پس از ماجراهای بازی دوم) آغاز می شود. با تمامی تلاش های صورت گرفته، Reaper ها به تهاجم خود نزدیک می شوند. طولی نمی کشد که شخصیت های بازی زمین را در شعله های جنگ و نابودی می بینند و البته از دو نسخه قبلی هم می دانستیم که در برابر حمله ریپرها، هیچ گزینه ای جز فرار نیست! حمله کهکشانی صورت گرفته و شپرد مجبور به ترک زمین می شود.

جوسازی و محیط بازی از همان ابتدا بازیکن را درگیر خود می کند. با سفینه خود نرماندی و معدود افراد داخل آن در فضای بی کران حرکت می کنید و می دانید که انسان ها و دیگر فضایی ها در سیاره زمین و دیگر نقاط جهان جان خود را از دست می دهند. Mass Effect در وقایع جو تاریکی داشته و در عین حال، همیشه در طول بازی صحبت از امید به آینده و پیروز شدن در این نبرد حضور دارد. این ها باعث می شوند که دنیای اثر جرمی ۳ زنده شود و شما خود را درون آن احساس کنید.

طولی نمی کشد که نقشه ای جدید و استفاده از سلاحی برای نابودی ریپرها به میان می آید. حال شپرد باید تمامی نژادهای کهکشان را که خود درگیر جنگ با ریپرها در سیستم های خود هستند (با وجود اختلاف های متعدد) به دور هم جمع کند تا با هم به نبردی همه جانبه با این نابودگران بروند. پس از همان ابتدای بازی، بازیکن برای هدفی بزرگ مبارزه می کند. تا حالا فهمیده اید که داستان اثر جرمی ۳ در شعاع بسیار بزرگی دنبال می شود و خطری جدی تمدن و زندگی را تهدید می کند. شپرد به عنوان نماینده انسان ها در اتفاقات مهم این جنگ طولانی نقش به سزایی دارد؛ شما با شخصیت هایی که در این سه گانه شناختید و عاشق آن ها شدید رو به رو هستید و وقتی عواقب تصمیم ها و اتفاقات بازی جدی تر و بزرگ تر می شوند، تلخ ترین حقیقت جنگ را می فهمید: نمی توان همه را نجات داد!

اما نکته مهم اینجاست: این بازی با تمام شخصیت های بزرگ و کوچکش که هرکدام در کامل ترین حالت خود در این ماجرا حضور دارند و داستانی که هر لحظه بازیکن را بیشتر در خود غرق می کند، دنیاییست که به معنای واقعی کلمه ارزش جنگیدن و نجات دادن را دارد.

در طول بازی شما باید تصمیم های سختی بگیرید، تصمیم هایی که شاید باعث شوند عده ای از متحدان خود را از دست بدهید و یا آن ها را فدای هدفی بزرگ تر کنید. این تصمیمات در قالب های بزرگ و کوچک خود را نشان می دهند و یقین داشته باشید که عواقب خود را دارند. بازیکنان حتی می توانند فایل های ذخیره خود را ازبازی قبلی به این عنوان منتقل کنند که در این صورت بعضی از شخصیت های قسمت دوم در آن حضور خواهند داشت و تصمیمات و عواقب آن ها به طور خودکار و پیش فرض انتخاب نمی شود.

بازی دارای ۱۶ پایان منحصر به فرد است که هر کدام از آن ها با توجه به تصمیمات شما و عملکردتان در جمع کردن نیروهای متحد بدست می آیند. حتی اگر امتیازاتتان به اندازه کافی نباشد، ممکن است تنها یک انتخاب و یک پایان به شما داده شود. عده زیادی از پایان بازی انتقاد کردند اما می توان آن را ختامی حماسی برای این ماجرای طولانی در نظر گرفت که یاد شخصیت های آن را برای همیشه جاودان می سازد. مگر می شد در آخر شپرد را دید که با شکست دادن ریپرها، بازنشست شده است؟!

گیم پلی Mass Effect 3 پایبند به نسخه های قبلی بوده و البته برای تجربه هرچه بهتر و عمیق تر آن، بهینه شده است. سیستم مبارزات بازی با حضور صدها اسلحه و شخصی سازی تک تک آن ها، دشمنان متفاوت و متعدد (که می توانند چالش برانگیز باشند) همچنان لذت خود را حفظ می کند و حتی بهتر نیز شده است. حس جالب استفاده از اسلحه های پیشرفته و قدرت های بیوتیکی برای نابودی موجودات پلید هنوز در بازی وجود دارد و شخصی سازی ها نیز دستخوش تغییرات و گسترش هایی بوده اند. خود شپرد که به طور کامل قابل شخصی سازی است (جنسیت، نژاد زمینی، رنگ پوست و…) و شما با انتخاب یکی از کلاس های موجود (سرباز، محافظ و…) بازی را آغاز می کنید که هرکدام ویژگی ها و سلاح های منحصر به فرد خود را دارند (اما عمقی که در شخصیت و شکل پیش فرض او می باشد در هیچ کدام از آن ها یافت نمی شود!)

یکی از زیبایی های این نسخه، وجود مراحل فرعی بی پایان است. به شخصه بارها و بارها آن را به پایان رساندم (و همینجا باید گفت که ارزش دوباره تجربه کردن آن بسیار بالا است!) و هر بار شاهد مراحل فرعی جدیدی بودم. این مراحل فرعی چطور بدست می آید؟ فرض کنید که در Citadel راه می روید و ناگهان از کنار دو نفر که با یک دیگر صحبت می کنند، می گذرید. این ممکن است برای شما مرحله فرعی جذابی را باز کند که در نهایت امتیاز شما را به دستیابی پایانی درخور بزرگی این بازی می رساند. پس هرباری که یک ماموریت را به پایان می رسانید به Citadel سر بزنید زیرا بعضی از این مراحل تنها تا نقطه ای از داستان برای تجربه کردن موجود خواهند بود؛ هیچ فرصتی را از دست ندهید. شاید همین الان هم تعدادی از آن ها را از دست داده و یا به سراغشان نرفته باشم!

در واقع سیستم امتیازی که برای پایان بازی بسیار مهم است، EMS (قدرت نظامی تاثیرگذار) نام دارد. با عبور از مراحل اصلی می توانید تعداد نیروهای نظامی اصلی هر نژادی که به اتحاد ملحق می شود را بدست آورید (و یا بر حسب تصمیمات بعضی را از دست بدهید) اما در نهایت، برای بدست آوردن بهترین پایان کافی نخواهد بود. برای بدست آوردن بهترین پایان باید تمامی منابع را داشته باشید؛ مثلا یکی از آن ها، شامل ناو دزدان دریایی و مزدوران Aria T’Loak (از شخصیت های بازی دوم) می شود که بازیکنان ممکن است به راحتی از آن عبور کنند و یا در صورت توجه نکردن، با آن رو به رو نشوند. مراحل فرعی یکی دیگر از راه های بدست آوردن این منابع هستند و البته این مراحل فرعی تنها به مبارزات در مکان های مختلف خلاصه نمی شوند و عده ای از آن ها با صحبت کردن با افراد متعدد یا انجام کارهای بخصوص با موفقیت به پایان می رسند. یکی دیگر از راه های بدست آوردن آن ها (که مهم ترین آن نیز می باشد) شرکت در بازی های چند نفره تیمی است و درصد آن را کامل می کند.

در هر دو بخش گیم پلی و داستان می توان از عناصر نقش آفرینی صحبت کرد. شخصیت های مختلف بر اساس تصمیم های شما، برخورد متفاوتی دارند. این شخصیت ها هر کدام داستان و زمینه خود را در بازی دارند و شپرد می تواند با آن ها به طور نزدیک در ارتباط باشد. به عنوان مثال، شاید یکی از هم تیمی هایتان بخواهد با شما صحبت کند و این با شماست که به نزد او می روید یا خیر. در دومین بازی، هر کدام از هم تیمی ها مراحل شخصی داشتند که با انجام آن ها، وفاداری شان بدست می آمد. دیگر خبری از این مراحل نیست اما تعداد زیادی مرحله فرعی و محتوای خارج از داستانی برای آن ها، جای این ماموریت ها را پر می کند.

قدرتمند ترین بخش های اثر جرمی ۳ همین داستان و گیم پلی داینامیک و وسیع هستند. به طرز عجیبی، تجربه های شما در دفعات متعدد بازی کردن دوباره متفاوت خواهند بود و هرگز با چیزهای مشابه رو به رو نخواهید شد (باز هم برمی گردد به انتخاب هایتان). و اما می رسیم به عضو ثابت هر بازی ویدئویی یعنی باگ! سیستم پردازش و پیشرفت Mass Effect 3 طوری طراحی شده که وجود باگ ها را به حداقل می رساند؛ به خصوص در بخش تک نفره. کمتر می شود با این جور مشکلات رو به رو شوید اما شاید گاهی اوقات با ترکیب حرکت های مختلف (و با عجله کردن بازیکن!) مانع از اجرای وظایف همراهتان در مرحله خاصی شوید.

برخی از شخصیت های بازی | از چپ به راست James Wega, Garrus Vakarian, Ashley Williams

جلوه های گرافیکی Mass Effect 3 را نمی توان رقیب عناوین دیگر آن زمان (۲۰۱۲) به حساب آورد اما این به معنای آن نیست که جزئیات و بافت های بازی شایسته گیم پلی و دیگر وجوه آن نیستند. بازی حتی بر روی PC دارای تنظیمات گرافیکی نیست و تنها رزولوشن آن قابل تنظیم می باشد. با تمامی این ها، پیشرفت های قابل توجهی نسبت به گرافیک عالی Mass Effect 2 از سال ۲۰۱۰ داشته است. شاید گاهی اوقات با بعضی محیط ها رو به رو شوید که دارای توازن گرافیکی با سایر قسمت های بازی نباشند اما خوب می دانید برای عنوانی که به این اندازه بر روی گیم پلی و داستان تمرکز می کند، گرافیک به مراتب کم اهمیت تر هستند؛ چه برای سازندگان و چه برای بازیکنان.

صداگذاری شخصیت شپرد باری دیگر توسط Mark Meer و Jennifer Hale انجام شد. شخصیت های اساسی دیگر نیز با صداگذاران قبلی خود در آن گنجانده شدند. بازی دارای ۴۰۰۰۰ دیالوگ ضبط شده (دو برابر بازی اول و دوم) و همینطور ۱۲۵۰۰ فایل موسیقی و صدا می باشد. موسیقی افسانه ای Mass Effect 3 در سال ۲۰۱۲ همچنان در گوش های ما حضور دارند. Clint Mansell (نامزد گلدن گلوب) و Sam Hulick (نامزد بفتا) به همراه Christopher Lennertz و Cris Velasco سرایندگی آن را بر عهده گرفتند و به زیبایی هرچه تمام تر از پس آن بر آمدند به طوری که موسیقی Mass Effect 3 از بهترین های سال عرضه بود و در VGA 2012 نیز به همراه چند بازی دیگر (از جمله ACIII, The Walking Dead, Journey و Dishonored) در اجرای Lorne Balfe و گروهش حضور داشت. در اینجا یکی از قطعه های آلبوم ME3 (که محبوبیت خاصی دارد) با نام An End, Once and for All برای شما قرار گرفته است، آن را از دست ندهید:

دانلود موسیقی

متای اثر جرمی ۳: ۹۳

خلاصه کردن دنیای عظیم Mass Effect 3 در این نقد و تحلیل کار آسانی نبود و هدف از این بخش (روزی روزگاری) هم زنده کردن دوباره بازی هاییست که نباید به این زودی ها به فراموشی سپرده شوند. اثر جرمی ۳ شما را به ماجراجویی حماسی شخصیتی فراموش نشدنی دعوت می کند که هر لحظه بیشتر با آن ارتباط برقرار می کنید و در نهایت، شاید احساسات این شخصیت های پرجزئیات به شما نیز القا شود؛ این کهکشان و دنیایی بود که برای نجات آن جنگیدیم.